Morgunblaðið - 28.09.1969, Blaðsíða 31

MORGUNKLAÐIÐ, SUNmj'DAGUR 28, SEPT. 1Ö6Ö
31
— Myndlistarhús
Framhald af bla. 3S
sú 'hliðin sem inngangur er á, saim
síða Flðkagötu, en hvær áknur
þar út frá. í aðalálimu er and-
dyri, fatageymsila, bæikistöð fyrir
garðynkju og veitingasaliur. í báð
uim álmunuan enu sýningansalir.
Eystri salurinn er 11x38 m að
stærð og ætlaður undir málverka
sýningar, c 'raman við hann er
7x37 m salur og gengt á milli á
mörgum stöðum. Má þar sýna
höggmyndir. Sama fyrirfkomulag
er í vestari álimu, nema hvað
aðalsalur er 14 m á breidd.
Gert er ráð fyrir að annar sal-
urinn sé fyrir málvenk borgar-
innar eftir Jóhannes Kjarvai og
önnur li'staverík. Borgin á all-
mörg málverk eftir Kjarval og
miSkið aif teiíkningum, fyrir utan
verik annarra li-stamanna. Er ver
ið að ganga frá fullkominni slkrá
yfir málverkaeign borgarinnar.
Salurinn í hinni álmunni yrði þá
fyrir almennar listsýningar. Sýn
ingarsalir hafa ofanbirtu, en eng
ir gluggar eru á hiliðum hússins.
Byggingarlag er nok'kuð óvenju-
legt, t.d. gerð þalksins, en í verk
ið fðklkist hagstætt tilboð á sánum
tima. Veriktaíki er Dagfari sf. og
arkitefct hússins Hannes Davíðs-
son. Gólfiflötiur listahússinis er
2000 fermetrar og kjallari er
undir hluta af húsinu, ætlaður
fyrir geymislur, hitatæfki o. fl.
Myndlistarihúsið er byggt af
borgarsjóði og hóflst bygging
þess á 180 ára afimæli Reyfcja-
vílkurborgar og í tilefni af 80
ára afmæli Jðhannesar S. Kjar-
vals, sem tóík fyrstu sfcófluistung
una, að viðstöddum Geir Hall-
grímissyni borgarstjóra. En firam
kvæmdir hófuist svo sfcöanmu
siiðar. Hefur verikið gengið vel og
á nú að tafca eystri álmuna i
notfcun næsta surnar.
Við gerð uppdrátta var höfð
isamvinna við Félag fslenzfcra
myndliistarmanna. Hefur það af-
hent álitlega upphæð til bygg-
ingarinnar, og munaði þar mestu
um inngangseyri af Kjarvalssýn
ingu. Efcfci hefiur enn verið geng
ið frá samningum um aðild fé-
lagsinis að rekstri húgsinls.
— Ingólfsbrunnur
Framhald af hls. 32
yfir og kjallari gengur inn und-
ir gangstéttina að nokkru.
Mbl. fregnaði að í sitórhýsinu,
sem þama á að rísa, eign Ragn-
ars Þórðarsonar og fleiri, verði
m. a. veitingahús, rekið af Kjart
ani Halldórssyni í Brauðborg, og
verði þar bar við Ingólfsbrunn.
Mbl. spurði Kjartan um þetta í
|gær. Sagði hann að veitingahiús-
ið yrði á götuhæð og barinn í
kjallara. Og nmindi veitingahús-
ið heita Ingólfsbrunnur. Þannig
háttaði að í kjallaranum kæmi
húsveggurinn á miðjan brunn-
inn og hefði hann hugsað sér
að steypa í kringum hann og
setja glervegg, svo hægt yrði að
sjá niður í hrunninn og komið
þar í kring fyrir gömlum minj-
um. Hringstigi ligguir svo milli
hæða, en sæti verða fyrir um
70 maiuris á báðum stöðum og
þar fram borinn matur og drykk
i*r. Er hugmyudin að matsveinn
matbúi allan mat í augsýn gesta
og við gluggann.
ItnlglóHtfslbinuininiuir er sem fynr er
sagt edtt af ettzitlu miainimvlrikjium
tolcmgiairiintniar. Þamigað var sóttit
vaitn, og var þetttia kiattfliaið Pnenit-
amiiðjtupósburiirnn. Bnumniur þesBÍ
aéöt á m/örgium igömflrum myind-
umo, einis og t, d. fieiikininlgtum
GaiimiardB. Bttiumnihílieðslain er Btt
skemimid. ÞiorBteimin Gummainssomi,
airikiteikt, æm hieflur viariðlveiiizítu
.gammaillia byggimiga að sémgreim,
heflur igerit flyinir Reylkljiaiválkur-
'bomg táiffiöiguinia að tfiriáigiainigi thiainis,
3em Ibdinttiiat hiér mieð.
Teifkiniiinigjar að Ihiúsimiu, sem
þama á að rísa, ycwiu saimlþyfkklt-
ar á flumidli byggánigarnieflndiar sl.
fiimmituidiag. Þar mluirau ediga að
vera mamgar verzillamár og þjtóm-
uiStulsitolflniainár, m,' a. Vtefttlntgla'-
Ihnis. Hetfiur Mibfl.. áðlur biirt fieálkin-
imgu atf þedmrd gffiæsiiiietgu ■þyigg-
iirngu.
Á þeaaum sitað við Aðaistinæti
gtóð florStjóraihiúis Jnmrélttimigaínmia.
Voru viðir úr þvd motaðir í ihiúis-
ið, sem síðan var rteiistt og hmamin
fyrir miOkiktnum émum, Vonu
igötmftu viðlimnir tetkndr og emu
geymidiir í Áribæijiarsaiflnd.
- VÍNBARINN
Framhald af bls. 32
hamdia Rafni Sigurðssyni vegna
Skiþhólis h.f. í Hafmairfirði, sam-
kvættnit saimþykkt bæjarstjórnar
Hafinarfjiarðax 1. júií 1989“. Síð-
am skal krossa við „já“ eða „nei“
eftir því hverrar skoðtumiar merun
enu. Strax að lokinmi atkvæða-
gneiðslu hefist talmimg, em. sam-
kvæmit uipplýsingum ritara kjör-
stjórmiar í gæir var ekfci ákveðtið
hvort reynit yrði að tifikynma kosm
inigatölur í útvarpi fyrir dagskráx
lok í kvöld.
Þrjár kjördeildir verða á kjör
sitað í Lækjanstoóla og verður
umdiirikjörstjórm yfir h-verri
þeirra. Aðalikjörstjórmim sér síð-
an uim talmimgunia, en hamiaskipa:
Guðtjtóm Steiinigmíimissam, löiglfiræð-
imgur, formaður, Guðtbjörn Óiafls
som ibæjiarriltiairi, ritari og Hianikjur
Hélgason skólastjtóri
- VINDLINGAR
Framhald af hls. 32
ingapakka og sagði Jón Kjartans
son, að viðsfciptafyrirtækjum
Áfengis- og Tóbakisverzliumarinn
ar hefði verið tillkynnt um þetta
og hefðu þau staðtfest, að þau
murudu afgreiða vindlinga með
lögbundinni viðvörun. Nú virð-
iist hins vegiar orðim breytimg á
þessari afstöðu að því er tóbaks
framleiðendur í Bandaríkjunum
varðar.
Næsda vindlingasending frá
Englandi mumu verða með á-
prentaðri Viðvörun og hefur eng
in athugasemd borizt frá fram-
leiðendum þar í landi. Forstjóri
Á.T.V.R. sagði, að ef hinir banda
ríSku framleiðendur héldu fast
við ákvörðun sína mundi hann
leggja til að viðskiptum yrði
beint til Evrópu í þess stað. Jafn
framt má búast við að aðrar ráð-
stafanir verði gerðar til þess að
mótmæla afstöðu hinna banda-
rísku tóbakstframleiðenda.
Mbl. smieri sér í gær til
Maigmiúsatr Jómisisamar, fjámmália-
xáðiheriria og óskaði umaagmar
hiaras um þetita iruál. Fjánmála-
ráðihierra kvaðst hafa fylgzt með
gamigd méllsims hjá Á.T.V.R. og
væri hamim sammáia þeim skoð-
umiuim, sem forstljóri fyrirtækis-
imis hefur siett fram. Það er mjög
furðulegt ag einistæbt, saigði
Maigmttis Jónisson, að erliemid vdð-
viðskiptafyrirtæki Skuli með
þessum hætti reyima a® brjóba
niðuir ístemzk iiagafyrimmæli og
því verður efcki trúað á þessu
Stigi imálsámis, að þau haldi táfl.
streitu svo firáleltri afstöðú. Eír
þess að vænlta, að umboðtsmenm
iþessara fyrirfækja hétrfllemidis
geri viðtskiþtlafyrirtælkjum sinum
greim fyrir því, að það sé tál-
gaMgsl'aiuist imeð öDlu að reyma
að hafa álhrif á íslemzfc sitjóimar-
vöffid mieð Sllíkum aðförum, Það
þarf að aitíhuga mámiar hvað frek-
ar verður gert en uitamrikisráðlu-
■nieytið hefur þegar feragið viit-
nleákju um það sem geirzt hetfúr
og vel fcamm að vera að vdð
meyðumist til efltir diþl/omaitísk-
um leiðum að mótimælia þesisum
aðförum við amerisfc sdjórtnivötld,
ef 'hiin bamdarísku fyrirtæki
breyta ekki afstöðu siirani.
- SÍLD
Framhald af bls. 32
og var síldarleitinmi á Raufar-
höfn eklki kunnugt um afla hjá
neinu hinna 40 ákipa, sem talið
er að séu þar nú. Á miðunum í
Norðursjó var óstillt veður og
ektki vitað um neina veiði hjá
íslenzkum dkipum.
Gideon var væratanlegur til
Stöðvarifjarðar í gær með 15 tonn
af síld, sem báturinn félkfc í
Breiðannerikurdýpi aðfaranótt
föistudags. Báran kðm með 150
tunnur til Fárikrúðsfjarðar og
Hilmir var væntanlegur í gær
með 180 uppsaltaðar tunnur af
BreiðamerfcurdýpL
- DUBCEK
Framhald af bls. 1
ins, sem telur 11 menn. CTK
hefur sagt, að opinberlega
verði skýrt frá nöfnum
þeirra, sem vikið hefur verið
úr trúnaðarstöðum, á morgun,
sunnudag.
í nótt laulk fundi miðstjórnar
kotmimúnistaflokksinis, sem staðið
hafði þá í tvo daga, og mun þar
hafa verið samþykíkt að fram-
kvæma víðtaekar hreirasanir bæði
meðal fldkksmanna og ráðherra.
Samlkvæmt því, sem útvarpið í
Prag greindi frá í morgun, sagði
hinn Moskvutrúi kennslumálaráð
herra landisins, Jaromir (Hirbetk,
að einstakir menn myndu yfir-
gefia flolkkinn og ríkisstjómina.
Eins og fyrr greinir verður
ekki sagt nánar frá hreinsunum
þessum, sem talið er að nái til
a.m.fc. 15—20 háttsettra manna,
fyrr en á morgun.
Pragútvarpið sagði, að margir
þeirra fulltrúa, sem sátu hinn
langa miðstjómarfund, lýsi hon-
um sem sögulegutm viðburði.
Endurtðk útvarpið í sífellu að
samþykktar hafi verið breyting
ar varðandi trúnaðarstöður og
embætti.
í útvarpsviðtali sagði Hrbek,
kennslumálaráðherra, m.a.: „Ég
tel að miðstjórnin hafi dregið
réttar ályktanir af þeiim mistök
um og því alvariega ástandi, sem
land okfcar leiddiist út í vegna
hilks og vanmats ráðandi manna."
Orðin „hik“ og „vanmat“ eru
þessa dagana óspart notuð af
íhaldssiömum, M oSkvutrúum
kcxmmúnistum í landinu í áráis-
um þeirra á Alexander Dubcek,
stefnu hans og fylgisamenn. Halda
Moskvukommúnistar því fram,
að innrás Varsjárbandalag3ríkj-
anna í Tékkóslóvakíu á sl. ári
hafi verið Dubcek að kenna.
Eftir að Dubcek var hrakinn
úr embætti aðalritara flókiksins
í apríl sl. var hann sflcipaður for-
seti sambandsþingsims. Hann hélt
ennfremur sæti sínu bæði í for-
sætisnetfnd og miðstjórn flok/ks-
ins.
Eftir hinn langa miðstjórnar-
fund er talið ljóst að Duibcek
muni rnissa sæti sitt í fonsætis-
nefndinni. Sagt er að hann hafi
á miðstjómarifundiraum með ödlu
neitað að gagnrýna sjáltfan sig og
viðurkenna að honum hafi orðið
á stjórnmálialeg miistöfc.
Hrbefc hetfur orðið aftur: „Sjald
an mun miðstjórnin hatfa leyst
jaifn alvarleg vandamál og í dag.
Talið var að mannaslkiptin væru
bæði nauðsynleg og réttmæt. í
einstaka tilvilkum voru menn látn
ir njóta þesis að þeir hetfðú lagt
á sig mikið erfiði, og einstakir
menn fengu tækifæri til þesis að
faalda á'fram störifum í lægri stöð
um.“
Eins og fyrr greinir hefur
ekkert verið sagt opinberlega um
örlög Dubceks, en búizt er við
því, að það kcxmi endaralega á
daginn á morgun. Milkil óvissa
var riíkjandi um hver afdrif Old-
rich Cernilks, forsætisráðherra,
yrðu. Sumir hinna afturhalds-
sörnu Moskvulkomimúnista hafa
reynt að kenna honum uim hverisu
hörmulega er nú kornið fyrir
efnalhag landsins, en eftinmaður
Dubceks í aðalritarastöðunni,
Gustav Husafc, hetfur stutt Cem-
ik. Mu> sSt stuðningur hafa kom
ið að notum, því Cernik hefur
nú verið falið af Svoboda fonseta
að mynda nýja samsteypiustjórn.
- ÞÝZKALAND
Framhald af bls. 1
ustu skoðanakönnun, sem þó
ber að taka með fyrirvara,
ætti CDU enn að fá flest at-
kvæði, eða 44 til 46% (1965
47,6%). SPD ætti hins vegar
að vinna nokkuð á og er hú-
izt við að jafnaðarmenn fái
40—42% atkvæða (1965
39,3%). Hugsanleg stjómar-
skipti hafa því gætt kosninga-
baráttuna mikilli spennu og
er gert ráð fyrir mikilli kjör-
sókn.
Hættan á því að þýzikir þjóð-
ernissÍTuraar, NPD, kamist á þiing
ihefur einnig mótað (kosningabar-
áttuna verulega, enda þótt lýð-
ræðisrflokfcarnir hafi yfirleitt virt
þennan hægrisinnaða öfgaflolkk
að vettugi í kosningabaráttunni.
NPD er þó talinn mjög nálægt
því að fá þau 5% atflcvæða (1965
2%), sem flLdkkuirinin þarf tál að
komast á þimig samfcvæmt kosin-
ingalögum landisins, og myndi þá
hljóta um 25 þingisæti atf 496.
Hættitam á nýnazistiafloklki á sam
baindöþingi lainidisiins, hefiur setit
megnan óhug að fólki almennt.
Greiniilieglt er að fortíðiin sitaix
það fö®t í Þjóðverjum að yfir-
gnæfandi meirihliuti þeirra forð
ast öll ötfgaöfl til hægrk en einn
ig'til vintri. Mikil óbeit ríkir yfir
leitt á NPD, og talkist floflclknum
að faalda innreið sína á sambands
þingið má búaist við að hann
verði mjög einangraður.
„Innanlands akiptir það engu
máli, hvort NPD Qcemist á þing.
Þingmenn fldkksins verða áhrifa
lausir með öllu en þeir myndu
valda Sambandslýðveldinu óbæt
anlegum álitshnekki“, sagði Her
mann Glúdk. fonmaður þing-
flokks jafnaðarmanna, á blaða-
mannafundi fyrir noflökrum dög
um .
„Kamistt NPD eirahyern tíma til
valda, mun ég yfirgefa þetta land
strax“, er setning sem heyrist
etklki ósjaldan.
Kcimimúnisbum, sem etktki eiga
nokkra von um að öðlast þing-
sæti, og stjórnleysiragjum. á með
al ungimenna, „Apo“, er einfcum.
kennt um að hafa vakið atíhygli
á NFD, og orðið þannig til að
hjálpa þjóðernigsinnum í kosn-
ingabaráttunni.
„Án „Apo“ hefði NPD efldki
minnstu miöguleilka á því að koma
ast á þing“, sagði Firanz Josef
Strauss, á ikosningafundi í Suður
Bayern í gænkvöldi, en þax er
kjördæmi hans.
„Öfgaöflin til hægri og vinstri,
lifa hvort á öðru“.
Taíkiiisit NPD (htíirns vteglar að fcom-
alsit á þilnig, er ófllífldtetgrt, SPD og
FDP rnegni í samieiiniiingu að
miyndla saimsöeypuisitjóim, og
vœinu þá miesbair iiilkiur á áifnam'-
(htaffidiamdtt samstJeypusbjióim SPD
og CDU og má gieba þess, að Die
'W'efllt og öinraur svoraeiflnid SpniirKg-
er þlöð enu því fyffigjaindi að
Sbjónnarsam'viiraraa þessana fffiofldka
haldi áfnam. Skoðanakaninainár
vffirðiaslt eitnmiiít 'bendla tdl þeiss,
að SPD Skuninii iað aiutka fyffigi
sitt á kostnað FDP, sem búizt
er vffið að taþa mtumd flyfllgi (i'966
9,5%) otg flái ef ■ttítt viflfl. efldki niemia
nébt rúmffiegia 7%.
GENGISHÆKKUN? LOKUN
GJALDEYRISMARKAÐANNA
í s(|íiniviaiiTpsúitsteindtilngiui, Setm
finaim flór á flimm/tiudlaigslkvöflid, og
náði 'bil afllls lairadlsáins, vianu þa®
iþriir bfllalðatmienin í Blorun, Sem
löigðú sþuiriniilntgiti diaigstkns: „Hvers
vagma fluaflur igjiaffidieyiriismiöirlkulð-
nim ffiamdsiinis vanið lofkiað?“ flyrir
ieiðáoga aðlafl Brttjónnimiáialfllafldk-
amnia, þá Kuirtt Georg Kilesiiragler,
kamsffiaina flrá CDU, Fnainz Josef
iSbnaiuisis, fljlánmiáffiairiáðlheinna. ifiná
CSU, Willfly Braindtt, ■urtiamrálkisriáð
tnenna, iflná S5PD og Waffitthier
Söhael iflná FDP.
í svari Siniu sagðli Kiiesiniger
að ástæðam væri siú, að spálka/up
mierun mytradú lamniairs sendia
enn mleálria Æé táfl Þýzflclaffiamás Og
að lokum miarfcaðamna myndi
vena finam á mémuidlaig og jiaiflnivel
leinigiur. Á þessum tíimia yiriðtí. a®
flnamlkvæmia þætr ráðlsttianár, s/em
naiuðlsymi/egar væru til þess að
gjialdmiðilisikreppumni yrði
tnultit úr vegi fynir fluflffi
og eÍMt. — Kieisiimigier tiiffitiók efcki
sérstaikjtega itál (hvaða ráðstiaiflana
'bæri að grípa, em Ihiaflraaðtt 'genig-
iislhæfldbum algerlega.
Walltiher Sdbeel, taldi það
Skyssu að löka gjialdeyriismörbuð
unium, söifcum þesis að það þjón-
aðd engium tttligamgi. Nú mymdu
spábaupmienn eimu’ngis halda fé
sírau ilemigur, og taka vextti af því
á meðam, en þegar gjaldeyris-
markaðurinm yrði opnaður að
nýju, myndiu þeir fmamlfcvæma
átform sín um að senda fé sitit
til Þýzkalainids, vegna þess hve
eðfliiiegt væri að gemigiisthæfldkum
yrði fnamkvæmd þar etftir sem
áður. Erliendir fjármálamenm
myradu efldki gera anmað en hrosa
að iokuminmL
Soheel, saigði emigu síður að
aðmar ráðsbaifamir em gemigis-
hækkum kæmiu eimmig ttífl mála,
em hamm bar þtó efldki finam mieimiar
ákveðnar tillögur í þeárn efin-
um.
Willy Braindit, mæltii eimdreigið
mieð geragishækkum, og var í
möingu tiifliliti saimmáffia Scheel.
Saigði bnamdt, að gengislhækkum
befði ábt að fnaimfcvæmia þegiar
í maæz síðasbliðinium, þegar gjafld-
eyriiskneppam vegnia finamsiba
firamkamis stóð sem hæst .
Gera má ráð fyrir að það verði
aðdirifaríkaista affleiðimigim ef tiil
Stjtónraainsamwimirau milfli SPD og
FDP kerniur að gemigi þýzka
rraariksimis verði hæklbað.
Leiðrétting
í minningarljóði um Hapjk
Öxar Snorfason í blaðinu á föstu
dag, varð prentvilla í annarri
ljóðlínu í öðru erindi. Upp/haf
erindisims er svo:
Hver leggur að sárum
líknarihönd,
ljúfliniginm krveðuæ sem ber?