Morgunblaðið - 09.05.1970, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 9. MAÍ 1970

Otgefandi hf. Arvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri Haraldur Sveinsson.
Ritstjórar Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Ritstjómarfulltrúi Þorbjöm Guðmundsson.
Fréttastjóri Björn Jóhannsson.
Auglýsingastjóri Ámi Garðar Kristinsson.
Rttstjóm og afgreiðsla Aðalstræti 6. Sími 10-100.
Auglýsingar Aðalstræti 6. Sími 22-4-80.
Áskriftargjald 165,00 kr. á mánuði innanlands.
f lausasötu 10,00 kr. eintakið.
GRUND V ALL ARSTEFNUMUNUR
Ctundum er því haldið fram,
^ að í rauninni sé lítill
munur á stefnu stjórnmála-
flokkanna. Það á kannski
ekki sízt við, þegar um lang-
varandi samstarf hefur verið
að ræða þeirra í milli t.d. í
ríkisstjórnum. Hægt er að
nefna núverandi stjómar-
flokka sem dæmi í þessu sam
bandi.
Sú fullyrðing er t.d. algjör-
lega röng, að lítill málefna-
ágreiningur sé milli þeirra.
Þvert á móti er um mjög
skýran grundvallarstefnu-
mun að ræða, og það hefur
t.d. komið berlega í Ijós síð-
ustu vikur í sambandi við hús
næðismálin. Alþýðuflokkur-
inn fer með húsnæðismálin í
ríkisstjóminni og þess vegna
er ekki óeðhlegt, að stjórnar-
frv. um það mál hafi mjög
einkennzt af stefnu Alþýðu-
flokksins. Frv. þetta sætti
mikilli mótspymu, sérstak-
lega það ákvæði þess að taka
með lögþvingunum hluta af
ráðstöfunarfé lífeyrissjóð-
anna í Byggingarsjóð ríkis-
ins. Fyrir fmmkvæði og for-
ystu Sjálfstæðismanna á Al-
* þingi var þessu frv. breytt í
mikilsverðum atriðum. í stað
þess að taka fjármagn lífeyr-
issjóðanna með lagaboði, var
samið við þá um fjárframlög
til Byggingarsjóðsins. Þá
vom sett í frv. ákvæði, sem
munu efla mjög einkaaðila í
byggingariðnaði. í sambandi
við afgreiðslu þessa máls
kom mjög skýrt fram hið
sósíalíska viðhorf Alþýðu-
flokksins annars vegar, en
hins vegar það sjónarmið
Sjálfstæðisflokksins, að
heillavænlegast sé, að ein-
staklingar hafi sem frjálsast-
• ar hendur um meðferð fjár-
muna sinna og að þeir hafi
jafna aðstöðu til fram-
kvæmda við opinbera aðila.
Fyrir nokkmm vikum
flutti einn af borgarfulltrúum
Alþýðuflokksins ræðu í borg-
arstjórn Reykjavíkur, sem
einnig leiddi glöggt í ljós
þann grundvallarstefnumun,
sem er milli þessara tveggja
flokka. Borgarfulltrúi Al-
þýðuflokksins lýsti þeirri
skoðun AlþýðuflokksinS, að
„sjálfseignarstefnan“ í hús-
næðismálum „hefði gengið
' sér til húðar“. Með þessu átti
hann við, að sú stefna, að sem
allra flestir einstaklingar
eignist eigin íbúðir, væri orð-
in úrelt og jafnframt lýsti
hanA því yfir, að nú skyldi
hið „félagslega framtak“
leysa sjálfseignarstefnuna af
hólmi. Með þessu átti hann
við, að hið opinbera ætti að
taka að sér húsbyggingar fyr-
ir almenning.
ísland hefur skorið sig úr
flestum löndum heims og
þ.á.m. nágrannalöndunum að
því leyti tii, að langflestir
eiga sínar eigin íbúðir. Þetta
hefur gefizt mjög vel og hús-
næðisskortur er hér nánast
enginn gagnstætt því, sem er
í sumum nágrannalanda okk-
ar. Þessi stefna hefur líka
þýtt, að mun fleiri lands-
menn hafi orðið eignamenn
en ella hefði orðið, og er eng-
inn vafi á því, að það hefur
mjög holl áhrif á viðhorf
fólks t.d. til efnahagsmála
þjóðarinnar í heild.
Alþýðuflokkurinn vill nú
leggja niður þá stefnu, sem
svo vel hefur gefizt, þá
stefnu, að sem allra flestir
eigi sínar eigin íbúðir. Þess í
stað vill hann taka upp þá
stefnu, sem hann kennir við
„félagslegt framtak“ og nokk
ur reynsla er fyrir frá hinum
Norðurlöndunum. Þar er það
hið opinoera, sem hefur nær
allt frumkvæði í húsnæðis-
málum. Reynslan af því er
mjög slæm. Húsnæðisskortur
er mjög mikill. Ungt fólk
þarf að bíða árum saman eft-
ir íbúðum og hið „félagslega
framtak“ virðist gjörsamlega
vanmegna að leysa húsnæðis-
vandamálin t.d. í Svíþjóð.
Nágrannar okkar hafa því
reynslu af þeirri stefnu, sem
Alþýðuflokkurinn vill taka
upp í húsnæðismálum og sú
reynsla er jafn slæm og hún
er góð af þeirri sjálfseignar-
stefnu, sem við höfum fram-
fylgt. Hins vegar felur stefna
Alþýðuflokksins það í sér, að
fólk verður háðara stjórn-
málamönnum og embættis-
mönnum um útvegun hús-
næðis, og er það vissulega
í samræmi við stefnu sósíal-
ískra flokka, að hið opinbera
eigi að hafa forsjá allra mála
fyrir einstaklinginn.
Sjálfstæðisflokkurinn er
andvígur þessari stefnu Al-
þýðuflokksins og mun beita
sér gegn framgangi hennar.
Sjálfstæðismenn munu halda
áfram að auka tækifæri ein-
staklinga til þess að eignast
eigin íbúðir. Sú stefna hefur
gefizt vel, og henni ber að
halda áfram. Sjálfstæðis-
menn vilja, að sem allra
flestir eigi eigin íbúðir, en
bersýnilega er stefna Al-
þýðuflokksins sú, að sem
allra fæstir eigi íbúðir.
í þessum grundvallarstefnu-
mun speg'last gjörólík lífsvið-
horf og þau má einnig sjá á
öðrum vettvsngi. Þrátt fyrir
langvarandi stjómarsamstarf
eru skilin milli þessara
tveggja flokka mjög skörp. Á
því hefur engin breyting orð-
ið.
Alþjóðlegt þing um
samstarfshópa lækna
V-Islendingur forseti binersins
UM síðustu mánaðamót var
fyrsta alþjóðlega þing um
svokallaða samstarfshópa
lækna haldið í Winnipeg í
Kanada. Sóttu þingið fólk,
sem starfar að lisilhrigðis-
málum í 25 löndum.
A þinginu var fjallað um
nýjungar í sambandi við heil-
hrigðisþjónustu utan sjúkra-
húsa og þarna fengu fulltrú-
amiir tækifæri til þess að
bera saimam bækur sínair um
þessi mál. Forseti þinigsins
var Vestur-íslendingurinn Dr.
P. H. T. Thorláksson. í tilefni
af þinginu hafa ýmis blöð í
Kanada og Bandaríkjunum
birt viðtöl við hann og sagt
frá skoðunum hans og læknis
ferli sem er orðinn langur.
Lseknirinn er orðinn 75 ára
gamall, en starfar þó að full-
um krafti ennþá við heilbrigð
ismál. Blaðið The Tribune,
birti hinn 18. apríl sl. viðtal
við Dr. Paul Thorláksson og
birtist það stytt hér á eftir:
— Nafn Paul Thorláks®on
mun verða skráð með stórurn
störfum í sögu heilbrigðis-
mála í Kanada og þrátt fyrir
háan aldur virðist starfsgeta
hanis sázt minni í dag en á
fyrri árum.
Dr. Thorláksson er fæddur
í North Dakota og er íslend-
inigur í húð og hár, þó hann
sé fæddur vestra. Hann lauk
læiknisprófi frá háskólanum
í Manitoba árið 1919 og eftir
framhaldsnám í skurðlækn-
ingum hóf hann kennslu jafn-
framt læknisstöríunuim og
kenndi við háslkólann í Mani-
toba frá 1926 til 1956.
Dr. Thorláksson kynntist
V estur-íslendingurinn
dr. Paul Thorláksson
snemma á ferli sínum, sem
læknir samvinnustörfum
lælkna og árið 1938 stofnaði
hann sinn eigin samstarfshóp
lækna, seim í dag telur 60 sér-
fræðinga og 200 aðstoðar-
menn.
Dr. Thorláksson segir að
þetta þing eigi að verða til
þess að skapa viðræðugrund-
völl um hvernig gera megi
heilbrigði'slþjónustu sem ár-
angursríkasta, en að hans áliti
eru læknisvísindin á mun
hærra stigi en nýting þeirra.
Germanía 50 ára
Afmælishátíð félagsins verður á sunnudag
Nóbelsverðlaunahafinn
A. Butenandt flytur hátíðarræðu
FÉLAGIÐ GERMANÍA varð
fknmtíu ára 5. marz síðastlið-
inn. Af þessu tilefni efindr fé-
lagið til afmælishátíðar um
niæstu beigi oig fer aðalihátíð-
in fpam í hátíðarisal Háskól-
ans suninudiaginin 10. maí kl.
4 e.ih. >ar flytur ávarp dr.
Gylfi Þ. Gíslason, meninta-
málaráðhierra, en hátíðar-
ræðu flytur dr. A. Buteniandt,
prótfessior, forseti hins hieiims-
kumina „Max Plamck fél'a.gs til
eflimgair vísinidiuiuuim", em fé-
lag þetta hefir aðalaðsietiur í
Múnchen. Kl. 19.30 hefst svo
skemmtikvöld í Súlruasal
Hótel Sögu með barðhaldi og
verða miðar að þesisu hófi
seldir frá kl. 10—13 á Hótel
Sögú á summuriag.
Dr. A. Butemiamdt kemur
himgað til lamds í boði Ger-
mamíu og Hásibóla íslamdis
fyrir milligömigiu þýzkia sienrii-
herrans, Henmiinigs Thomnsems.
í erindi síruu í hátíðairsialiniuim
ætlar prófeisisorinm að fjalla
um „Max Plamck félaigið sem
dæmd um uppbyigginigu og
skipulaig rammsókmia í iðniaðar-
lamidi í Evrópu.“ Á mánudag-
irun (kl. 1‘7.0‘0) flytur prófesis-
or Butamandlt fyrirlestur á
veigum háistoólanis. Efnd. þess
fyrirlesturs verður: „Die Ent-
wickluimglsgeischidhte des rot-
en Blutfarbstoffs, ein Pro-
blem dier' Molekiulatrbioloigie.“
Prófessor Buiteniandt hlaut
Nóbelsverðliauiniim í efmafræði
1939.
Auik dr. Butemamdts pró-
fessors kioma hinigað til lands
um 25—30 matfnkuminiir Þjóð-
verjar í tilefni af 50 ára af-
mælishátfð Germiainlíu. Verða
þeir geistir Germiamíu í fjóra
daiga. Á meðan þeir dvelj'ast
hér miuiniu þeir ferðast nokk-
uð um larndið, m.a. til Þm,g-
valla og Vestmiannaeiyjia. Á
meðan Germiamíiuhiáitíðim stemd
ur yfir verður opnuð hér
miilliríkjaisýniinig á málverkum
hitns heimisfcuinmia þýzka mál-
ara Bmil Noldie. Sýndar verða
206 mynidir oig er sýminigin á
veguim Listasatfnis ríkisims.
Þýzka fiskieftirlit'sisikipið
„Walter Herwiig“ kemur hing
að til Reykjavifcuir í tilefmd af
afrruæli Germiainíu.
★
Félaigið G'ermianlía var stofn
að 5. m.arz 1920 „til þess að
treysta mjemmdngiaréemgisl oig
gagnkvæma kynmiiinigu íslend-
irnigia ag Þjóðverja." Stofnianid-
ur voru uim áttaitíu, oig voru
Dr. A. Butenandt
mieðal þeirra rnargir þjóð-
kunnir memm, m.a. próf. Matt-
hías Þórðansiom, þjóðmiinjia-
Vörðiur (áðialhvataðmaiðurinm
að stotfnium félaglsins oig fyrsiti
formpður þeisis), Bjarnd Jóns-
son frá Vogi, Eirnar Arnórs-
siom, prótfessior, Guðimiumdur
Haniniassom, prófessor, Pétur
Halldórsson, borgarstjóri, Jón
Ófeigsson, yfirkenoari, Guðrn.
Hlíðdial, póst- oig síimiamála-
stjóri, Mag'niúis Kjiaran, stór-
kaiuprn., Halldór Jómiaisisiom frá
Eiðuim o. fl.

— Hin langa bið eftir sjúkra-
húsi, eða jafnvel aðeins eftir
viðtali við lækni er uggvæn-
leg, segir hann, og. hinm lági
meðalaldur lækna er ekki
síður uggvænlegux. Ef til víll
gætu sams'tarfshópamir orð-
ið lausnin á þessu nýtingar-
vamdamáli. Vissulega er kostn
aður af læknisins hálfu rneiri
en ef hann rseki eigin stofu,
en hins vegar fær hanm í
staðinm meiri frítíma og væri
laus við áhyggjur utan vinnu-
tím.a og sjúklingurimn fær
fljótari og betri þjónustu.
Kastimir við samstarfshóp-
an.a eru margir. Læknirinn
tekur ákveðmar viðtalsvaktir,
sem ekki verður raskað og ut-
an þess tíma verður hamm
ekki ónáðaður. Hann getur
leitað aðstoðar félaga sinna í
sérstökum tilfellum. Tækja-
kostur verður betri, en á
einkastofu, og aðstoðarfólk
vinmur ýmis störf, sem læknir
þyrfti annars að gera sjálf-
ur. Með því móti fær læfcnir
meiri tíma og getur notað alla
sína starfskrafta í þágu lækn-
istfræðinnar, en þarf ekki að
eyða þeiim í aúkastörf, sem
ófaglært fólk getur unmið.
Ddktorimm segir að í Mani-
toba starfi um það bil 50%
af öllum læknum í slíkum
saimvinnuhópum og senmilega
sé Winmipeg sú borg í Norður
Ameríku, sam hefur flestar
læknastöðvar.
Að lokum segir lækmirinm,
að hamn telji að ráðstefnur uim
um þessi mál ætti að halda
anmað hvert ár og segist þeg-
ar vera farimn að skipuleggja
næsta þing, sem halda eigi
eftir 3-4 ár.