Morgunblaðið - 19.09.1969, Page 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 10. SEPTEMBEIR 1968
ODIN TEATRET:
FERAI
Höfundur: Peter Seeberg
Leikstjóri: Eugenio Barba
Aðstoðarleiksfjóri: Torgeir Wethal
Búningar: Iben Nagel Rasmussen,
Jaeob Jensen
Leikmunir: Jaeob Jensen og leikararnir
ODIN TEATRET var stafnað í
Osló í september 1964 að frum-
kvæði ítablka leikístjórarus Eugen
ios Bafba. Le ikflokkur iin n fluttist
tveiimur áruim seinna til Holst-
ebro í Danimönku og hefur starf-
að þar síðan. Bæjarstjómin í
Hoilstebro veitir ánlegan styrfk til
relksturs leikhússins. Odin Tea-
tret er samnorrænn leilfcflakíkiur,
heitir fullu mafni Nordisk Teater
laboratoriiuim for Sfcuespillkunst.
Aufc þesis seim Odin Teatret hef
ur staðið fyriir námisfcieiðum
handa leikurum og leifcstjórum,
gefur það út tímaritið Teatrets
Teori og Tefcnifc.
Odin Teatret er leilksmiðja,
rannsóiknarstofnun leifclistar og
leikskáMsfcapar. Eugenio Barba
er lærisveinn pólsfca leiifcstjórans
Jerzy Grotowsfcis og hetflur orð-
ið fyrir miklum áhxiifum af leiik
flofcfci hanis. Hann hefur lífca not
fært sér forna indversfca og fcín-
versfca leik'liist. Barba stefnir að
alhliða þjáifun leilkarans and-
legri og lífcamlegri. Hver sýning
leilkfloklks hans er árangur þrot-
lausrar vinnu og tilrauna. Leife-
arinn verður, svo stuðst sé við
gamalkunnugt orðalag, beinlínis
að fórna sér fyrir leifcliBtima. Án
síendurtefcinna æfinga, sem að
ldkum tjá nákvæmlega það, sem
fyrir hötfundinum og leikstjóran-
um vafciir, nær leifcarinn efcfci því
tafcmarlki, sem vert er að stetfna
að. Strangar ikröfur eru efcfci
einumgis gerðar til leikarans,
heldur einnig áhorfandans. Mark
miðið er að ná algeru valdi ytfir
áhoTifandanum, þannig. að hann
verði þátttalkandi í leiknum,
vafcni til hlutdeildar. Hegðun
leilkaranna, ofisafengin og nær-
göngul, stefnir að því að ryðja
úr vegi þeiim vamanmúr, sem
sérhver leilklhúsgestur hetfur búið
sér.
Odin Teatret telur það efcfci í
sínium verkahring að benda á
lausnir, finna svö-r við ákveðnu
saimtfélagsvandamáli eða fcveða
upp dóm yfir mannlegri breytni:
„Leifchús olkkar vM hvorki
gksmmta né halda fram kenning-
um. Það gerir eikki amnað en að
kasta fram spurningum, sem
hvert ofckar getur fundið sín eig
in sv'ót við“. Uim natfn leifchúss-
ins segir ennfremur í leiikslkrá:
„Natfnið á leifchúsinu dkikar er
ekfci vaiið af tilviljun. Það er í
fyllsta máta eðlilegt, finnst okk-
ur, að það sé temigt því otfurvaldi,
siem hetfur sett svip sinn á þessa
öld, stríðsgjuðinum Óðni, hinum
mlikla berserki. Á sama hátt og
fonfeður okkar á'köOluðu og börð
ust við sína djöfla með því að
veita þeim frjálsan aðgang að
samfundum sínum, þannig erum
við nú hér — áhanfenduir og leifc
arar — til þetss að draga fram
í dagsljósið Óðininn í ofckur, sem
hímir þarna einhvers staðar
niðri í djúpunum og berjast við
hann í birtunni“.
Það er óhætt að taka undir
þau orð Sveiims Einairissonar í leifc
Skrá, að Odin Teatret eykur „fjöi
breytni leilkhúslifls ofc/kar með
kornu sinni“. Leilkflokikurinn
kemur hingað fyrir milligöngu
Leilkfélags Reyfcjavíkur og með
aðstoð norræna menningarmála-
sjóðsinis; án styrks úr honum
Alkestis (Else Marie Laukvik)
Til söln í Hofnnriirði
Einbýlishús 175 ferm. allt á einni hæð 7 herb., 5 svefnher-
bergi þar af eitt forstofuherbergi með sér snyrtingu.
Bílskúr. Húsið er næstum fulbúið. Ný falleg og vönduð
eign. Eignarlóð. Skipti á 3ja til 4ra herb. íbúð í Hafnar-
firði koma til greina.
FASTEIGNASALAIM, Skólavörðustíg 12, simi 24647
Þorsteinn Júlíusson, hrl., Helgi Ólafsson.
sölust. kvöldsimi 41230.
hetfði Leifcfélaginu eikfci verið
kleiift að bjóða íslenzfcum leifc-
húsgestum upp á þessa óvæntu
reynslu.
Leiikritið, sem Odin Teatret
sýnir hér á landi er Ferai, eftir
Danann Peter Seeberg. Tekið er
fram í leiíkakrá, að túllkun leifc-
floikksins á Ferai sé tfrjálsleg.
Peter Seeberg hetfur leitað fanga
í forinium griakum og dönsfcum
sögnum, tengt með óvenjulegum
hætti söguna um Alfcastií og Ad
metos, seim fcunn er úr teikriti
Evrípídesar, og sögn Saxa um
Friðfróða konung. Hetjan Admet
AÐALFUNDUR
SJÁLFSTÆÐISFÉLAGS FLJÓTSDALSHÉRAÐS
verður haldinn á Egilsstöðum þriðjudaginn 23. september kl. 20.
Dagskrá fundarins:
1. Venjuleg aðalfundarstörf.
2. Kosning fulltrúa í kjördæmisráð.
3. Kosning fuiitrúa á Landsþing Sjálfstæðis-
flokksins.
Að loknum fundi verður haldinn aðalfundur fulltrúaráðs Sjálfstæðis-
félaganna í Norður-Múlasýslu og Austur-héraði.
STJÓRNIRNAR.
Else Marie Laukvik og Torgeir Wethal í hlutverkum sínum,
os verður að leggja á sig margar
og geigvænlegar mannraunir til
að eignast konungsdóttur og rík-
ið. Guðinn Apollo kamur honum
tiil hjálpar, en til þess að hann
deyi efclki ungur verður einhver
að fórna lífi sínu fyrir hann.
Enginn vill deyja tfyrir Admetos
neima Alkestis fconungsdóttir.
Saxi segir frá því, að þegar Frið
fróði dó hatfi varðmienn hanis ver
ið hræddir um að rífcið leystiist
upp, spyrðfet lát ihins fræga fcon-
ungs. Þeir gengu um götiur með
líikið og tignuðu það seim konunig
sinn.
Leilkurinn hefist á dauða Fróða
konungs, sem Seeberg. flytur til
gríslku borgarinnar Ferai. Alfcest-
is er dóttir hans og í baráttunni
um völdin eftir dau’ða Fróða bar
Admetos sigur af hólmi. Admetos
boðar frið og heitir 'frellsi og jafn
rétfli. En fólkið kann ekki að
meta göfuglyndan toonung. Það
viffl ógnarstjórn. aftur. Gamli
konungurinn er vakinn upp oig
gengið imeð hahn um götur. Reiði
lestur Adim-etosar ytfiir fólfcinu
gerir eklki annað að verkum en
sameina það um hið dauða tákn.
f lofc leitosinis styttir Alfcestis
sér aldur.
Ferai er sterlk rnynd af hinu
illa sem býr í manninum. í leifc-
ritimu er barist við „djöifilia með
því að veita þeim frjátean að-
gang“, eins og segir í stefnu-
skirá leilfcflofcksins. Leilkritið sýn
ir m.a. líkamlegt ofbettdi, losta,
kvalafró, hræsni, hefnágirni og
hjátrú. En einnig birtast á svið-
inu ást, mildi og bamslegt safc-
leysi, seim andstæður hinna
þrúgandi afla. Hið vonda hefur
þó alltatf yfirhöndina.
Samtöl'in eru víða þróttmifcil
í ofisa sínum, fögur í einlægni
sinind. Réttara væri að tala um
eintöl, því orðunum er ýmist
slkotið út í tómið eða þau verða
að föngum ræðum, nöfctum óp-
um sálarinnar. En það eru efcfci
orðin, sem meista þýðinlgu hatfa,
heMiur hin fjöl'hreytilegiu hljóð,
sem fcoima frá leifcendunum, og
látbragð þeirra, setm segir meira
en orð fá tjáð. Hreyfingarnar,
sem minna á danis, svipbrigðin á
andlitunum, afihjúpa það, sem
leynist í djúpuim hiugans og neyða
áhorfandann til þátttöku, sem
vekiur hon.um hroll. Þeir sem
ekfci finna sjálfa sig í hita lleifks
íras hljóta því að fyUast við-
bjóði, andúð, sem ekfci á slkylt
við samkennd með hugmynd
leilksinis. Einmig það er jáfcvætt.
Ferai er leikið í leilkfimisal
Miðbæjarsfcólanis, sem eklki tek
ur nema fáa áhorfendur. Setið
er á tveimur löngum belkfcjum,
meðfinam viíiglgjum, gúlfið er
leilkisviðið. Áhorfendjur eru
þannig staddir in.ni í miðjum
leiknuim, fátt getur farið fram
hjá þeiim, sem gerisf. Eins og
fyrr segir er iögð áherisla á það
hjá Odin Teatret að ná beiint
til áhonfandans, gefa honum
ekfci færi á að sleppa. Ég gari
ráð fyrir að íslenZkiuim leifchús-
gestum þýki ekfci sérstaklega
„þægilegt“ andrúmislotft á leilk-
sýningu eins o.g Ferai, en minnt
ákal á að LeikEtmiðjan íslenzJka
gerði svipaða tilraun á liðnu leilk
ári með sýningu sinni Fríisir
kallla í Lindarbæ. Þar var leifc-
sviðið flutt fram í salinn, en
áhorfendur sátu til -hliðar.
Einis og Ferai er tfynst og
freimst árangur tilrauinia eða
rannsófcna í leilkhúsi, en efcki
bóifcmenntaleg niðuristaða, er
heldur elkfei leitast við að gefa
einstalka leilkurum tækiifæri til
að slkara fram úr. Feirai er hóp-
vinna. Það er þeas vegna ökfci
ástæða tii að loía einn leikara á
kostijað hinna. Mest rieynir sarat
á þau Else Marie Laulkvifc, sem
leilkur Allbestis og Torgeir We-
thal, sem leikur Admetos. Túlfc-
un þeirra hlýtur að verða þeiim
minnistæð, sem fá tæfciifæri til
eð njóta hennar. Sfcilyrðisl'a.uis und
irgefni leikar.ans við verkefnið
lýsir sér í vinnubrögðum þeirra
— sama er að segja um hina
leilkarana sex, en þeir eru U13a
Alasjarvi, Marisa Gilberti, Iben
Nagel Rasmussen, Carita Rin-
dell, Juha Hailökanen og Sören
Larsson.
í leilkgkránni er vitnað til
stefnuílkrár Odiin Teatret, þar
sem talað er uim að víkfca svið
meðvitundar dklkar. Leifetflofcfci
Eugenios Barba virðiist ætla að
talkaet það vanda®aima stanf.
Slílkt heitir með réttu listrænt
afrefc.
Ferai er vakjandi sýning.
Jóhann Hjálmarsson.
Ódýr og góður matur
Seljum í nokkra daga hraðfrysta I. flokks dilkalifur
á 80 krónur kílóið.
KJÖTBÚÐIN BRÆÐRABORG 16. sími 12125.