Morgunblaðið - 24.06.1970, Blaðsíða 17

MOBíGUNIBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 24. JUNÍ 11970
17
Olíuskip á leiS um skurðinn áð ur en honum var lokað.
gegnum Bitruvötn þurfti ekki
að dýpka. í byrjun var iikurð-
urinn aðeins 7 metra djúpur
þatr sem hann var grynmist'uir utm
fjöru og aðeins 22 metrar á
mjósta stað. Með seinni ára
dýpkunum og breikkunum er
minnsta dýpi nú 12 metrar og
minnsta breidd um 55 metrar.
Mestur ileyfileguir hraði Skipa etr
tnú 14 kim kl®t. og hefur xneðal
siglingartíminn í gegn um skurð
inn stytzt mieð árutntutm, frá 48
tímum 1869 í um 15 tíma nú.
Brýr hafa verið nokkrar yfir
skurðinn, en flestar staðið
stutt. Brýr þessar hafa verið
sveiflubrýr til að hleypa skipa
umfarð fram hjá. Núveriamdi
brú við A1 Firdan var fyrst
byggð 1954, en hún hafði þá að-
eins um 60 metra milli stöpla
þannig að hún reyndist til traf-
ala umferð um skurðinn. Var
hún endurbyggð 1964 og þá
með 148 metra breidd. Um þessa
brú fór mestöll sú umferð járn-
brauta og bíla er yfir skurðinn
þurftu að fara, þar til að sam-
göngur lögðust niður í júní
Atök um og við
skurðinn
Félaginu hefur að mestu tek-
izt að halda homum utan við
þær styrjaldir sem átt hafa sér
stað síðan hann var byggður.
Árið 1888 var haldin alþjóða-
ráðstefna um skurðinn og sam-
þykkti hún að hann skyldi
ávallt opinn skipum af öllum
þjóðernum. En í raun og veru
réðu Bretar mestu um stjórn
skurðarins, en þeir höfðu eign-
ast meirihluta hlutabréfa árið
1875. Samkvæmt samningnum
sem de Lesseps gerði við
1967.
Egypta átti skurðurinn að
verða eign þeirra 1968. En eft-
ir valdatöku Nassers 1954 óx
mjög andstaðan gegn Bretum og
endirinn varð sá að Nasser
þjóðnýtti skurðinn 26. júlí 1956.
Bretar og Frakkar svöruðu með
því að frysta innistæður félags
ins í enskum og frönskum bönk
um. Fulltrúar frá 22 þjóðum
komu þá saman á ráðstefnu um
málefni skurðarins en án ár-
angurs. Endaði þessi deila með
því að Bretar og Frakkar
gerðu innrás við Port Said
seiret í október 1956, samtímis
því að ísraelsmenn réðust inn
á Sinai eyðimörkina. Lokaðist
skurðurinn þá vegna þess að í
honum var sökkt um 50 skip-
um, mest af Egyptum sjálfum.
Vopnahlé var samið seint í des-
ernber 1956 og drógu Bretar og
Frakkar herlið sitt til baka frá
Súezskurðinum og ísraelsmenn
frá Sinai. Gæzlulið frá Samein-
uðu þjóðunum tók að sér um-
sjón með skurðinum og að fjar-
lægja sokknu skipin úr honum.
Lauk því verki í apríl 1957 og
var skurðurinn að nýju opinn
til umferðar. Samið var um
skaðabætur til Súezfélagsins
fyrir þjóðnýtinguna samtals um
28.000 pund. Luku Egyptar við
þær greiðslur 1. janúar 1963.
6 daga stríðið og
áhrif þess
Andstaða Arabaríkjanna
gegn fsrael og lokun skurðar-
ins fyrir siglingum ísraelskra
skipa vorið 1967, voru þess
valdandi að viðsjár milli ríkj-
anna jukust að mun. Þegar
Nasser lokaði svo Aqabaflóa
sauð upp úr og hófst 6. júní
styrjöld milli ísrael og Araba-
ríkjanna sem stendur að heita
má enn. Strax á fyrsta degi
stríðsins lokaðist skurðurinn
og er hann lokaður enn. Er
ekki gott um það að segja hve-
nær hann mun verða opnaður
að nýju, því þar er við erfitt
og kostnaðarsamt verk að etja.
Að norðan er skurðinum lok-
að af tveim 8.000 tonna skipum
sem sökkt var skammt frá Port
Said. Sunnar eða á miili Ismai
liu og Stóira-Bitruvatnis söklktu
Egyptar tveim stórum fljótandi
þurrkvíum, fylltum af steypu.
Við innsiglinguna til Súez var
svo sökkt 5.000 tonna olíuflutn
ingaskipi. Sameinuðu þjóðirnar
gengust fyrir því að samið var
um skurðinn sem vopnahlés-
línu eftir sex daga stráðið.
Tóku þá stríðsaðilar sér stöðu
á sinn hvoruim bakka skurð-
arinis. Þegar stríðdð Skall á þá
lokuðust 15 erlend skip inni í
skurðinum. Liggja þau nú á
Stóra-Bitravatni og bíða þess
að skurðurinn verði opnaður á
ný. Er þama um að ræða 4
brezk skip, 3 sænsk, 2 banda-
rísk, 2 vestur-þýzk, 2 pöisk, 1
franiákt og 1 búígarslkt.
Síðan sex daga stríðinu lauk,
hafa ísraelsmenn og Egyptar
átt í stöðugum erjum við skurð
inn og stórskotalið þeirra
Skipzt á skotuim nær daglega.
Gæzlulið Sameinuðu þjóðanna
sem átti að framfylgja vopna-
hléinu var dregið til baka,
vegna þess að yfirmaður sveit-
ainna, Norðmaðuirinin Odd Bull
taldi að öryggi þeirra væri
stefnt í hættu vegna átakanna.
En hvað sem verður er ekki að
sjá nú að viðsjárnar við skurð-
inn minnki og meðan málin
standa þannig þá mun
þurfa að bíða þess að skurður-
inn verði opnaður og skipunum
15 verði sleppt úr prísundinni.
En þótt svo fari að skurður-
inn verði opnaður að nýju þá
mun hann aldrei gegna því hlut
verki sem hann áður gerði, því
framfarir í skipatækni, stærð
þeirra og flutningsgeta hafa
farið lanigt fram úr þvá siem
ákurðurirun lieyfir. Saiga skipa-
Skuirða á borð við Súezstourð-
iinn fer brátt að beyra til lið-
inini sögu.
Skiptmenn á þýzka skipinu Munsterland, stytta sér stundir við krsattspymu, e*i það er eitt
skip amna 15, som lokuð aru inmi li sk urðinum.
Böðvar Friðriksson
Að morgni þjóðhátíðardagsins
17. júní, barst sú fregn um Mið-
fjörð, að Böðvar Friðriksson,
hreppstjóri, á Syðsta-Ósi, hefði
orðið bráð'kvaddur að heimili
síniu kvöldið áður.
Fregnin kiom óvænt, því að jiafn
vel þótt þeir, sem honuim voru
nákunnugastir, vissu að alvar-
legur sjúkdómur hafði þjáð
hann undanfarið, vonuðu allir að
umskiptin væru lengra undan.
Böðvar .var fæddur á Stóra-
Ósi, 22. okt. 1915, sonur hjón-
anna Friðriks Arnbjarnarsonar,
hreppstjóra, og konu hans Ingi-
bjargar Þorvaldsdóttur, prests á
Melstað. Eru í báðum þekn ætt
um, sem hér verða ekki raktar,
margt þjóðkunnra og merkra
manna.
Hanm ólst upp í stórum systík-
inialbóipd á fjölimianiniu heiimili, þar
sem öll afstaða til almennings og
nágranna, byggðist fyrst og
fremst á eindæma gestrisni og
greiðasemi. Þeir eiginleiikar voru
honum því í blóð bornir og
fengu einnig ríkulega notið sín
á hans heimili.
Hann kvæntist 1947, eftirlif-
andi konu sinni, Guðfinnu Jóns
dóttur, frá Neðri-Svertingsstöð-
um, eru sjö efnileg börn þeirra
uppkomin og hafa tvö þau elztu
nú stofnað sín eigin heimili.
Honum var kær sá staður, er
hann var fæddur og uppalinn á,
og því reisti hann nýbýlið
Syðsta-Ós, úr Stóra-ósslandi,
stofnaði sitt heimili og bjó þar
til ævil-otoa.
Hann tók við starfi hrepp-
stjóra, að föður sinum látnum,
1948, og gegndi því síðan.
Það segir sig sjálft, að mikið
starf liggur á bak við það, að
reisa nýbýli og koma sómasam-
lega upp sfiórium barnahópi.
Starf bóndans er margþætt, og
þeir einir inna það vel af hendi,
er nokkra þekkingu hafa varð-
andi gróður jarðar og kunna að "
meðhöndla skepnur. Þetta var
Böðvari ljóst, hann stundaði ná.m
við Bændaskólann á Hvanneyri,
í tvo vetur, varð það honum
mikill styrkur, en það að umgang
ast skepnur — sérstaklega sauð
fé — var honum ekki erfiði held
ur unun.
Ekki hefur Guðfinna látið sinn
hlut eftir liggja, við að vinna að
framgangi og hag heiimiilisins,
þar hefur rmargan borið aðgarði
og átt að mæta hlýjum viðtökum.
Þó að Böðvar væri glaðvær,
og hressandi gamansemi fylgdi
honum jafnan, var hann einnig
alvöfumaður með heitar tilfinn-
og vinátta hans brást ekki.
Hann hafði ákveðnar skoðan-
ir og sagði meinmgu sína hverj-
um sem var, en með þeirri lægni
að það særði ekki, enda hygg
ég, að hann hafi enga óvildar-
menn átt.
Hann hafði sérstakt yndi af
söng og var mjög smekkvís í
þeim efnum. Hann starfaði í
karlakór allt frá sínum unglings
árum og eiga kórfélagar hans
margar hugljúfar minningar frá
því starfi og minnast hans með
söknuði en þakka jafnframt sam
starfið.
Ég átti því láni að fagna, að
vinna með Böðvari í ungmenna-
félagi, karlakór og opinberum
málum. Á það samstarf hljóp
aldrei snurða, allt það ber að
þakka. Ég hafði, í skammsýni
minni, óskað þess, að það sam-
starf yrði lengra, en svo gat
ekki orðið, og nú þegar leiðir
skilja óska ég honum af alhug
góðrar ferðar.
Ég votta eiginkonu, börnum og
öðrum vandamönnum samúð
mína og bið þeim blessunar.
Benedikt Guðmundsson.
Þorvarður Magnússon
Fæddur 3. nóvember 1892.
Dáinn 10. júní 1970.
ÞORVARÐUR Magmússom var
fædduir á Yfcri-Þurá í Öl'fusi 3.
nióveimíber 1892. Foreldrair hanis
yaru Magnús Jónssan ag Katrin
Freysteinisdóttir. Eignuðust þau
13 bönni ag var hanm 11. í röð-
iinmi. 14. desem'ber 1918 kvænitisit
bainm eftirTifandi eiginikomu simmi
Sigríði Kristj ámsdóttuir. Þau
stafniuðu sér heimii'li í Hafnar-
firði og bjutggu þar í 4 ár, síðan
fluttuist þau til Reytoj aivíkur.
Þau eigniuðuist tvö böm: Krist-
jián Rásamt og Magneu Katrímui,
sem bæðí esru á lífi. Biamnaböirmiim
uirðu 4, og lézt eitt þeiinra 2 mán,.,
það var Guðjóna, hin eru Þór-
hildur, Sigríður og Þorvarður.
Barn'abamabörmin eru 3, Kris'tím
Guðrún, Þorvarður og Bogi Sig-
uhður. 16 ára gaimia'Il fór hanm
til sjós á opið róðrastoip frá Þor-
lákshöfin ag stundaði sjómenmisfau
til ársims 1937. En eftir það vanm
bainin állla algeniga vertoamamna-
vinmu.
Mér verður minm'iisstætt fynst
eir ég tooim á þeirra heimili fyrir
tæpuim 30 árum, þar var setið
við tovöidmiáltíð voru það fyrstu
kymni mín atf honuim,. ÁhuigaimáT
/hanis voru að vinina og hlynina að
síniu heimi'Ti. Laghenitur, heima-
kær og sniyrtime'nini var hamm.
Fyrir 19 árum geklk hanrn úr
LanlgboltShverfi niður á Reykja-
víkuirhöifm, því að áhuiginn var
svo milkilT að verta niógu fljótur
á viireiniuisitaið. Rúmiu ári síðar
faomst harun í steypuistöðima við
ElHiðaárvag og vanin þar í 17%
ár firam að síðustu vilfauim.
Oklkuir þótti got.t að við gátum
verið hjá þér seinustu miínút-
uirn'ar. Hafðu þöikk fyrir aTTt oig
allt.
Tengdadóttir.
★ ★
Afi mirin. Mig ianigar að
faveðja Iþig mieð mofatoram orðum,
og þáklka þér öklkar saimiveru.
Ég minin'ist þin þegar þú vamsit
að smíða einlhvern hliut handa
skyidimieminuim þímuim, hvað ég
hafði 'gaman af því að horifa 'á
þig. Þú varst svo vinmiusamuir
að þú gafst þér varla tíma til
að talk<a suimiarfrí. Miikið hafðár
þú igaiman aif því að gefa, þá
Ijóimiaði andliit þitt, eims og á
barnii. AMfiaif var gott að komva
fiil yk'kar ömimu á ykkar góða
Iheimili.
Við faveðjuim þig barnafoörnim
þín 3 ag bamnabamabörnin 3, ag
biðjum Guð að ‘geyma þig.
Þórhildur KristjáusdóUir.