Morgunblaðið - 10.11.1971, Blaðsíða 11

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 10. NÓVEMBER 1971
11
Vísbendingar frumkannana:
Neyzla ávana- og fíkniefna al-
mennari en talið hefur verið
Frá umræðum í borgarstjórn um
till. Markúsar Arnar Antonssonar

Á fundi borg-arstjórnar Reykja
víkur sl. fimmtudag bar einn af
borgarfuiitrúum Sjálfstæðis-
flokksins, Markús Örn Antons-
son, fram tillögu varðandi stofn
un rannsóknardeildar til að
koma í veg fyrir ólöglegan inn-
flutning og neyzlu ávana- og
fíkniefna. í ræðu, sem Markús
Örn hélt, er hann mælti fyrir til
Iögu sinni, gerði hann grein fyr
ir skriflegrum upplýsingum, sem
hann hafði fengið hjá eftirlits-
mönnum þeim, er unnið hafa til
bráðabirgða að rannsóknum á
ávana- og fíkniefnaneyzlu á höf
uðborgarsvæðinu. I»ar kom fram,
að frumrannsóknum er nú lokið
á 90 málum og alls hafa verið
teknar um 510 skýrslur. Virð-
ist á könnim þessari, sem
neyzla þessara efna sé talsvert
almennari á Islandi en talið hef-
ur verið tii þessa. Virðist sem
mest af fíkniefnunum komi hing
að til lands í pósti, en næstal-
gengasta aðflutningsleiðin er sú,
að íslenzkir unglingar, er dval-
izt hafa erlendis fiytja þessi
efni inn í landið í farangTl sín-
um eða innan klæða. Þá hafa er
lendir ferðamenn og varnarliðs-
menn á Keflavíkurfiugvelli einn
ig útvegað unglingum nokkurt
magn af fíkniefnum.
Tillaga Markúsar var svohljóð
andi:
„Vegna visbendinga frum-
kannana, er fram hafa farið og
benda til þess, að neyzla ávana-
og fíkniefna sé almennari á Is-
landi en almennt hefur verði tal
ið, beinir Borgarstjórn Reykja-
víkur þeirri áskorun til fjárveit
ingarvaldsins og yfirvalda dóms
mála í iandinu, að hið fyrsta
yerði komið á fót rannsókna-
deild sérþjálfaðrá eftirlits-
manna, er starfi skipulega að
því að koma í veg fyrir ólög-
legan innflutning og neyzlu
ávana- og fíkniefna."
1 upphafi framsöguræðu sinn-
ar, sagði Markús Örn Antons-
son:
„Með tillöguflutningi þessum
fer ég þess á leit, að fram komi
af hálfu borgarstjórnar Reykja-
vikur yfirlýsing um, að hún telji
nauðsynlegt, að opinberir aðilar
séu afarvel á verði gegn þeirri
hÉettu, að heyzia ávana- og fíkni-
efna verði jafnalvarleg hér og
viða í nágrannalöndum okkar
og bjóði heim þeirri spillingu og
gjörmengun mannlífsins, sem
hún leiðir sannarlega til. Það er
á allra vitorði, að Islendingar
hafa engan veginn farið varhluta
af þessu vandamáli. Unglingar,
sem sótt hafa til útlanda í skóla
leyfum hafa margir haft kynni
af fíkniefnaneyzlu og reynt
hana sjálfir. Þeir hafa iika flutt
efnin heim með sér og boðið
kunningjum og skólafélögum að
reykja svo iengi sem birgðir
hafa enzt.
Við höfum til skamms tíma ver
ið treg til að viðurkenna, að um
raunveruiegt vandamál væri að
ræða. Það er í sjálfu sér virð-
ingarvert að sýna fyllstu var-
færni og forðast að blása upp
mái af þessu tagi og gera
kannski með því illt verra. En
mitt áiit er, að tími sé nú kom-
inn til þess fyrir opinbera aðila,
eins og borgarstjórn Reykjavík-
ur að vara við óheillaþróun,
sem þegar verður vart á þessu
sviði, og brýna menn til öflugra,
raunhæfra aðgerða gegn vax-
andi vandamáli."
Markús rakti nú nokkuö undir
búning þann og frumaðgerðir,
sem farið hafa fram af opin-
berri hálfu í þessu efni. Sagði
Markús Örn Antonsson.
hann m.a.,-að fjórir menn hefðu
frá í febrúar sl. unnið til bráða
birgða að rannsóknum á ávana-
og fíkniefnaneyzlu á höfuðborg
arsvæðinu. Hafði Markús Örn
fengið skriflegar upplýsingar
frá mönnum þessum og sagði
m.a.:
„Lokið er nú frumrannsókn-
um á um 90 málum en ails hafa
verið teknar um 510 skýrslur.
Mestur hluti þessa skýrslufjölda
byggist á samanburði þeirra að-
ila, sem fram hafa komið í frum
skýrslu. Við þessar rannsóknir
hefur m.a. komið i ljós, að lang
mest af þeim fíkniefnum, sem
hingað berst, kemur í pósti. Önn
ur algengasta leiðin til að koma
slíkum efnum hingað er sú, að
íslenzkir Unglingar, sem dvalizt
hafa erlendis koma með þau i
farangri sínum eða falin innan-
klæða. Þá héfur einnig upplýstst
um nokkurt magn af fíkniefnum,
sem unglingar hafa útvegað frá
erlendum ferðamönnum og vam
arliðsmönnum á Keflavíkurflug-
velli. Vitað er um a.m.k. 90 póst-
sendingar af Cannabisefnum er-
lendis frá og í nokkrum tilfeil-
um um minniháttar magn að
Lysergic (LSD). tftvegun þess-
ara fikniefna virðist í langflest
um tilfellum vera hendingum
háð enda hefur ekki sannazt
ennþá um sölu nema í nokkrum
tilfelium, á Cannabis og Lyser-
gic (LSD).“
90 ára í dag:
Guðlaug Ólafsdóttir
Akranesi
ÓTRÚLEGT, en þó satt, að hún
Lauga í Ásgarði, en svo hét hús-
ið er hún bjó síðast í á Akra-
nesi, er orðin níræð.
Guðlaug ber aldurinai mjög
vel, bæði hvað snertÍT útlit og
andlega Skynjun, þó er rninnið
nokkuð farið að bresta, en hun
fylgist vel með hlutunum.
GUðlaug er fædd að Ólafsvöll-
um á Akranesi 10. nóv. 1881.
Lengst: af átti hún heimili þar,
og í Ásgarði, litlu húsi er hún
réisti á Akranesi ásamt Ólafi
bróður sínum er stundaði þar
skóviðgerðir. Guðlaug saumaði
og gerði við flíkur fyrir fólk —
sehnilega oft fyrir litla greiðslu.
— Henni er mjög sýnt um að
Sauina og prjóna, og hefir gert
lítilsháttar að því fram á síðustu
ár.
Guðlaug var oft í kaupavinnu
á sumrum m. a. var hún á Gils-
bakka og í Amarholti 5—6 sinn-
um á hvorum srtað, minnist hún
húsbænda og heimafólks þar oft
Og með sérstökum hlýhug.
’ Guðlaug er sérstáklega grand-
vö<r til orðs og æðis, vill öllum
vel og hefur oft vikið að þurf-
andi, enda þótt efni hafi löng-
um verið lítil. Með orðum sinum,
alúð og framkomu allri við ná-
ungarun, mun hún þó hafa yljað
fiestum og bezt.
Guðlaug er mjög trúuð kona.
Mun engimn dagur svo líða að
húíi lési eigi úr helgum ritum
og hafi yfir bænir og vers. Hún
gerðist aðventisti fyrir mörgum
árum og hefir stutt þann söfnuð
í orði og verki síðan.
Allir, sem kynnzt hafá Guð-
laugu, munu hafa fundið hina
óvenju miklu hlýju og um-
hyggju, sem frá henni streymir.
Hún á því miður fáa sína líka.
Guðlaug giftist árið 1904
Helga Helgasyni frá Rringlu á
Akranesi. Þeirra samvistir urðu
alltof skammar, því að Helgi
drukknaði 16. nóv. 1905, ásamt
4 systkinum sínum og 6 öðrum
( alls 11 manns), er þeir voru
á leið frá Rvík til Akraness á
Okkur innilegustu þakkir
sendum við börnum okkar,
tengdabömum, barnabömum,
frændfólki, vinum og kunn-
ingjum fyrir alla vinsemd
okkur sýnda á gullbrúð-
kaupsdaginn 5. nóv. 1971.
Guðrún Pétursdótthr,
Jóhann Guðjónsson,
Vestiu-braut 3, Keflavík.
Síðar í greinargerðinni segir:
„Þessar rannsókriir og athug-
anir okkar hafa þegar leitt í
Ijós, að notkun á Cannabis er
mun algengari en almennt var
talið í fyrstu. Vitað er um fjöi-
menna hópa, sérstaklega skóla-
fólks, sem neytir þessara efna í
verulegum mæli, eða a.m.k. viku
lega. Efni þessi virðast vera not
uð að staðaldri hjá fjölda ungl-
inga, en vitað er um hundruð
þeiira, sem neytt hafa þeirra að
meira eða minna leyti. Notkun á
Lysergic (LSD) er fremur
sjaldgæf og ekki er vitað um
samfellda neyzlu á slíku efni en
aðalorsakir þess virðast vera, að
útvegun efnisins er erfíðleikum
háð og jafnframt gætir nokkurr
ar hræðslu um afleiðingar neyzl
unnar.
Ekki hefur orðið var tið telj-
andi neyzlu á öðrum skynvillu-
efnum. Augljóst er þegar, að
þau verkefni, sem hér er við að
glíma, eru alltof umíangsmikil
til þess að fjórir menn geti ann-
að þeim. Eins og fram kemur í
upphafi þessarar skýrslu hafa
ýmsir veigamiklir þættir litla
sem enga afgreiðslu fengið af
þeim orsökum, en á því verður
ekki ráðin bót nema veruleg
fjölgun komi til á starfsmönn-
um og aðstaða bætt, bæði er telk
ur til húsnæðis og tækjabúnað-
ar.“
Síðar i ræðu sinni sagði
Markús:
„Af öllu þessu má sjá, að þeir
sem málunum eru kunnugastir
hafa gefið viðvörunarmerki og
ég tel það skyldu okkar að
bregðast við því á raunhæfan
hátt og búast til varnar áður
en í óefni er komið. 1 þessu
máli höfum við enn allt að
vinna.
Þær uppiýsingar, sem starfs-
menn Æskulýðsráðs Reykjavík-
ur hafa aflað sér í samtölum við
ungt fólk eru mjög á sömu lund.
Af þeitn má ráða, að það verður
æ auðveldara að komast yfir
fikniefni á höfuðborgarsvæðinu
og sterkur grunur leikur á, að
kominn sé upp visir að ákveðnu
dreifingarkerfi. Þegar málið er á
slíku stigi er tfcni til kominn fyr
ir borgaraha að draga enga dul
á það lengur að vandamál er
vissulega fyrir hendi og ástæða
til að láta til skarar skríða gegn
því.“
Að lokinni ræðu Markúsar
Antonssonar tók Alfreð
Þorsteinsson (F) til máds, og
flutti hann eftirfarandi viðauka
tiliögu:
Við stofnun rannsóknadeildar
innar verði full-t tillit tekið til
þeirrar starfsemi, sem nú þegar
er fyrir hendi á þessum vett-
vangi hjá lögreglu- og tollyfir-
völdum.
Þá talaði Steinunn Finnboga-
dóttir (SFV) einnig undir þess-
um dagskrárlið. Að svo búnu
var tillaga Markúsar ásamt við-
aukatillögu Alfreðs samþykkt
einu hljóði.
6 manna fari (við Suðurflös á
Akranesi). Aðeina 1 lík rak á
land — Helga — og er hann
greftraður að Görðum á Akra-
nesi. — Óskar Guðlaug að fá
að hvíla við hlið hans er þar
að kemur.
Fyrir um 10 árum fluttist
Guðlaug á Elliheimilið Grund.
Hefir hún þar vistlegt herbergi
að Blómvallagötu 12 og unir
sér hið bezta. Allur aðbúnaður
er þar með ágætum, enda gerir
forstjóri Grundar — Gísii Sig-
urbjömsson sér far um að láta
öllum líða sem bezt og gera
gamla fólkið ánægt eftir því sem
frekast er unmt — þótt oft séu
þar ýmis ljón í vegi og misjafnar
óskir aldraðs fólks og aðstamd-
enda þess.
Ég, er þessi fátæklegu afmæl-
isorð rita, og mitt fólk höfum
notið umhyggju Guðlaugar Ól-
afsdóttur yfir hálfa öld. Fyrir
það þökkum við henni hjartan-
lega og óskum henini friðsæls
ævikvölds.
Ó. J.
Einn bolli og annar bolli
aftur í bollann -
og einn bolla enn -
því kaffid er frá
0.J0HHS0H
&KA&BER HF