Morgunblaðið - 07.06.1972, Qupperneq 3

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 7. JÚNl 1972
Þegar Englendingar áttu heiminn
Rabbað við forustufólk Lilla
Teatern um sjónleikinn
Kringum jörðina á 80 dögum,
sem sýndur verður í í»jóðleik-
húsinu í kvöld og annað kvöld
Leikflokknr Lilla Teatern bei' ssunan bækur sinar í anddyri Loftleiðahótelsins skömniu eftir
komuna í gær. (Ljósm. Mbl. Kr. Ben.)
1 KVÖLD sýnir Lilla Teatern
frá Hellsinki sjónleikinn Kring
um jörðina á 80 dögum oí'tir
Finnann Bengt Ahlfors i
Þ jóðleikhúsimi. Þessi leik-
flokkur hed'ur löngum verið
talinn ««*inn hinn ath.vglisverð-
asti á Norðuriöndum. ræður
yfir mörgum snjölium leikur-
um, bæði unguirn og gömlum,
sem annálaðir hafa verið fyr-
ir ledkgleði sína. og hugmynda
ríki.
LiJla Teatern vat' stofnað
1940 og ’laigði á upplhaf 1 meigim-
áiherzilu á Jétta igamanleilki og
revíur. Fiimmtán ár«um síðar
tók Virvica Bandlec við rekstri
leikhiússins, og gjörbreytti
bún verkefnaivali Jelkhússins.
í hennar tíð voru færð upp
í ieikhúsinu ýmis framúr-
stefmuieikrit, sem þóttiu tak-
ast sérstaklega ve) og áftiu
anikinn þátt i að hefja leik-
fliokkinn tii vags oig virðimgar,
sem hann nýtiur nú.
Árið 1967 tóku núverandi
eigendur Lilia Teatem, hjón-
in Lasse Pöysti og Bingitta
U’fsson við rekstri leikhúss-
ins. Undir þeiira forustu hef-
ur oröistár ieikhúissins stöðiugt
íarið vaxandi, þau haifa haidið
áifram á sömm braiut og Viivica
Bamdier nema hvað þjóðfélags
Asko Sarkola
legrair igagnrýni hefur gætt
nreira i verkefnaivali leikhúss-
ins síðiustu árin.
Leilkflokikiur LiOla Teatem
kom t ’:1 Reykjaivítour siðta í
gærdaig, oig um kvöldið skoð-
iuðu leikararnir sviðið í Þjóð-
ieilkhúis'nu. Morigunblaðið náði
taii af þeim Pöysti og Uifs-
son ásamt Asko Sankoi'a, sem
fer með hlutverk Phileas
Fóigg O'g er auk þess einn af
þremiur ieikstjórúm þeissa
leiks.
„Bengt Ahlfors skrifaði
þetta verk fyrir oikkur sum-
arið og haiustið 1969,“ svar-
aði Pöysti, þegar við spiurð-
urn nánar um venkið, “oig við
frumsýndwm það i janúar
1970. Síðan höíium við sýnt
•uim 210 sinnuim, á ýimsum stöð
um í Finnílandi og auk þess i
Stokkhóimi og Berlín.“ Oig
B'rgitta Ulifsson bætir þvi við,
að nú séiu önnur leikhús tek-
in til við að sýna verkið, t.d.
sé verið að und’irbúa upp-
færslu á þvi í Málmey.
Þremenningarnir töklu Mt-
i'! vandkvæð: á því, að Islend-
inigum 'tækist að fylgjast með
efnisþræðinum í leiknium —
a.m.k. þeim, setn skilja
dönsku oig sœnsku sæmiiega.
,,Það er svo skritið, að mér
Lasse Pöysti
finnst íslenzkan hljóma tals-
vert likt og Finnilands-sænsk-
an okkar,“ sagði Uiifsson. Leik
mynd er ákaflega einföid, atr
iðin hins vegar 31, svo að
sk'iptimgar eru örair. Þá byig'g-
ist tiúikiunin mjöig á látlbraigðs
leik, „sýningin er mjög vis-
ual“, eins og Pöysti orðaði
það, og hann saigði að Þjóð-
verjarnir hefðu ekki átt í
neinium vandræðum með að
Birgitta l lfsson
sikiflja inntak leiksins, þegar
leikflokkiurinn var þar á ferð.
„Að vísu fiiuttum við þar sum
orðaskiptin á þýzku," sagði
Pöysti, „en við treystum okk-
ur tæpast tifl að endiurtaka
þann ileilk hér.
Að sjálfsögðu sækir Ahí-
fors efniviðinn í samnefnda
sikáldsögiu Jules Verne, en
fer frjálisleiga með
efnáð. Hvernig er t.d. Phileas
Fogg í leiknum? spyrjum við
Asko Sarkola. „Hann er ekki
þessi roskni, virðuleigi hefðar-
maður, sem við ímyndum okk-
ur í bókinni, eins og þú getur
raunar sjáMur séð,“ svarar
Sarkola og bendir á sjálfan
sig. Hann er maður ungur að
árum, en engu að sáður einn
af fremstu leikurum leik-
flokksins. „En hann er hafð-
ur svona ungur af ráðnum
hug, eins og leikhúsgestir
munu vafalaust komast að,"
bætir hann við.
„Og það er e.t.v. rétt að taka
það fram," segir Lasse Pöysti,
„að hér er ekki bara skemmti-
leikur á ferð, heldur einnig
satíra, sem kemur bæði fram
í orðum og athöfnum. Höf-
undurinn leitast við að sýna
okkur vei'öldina eins og hún
var á Viktoríutímanum eða
LISTAHÁTÍÐ
í REYKJAVÍK
þegar heimsveldi Breta
blómstraði. Englendingurinn
gerði ráð fyrir þvi á þessum
tíma, að enskan væri alls stað-
ar góð og gild, og ailir lægju
flatir fyrir fótum hans.“ Og
Sarkola bætti við: „Og það er
ekki laiust við, að það eimi
svoJátið eftir af þessum hugs-
unarhætti enn þann dag í
dag.“
Birgitta Ulfsson ítrekaði
það, sem hún haíði sagt mér
í Helsinki á dögunum, og
greint hefur verið frá hér í
blaðinu, að það sé dýrðleg
sjón að sjá Fogg æðubunast
úr einu iandinu í annað ásamt
hinum trygga þjóni sinum —
án þess að sjá nokkuð af
Framhald á bls. 23
Hér er maður ekki eins
og nautgripur í hjörð
— sagði John Lill við komuna
— ÞAÐ ER gott að vera kom-
inn í þetta land, þar sem
maður hefur það ekki á til-
finningunni að vera eíris og
nautgripur í hjörð, eins og í
stórborgunum, sagði pianó-
leikarinn John Lill við kom-
una til íslands síðdegis í gær.
En hann verður einleikari
LISTAHÁTÍÐ
í REYKJAVÍK
með Sinfóniuhljómsveit
sænska útvarpsins á hljóm-
leikunum í Laugardalshöll-
inni í kvöld. — Ég fann þetta
strax í flugvélinni og á flug
vellinum hér er farið með
mann sem einstakling og per
sónu, sem er meira en hægt er
að segja um marga aðra staði.
Suma vil ég helzt aldrei koma
á aftur.
John Lill hefur reyiislu i
því efni, því hann byrjaði
mjög ungur að leika á hljóm-
ieikum og hefur leikið víða
um álfur á undanförnum ár-
um og ferðazt um Evrópu,
Bandarikin, Kanada, Nýja Sjá
land og Suðaustur Asiu, auk
þess sem. hann heíur leikið yf
ir 100 sinnum í BBC og Deuts
che Grammophon Gesellschaft
hefur gefið út hljómplötur
hans.
Lill var þreyttur er hann
kom hér. Hann hafði verið í
mjög ströngu hljómleikaferða
lagi um Austur Evrópu, leik
ið í Rúmeníu, Ungverjalandi,
Tékkós’óvakíu og Júgóslavíu
og siðan leikið á nokkrum
hljómleikum í Englandi áður
en hann kom hingað. Eftir tón
leikana kvaðst hann fá einn
dag hér á landi, til að sjá sig
um, en verður svo að fara á
föstudagsmorgun og leika á
tónleikum í London um kvöld
ið.
— Mér er sagt að ég hafi
byrjað að leika á píanó mjög
ungur, eða fjögurra ára, en ég
var farinn að spila þegar ég
man eftir mér, svaraði Lill
spurningu okkar. Foreldrar
minir voru ekki músikfólk,
svo þetta virðist hafa komið
yfir mig af engri ástæðu. Ég
var strax svo hrifinn af h|jóð
færinu og nótunum á pappdrn
um að ég ákvað að ég vildi
ekkert annað verða en píanó-
leikari og síðan kom aidrei
annað til greina. Og ég var
vist 10 ára gamall, þegar ég
lék á mínum fyrstu tónleik-
um. En um það leyti hóf ég
nám í Royal College of Music
með skólanáminu.
— Ég var víst ákaflega
þrjózkur nemandi, sagði Lill
ennfremur. Hafði mina eigin
skoðun á því hvernig ég viidi
leika og sagði það.
En sannleikurinn er sá, að
ég hefi alltaf lært meira af
þvi að hlusta á músik og ræða
um hana, en beinlínis af námi.
Eins kenni ég sjálfur og þykir
•það mjög gagnlegt.
— Jú, ég hefi mjög gaman
af þvi að stjórna hljómsveit-
um og semja tónlist, en hvort
tveggja geri ég mér til ánægju
og vil ekki blanda því saman
við starfið sem píanóleikari.
Það eru ekki nema 24 klukku
stundir í sólarhringnum og
manni veitir ekkert af þeim
John Lili
við komuna til ísiands.
fyrir pianóið. Ég vil ekki
bianda fleiru saman við og
láta það rugla um fyrir mér.
John Lill er fæddur 1944 og
varð heimsfrægur, þegar
hann vann fyrstu verðlaun i
alþjóðlegu Tsjækovskikeppn-
inni í Moskvu 1970. En áður
hafði hann komið fram sem
fuilþroska pianóieikari 1963
og vakið mikla athygli.