Morgunblaðið - 17.12.1969, Blaðsíða 12

12
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 17. DES. 1069
sasosaai
Umræðu um f j árlaga-
frumvarpið 1970 lokið
Atkvæðagreiðsla á Alþingi í dag
ÞRIÐJA umræða um frumvarp
til fjárlaga ársins 1970 fór fram
á Alþingi í gær. Fjölmargar
breytingatillögur komu fram við
frumvarpið og mun atkvæða-
greiðsla um þær fara fram á
fundi Sameinaðs Alþingis í dag.
Jón Árnason gerði grein fyrir
breytingum þeim er meiri htuti
fjárveitinganefndar leggur til að
gerðar verði á fiumvarpinu, en
að flestum þeirra stóð nefndin
öll. Jón sagði í upphafi ræð'u
sinnar, að nokkur röskun hefði
orðið á tekjubálki frumvarpsins,
með tilkumu væntanlegrar sölu-
skattshækkunar og tollalækkun-
ar. Eru aðflutningsgjöldin nú á-
ætluð 2.254.211 þús. kr., en þar
af fær Jöfnunarsjóður sveitarfé-
laga 112.711 þús. kr., og tekjur af
söluskatti eru nú áætlaðar 2.544,-
500 þús. kr., en Jöfnunarsjóður-
inn fær 202.760.
Jón rakti síðan breytingaroa.r,
en helztu breytimganma var getið
hér í blaðinu í gær. Skal tekið
fram, að í einni fréttinni þar,
vair villa. Sagt var að stofnfram-
lag ísiainds til EFTA væri 10
milij. kr., en framlaigið er 12
millj. kr.
Nokkur ný heimildarákvæði
hafa verið sett inn í frumvarpið,
og eru þau helzt að heimilt verði
að ábyrgjast allt að 40 millj. kr.
lán fyrir Byggingasjóð verka-
mamn'a; að ábyrgjast adlt að 10
miLlj. kr. lán fyrir Orkuisjóð til
jarðborarta a Krísuvíkur- og
Trölladynigjusvæðinu; að gera
makaskipti við Reykjavíkurborg
á lóðuim í Reykjavík þaninig, að
Veatmainnaeyjum og við gagn-
fræðaiskóla í Neskaupstað, ef
ríkisstjórnin afsalar Reykjavíkur óisk kemur um það frá hlutað-
borg lóð þeirri, sem er eign ríkis
ins á svæði, sem afmarkast af
Hverfisigiötu, ImgóMBstræti, Sölv-
hólsgötu og Kalikofnisvegi, rúm-
lega 965 ferm að stærð og sneið-
um af lóðurn Landsbókasafns og
Þjóðleikhússins í samræmi við
staðfest skipulag Hverfisgötu,
um 270 ferm að stærð. Á móti

Jón Amason
aifsalar Reykj avíkurborg til ríkis-
Stjórnarimmar lóð, um 38 þús.
ferrn að stærð, til viðauka við
múveramdi eigniarklð Laindspítal-
anis og er sú viðbótarlóð innan
landssvæðis, sem mairkast af
Hrimgbraut, Miklatorgi, Smorra-
brauit, Eiriksgötu og Baróns-
stíg, og að lokuim að heimila að
fengmum meðmælum fjárveitimg-
arnefndar, byggimgarframikvæmd
ir við barnaskóla á Akiureyri, í
12 mál til umræðu
FUNDIR voru í báðum deildum
Alþingis í gær. Voru 7 mál tek-
in fyrir í neðri deild, og 4 mál
í efri deild.
• í neðri deild mælti Ingólfur
Jónsson samgöngumálaráðherra
fyrix stjórnarfrumvarpi um
leiigubifreiðar, en það frumvarp
er mest til samræmingar á eldri
lögum um þetta efni. Var frum-
varpið afgreitt til 2. umiræðu og
nafndar.
• Stjórnarfrumvarp um fjárhag
rafmagnsveitu ríkisins kom tii
2. umræðu í deildinni. Mælti
Pálmi Jónsson fyrir áliti fjár-
hagsnefndar, og gerði grein fyr-
ir breytingum, sem nefndin lagði
,til að gerðar yrðu á frumvarp-
inu. Var það að lokiinni ræðu
Pálrna afgreitt til 3. uimræðu.
• Frumvarpið um heimild til að
selja Akureyrarkaupstað Ytra-
Krossanes kom til 2. umræðu ög
mælti Bjartmar Guðmundsson
fyrir áliti landbúnaðarnefndar,
sem mælti einróma með að frum
varpið yrði samþykkt. Var það
síðan afgreitt til 3. umræðu.
• Bjartmar Guðmundsson mælti
einnig fyrir frumvarpi um Minn
ingarsjóð Jóns Sigurðssonar frá
Gautlöndum. Var það frumvarp
síðan afgreitt til 2. umræðu og
nefndar.
• Sala eyðijarðarinnar Krossa-
lands í Bæjarhreppi kom næst
til urnræðu í neðri deild, og
mælti Jónas Pétursson fynr
frumvarpinu. Var það síðan af-
greitt til 2. umræðu og landbún-
aðamefndar.
• Að lokum mælti svo Geir
Gunnarsson fyrir þingsályktun-
artillögu, er hann flytur ásamt
fleiiri þingmönnum Alþýðubanda
lagsins um endurskoðun laga
um ráðstafainir í sjávarútvegi.
Tillagan var síðan afgreidd til
nefndar.
EFRI DF.ILD:
• í efri deild mælti Jóhann
Hafstein dómamálaráðlherra fyr
ir stjórnarfrumvarpi um veit-
ingu ríkisborgararéttar. Að
ræðu ráðherra lokinni var málið
afgreitt til aRsherjai'nefndar og
2. umræðu.
• Stækkun lögsagnarumdæmis
Seyðiisfjiarðar vaið nokfcuii't deilu
efni 1 deildinni en frumvarp
þetta gerir ráð fyrir, að Loð-
mundarf jarðarhreppur verði
sameinaður Seyðisfjarðarkaup-
stað. Nefndin sem fjaliaði um
málið klofnaði í afstöðu sinni til
þess. Mælti Jón Þorsteinsson fyr
ir meirihluta áditi, og vildi láta
samþykkja frumvarpið, en Björn
Fr. Björnsson mælti fyrir minni
hluta áliti, og vildi láta fella
frumvarpið. Ólafur Jóhannesson
tók ennfremur þátt í umræðun-
um, sem varð lokið, en atkvæða-
greiðslunni var frestað.
• Frumvarp um almannatrygg-
ingar kom til 2. umræðu í deild-
inni og mælti Jón Þorsteinsson
fyriir áliti heilbrigðis- og félags-
málanefndar. Frumvarp þetta
fjallar um greiðslur til þeirra
sjúklinga sem verða að leita sér
læknishjálpar erlendis. Var
nefndin samróma í afstöðu til
málsins og mælti með samþykkt.
þess. Frumvarpið var síðan af-
greitt til 3. umræðu og tekið fyr
ir á stuttum fundi sem deildin
hélt síðar uim daginn og þá af-
greitt til neðri deildar.
• Jón Þorsteinsson mælti eirrnig
fyrix nefndaráliti um frumvarp
um Norðurlandasamning um al-
þjóðlleg einkamálaréttindi. Frum
varpið var afgreitt til neðri
deildar.
• Að lokum mælti Ásgeir
Bjarnason fyrir frumvarpí um
vegalög, Var málið afgreitt til 2.
umræðu og nefndar.
eigaindi sveitarfélögum.
Halldór E. Sigurðsson gerði
grein fyrir áliti minni hluta
niefnidairinn'aT, en helztiu breytinig
ar sem hamin lagði til við 3. um-
ræðu málsins var að auka fram-
laig til rafvæðiniga í sveitum um
22,9 mffij. kr., heimila lánföku
alllt að 200 millij. kx., sem siíðan
yrði endurlán'að til atvin'nuveig-
anrna og taka lán að upphæð 90
milij. kr. vegma Byggimgasjóðs
ríkisins.
Sigurður Bjarnason mælti fyr-
ir breytimgartillögu er forsetaT
Alþimgis flytja og skýrt er frá á
öðrum stað í blaðimu.
Magnús Jónsson, fjármálaráð-
herra, svaraði atriðum er komu
fram í ræðu Halldóns E. Sigurðs-
soniair, sem m. a. haifði gagmrýmt
að undirriitaðir skyldu vera samn
ingar um lóðaskipti við Reykja-
víkurborg, áður en sam'þykki
Aiþinigis væri fenigið. Tók ráð-
herra fram, að umdinskrift þessi
hefði verið gerð af hálfu ríkis-
stjórnarininar með fyrirvaira um
samfþyklkt Alþinigis.
Signrvin Einarsson ræddi eimlk
um um lánaimál skólafólks, og
aðsloð ríkisirus til þess að jafna
aðstöðumuin nemenda í þéttbýli
og strjálbýli.
Einar Ágústsson mælti fyrir
breytinigartiMögu sem hann
flutti, um að Þjóðdamsafélaigi
Reykj'avíkuir yrði veittur 105 þús.
kr. utanfararstyrkur.
Þórarinn Þórarinsson maellti fyr
ir breytinigar'tillögu sem hamn
fluilti ásamt Einari Ágústssyni og
Jóni Skaftaisyni um hækfcað fram
lag til Iðniskólains í Reykjavík.
Jón Árnason, formaður fjár-
veiitinganefndar, tólk atftiur til
máls, og vakti allhygli á nokkr-
um villum, sem slæðzt hörðu í
frumvarpið. Þá sagði Jón, að fjár
veitiragainieifind hetfði orðið sam-
mália um að flytja breytinigar-
tillögu Uim 50 þús. kr. utantfarar-
styrk fyriir Þjóðdanisatfélagið.
Tók Einar Ágústsson þá tillögu
sína aftur.
Að lokum tók svo Páll Þor-
steinsson til máls og gerði grein
fyrir smávægilegri breytingu,
sem hanin leggur til að gerð
verði á frumvarpinu.
Þá leggja fjórir þinigmiemm, Ey-
steinin Jónsson, Bjarbmar Guð-
m'Uindsson, Hannibal Valdimars-
son og Lúð'VÍk Jósef'sson fram
þá tillögu að fjárveitinig til heið-
ursl'auina listamianmia verði hækk
uð um 125 þúsund kr. og að Rík-
harði Jónssyni verði bætt í heið-
ursl aunatf lokkimin.
Málverk af sögu
legum viðburðum
Ur ræðu Sigurðar Bjarnasonar
SIGURÐUR Bjarnason gerði í
gaer grein fyrir breytingartillögu
er forsetar Alþingis flytja við
fjárlagafrumvarpið fyrir árið
1970, þar sem þeir leggja til að
heimilað verði í samráði við for
Sigurður Bjarnason
seta Alþingis að ráða listamann
til að mála málverk af lýðveldis-
stofnuninni á Þingvöllum 17.
júní 1944 og verja nauðsynlegu
fé í því skyni.
í ræðu sinni sagði Sigurður
Bjarnason m.a.:
„Það mun sameiginlteg skoðun
allra háttvirtra alþingiismanna,
að sá atburður sé einn hinn
merkasti í sögu Alþingis og ís-
lenzkiu þjóðarinnar. En löng bar-
átta lá að baki þedm sigri er
vannst með lýðveldiisstofnuninni.
Stefnufestu þjóðarinnar sjálfrar
og glæsilega forystu mikilla leið
toga ber hæst í sögu þessarar
löngu baráttu.
Okkur, sem nú lifum ber
skylda til þess að hatfa þessa
sögu í heiðri.
Þess vegna fer vel á því, að
hinn sögulegi atburður sem gerð
ist á Lögbergi 17. júní 1944 sé
ekki aðeins skráður í bók og
blöð, heldur einnig í liti og list.
Faguirt málverk atf lýðvel'disstotfn
uninmi varðveitir minininguna um
frelsistökuna með sínum hætti
fram um aldirnar.
Ég treysti isienzkum listamönn
um til þess að vinna þetta verk
með sæmd. Málverkið af Þjóð-
fundinum 1851 sem prýtt hefur
sali þingsins nokkuð á annan ára
tug er merkilegt bnautryðjanda-
venk og listamiaðuriinin, sem varm
það, - Gunnlaugur heitinn Blön-
dal, hefur mieð því vísað veginn
til framtíðarinnar.
Alþingi hefur oft vanrækt
sjállft sig að því er varðar starfs
aðstöðu og rækt við sögn sína og
tákn þeirra miklu m.inninga, sem
ten.gdar eru við störf þess og bar-
áttu. Nefna má, að það er ekki
vansateusit, að þingið sikuJi ekki
eiga eitt einasta málverk frá
Þingvölilum, þar sem fundir þess
voru haidnir í tæp 900 ár. Úr því
verðlur að bæta. Málverkið af
Þjóðfundinum verður að marka
þáttaskil í þessum efnum. Næst
semiur málverk frá Lögbergi 17.
júní 1944. En vel færi á því, að
kristnitakan árið eitt þúsund yrði
fest í liti og minningunni um
speki og framsýni Þorgeirs Ljós
vetn.ingagoða þar með sýndur
verðlugur sómi.
Söguleg málverk atf Aiþinigi
1904, þegar heimastjórn var feng
in og sambandslagaþinginu 1918
eru einnig sjálfsögð.
Einihverjir kunna að segja, að
í þessu gamla og þrönga þing-
húsi sé litið rúm fyrir listaverk.
En því er þar til að svara, að
bygging nýs þinghúss hlýtur að
vera á næstá leiti. Ákvörðun um
staðsetningu þess verður ekki
slegið á frest öllu 1’en.gu'r.
Kjarni málsinis er, að þótt Al-
þingi hafi verið og sé önnum
kafið við efmahaigsilietga og menn-
ingarlega uppbyggingu hins ís-
lenzka þjóðtfélags getur það ekki
lengur látið undan falllast, að
sýna aukna rækt við elztu og
sögufrægustu stofnun þjóðarinn-
ar.
Að svo mæltu ieyfi ég mér
fyrir hönd okkar flutningsm.anna
þessarar tillögu. að mælast til
þess við háttvirta þingmenn, að
þeir veiti henni brautargengi.
Auknar greiðslur
til öryrkja
í GÆR var lagt fram á Alþingi
frumvarp til breytinga á Ilögum
um almiannatryggingar. Flutnings
menn frumvarpsins eru fjórir
þingm.en,n Sj álf stæðisflokksins,
þeir Sverrir Júlíusison, Matthías
Bjarnœoin, Matthíais Á. Mathíe-
sen og Pétur Sigurðsson.
Með frumvarpi sínu leggja
þingmennirn'ir til að bótagreiðsl
ur Trygginigastotfnjunar níkisins
til öryrkja sem dvelur langdvöl-
uim á sjúkrahúsi eða dvalarheim
Fæðispeningar til
báta innan 12 smál.
ÞRÍR þingmenn Sjálfstæðis-
flokksins, Matthias Bjamason,
Sverrir Júlíusson og Pétur Sig-
urðsson iögðu í gær fram á Al-
þingi frumvarp til breytinga á
lögum um aflatryggingasjóð
sjávarútvegsins.
Með frumvarpi þessu er lagt
til að hluti fæðispeninga verði
einnig greiddur á bátum, sem
eru undir 12 rúmlestum að
stærð, með tilteknum skilyrðum
og skyldum á útvegsmenn af
þessari stærð báta til samræmis
við skyldur þær, sem þegar hafa
verið lagðar á útvegsmenn lög-
skráningarskyldra báta.
í greinargerð fruimivairpsinis er
til þesis vitnað, að í kjarasamn-
inigum þeim er samþykíktir voru
18. febrúar 1969 ha.fi aflatrygg-
inigasjóði verið gert að gieiða
hluita af fæðiskostnaði lögskrán-
iiiigarskyldra sjóm'ainna.
Til þess að standa straum atf
þessum kostniaiði hét ríkisstjórn-
in að hlutast til um, að lagt yrði
1% alim.ennt úbfiutninigsg j aid á
fob-verðmæti fiskatfurða þeirra,
sem eru útfl.utninigsgj aldskyldar.
Þetta gjaid var lögfeist 16. maí
1969 og er greitt til áhatfnadeild-
ar aflatryggingaisjóðs með 1% atf
fob-verði útfliuttra sjávairafurða.
Hins vegar greiða allir fram-
leiðendur fiákatfurða þetta gjald,
en útvegsmemin báta, sem ekki
h>aifa lögskráiniingarskyldu, þ. e.
báta undir 12 rúmlestum, hafa
ekkert fengið greitt atf fæðiis-
kostoaði áhafna simna, og er
frumivarp þetta flutt til leiðrétt-
ingar á því.
ili verðd hækkiaðiar. Hetfuir upp-
hæðiin hingað tiil nurnið 1080 kr. á
ársfjórðungi, en verði fru.mvarp
þetta samþykkt rmun greiðslan
hækka í um það bil 900 kr. á
mánuði.
Ríkið greiði
fyrir dagblöðin
FJÓRIR alþingismenn, Sigurðu-r
Ingimiundarson, Magnús Kjartans
son, Þórarinn Þórarinsson og Sig
urður Bjarnason l'ögðiu í gær
fram breytingartiiilö'gu við fjár-
lagafrumvarpið 1970, þar sem
þeir leggja til að fjárveiting rík-
isins til greiðslu á dagblöðum
verði hæktouð uim 3,5 mffij. kr.,
úr 2,5 mffij. kr., í 6 millj. kr.
VELJUM ÍSLENZKT