Morgunblaðið - 13.09.1970, Blaðsíða 16

MORGLTNBCAÐIÐ, SUNNUDAGUR 13, SBPT. 1970
2<>

Útgefandi hf. Arvakur, Reykjavlk.
Framkvæmdastjóri Haraldur Sveinsson.
Ritstjórar Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Ritstjómarfulltrúi Þorbjöm Guðmundsson.
Fréttastjóri Bjöm Jóhannsson.
Auglýsingastjóri Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjóm og afgreiðsla Aðalstræti 6. Sími 10-100.
Auglýsingar Aðalstræti 6. Sími 22-4-80.
Askriftargjald 165,00 kr. á mánuði inrtanfands.
I lausasölu 10,00 kr. eintakið.
RÆKTUNARSTEFNA
f LANDBÚNAÐARMÁLUM
A ð undanförnu hafa orðið
miklar umræður um
landbúnaðarmál og þá stefnu,
sem ríkisstjórnin hefur fylgt
í þeim efnum. Mjög víða í
heiminum eru landbúnaðar-
mál erfið viðfangsefni og
valda af þeim sökum ávallt
nokkrum deilum. Blöð stjórn
arandstöðunnar deila um
þessar mundir mjög harka-
lega á þá ræktunarstefnu í
landb únaðarmálum, sem
fylgt hefur verið af núver-
andi ríkisstjórn og Ingólfur
Jónsson, landbúnaðarráð-
herra, hefur átt stærstan þátt
í að móta.
Stjómarandstæðingar halda
því fram, að í landbúnaðar-
málum hafi verið fylgt of-
framleiðslustefnu, sem skað-
að hafi bæði neytendur og
bændur sjálfa. En í þessu
sambandi má hins vegar
spyrja, hvemig íslenzkum
landbúnaði hefði reitt af, ef
ekki hefði verið fyigt rækt-
unarstefnu Ingólfs Jónssonar.
Á fyrstu sex árum núver-
andi ríkisistjórnar var lögð
höfuðáherzla á aukna rækt-
un, enda hefur ræktun stór-
aukizt á þes'su tímabili. Síð-
ustu árin hafa verið gífur-
legir örðugleikar í íslenzkum
landbúnaði, einkanlega vegna
kalskemmda og lélegrar
sprettu, sem stafar af þeirri
kuldatíð, er verið hefur. Ef
ekki hefði áður verið fylgt
markvisisri ræktunarstefnu í
landbúnaðarmálunum, má
fullyrða, að þessir erfiðleikar
hefðu orðið íslenzkri bænda-
stétt mun þyngri í skauti en
raun hefur orðið. Það ætti
velflestum að vera ljóst, þó
að erfiðleikamir séu vissu-
lega miklir nú, að ástandið
væri enn verra, ef hin stór-
aukna ræktun hefði ekki áð-
ur verið komin til.
Stjómarandstæðingar hafa
eininig deilt á ríkisstjórnina
fyrir að hafa ekki stuðlað að
lækkun framleiðslukositnaðar
landbúnaðarvara, með því að
lækka tolla á rekstrarvörum
landbúnaðarins og öðrum
svipuðum ráðstöfunum. I því
sambandi má benda á, að toll-
ar á landbúnaðarvélum hafa
lækkað úr 35% í 7% í tíð nú-
verandi ríkisstjórnar. Enda
hefur vélvæðing í landbúnaði
stóraukizt á þessu tímabili.
Reyndin er sú, að býlum hef-
ur fækkað og einnig því
fólki, sem unnið hefur við
landbúnaðarstörf. Aukin vél-
væðing hefur hins vegar leitt
til meiri framleiðslu. Vegna
fólksfækkunar er framleiðsla
á hvem einstakling nú mun
meiri en áður var.
Vitamlega hefur orðið fram
leiðsluaukning og ávallt hef-
ur nokkurt magn landbúnað-
arafurða verið selt úr landi.
Það hefur hins vegar gerzt
á sl. ári, að verð hefur farið
hækkandi á dilkakjöti erlend-
is, einkanlega vegna aðildar
okkar að Fríverzlunarsamtök
unum. Ullarafurðir eru einn-
ig í háu verði á erlendum
mörkuðum og vinnsla ullar
er orðin veruleg atvinnu-
grein. Sveiflur eru ávallt
nokkrar í landbúnaðarfram-
leiðslunni, þannig hendir það
að skortur er á landbúnaðar-
afurðum í einstaka tilfellum,
þó að í annan tíma þurfi að
flytja nokkurt magn út. Af
augljósum ástæðum mun
ávallt reynast erfitt að koma
á algjöru jafnvægi í þessum
efnum.
Sú ræktunarstefna, sem
fylgt hefur verið í landbún-
aðarmálum, er því hiklaust
rétt og hefur átt stóran þátt
í því, að erfiðleikar landbún-
aðarims hafa ekki orðið mun
meiri en orðið er.
Aðgangur að
háskólanámi auðveldaður
C'túdentaráð Háskóla íslands
^ hefur nú nýverið sent
frá sér ályktun og greinar-
gerð, þar sem lagt er til, að
inntökuskilyrði í háskóla
verði rýmkuð til mikilla
muna frá því, sem nú er. Ef
þessar tillögur ná fram að
ganga, sem ætla má að verði
fyrr eða síðar, þá opnast fjöl-
margar nýjar leiðir til há-
skólamáms. Stúdentaráð hef-
ur í tillögum sínum bent á,
að í mjög mörgum tilvikum
er óeðlilegt að binda rétt til
háskólanáms við stúdents-
prófið eitt saman. Með stöð-
ugt aukinni almennri mennt-
un og fjölgun sérskóla, gefur
það auga leið, að mun fleiri
einstaklingar eru undir það
búnir nú að leggja Stund á
háskólanóm en áður var. Það
er ekki rétt að stöðva þessa
memendur, sem hæfileika
hafa, og hindra þá í að kom-
ast í háskóla einungis vegna
þess, að þeir í upphafi fóru
ekki í menntaskóla.
Sú stefna, sem Stúdemtaráð
hefur nú rnarkað í þessum
efnum er mjög athyglisverð.
||1 vili, if AM ijp UFIMI
U1 1 nli UK nCIIVII
Samfylking
gegn stjórn
í Ne Wins
U NU sem uim árábil réð lög-
um og lofuim í Burtma, ©n fhef-
ur dvalizt í útlegð síðan Ne
Win hershötðingi brauzt til
valda, lýsti yfir því fyrir
noklkrum mánuðuim, að bamn
hefði ákveðið að hefja virka
baráttu gegn stjóminni í
Rangoon. Fæstir tóiku þessa
yfirlýsingu hátíðlegaj en síð-
an hefur það gerzt, að U Nu
hetfur tekizt að koma á sam-
kamiulagi milli ættflokika, sem
haldið hafa uppi harðri bair-
áttu gegn stjórniinni, og hefur
þetta samikomulag stórutm
bætt aðstöðu hans.
Ættflokkamir, sem U Nu
hefur siætt, eru Mon- og
Karen-ætttflokkaimir, sem hafa
á valdi sínu stóra hluta Suð-
austur- og Suður-'B'unma. U Nu
hetfur auk þess tekizt að fá
nokkum hluta Shamætttflofkks
ins til þess að 'ganiga í her,
sem hann hetfur stofnað til
ba.ráttu 'gegn Ne Win og stjórn
han-s. Með samlkomulaginu
hetfur U Nu tekizt að satfna
50.000 mönnum sairman í allötfl-
ugan her.
Enginn vatfi leilkur á því, að
U Nu nýtur frá gamalli tíð
töluverðirar alþýðuhylli, og
með hliðsijón atf því hefur
samkomulagið verulega rask-
að valdajatfnvæginu í Burma
og velkt aðstöðu Ne Wins. —
Milkilvægt er einnig, að U Nu
hetfur fengið 1 lið með sér
miarga lamdflótta Burmamenn,
sem hafa setzt að í Banigkok,
og sameinað þá í 'nýjan stjóm-
miálatflokk, sem hainn hefur
kornið á laiggirnar.
Stefna sú, sem gerð var
grein fyrir í samkomulagi
ættflokkanna (en það var
gert í júní), er fremur óljós,
og er þar að finna venjuleg
loforð um, að þingræði og lýð-
ræði verði endurreist og að
Burma verði saimibandsriki. En
hersveitir ætttflokkanna hatfa
aðeina verið sameimaðar á
pappírnum. Þær standast ekki
samjöfnuð við stjórnarher-
inn, en þess ber að gæta, að
baráttuvilji stjrónairhermanna
er íremur deigur.
Stjórnabherinn hetfuir árum
saman orðið að berjast við
ósýnilega fjaindmeinn í firum-
skógunum pg beðið nýlega
ósigur fyrir svököl'liuðum
„Norðaustuirher“ uppreiisnar-
manna, sem njóta stuðniimgs
Pekin g -st j ó r narinn a r. Þetta
Kortið sýnir 1-egu Burma.
herlið er sennilega skipað
5.000 mönnum, og samJkvæmt
áreiðanlegum heimildum hlýð
ir það fyirirmælurn ættflokka-
hópa, sem hatfa fengið þjáltfun
hjá kinverska alþýðulhernum
og sótt inn í Burma frá Kína.
Þaðan fær „Norðausturher-
inn‘ einnig mikllsverðan liðs-
aulka.
Talsmenn stjórnairinnar gera
Mtið úr samifylkingu U Nus.
Þeir segja, að hún sé aðeins
matfnið tómt og að henn-i standi
slíkir hópar, sem séu sjáltfum
sér sundurþykkir. En það eitt,
að U Nu hetfur tekizt að fá
Kareft- og Mon-ættfÍPkkama
og hluta Slhan-ættf'lokksins til
þess að fallast á forystu sína,
hetfur gerbreytt fraimitíðar-
nnöguleikum hans. U Nu og
stuðningsttnenin hans geta gert
sér vomir um, að þetta sam-
komulaig verði grundvölilur
víðtækara bandailags fleiri
þjóðarbrota, ám þess að það
hafi í för með sér andstöðu
meirihluta þjóðariinmar.
Mlkið er komið undir af-
stöðu Kadhin-ættf'lJolkksims, er
um langt skeið hefur staðið
fyrir uppreisn í myrztu hlut-
um Burrna. Kadhin-menin
þurfa litla hvatniugu ti'l þess
að ganga í bandailag með Pek-
ing-'Stjónniinini gegn loforði
um, að þeir fái að stotfna sjálf-
stætt ríki í fraimtíiðinini. Hing-
ið til hafa Kadhin-menn elkki
viljað igera upp á milli U
Nus og P'éking-stjórnarinnar
og ikjósa senmilega fremur að
halda uppreisn 'sinni átfram atf
eigin ramm’lek. En talkizt U
Nu að fá þá til fyigis við sig,
kemur hann til leiðair stór-
brotnum breytinguim í stjórn-
málum Bunma.
Svo getur farið, að Ne Win
hatfi að lokum aðeins um eitt
að velja, að segja af sér, ef
aJIlir þeir hópar, sam gert hatfa
uppreisn gegn honum samein-
ast: þjóðarbrot í suðri, austri
og norðri, auk uppreisnar-
manna, sem talsvert hafa lát-
ið að sér kveða á öðrum
stöðum, 'etf óánægja Kuiamiing-
tang-manma í ópíumiauðugum
fyikjum Sham-manna færist í
aukana, ef kommúnistar gera
innrás í landið og efnahags-
öngþveitið eykst um allam
'helming.
iStærsta spurniingarmerki'ð
er afstaða Peking-stjómarinm-
ar. Stuðniingur hennar við
óánægð þjóðaibrot í norðam-
héruðunum fcemur heim og
saman við stuðming hemnar
við aðrar byltmigarhreyfingar
í Suðaustur-Asíu: við ætt-
fiókkana í Laos og Meomemn,
Víetnam'a og önrnor þjóðar-
brot í Norður- og Norðaustur-
Thailamdi, og Nagaimenm, Miz-
os-men,n og Naxallbari-lhreyf-
inguna á Ind'landi.
Pekiing-fstjóimin garðíi ný-
lega ræðismamnssaimning við
stjórn Burma. Þrátt fyrir það
bendir fátt til þess, að hún
ráðgeri að taka að nýju upp
stjórnmálasaimiband við stjórn
Bumma, sem hún hetfur kall-
a'ð „fasistastjóm". Kínverjar
yrðu árei'ðanlegia fúsari að
viðurkenna stjórn undir for-
sæti U Nus.
Qlympíuskákmótið:
Sigruðu S-Afríku
í sjöundu umferð
Siegen, 12. september AP
I S-ÍÖUNDU umferð Olyinpíu-
skákmótsins í Siegen í V-Þýzka-
landi, senr tefld var á föstudag,
sigraði íslenzka sveitin Suður-
Afríkumenn með 2 %—1‘/2 og
hefur íslenzka sveitin nú 13 vinn
inga.
Er tvær umferðir voru eftir í
undanriðlum Olympíuskákmóts-
ins höfðu Sovétríkin, Bandarík-
in og Júgóslavía í reynd þegar
tryggt sér réttindi til þátttöku
í efsta riðli, A-riðli úrslitakeppn
innar, sem fram fer í næstu
viku. Önnur sterk lið, sem gert
var ráð fyrir, að myndu ná að
verða í hópi 12 efstu liðanna,
voru Spánn, Ungverjaland,
Tékkóslóvakía, Vestur-Þýzka-
land, Búlgaría og Rúmenía.
Það bar til tíðinda I sjöundu
umferð, að Kaplan frá Puerto
Rieo, sem er fyrrverandi heims-
meistari unglinga, sigraði búl-
garska stórmeistarann Bobotsov
í aðeins 21 leik og Tang frá
Singapore vanin Vladimiir Hort,
efsta borðs mann tékknesku
sveitarinnar, sem náði ekki að
Ijúka 40 leikjum, áður en klukk-
an féll á hann.
Staðan í einstökum riðlum var
þessi:
1. riðill: Sovétríkin 24 vinningar
Spánn 23%. 2. riðili Júgóslavia
24%, Iran 17%. 3. riðill: Banda-
ríkin 25, Austur-Þýzkaland 22
(tvær biðskákir) og Holland 21
(ein biðskák). 4. riðill: Rúmenía
22, Ungverjaland 20 (tvær bið-
skákir) og Danmörk 19% (ein
biðskák). 5. riðill: Tékkóslóvakía
20% (tvær biðskákir), Argen-
tína 18 (þrjár biðskákir). 6. rið-
111: Búlgaría 21, (ein biðskák),
Vestur-Þýzkaland 20% (tvær bið
skákir).
einkanlega vegna þess, að há-
skólastúdentar hafa sjálfir
allt til þessa tíma verið frek-
ar andsnúnir því að gefa öðr-
um kost á háskólamámi en
stúdentum frá menntas'kó'lun-
um. Fyrir aldarfjérðungi
voru háskólastúdentar yfir-
leitt mó'tfallnir því, að Verzl-
unarskóli íslands fengi að út-
sferifa stúdenta. Þetta hugar-
far hefur nú greinilega
breytzt.
Hitt er augljósit að gera
verður ákveðnar kröfur um
góða almenna menntun til
allra þeirra, sem hefja há-
skólanám, enda gerir Stúd-
entaráð róð fyrir því í himum
vel undiirbúnu tiilögum sín-
um.