Morgunblaðið - 19.02.1972, Blaðsíða 14

14 MORGUNBLAÐLÐ, LAUGARDAGUR 19. FEBRÚAR 1972
c
Sextíu ár eru í dag Liðin frá
stofnun Karlakórsins Þrasta í
Hafnarfirði, elzta karlakórs
landsins. Munu kórfélagar, sem
nú eru 42 talsins, minnast þess-
ara tímamóta með samsöngviim
©g afmælisfagnaði í apríl.
Það var hinn 19. febrúar 1912
sem Karlakórinm Þrestir var
formlega stofnaður í gamla
barnasikólahúsmu i Hafnarfirði.
Stofnandi hans var hið þjóð-
kurma ljóðskáld Friðiriik Bjama-
son, seim þá var kemnari í Hafn-
artfirði, og stjórnaði hann kórn-
uim um langt árabil. Hann samdi
altonörg lög sérstaklegá fyrir
kórinn og hafa sum þeirra öðlazt
almennar vinsældir sem karla-
kórslög, svo sem „Hóladans“.
Ennfremur má nefna lagið „Þú
hýri Hafnarfjörður", sem Friðrik
samdi fyrir kórinn í tilefni af 25
ára afmæli hans árið 1937, við
ljóð konu sinnar Guðlaugar Pét- Myud þessa tók ljósm. Mbl. Kr. Ben. á æfingu hjá Þröstum á miðvikudag.
kórsins, • og hafa honum bætzt
margir nýir félagar. Á síðast-
liðnu hausti var ráðinn nýr söng
stjóri til kórsins, Eiríkur Sig-
tryggsson, sem nýkominn er frá
Svíþjóð þar sem hann var við
framhaidisnám og störf í tónlist.
Sagði Sigurður að kórinn væri
mjög ánægður með hinn nýja
söngstjóra, og væru nú að
nokkru leyti farnar nýjar leiðir
varðandi lagaval og skipan undir-
leiks.
Aðspurður um það hvað efst
væri i huga þeirra kórfélaga nú
á sextugsafmæli kórsins svaraði
Sigurður:
— Það er eðlilega fyrst og
fremst að efla kórinn sem mest,
þannig að hann verði sem bezt
hæfur til að gegna sínu menn-
ingarlega hlutverki.
Þá er og mikiil áhugi á því,
að áður en iangt um líður verði
hæ>gt að fara i söngför til hinna
Norðurlandanna.
Svo er það að sjálfsögðu áhuga
mál, enda brýn nauðsyn, að kór-
inn eignist féiagsheimili, þ.e. fast
an samastað til æfinga og
allrar félagsstarfsemi kórsins.
Kórinn hefur lengst af verið á
nokkrum hrakhóluim með hús-
næði til æfinga, en á undan
förnum árum hefur hann haft
ágæta aðstöðu i Flensborgar-
skóla. Það húsnæði fullnægir
hins vegar ekki fyililega þörfum
kórsins af skiljanlegum ástæð-
um.
— GBG,
Karlakórinn
Þrestir 60 ára
ursdóttur. Hefur lag þetta siðan
orðið eins konar „þjóðsöngur“
Hafnfirðinga.
Stofnendur kórsins voru 10
talsins, en á fyrsta oþinbera sam
sömg hans í Góðtemplarahúsinu
í Hafnarfirði 4. apríl 1912 voru
söngmenn 11 auk stjómanda.
Kórinn hefur notið söngstjóm
ar margra ágætra tónlistar-
manna, en auk stofnandans hafa
lengst gegnt þeim starfa þeir
Jón Isleifsson, sem stjórnaði
kórnuim um 16 ára skeið, séra
Garðar Þorsteinsson, Páll Kr.
Pá/ls'son og Herbert H. Ágústs
son. Auk þeirra hafa einnig
stjómað kórnum um styttri
tíima þeir Páll Halldórsson, Ragn
ar Björnsson, Páll P. Pálsson,
Jón Ásgeirsson og Sigurðui
Þórðarson.
Af forystumönnum kórstarf-
sieminnar má nefna Salómon
Heiðar fyrsta formann Þrasta,
Bjarna Snæbjörnsson, Guð-
mund Gissurarson og Stef-
ám Jónsson. Stefán byrjaði
að syragja með kórnum árið
1937, og hefur þvi nú sungið
með honum i 35 ár. Hann er þó i
ekki elzti kórfélagimn, þvi Sig-
urður Þorláksson hóf söngferil
sinn með kórnum árið 1918, og |
Þrestir skömmu eftir að kórinn
hefur sungið með honum æ síð-
an. Sigurður er nú áttræður að
aldri og mætir enn á hverja
æfingu.
Áramumur hefur verið á starf
semi kórsinis, en Qest árin hefur
hann haldið opinibera samsöngva
í Hafnarfirði og víðar, og einnig
oft sungið í útvarp. Ennfremur
hafa Þrestir iðulega sungið við
ýmis hátiðlleg tækifæri í Hafnar-
firði. Óhætt er að fullyrða, að
starfsemi kórsins hefur alla tíð
fallið í góðan jarðveg meðal
Hafnfirðinga, enda án efa kær-
kami'nm skerfur til menningarlífs
staðarirus.
Að sögm núverandi formanns
Þrasta Sigurðar Halls Stefáns-
sonar er nú mikil gróska í starfi
Bjarnason, söng-
var stofnaður. Sitjandi á myndinni er Friðrik
stjóri.
Leikhúsmaður frá
norðurslóðum
Frá heimsókn þjóöieikhús-
stjóra til Þýzkalands
Mynd þessi birtist í Liibecker N achr. — Frá vinstri: Grund og
RósLnkranz og Karl Vibach.
GUÐLAUGI Rósinkranz þjóð-
leikhússtjóra og frú var boðið til
Þýzkalands til þess að vera við-
stödd frumsýningu á Sorbas í
Hamborg, þar sem Róbert Arn-
fimnsson fór með aðalhlutverkið.
Þýzk blöð skrifuðu um þessa
heimsókn.
Lúbecker Naohrichten skrif-
ar 25. janúar:
„Þjóðdeikhússtjórinn í Reykja-
vik höfuðborg Islands, herra
Rósinkramz, heimsótti um þessar
mundir vin sinn og starfsbróður,
leilkhússtjórann við Die Buhnen
der Hansestadt í Lúbeck, Karl
Vibach. 1 upphafi höfðu þessi
þekkti leikhúsmaður frá norður-
Slóðum og hans fallega eiginkona
komið til Hamborgar til að vera
viðstödd frumsýningu á Sorbas
í Operettenhaus og til að fagna
sigri eins helzta leikara síns,
Róberts Arnfinnssonar, en hann
lék titilhlutverkið. í Lúbeck áttu
þau endurfundi við Vibach,
Kröhn leikmyndamálara og
Grund, fyrrum aðstoðarmann
próf. C. Klein, sem allir höfðu
unnið í Þjóðleikhúsinu í Reykja-
víik. Mönnum er enn í fersku
minni sviðssetning Vibachs á
Faust fyrir hálfu öðru ári, þar
sem Róbert Arnfinnsson lék
Mefistofeles. Rósinkramz er þeg-
ar kominn heim til íslands, þar
sem hans bíða mörg verkefni."
Hamburger Abendiblatt skrifar
25. janúar:
„LEIKHÚSLÍF A ÍSLANDI
Við frumsýningu á Sorbas í
Operettenhaus í Hamborg voru í
föruneyfi Róberts Arnfinnssonar
leikhússtjóri Þjóðleikhússins á
Islandi og hans unga eiginkona.
Heimsókn þessa viðfelldna, hvit-
hærða manns, sem hefur verið
leikhússtjóri þessa eimstæða leik-
húss allt frá því að þessi heims-
borgaralega bygging var fullgerð
og Þjóðleikhúsið var opnað árið
1950, veitti okkur tækifæri til að
fregna ýmislegt áhugavert um
leikhús þessa norðlæga lands.
1 Þjóðleikhúsinu, þessu sér-
stæða húsi, sem átti sér 20 ára
byggingarsögu, eru árlega 10—
12 frumsýningar, þar af 2—3
söngleikir. Leikárið stendur yfir
frá september til júlí. Eru þá
flutt bæði sígild og nútiimaleg
verk, þá fyrst og fremst norræn-
ar, enskar og ameriskar Ieik-
bókmenntir, sem 25 fastráðnir
listamenn taka þátt í. Úttendir
ieikstjórar eru meðal þeirra
listamanna, sem Rósinkranz ræð-
ur til starfa. Á hinn bóginn eru
óperukraftarnir ásamt smfóniu-
hljómsveitinni ráðnir fyrir
hverja sýningu og hafa því —
þrátt fyrir að flestir séu þeir
með menntun á borð við erlenda
söngvara — aðra atvinnu. Frú
Sigurlaug Rósinkranz, kona leiik-
hússtjórans, er söngkona og hef-
ur komið fram í óperu, hljóð-
varpi og sjónvarpi. Starfslið
Þjóðleikhússins að meðtöldum
tæknimönnum, telur um 70
manns.
Tvö önnur leikhús eru og í
Reykjavík, þrátt fyrir aðeins
200.000 íbúa eyjarinnar. Um
helmingur íbúanna sækir árlega
leikhúsið. Þegar árið 1897 stofn-
aði Leikfélag Reykjavíkur einka-
leikhús, en það hefur einnig sí-
gilld og nútimaleg verk á leik-
ritaskrá sinni. Og nú síðari árin
hefur „Grírna" starfað, sem er
tilraunaleikhús stofnað af ung-
um leiikurum. Karl Vibach, leik-
hússtjóri frá Lúbeck sviðsetti
fyrstu uppfærslu Þjóðleikhúss-
ins á Faust með Róbert Arn-
finnssyni i hlutverki Mefistofeles
ar. Nú vilja íslendinigar sem allra
fyrst fá Vibachs-uppfærslu á
Schiller, annaðhvort Mariu
Stuart eða Vilhjálmi Tell. Á veg-
um leikhússins eru leiklisitarskóli
og bal'lettskóli. —
Andstætt ensku og dönsku eru
þýzka og franska eingöngu
kenndar í æðri skólum. Þar af
leiðir eðiilega að gestaleikja-
skipti eru all tið við hinar norr-
ænu þjóðirnar og Engtendinga.
frú, frú Sigurlaiig og Guðlaiigur
En hinar auðugu íslenzku bók
menntir eru skilyrðiislaust það,
sem fólkið skiptir mestu. Þess
vegna verður R. Arnfinnsson,
mitt í gestaleikjum í Hamborg
og Berlín, að hraða sér heim til
að æfa aðalhlutverk í leikgerð
skáldsögunnar Sjálfstætt fólk
eftir Halldór Laxness. Á sjötugs-
afmæli Nóbelsskáldsins, 23. apríl,
verður verkið frumsýnt.
Rósinkranz þjóðleikhússtjöri
hefur mikinn áhuga á að treysta
listræn tengsl við þýzka leikhús-
ið. Hann langar til að bjóða fleiri
þýzkum leikstjórum heim og í
staðinn veita þýzkum leikhúsuim
möguleika á því að njóta leik
listar Róberts Arnfinnssonar
tiima og bíma.“