Morgunblaðið - 28.09.1969, Blaðsíða 3
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 28. SEPT. 1TO9 3
Séra Ólafur Skúlason:
Aska hins
JESÚS bnaiu/t ætíð hlokki þé, sem íortíð-
in vilJdi fæna hairun L Hainn nataði aildrei
göaniufl. orð, gamfliair venjuir, ef niútimiinn
jþanfinaðiiist fersks máiifllutniinigs. Hann,
sem kom í fyillimlgu tírnans, var efldki
bundiinin af því, sem mynidazt bafði í
afldiainmia nás, hanm, sem klomiiinin vair til
iþeisis að fuillkiomnia iögmáfli!ð, vair eikfci
þnæflll þeiirnair hiefðar, sem miymdazt hiafðd
út firá hiniuim einföfldu negflium, sem í ár-
•daigia hötfðiu verið oipiinibeiriaiðar miannin-
um. Bbkistafurinn bimdiur, og þræillimm á
elkiki gott mieð það að ieiðia iaðna firam til
þess fnei'sis, sem hiamin eklki þekfcir srjélf -
ur. HvíldaT'dagiimm vildi Jiesús t.d. hafa,
en hefllgi hamts var eikkd fóflgin í smá-
srruuigulieigum ieiðibeiiniimigum uim það,
Ihvað mætti geria og hvalð sky'idi Mta
ógert, daiguriinm átti — á — að vema til
(þasis að bæta miamminm, lyfta homum,
göfiga hamin og homium sfcail vairið heild-
iminii til igióðs mieð betrun e'inistakilimigisims.
Jeisúis motaði hið iiðmia, iiét það bera sig,
em hiamm var eklki svo háður , því, sem
hamm tók á mióti, að hamm iéti það
íþyrugja sér eðia dmaiga úr miöigiufledkia siím-
um v Jð að veita þé þjómiuBitu og þá opdn-
liðna
berum, sieim hiarnm var kaminm tifl þesis að
færa. Hamm faeddist í iamdi, þar siem
dýrðin var fófligitn í hiinu iiðmia, og þar
sem draumiarmiir sneruist aflliæ um það, að
það timiaibil yrði emidurvakið, þegar ljóm-
inm var hvað mastur af þesisari litflu em
merklifliegu þjóð. Hamm gelkk meðai fóflks,
siem aðieins sikio'ðaðd hi’ð óikommia eða það,
sem var að gerast, í sfcini þeirrar biirtu,
siem þa® tafldi sig geta femigdð af því að
bera það upp að giuiggum fortíðarilnmar.
Nútimimm og fóilk hams var því aðeimis
gott, að það væri kflætt fötuim, sem för-
tíðdm haifiði siniiðið oig ráðið. En fcraftur
hans og þróttur var í því fóflgimn, að
hamin lét eklki hið liðma vedta aðeinis kjöl-
festu í fiieyið, hefldur miotaði bamm þann
byr, siem biés um seglim á þeim tírnia, er
hanm lifði, tiil Iþess að komiast þamigað,
sem hiainm átti að fara, ag tdfl. þeœ að
flytja þá mieð, sem hamm bauð upp í
bátimm tdl sim. í Jesú sjáium vfð, hvemig
fartíð ,og mútíð er bezt baigmýtf með
framtíðdma í huigia,
Sá er ekki skymsamiur, sem sflær sfriki
yfir það, sem að taafci er. Hvemgi er betæa
að fá iedðbeimiimigar um það, á hverm héitt
beri að bregðast við lorötfum samitámamB
em eimmiitt mieð því að miema lærdóm
genigimma kynsflólða. En aflrvetg edms og fior-
tíðim getur hjálpað og orðdð að iiði, er
hún einmilg fær um að Háta kjöltfestuma
ílþymigjia sivo bátinum, að mieiir iílkist húm
aiklkeri, svo hamm komist ekki úr stað,
beldiur hirdmigsófli á'samia iómimu afllla tíð,
etnigum táll gaignis, og þá Iwað sízt þedm,
er haida um émar og stýrL Virðlimigim fyr-
ir fortíðdmind miá afldrei verða til þess, að
daiaga úr löniguinimmi til þess að reyma hið
ókummia og ieitast við að breigðast á nýj-
am hátt við verfcetfnum siaimitámiamis. >að
á ekki að haignýta sér ötskiuma firá for-
tíðinmi tii þess að feiast urndir, liefldur
ber að flieita igflióðairimmiar, lleita a)ð meiistum-
um, sem emm geta orðið að mikllu báli
Skiiflið midfli fortíðör og núltíðar get'a
orðið me'ð ýmsum hætti. Þaiu geta ifcomið
sem spiremiginig, þar sem núttðin reymir
að tæta veriðimiæti fioirtíðarimmiar í eyð-
anidi uppreism, þar sem emigáir þættir hims
gemignia eiru skiidir ósilitmir eftir, og erf-
iiniginm þy'kiist ekkiant hatfa femigið og
ektoert geta nýtt af því, sem homium hietfur
verið atf þeim rétt, er á umdan gemigu.
Þessi umibrot eru aflkiumm mú him síðustu
árim, sérstakllega rneðafl. ihiinmia umigu, sem
þykjasit fimma sjáifisitæði sitt í því að af-
nieita aiilu og öflflium, er tii ábymgðar
finmia igagmivairt þeirn. Sfliikum er vork-
urnin, því 'þeir sk’iflja ekikd saimflleik hins
iiðnia við það, sem er að ganast; em himiu
miá ekki gflleymia, að í haætoaiieguistu upp-
reisinimmi fcamm hiimn umigi enigu að síðiuæ
að vera að ieita þess, sem fymr var hom-
um slfcjófl, já, ieáta þess fiaðtas, sam bar
harnm ömuiggaist, þeigar áirdin voru fiæriri að
baki. Því rniega þeir aðfilllar, sem hinir
umigu virðast virða hvað mimmzt, gæta
sín og Mita elkiki vilðbrögðíim. viflfla sér sýix.
Kirikjiam smýr sér td hámmia umlgu, ekki
síðúr þeirra, sem í uppreism þyflcjast
vera. Em hiúm þaætf að ieiitast vdlð að
ávarpa aiflia á því máli, sem niútiímimm
skiiur. Hver kymisflóð verður að enidiur-
huigsa og emdiuirisagja hin siömmx igömlu
sammdwdi, er fyrr hatfla órruað, emidiuirtfllytja
þau á þeiirri byfllgjuflemlgd, sem móttötou-
tækim eru stilit 4. Kirikjam á enm hirnn
fredisamidi boðsfcap, sem hnórn hetfur mót-
tefcið í Jesú KrdstL harnn er 'him stöðulga
nútíð, sammliindá hons bmeytalst ekki friek-
ar en hamm sjéillflur, túltoum þeámna á aft-
uæ á mióti að vera í samræmi við þörf
hvems tímia. Jesús lét eklki bámda sfiig á
nieinm taás, hamm iét ekki aðra sniða sér
stafldk, hamm lét efldki fortíðinia aiusa ösflou
sdinmii yfiir siilg og iíf sdtt, heidiur notaíði
hanm neista fortíðarinmiar til þesis að
kveilkjia í þekn kyniddi, sem homiurn hafiði
verið flemigimm, svo að hamm maetitá lýsa
bæði samitíð og finamtíð. Þamrn kymdil ber
enn að veroda fyirdr astou liðimis daigs;
aslkumia þamf ætíð að hreiiniga flrá, svo
blási um kymidiAinm og hver kymisfllóð og
hver edmstafldllimiglur megi iíta hamm 0®
tófia. Við ioikum Jesú efldki immi í húsum,
víð iátium ekiki hiefið eða gamfliar regflur
fyrirslkipa um það, hvemnig edgi að tál-
biðja hanm og þjóma haniutm, né iheilidur
gömiull orð hylija þamm boðisfkap, sem ætíð
er nýr og fiersikur og þartfur.
„Að vera betri hver við annan“
Brezki blaðamaðurinn John Gale
á heimili J. B. Priestley
verði beitt, fimmtíu prósent.
En siðmenningin getur tor-
támt sér með því að breyta
manmiskepnunni í vél, gera
manninn að eins konar vél-
menni. Allt er þetta í tengsl
NÝLEGA birtist í brezka blað
inu OBS'ERVBR viðtal við rit
höfundinn J.B. Friestley.
Priestley er 75 ára og þjáist
að liðagigt en ekki er hann
dauður úr ölLum æðum og
hefiur fyrir Skömmu sent frá
sér nýja bófc.
J.B. Pristley er hötfðingi
heim að sækja. Hann sendi bíl
efitir ofldkur á stöðina og varl'a
voruim við Ikomnir í vinnu-
herbergi hanis, þegar hann
hvanf inn um leynidyr bak
við bókatikápinn til að útbúa
hressinigu handa ofldkur. Hann
hvarf þarna inn uim dyrnar,
og silfunhærurnar blöktu eins
og vængir, loðnar, augabrún-
irnar — viðtökustöðvar sendi-
boða úr öðruim hekni? Hann
kom aftur andartafld síðar
með fleytifull glösin og sagði
að einhvern tirna hefði þetta
verið kallað galdrar. Og hann
viðunkenndi að ,,galdur“ væri
eitt af eftirlætisorðum sínum.
Grængráu fötin hans hafa
séð betri daga, brúnu inni-
skórnir hanis voru með norsfcu
mynistri.
Kanmski er hann göldróttur,
hugsaði ég, göidróttur og klók
ur í góðri imerfcingu þessara
orða.
Ég spurði, hvað hann lang-
aði, að við töluðum um.
— Bkkert, sagði hann giettn
islega.
Ég hafði verið að Ihugsa
með mér á leiðinni, hversu
ótrúlega milklu hann hafur af-
fcastað um ævina; beztu verk
hans eru óumdeilanlega frá-
bær. Saimt ikvaðst hann vera
latur. Hvernig hafði hann þá
komið þessu öllu í verk?
Ég er rithötfundur að at-
vinnu og ég sikritfa, segir hann.
— Ég er ekki viðundur. Þeir
sam eru á því, að rirtfhölfundur
eigi efldki að slkrifa, eru við-
undrin. Enginn ætti að hefja
feril sinn á því, að bera sig
saman við sér ágætari menn,
heldur beina huganum að öllu
því 'seim Sfhakespeare sfkrifaði,
nú eða Tolstoj. Það er tutt-
ugustu aldar fyrirbriigði, að
rithöfundar slkrilfi efkki.
— Ég ihef ilöngutm litið á rit
störtf mín sam eins konar ein-
vígisáisfkorun. Þegar ég var
drengur að alast upp í West
Riding, þar sem lítfið er óslit-
in barátta, þá var manni bók-
staflega talin trú umo, að mað-
ur væri til einskis nýtur. Svo
að ég segi við sjálfan mig.
„Ég slkal sýna þeim svart á
hvítu“. — Þannig hefiur við-
horf mitt að mörgu leyti ver-
ið síðan — alltaf að bjóða ein-
hverju eða einhverjum birg-
inn, hvort sem ég heif skrifað
ritgerðir og greinar, skáldisög-
ur eða leiikrit.
Hverjar vonir á hann sér
nú?
— Tja, álhuigamál mín eru
atf ýmsu tagi. Ég á öðlings
eiginfconu, fknm börn, fimmt
án barnabörn. Og ég hef elkki
enn sagt sfcilið við heilabrot
mán uiín tímann.
— Tíminn — hvað er hann.
Ekki dægurfluga eða stofu-
blóm. Vandamál timans er
meginvandamál siðmenningar
innar; siðmenningar, sem tflýt
ur ösikrandi að feigðarósi —
eyðileggingunni .'Hklki fyrir
tilverknað kj arnorkusprengj -
unnar einnar saman. Þó tel ég
enn líkurnar á því, að henni
Priestiey.
um við vandamálið t'mann.
Kenningin um endurikom-
una í leifcritinu „Ég hetf kom-
ið hér áður,“ var „aðeins hug-
detta“ segir hann. Og hvert er
þá viðhorf hans til timans nú?
Hann svaraði, að hann ætlaði
að Skriifa um það en það væri
„éklki tfcnabært enn.“ Ég hef
rétt lokið við bók „The Ed-
wardians“.
Hvar kom Jung til slkjal-
anna. Bókin er tileinlkuð hon-
um?
— Við voruim vinir. Ég las
mörg verka hans, og kynntist
honum þannig. Á sjötugasta
afimælisdegi hans, bauð brezka
sjónvarpið mér að koma og
hitta hann. Jung var stórkost
legur. Það gat ekki farið fram
hjá neinum. Sannkailað stór-
menni. Samtíminn á fá stór-
menni.
Er hann hamingjusamur?
— Ég er að minnsta koJHi
alls éklki óhaminigjusamur. Þó
er því elkki að leyna að ég er
kvíðinn og svartsýnn um fram
tíð heimsins. Að þessiu hefur
stefnt lengi. Allt frá því iðn-
byltingin hófst.
— Ég held að ástæðan fyrir
því, hvernig öllu er komið, sé
tiltölulega einföld og ljós: það
er boðið upp á annars fHoftdks
Framhald á bls. 23
NÚ ER HVER SÍÐASTUR
að tryggja sér far í hinar vinsœlu
ÚTSYNARFERÐIR til Costa del Sol
1. flokks hótel eða glæsilegar nýtízku
íbúðir — einkabað — svalir sundlaug
— og bezta baðströnd Spánar.
TIL COSTA DEL SOL:
TORREMOLIIMOS:
Brottför
3. október 3 vikur með viðkomu i London.
25% FJÖLSKYLDUAFSLÁTTUR.
SÓLARAUKI A SPANI
eftir votviðrasamt sumar
Athugið að allar ferðir út-
sýnar til Costa Del Sol í
sumar hafa verið fullskip-
aðar. Aðeins örfá sæti eftir
3. október.
ÚTSÝNARRFERÐ ER ÚRVALSFERÐ FYRIR VÆGT VERÐ
COSTA DEL SOL - REZTA DAÐSTRÖND EVRÓPU
Ferðaskrifstofan
ÚTSÝN
Austurstræti 17.
Símar 20100, 23510.