Morgunblaðið - 10.10.1971, Blaðsíða 14

38
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 10. OKTÓBER 1971
Jón II. Þorbergsson;
Hreinar línur
UihIít þessi tvö orð heyrir við
átttrmikið andiegt áhrifasvið.
Mannheimur skelfur allur af þvi
fóikið vantar vit, tiifinningu og
iöngun til að halda sig við
hreinar iinur í hugsunum, orð-
ism og gjörðum. Undirstaðan
þessu til bóta er að halda sig
við sannieikann, sem er hinn
eini og rétti grundvöllur í mann
iegri hugsun. Hver sá maður eða
kona, sem ber kærleik til sann-
leikans á mikinn andlegan fjár-
sjóð. Sannleikurinn, sem mann-
iifið byggist á er allan að finna
í orði Drottins, kenningu Krists.
Hann sagðist vera kominn til að
bera sannieikanum vitni og að
þeir, sem stunda sannleikann
yrðu frjálsir. — Frjálsir úr þeim
viðjum sem mennirnir búa sér
sjálfir, þegar þeir hirða ekíki um
sannleikann. Sé það ekki gert,
ánetjast fólkið hinum ótrú-
legasta hugsjónagraut og tapar
skilningi sem leiðir af heil-
brigðri hugsun. Svo langt getur
þetta gengið að ekki s'kilj-
ist það, sem skiljanlegt er. Það
sem öllum er nauðsynlegt að
skilja byggist á trú á almáttug-
an Guð, skapara himins og jarð-
ar og skapara fólksins. Án þess
að slá sjálfum mér guli-
hamra verð ég að segja það að
ég skil mannlífið og til-
gang þess, samkvæmt kristinni
kenningu en án hennar, er ég
skilningslaus. Allt sem Kristur
sagði er sannleikur og líka vel
skiljanlegt. Hann segir: „Trúið á
Guð og trúið á mig. í húsi föður
mins eru mörg híbýli, væri ekki
svo, mundi ég þá hafa sagt yð-
ur að ég færi burt til að búa
yður stað“ (Jóh. 14-2-3.) „Leit-
ið fyirst ríkis Guðs og réttlætis
Hans og þá mun allt þetta veit-
ast yður að auki“ (Matt. 6, 33.).
Þegar Hann var spurður að því,
hvert væri hið æðsta boðorð
svaraði Hann: Þú skalt elska
Guð þinn af öilu hjarta þínu
og af allri sálu þinni og af öll-
um huga þínum. Þetta er hið
mikla og fyrsta boðorð. En hið
annað er líka þetta: Þú skalt
eiska náunga þinn eins og sjálf-
an þig. Á þessum tveimur boð-
orðum byggist allt lögmálið og
spámennimir — og Hann segir:
„— Haltu boðorðin. Trúðu aðeins
og þá muntu lifa.“ Hér höfum
við hreinar Mnur, auðskilið sann
leikamál, sem miðar að því að
við tryggjum okkur Hf í þessu
lífi og líf i framhaldslífinu, sem
var höfuðáhugamál Krists með
okkur ðll. Hann sagði: Yður ber
að endurfæðast (Jóh. 3, 7.) End
urfæðing er hugarfarsbreyting
sem felst í þvi að hverfa frá
veikri trú og trúleysi til lifandi
trúar. Þeirrar sem gefur lífs-
kraftinn að ofan og bind-
ur okkur við sannleikann
og leiðir okkur til að skila verk
um, sem eiga fyrirheit og eru
Guði þóknanleg. Þá erum við á
hreinni Jínu. Þeir, sem ekki trúa
á Guðdóm Krists eru vissulega
neikvæðir. Guðspjöllin verða
ekki dregin í efa, sem söguleg-
ur sannleikur. Guði var ekki
ómáttugt að láta Krist fæðast í
þennan heim, á þann hátt sem
greint er frá í ritningunni. — 1
musterinu 12 ára gamall, vissi
Hann allt á himni og jörðu.
Kraftaverk Hans, sem ekki
verða í efa dregin, bera þess
vitni að Hann réð yfir guðleg-
um mætti, enda taidi Hann að
fólk gæti trúað á sig vegna
verkanna. Hann sagði frá því að
Hann ætti að líða kvalafullan
dauða, til að friðþægja fyr-
ir mannanna syndir og afla þeim
fyrirgefningar og náðar Guðs.
En í guðdómnum — að rísa upp
úr gröf sinni, á þriðja degi. AUt
þetta gerðist. — Þar á móti bar
fólkinu að trúa, iðrast og biðja
til Drottins. Við Pilatus sagði
Kristur: „Ekki hefðir þú vald
yfir mér ef þér hefði ekki verið
gefið það, að ofan“ (Jóh. 19, 11.).
Þegar Kristur kom til þeirra
systra Maríu og Mörtu og lífg-
aði bróður þeirra — sem kom-
in var nálykt af — sagði Hann
við Mörtu: — Ég er upprisan og
lífið, sá sem trúir á mig, mun
lifa þótt hann deyi og hver sem
lifir og trúir á mig, hann skal
aldrei að eilífu deyja — (Jóh.
11, 25-26.). Þetta eru hreinar lin-
ur. Guðdómleg fyrirheit. 1 upp
risunni sannaði Kristur þetta og
um leið guðdóm sinn. Það er von
laust að horfa í aðrar áttir. Guðs
orð er ávallt nýtt og gildir jafnt
á öllum tímum til þess að móta
mennina til ltfs. — En þeir geta
ekki mótað það af því það hagg
ast aldrei. Fólk sem lifir sam-
kvæmt Guðs orði öðlast gott og
fullgilt lif — sem hefir fyrir-
heit um framhald. — En þeir
sem ekki fást um boð Guðs
hlaða um sig jafnvel ótrúlegustu
örðugleikum og niðurlægingu.
Þannig sannar Guðs orð sig
sjálft að vera staðbundinn órjúf-
anlegur sannleikur til viðhalds
og vaxtar lífi mannanna barna,
lífi sem miðar áfram að mark-
inu — lífi í öðru lífi. — Frá upp-
hafi í sögu fólksins er þess get-
ið að guð talaði við menn, sem
Hann gerði að kennimönnum —
innblásnum anda — Hans. Krist
ur sagði: „Þér hafið Móse og spá
mennina. Hlýðið þér þeim.“ Sam
kvæmt rödd Guðs ritaði Móse
boðorðin 10 og blessunarorðin.
— Boðorðin standa í V. bók
Móse 5. kapitula en blessunar-
orðin i IV. bók Móse (6, 24—26).
Hvort tveggja er stórt atriði í
kristninni, sagt er að þetta hafi
verið fyrir um 3400 árum. En
Kristur kenndi bæn allra bæna:
Faðir vorið.
Guð var löngu búinn að segja
þeim, sem heyrðu Hann að Krist-
ur ætti að kama, og hvað Hann
ætti að gera. Nú þegar við höf-
um kenningu Hans getum við
heyrt Guð tala við okkur, 1 und
irvitund okkar og samvizku, ef
við trúum, statt og stöðugt. Þeg-
ar á það er litið að Guðs orð
og fyrirmaali fela 1 sér liísskil-
yrði fólksins og þau liggja ljóst
fyrir í kenningunni, hjá hinum
„kristnu" þjóðum, er það jafnvel
furðulegast af öllu hvað þær
þjást mikið af þvi þær vanrækja
og hagnýta sér ekki þessi miklu
hlunnindi. En Guð gaf mönnun
um frjálsræði til að veðja og
hafna, þeim til sjálfsþroskunar.
Kristur talaði oft í dæmisögum
til þess að fá föikið til að hugsa.
Dæmisögur Hans eru ódauðleg-
ar. Þær verka á mannlífið og
lýsa því í dag. Dæmisagan um
miskunn.sama Samverjann t.d.
veldur mikilli blessun alla tíma.
Ég ætla að taka hér upp úr 8. kapi
tula Lúkasar guðspjalls, útskýr-
ingu Krists á dæmisögunni um
sáðmanninn. Þar getum við séð
okkur sjálf í dag. — Hér er út-
skýringin:
„Sæðið er Guðs orð, en þeir
við götuna eru þeir, sem hafa
heyrt það en síðan kemur djöf-
ullinn og tekur orðið burt úr
hjarta þeirra til þess að þeir
skuli ekki trúa og verða hólpn-
ir. En þeir á klöppinni eru þeir,
sem taka við orðinu með fögn-
uði, er þeir hafa heyrt það, en
þessir hafa ekki rót, þeir er trúa
um stund og falla frá á reynslu-
tfma. En það er fólk meðal þyrna.
Það eru þeir, sem hafa heyrt orð
ið, en fara síðan og láta áhyiggj-
ur og auðæfi og unaðssemdir
lífsins hefja sig og bera engan
þroskaðan ávöxt. En sæðið
í góðu jörðinni, það eru þeir,
sem heyrt hafa orðið og geyma
það í góðu og göfugu hjarta og
bera ávöxt með stöðuglyndi"
(Lúk: 8. 11, 15.).
1 þessari útskýringu verður
fólkið í fjórum hópum og má sjá
það í nútímanum. í hinum fyrst
talda eru, fyrst og fremst hinir
róttæku kommúnistar, sem
afneita tilveru Guðs og vinna að
því að afmá Kristindóminn. En
einhvers staðar á þessi hreyfing
upptök sin. Hér er auðsjáanlega
Satan að verki. Þessi andlegi
óþverri smitar út frá sér. Boð-
berar hans, eiga hvergi föður-
land. — Kommúnisminn fyllir
mannlífið með lygi, svikum og yf
irgangi. Kommúnisti, hériendur,
var látinn halda afkristnun-
arræðu í kirkju óháða frikirkju
safnaðarins í Reykjavík. (Sjá
grein í Vikunni 22. april. Hún
tekur vel undir þessa nýjung og
nefnist „Endurnýjuð kristni").
Þetta var kirkjulegt hneyksli.
„Hús mitt skal vera bænahús
segir Drottinn". Vegna þess sem
stendur i nefndri grein — að
Kristur hefði komið til að vekja
ófrið meðal fólks, Skal hér vitn-
að til þessara orða Hans: „Frið
læt ég eftir hjá yður, minn frið
gef ég yður. Ekki gef ég eins
og heimurinn gefur. Hjarta yð-
ar skelfist ekki né hræðist"
(Jóh. 14,27.).
Það hefir sannað sig um ald-
ir og gerir enn í dag að þar,
sem fólk lifir saman, samkvæmt
kenningu Krists, þar ríkir frið-
ur. — Þetta sem mannheim skort-
ir svo stórkostlega. „Allt sem þér
viljið að aðrir menn geri yður
það skuluð þér og þeim gera."
Þessi orð Krists eru undir-
staða friðar. Hið fyrsta sem
Kristur sagði við lærisveina sina,
þá Hann birtist þeim eftir upp-
risuna var: „Friður sé með yð-
ur“. f öðrum hópi eru þeir, sem
„falla frá“ kenningu Krists.
Margt hefir þjóð vor og fleiri
kristnar þjóðir af þeim. Þetta
eru hinir tómiátu, sem hafast
Jón H. Þorbergsson
ekki að. Þeir vanrækja kirkju
Krists, sem höfuðmenning-
arstofnun þjóðanna. Hér í landi
er þessi hópur mjög áberandi,
fátt fólk, í þéttbýlinu, sækir
stöðuglega helgar tiðir í kirkjurn
ar. Heimilum fjölgar þar, sem
sem börn eru ekki látin læra
bænir og iðka Guðsorð og góða
siðu, i hvívetna. Skólar lands-
ins eru yfirleitt langt fyrir neð-
an það, sem þolanlegt er —
menningarlega séð, í ástundun,
kennslu og upplýsingum í krist-
inni trú og siðalögmáli hennar.
Kommúnistar — sem ekki ættu
að koma nálægt kennslumálum
— fylkja miklu liði í kennara-
stétt landsins og jafnvel Kenn-
araskólinn sjálfur er talinn hol-
grafinn af kommúnisma. — Eitt
stærsta menningarmál þjóðarinn
ar er að losa sig við kommann
eins og nágrannaþjóðir okk-
ar eru á góðum vegi með. —
Stjórnmálin í landinu eru stór-
menguð vegna þessa tómlætis og
fleira mætti taka fram um þetta.
f þriðja hópi eru þeir sem láta
hið veraldlega umstang „hefja
sig" og bera engan þroskaðan
ávöxt. Þetta er fólfc efnishytggj-
unnar, þeir sem hafa veraldleg-
ar lystisemdir fyrir sinn Guð.
Meiri og meiri peningar, er
þeirra markmið, skemmtanir og
hóflaus lifnaður, sem bannaður
er í kenningu kristninnar. Oft
er ýmiss konar tækni notuð
í þessu augnamiði. Vaxandi
tækni hefir fylgt mannkyninu
frá fyrstu tíð. Guð hefur gefið
mönnum hæfileikana til að efla
tæknina og er ekki á móti vexti
hennar. En öll á hún að hagnýt
ast á kristilegan hátt. Vísinda-
menn og tæknifræðingar sem
lengst eru komnir stöðvast meir
og meir á því að Guð hafi skap-
að tilveruna. Eins og kennt er.
Loks er það fjórði hópur-
inn. „Það eru þeir sem heyrt
hafa orðið, geyma það i göfugu
og góðu hjarta og bera ávöxt
með stöðuglyndi." Þetta er trú-
aða fólkið, sem veit að „sérhver
góð gjöf er ofan að og kemur
niður frá föður ljósanna.“ Trú-
aða fólkið, sem í hvívetna, legg-
ur sig fram til að lifa og breyta
samkvæmt kenningu Krists.
Þetta fólk heldur uppi þeirri
menningu þjóðanna, sem ein
stoðar til að veita þeim verðugt
ltf. Hjá þessu fólki varð kirkja
Krists ti'l. En hún er æðsta
menningarstofnun í mannheimi.
Kirkja Krists, með trúuðu fólki
viðheldur og þróar: Sannleik,
kærleik, frið, jafnrétti allra
gagnvart almáttugum Guði og
von og vissu um sæluríkt Mf í
komandi lífi, er þeir hafa, í
þessu lífi, unnið sér þegnrétt
Drottins. Ef Kristur væri ekki
kominn væri islenzka þjóðin
ekki til. Mesta gæfa hennar hef-
ir verið, er og verður sú
að njóta kristninnar. Til hennar
má rekja alla þætti sannrar
menningar. — Kristið lif, sem gef
ur kraft að ofan, þarf að ná inn
á öll svið þjóðfélagsins. Inn
á heimilin, inn í skólana, inn í
hvers konar félagsleg samtök
fólksins og inn í starfsemi
stjórnmálanna. Alls staðar verð
ur að þræða hinar hreinu línur
kristindómsins. Hér í landi þarf
mikið átak til þess, eins og van-
trúin er hér fyrirferðarmikil.
Vinnupláss
Vinnu- og lagerpláss óskast strax,
staerð um 100—150 fermetrar.
Friðrik Bertelsen,
Laufásvegi 12. Sími 26620.
Meiropróí bifreiðnstjóru
Námskeið til undirbúnings fyrir meirapróf bifreiðastjóra verður
haldið í Reykjavík og hefst í þessum mánuði.
Skriflegar umsóknir skulu berast til bifreiðaeftirlits ríkisins
fyrir 15. þ.m.
Bifreiðaeftirlit ríkisins.
Þjóðina vantar nú sem áður, al-
menna vakningu I orði Drottins.
Til þess að svo verði, þurfum
við öll að biðja til Guðs og
stofna til almennra samtaka um
hópbænir fólks. „Ef Drottinn
byggir ekki húsið, erfiða smið-
irnir til ónýtis." (Sálm. 127, 1.).
Kristur sagðist ekki vera kom-
mn til þess að láta þjóna sér,
heQdur til þess að þjóna og til
þess að leggja lif sitt í söiurn-
ar, sem 'lausnargjald fyrir
marga." (Matt 20, 28. Mark 10,
45.). Mest var Hans þjónusta á
krossinum. ÖH ættum við að hug
leiða, alla Hans þjónustu við
okkur. — Lausnargjaldið er
veruleiki fyrir þá sem trúa.
Kristur sagði: „Ég er kominn til
þess að þeir hafi Iíf“ (Jóh. 10,
10.) Það líf er öfflum auðvelt að
eignast vegna þjónustu Hans í
fóm og kenningu, sem hann
veitti öllum í skiljaniegum orð-
um og svo kraftaverkum. Öll ætt
um við að lifa þessu lííi. Halda
Okkur við hreinar linur. — Til
þess er öruggast að ástunda trú
og bæn. En þær þróa með okk-
ur hvor aðra. Að lofcum leyfi
ég mér að Skora á allt fólk í
landinu að í staðinn fyrir hið
flökna veraldlega líf, geri það
sig móttækilegt fyrir líf og þjón
ustu Meistarans. Taki saman
höndum með Hann til fyrirmynd
ar. Framkvæmi hópbænir, góð-
verk í kærleika og lofsöng. Þá
eignast unga fólkið hugsjónir
um guðsríki mitt á meðal okk-
ar. Þá yrðum við á hreinum lín-
um í hugsunum, orðum og gjörð-
um.
4.10.1971.
— Hjúkrunar-
konur
Framhald af bls. 35
ákveðin með samráði hlutaðeig-
andi stjórnvalda og stéttarsam-
taka.
Endurskipun heilsugæzlu,
hjúkrunar og félagslegrar um-
önnunar fer fram á öllum Norð
urlöndum. Hjúkrunarkonur
starfa og bera ábyrgð á sér-
stöku sviði. Skiptir því miklu
máli, að þær eigi fulltrúa við
framkvæmd þessarar endur-
skipunar og geti haft þar áhrif.
Sama máli gegnir um atriði,
sem varða menntun og forráð til
áhrifa á sviði heilsugæzlu og
hjúkrunar.
Hjúkrunarkonur á Norður-
löndum fá sífellt ný og aukin
verkefni við hjúkrun, kennslu
og stjórnun.
Samvinna hjúkrunarkvenna á
Norðurlöndum — SSN — gerir
þvi kröfur til þess, að hvorki
nýjar né auknar starfsskyldur
séu lagðar á hjúkrunarkonur,
án þess að samningar milli hlut
aðeigandi hjúkrunarfélags pg
vinnuveitenda hafi átt sér stað.
Samvinna hjúkrunarkvenna á
Norðurlöndum gerir einnig
kröfu til þess, að hjúkrunarkon
ur geti aflað sér þeirrar fram-
haldsmenintunar, sem krafizt
er, til þess að þær geti fylgzt
með framförum í sinni grein og
haldi launum sínum á meðan.
Með tilliti til hins ríkj-
andi stjórnmálaástands, sem fel-
ur í sér sameiginlegan vinnu-
markað í Evrópu, m.a. fyrir
hjúkrunarkonur heitir Sam-
vinna hjúkrunarkvenna á Norð
urlöndum — SSN — hjúkrunar
félögum innan Efnahagsbanda-
lags Evrópu fullum stuðningi í
kröfum þeirra um aukningu
þeirra lágmarkskrafna til hjúkr
unarmenntunar, sem eru ákveðn
ar í reglugerðartillögum Evrópu
nefndarinnar. Þessar lágmarks-
kröfur geta ekki talizt tryggja
fullnægjandi menntun með til-
liti til starfa hj úkrunarkvenna.
Samvinna hjúkrunarkvenna á
Norðurlöndum — SSN — telur
að hjúkrunarkonur frá löndum
utan Norðurlanda verði fram-
vegis að fá möguleika til þeirr-
ar menntunar og kynningar, að
þær geti starfað jafnfætis inn-
lendum hjúkrunarkonum.
(Fréttatilk. frá Hjúkrunarfé-
lagi Islands).