Morgunblaðið - 19.09.1970, Blaðsíða 15

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 19. SBPT. 1970
15
okkur ekkert af vextinum á
þessu ári, er ekki gott að segja
hver hann yrði. En það eru all-
ir hræddir við hann, bæði við
og Bandaríkjamenn. Það er
kominn tími til að hægja á hon
um. Kim hefur fengið skipun
frá Park Chung Hee, forseta
um að halda vexti þjóðartekna
niður í tíu prósentum á ári,
a.m.k. þar til stjórnin hefur get
að gert sér grein fyrir hvert
stefnir. Leiðtogar Suður-Kóreu
hafa sagt: — Gefið okkur fimm
hagsældarár i viðbót, og við
verðum einfærir um að halda
kommúnistum í skefjum, þurf-
um ekki hjálp Bandaríkjanna.
Bandaríkin hafa lagt mikið
'af mörkum, bæði peninga og
mannslíf. Siðan síðari heims-
styrjöldinni lauk, hafa þau
veitt landinu átta milljarða doll
ara efnahags- og hernaðarað-
stoð. I dag veita þau um 300
milljón dollara aðstoð á ári.
Bandaríkin misstu rúmlega
33.600 hermenn, þar sem þau
öxluðu meginbyrðina í baráttu
Sameinuðu þjóðanna við að
hindra að Norður-Kórea legði
Suður-Kóreu undir sig. Banda-
rískir hermenn falla enn í dag,
í skyndiáhlaupum kommúnista
við vopnahléslínuna.
Efnahagsvöxturinn hefur
óhjákvæmilega haft vandamál í
för með sér. Bændur kvarta yf-
ir að þeir fái ekki sinn skerf
af vaxandi velmegun. Verðbólg
an er um 10 prósent á ári. Er-
lendar skuldir vaxa. Á árinu
1969, hækkaði heildsöluverð um
8 prósent og verð á neyzluvör-
um um 10—12 prósent. Hækk-
andi vinnulaun eru smám saman
að eyða þvi sem helzt var iðn-
aðinum til framdráttar lengi
vel; ódýru vinnuafli. Vinnulaun
eru ennþá lág, jafnvel þótt að-
eins sé miðað við önnur Asíu-
ríki. Mánaðarlaun verkamanns
eru aðeins um 40 dollarar á
mánuði. 1 Japan eru þau
um 180 dollarar. Mörg banda-
rísk og japönsk fyrirtæki hafa
notfært sér þetta, og reist verk
smiðjur í Kóreu. Síðast þegar
gerð var opinber könnun,
höfðu bandarísk fyrirtæki fjár-
fest jafnvirði 89,7 milljóna doll
ara og meira var á leiðinni.
Útflutningur hefur aukizt
griðarlega og var rúmlega 700
milljónir dollara um síðustu
áramót, átta sinnum það sem
hann var 1963. Vefnaðarvörur,
krossviður og hárkollur, eru
helztu tekjuliðirnir, en Kim, að
stoðarforsætisráðherra vill
meiri fjölbreytni. Hann vill
byggja efnahag landsins á
skipasmiðum, rafeindaiðnaði og
vélaframleiðslu, sem samræmd-
ust betur vaxandi iðnmenntun
í landinu.
VAXANDIMENNTUN
Menntun hefur mikið breytt
fólkinu í Suður-Kóreu. Áður
en Bandarikin og Rússland
skiptu Kóreu í tvennt, kunnu
aðeins 22 prósent þjóðarinnar
að lesa. 1 dag eru rúmlega 90
prósent íbúa Suður-Kóreu læs.
Það er ekki auðvelt fyrir út-
lendinga að eiga viðskipti við
Kóreumenn. Borganir undir
borðið og hrein fjármálaspill-
ing, gera viðskiptasamninga oft
flókna og erfiða. Tekjuskattur
er svo gríðarlega hár að Banda
ríkjamönnum óar við.
Hver sá sem hefur yfir 300
dollara í tekjur á mánuði, greið
ir 55 prósent launa sinna í
skatta, stigahækkun er ekki
til og engar afsakanir eru tekn
ar til greina. Skattsvik voru ai
geng, en hafa nú minnkað
nokkuð. Með hjálp banda-
riskra sérfræðinga, hefur verið
hert á eftirlitinu og þó nokkrir
hafa verið fangelsaðir fyrir
skattsvik. Árangurinn varð sá
að skattatekjur ríkisins jukust
um 50 prósent á árunum 1968
og 1969, hvoru um sig. Þær eru
nú um 65 prósent af heildar-
tekjum ríkisins, en voru aðeins
um 40 prósent áður. Vextir eru
nú um 22 prósent á ári, en voru
áður 25 prósent.
SAMGÖNGUERFIÐLEIKAR
Skortur á samgöngutækjum
og leiðum, er alvarlegt vanda-
mál. Ofhlaðnar lestir flytja um
72 prósent alls varnings í Suð-
ur-Kóreu. Aðaljárnbrautarstöð
in í Seoul, sem á að nægja 300
lestum, verður að þjóna frá 900
upp í 1100 lestir daglega. Þar
sem verzlunarmenn berjast um
að koma framleiðslu sinni á
stöðugt vaxandi markað, mynd
ast flöskuhálsar á ýmsum stöð-
um, og skapa stundum stór-
felld vandræði.
Einu sinni minnkaði kolaflutn
ingur til Seoul niður úr öllu
valdi, þegar sementsframleið-
endur náðu hagstæðum samning
um við lestir sem komu frá
kolasvæðunum. íbúar höfuð-
borgarinnar skulfu i vetrar-
kuldanum í þó nokkra daga, áð
ur en stjórnin sá sig tilneydda
til að grípa i taumana.
Kóreanskir embættismenn,
vona að nýjar hraðbrautir muni
létta mesta álaginu af lestun-
um. Gerð hefur verið tíu ára
áætlun um vegaframkvæmdir
— aðeins 6,5 prósent af 22 þús-
und mílna aðalvegakerfi lands-
ins eru malbikuð — og núna í
júní var lokið við 143 milljón
dollara hraðbraut frá Seoul til
hafnarborgarinnar Pusan, sem
er 267 mílur fyrir sunnan höf-
uðborgina. Ráðgert er að
byggja 10 hraðbrautir í viðbót
, fyrir árið 1976.
Þrátt fyrir kvartanir bænda
um að þeir hafi farið á mis við
efnahagsþróunina, sýna opin-
berar tölur að tekjur þeirra
hafa tvöfaldazt á síðustu fimm
árum. Rikisstjórnin veitir 30
prósent af fjárlögum til land-
búnaðarins, og leggur áherzlu
á vélvæðingu hans og betri
vatnsveitu til ræktarlands.
Stöðugt fleiri bændur hafa
efni á að fá tígulsteinsþök yfir
hús sín, og rafmagn. Húsmæð-
urnar kaupa snyrtivörur og
fara í lagningu. Börnin eru bet
ur klædd. Útvörp eru algeng,
og bændafjölskyldur geta veitt
sér að kaupa reiðhjól og sauma
vélar.
HERNAÐARSTAÐAN
En þótt íbúar Seoul lifi að
þvi er virðist tiltölulega
áhyggjulausu lífi, er því ekki
að leyna að Norður-Kórea er
eins og dökkt ský á annars heið
um himni. Flestir Kóreumenn
eru sannfærðir um að stríð
brjótist aftur út fyrr eða síð-
ar. Þótt 620 þúsund manna her
Suður-Kóreu sé töluvert fjöl-
mennari en her Norður-Kóreu,
sem telur um 384 þús. manns,
ber þess að gæta að kommúnist
ar eru mun betur vopnum bún-
ir, og í vopnabúrum þeirra er að
finna öll fullkomnustu vopn
sem Rússar og Kínverjar fram-
leiða, að undanskildum kjarn-
orkuvopnum, að sjálfsögðu.
í Suður-Kóreu er líka 60 þús
und manna bandarískt herlið,
en nú hefur verið tilkynnt að
20 þúsund þeirra verði kvaddir
heim áður en langt um líður.
Þótt stjórn Suður-Kóreu hafi
opinberlega mótmælt þessari
ákvörðun harðlega, viðurkenna
háttsettir embættismenn að
þeir hafi ekki svo mjög alvar-
legar áhyggjur hennar vegna.
1 fyrsta lagi verður hún til
þess að Suður-Kóreu verða lát
in i té mun fullkomnari vopn,
sem gera að verkum að her
hennar gæti auðveldlega stað-
izt árásir kommúnista. í öðru
lagi líta þeir svo á að það geri
ekki mikið til þótt fækkað sé í
herliði Bandarikjanna, svo
lengi sem svo margir Banda-
ríkjamenn verði þar eftir, að
nægi til að tryggja fulla þátt-
töku Bandaríkjanna ef Suður-
Kórea verður fyrir árás.
Þessi umrædda árás er enginn
f jarlægur möguleiki, því það er
alveg öruggt að Norður-Kórea
myndi hefja stríð um leið og
hún teldi sig eiga góðar sigur-
vonir. Margítrekaðar yfirlýs-
ingar valdamanna Norður-Kór
eu eru næg sönnun þess. Það
eina sem tryggir frið í Kóreu
eru hernaðarlegir yfirburðir
syðri hluta landsins, og þess
verður sjálfsagt vandlega gætt
að þeir raskist ekki.
Verksiniðjur liafa sprottið up p eins og gorkúlur víðs vegar um Suður-Kóreu. Þetta er ný-
tízkuleg sementsverksmiðja.
Lítii iðnfyrirtæki þrífast einnig vel, og eru mikilvægur Iiður í efnaliagskerfinu. Hér er verið
að framieiða kerti, í lítilli ver ksmiðju.
Risastórar hótel- skrifstofu-
og bankabyggingar bera við
himin, og umferðin er geysi-
leg. Markaðirnir eru fullir af
fólki, veitingahús og leikhús
þéttsetin. Golfspilurum fjölg-
aði um 50 prósent á árinu 1968.
Upp úr rústum striðsins hefur
Seoul risið til þess að verða ein
af stærstu og bezt blómstrandi
borgum í heimi, og þar er fyrir
að þakka dugnaði kóreanska
fólksins og milljörðum dollara
sem Bandaríkin hafa veitt land
inu í efnahags- og hernaðarað-
stoð.
Þeir milljón Bandaríkjamenn
sem sáu Suður-Kóreu, meðan á
hinu blóðuga striði við innrásar
sveitir kommúnista stóð,
myndu varla þekkja landið, nú
tuttugu árum síðar. Stórfelld-
astar hafa breytingarnar orðið í
höfuðborginni Seoul. Árið 1952
var Seoul í rústum, og þar
bjó aðeins tæplega milljón
Kóreumanna, sem virtust ekkert
eiga í vændum annað en fátækt
hungur og vonleysi. Matur var
fágætur, og vinna enn sjaldgæf
ari. Fáar byggingar höfðu
sloppið við stórskemmdir, eða
algera eyðileggingu.
í dag, er Seoul blómstrandi
borg með 5 milljón íbúa, aðeins
30 mílur frá vopnahléslinunni
sem aðskilur Suður- og Norður
Kóreu.
Námugröftur er stór atvinnug rein og í S-Kóreu eru m.a. imn
in kol, járn, grafít og gull.
BVRJUNIN
Fyrstu árin eftir að vopnahlé
batt enda á þriggja ára stríðið,
var svo til enginn vöxtur í efna
hagslífi Suður-Kóreu, efnahags
aðstoð Bandaríkjanna var var-
ið til að endurbyggja nauðsyn
legustu þjónustukerfi og iðnað.
En skyndilega, um árið 1965,
hófst hann, og það svo að um
munaði. Þjóðarframleiðslan fór
upp í 5,1 milljarða dollara ár-
ið 1967, jókst um 13 prósent ár-
ið 1968, og um önnur 15,5 prós
ent 1969. Kim Hak-Yul, aðstoð-
arforsætisráðherra, sem er
helzti skipuleggjandi efnahags-
mála segir: — Ef við skiptum
Suður-
Kórea
Ótrúlegar
framfarir
frá
stríðslokum