Morgunblaðið - 13.11.1973, Qupperneq 24

24
MORGUNBLAÐIÐÍ ÞRIÐJUDAGUR 13. NÖVEMBER 1973
— Svo má
Myndin er af þátttakendum námskeiðsins.
Námskeið fyrir félagsmálakennara
ÆSKULÝÐSRAÐ ríkisins efndi
fyrir skömmu til
framhaldsnámskeiðs í Reykjavík
fyrir félagsmálakennara og var
einkum fjallað um kennslufræði-
leg atriði, framkvæmd félags-
málanámskeiða og uppbyggingu
slfkrar fræðslu í náinni framtíð.
Leiðbeinendur voru Reynir G.
Karlsson æskulýðsfulltrúi,
Sgurður R. Guðmundsson skóla-
stjóri, Guðmundur Gfslason
kennari og Sigurþór Þorgnsson
fulltrúi í kennslufræðideild
Fræðsluskrifstofu Reykjavíkur.
Að námskeiðinu loknu fengu 30
þátttakendur afhent skírteini,
sem veitir þeim rétt til að kenna
námsefni Æskulýðsráðs ríkisins á
félagsmálanámskeiðum.
A sl. vetri efndi Æskulýðsráð, í
samráði við fræðslunefndir UMFÍ
og ÍSI, til námskeiðs fyrir félags-
málakennara að Leirárskóla í
Borgarfirði og lagði þar fram
námsefni til nota á félagsmála-
námskeiðum. Hafa félagasamtök
og skólar nú þegar haldið 24
námskeið með alls 488 þátt-
takendum, þar sem farið hefur
verið yfir námsefni þetta. Fóru
námskeiðin fram undir hand-
leiðslu áðurgreindra félagsmála-
kennara og með nokkurri aðstoð
Æskulýðsráðs. Æskulýðsráð
hefur átt góða samvinnu við fjöl-
marga aðila um fræðslustarfsemi
þessa og hefur þáttur Ungmenna-
félags Islands verið þar stærstur.
(Ur f réttatilkynningu
frá Æ.R.).
Framhald af bls. 23.
bændur mega vera á hrakhólum |
með hross sín og afurðir af þeim.
Fyrir nokkru eignuðumst við
hrossabændur þó tvo málsvara á
Alþingi, alþingismennina Ingólf
Jónsson og Ágúst Þorvaldsson,
sem leggja til, að útflutningsgjald
verði aðeins sett á ættbókarfærða
kynbótagripi. Teljum við hrossa-
bændur það mikilverða leiðrétt-
ingu og eiga alþingismennirnir
heiður skilið fyrir að vilja leið- 1
rétta að nokkru það óréttlæti, sem
þessi skattiagning allra útfluttra
hryssna hlýtur að teljast.
d) Þar sem skattur þessi
skal renna í stofnverndarsjóð, er
rétt að draga fram aðalhlutverk
þess sjóðs, eftir þvf sem við fáum
bezt skilið, en það er einmitt að
styrkja kynbætur á vegum hrossa-
ræktarsambandanna. Þá skilst
fyrst, hvernig óviðkomandi menn
verða málinu skyldir. Langsam-
lega flestir hrossaræktarsam-
bandsmenn eru bændur, sem eiga
það fá hross, að þeir hafa ekki
eigin stóðhest og svo má ekki
glevma þeim stóra hluta bæjar-
búa, sem eiga eina eða tvær hryss ,
ur, en þessir aðilar allir þurfa að
fá þjónustu fyrir hryssur sínar,
sem hrossaræktarsamböndin
veita. Rétt er að koma fram, að
svo virðist okkar málum hrossa-
bænda komið, vegna bændafor-
ystu okkar, að öll ræktun er talin
eiga sér stað í þessum þjónustu-
fyrirtækjum hrossaræktarsam-
bandanna, svo að sá opinberi
styrkur, er hrossaræktin nýtur,
rennur nær óskiptur til þeirra.
Við unidirritaðir spyrjum: Hvar
fer hrossaræktunin fram? Hvert
leita hrossaræktarsamböndin eft-
ir stóðhestum f flestum tilvikum?
Hverja er verið að skattleggja og
jafnvel hindra í að selja kynbóta-
gripi?
Við hrossabændur, sem eigum
stóðhesta og hryssur, erum hverj-
ir um sig með eigin stofnræktun
að okkar mati. Við leitum ekki til
hrossaræktarsambanda um á fá
stóðhest. Hins vegar eru þeir oft-
ast keyptir frá okkur hrossabænd-
um. Að þessi kaup fari þannig
fram, að við einir séum til þeirra
skattlagðir, til þess að um gjöf eða
fyrirgreiðslu sé að ræða I þágu
þjónustu hjá hrossaræktarsam-
böndunum, eru að okkar mati hin
mestu rangindi.
e) I umræðum um fyrrgreint
deiluatriði höfum við hrossa-
bændur ætlað að sætta okkur við
dóm og réttsýni alþingismanna
eftir umræður á Alþingi. Hins
vegar hafði það aldrei heyrzt okk-
ar á meðal, að hugmynd Búnaðar-
þings væri að skattleggja allan
útflutning á hrossum, annan en á
geldingum. Slfkri tillögu hefðum
við hrossabændur ekki látið
ósvarað, svo ranglega sem að okk-
ar búframleiðslu væri vegið með
því og þá sérstaklega I saman-
burði við aðrar búfjárgreinar,
sem njóta allar mikils rfkisstuðn-
ings.
3. Eins og fram hefur komið,
höfum við undirritaðir aðeins
heyrt getið um stofnverndarsjóð '
af blaðaskrifum sjálfskipaðra
talsmanna, svo og vegna fenginna
fjárkrafna í umræddan sjóð. Því
er ekki úr vegi að fara fram á það,
að skipulagsskrá þessa sjóðs verði
birt opinberlega, einnig hverjir
eiga sæti í sjóðsstjórninni, hvar
sjóðurinn er geymdur og annað er
hann varðar.
4. I greinargerð fyrir breyting-
artillögu Ingólfs Jónssonar og
Ágústs Þorvaldssonar og í rit-
stjórnargrein búnaðarblaðsins
Freys í júlíhefti sl. eru skýr rök
sett fram, máli okkar hrossa-
bænda til stuðnings. Þau eru ekki
endurtekin hér, en til þeirra vitn-
að, ef einhverjir vildu kynna sér
málstað okkar hrossabænda bet-
ur, þvf þau rök standa enn í fullu
gildi, að okkar dómi.
1 framhaldi af þeim rökum, sem
þar eru sett fram, viljum við enn
fremur benda á, að ríkissjóður
leggur fram fé, sem nemur 10%
af allri landbúnaðarframleiðsl-
unni, þar með talin framleiðsla á
hrossum, til að verðbæta útfluttar
afurðir. Öllu þessu fjármagni er
— Fiskiþing
Framhald af bls. 12.
„Kyrst og fremst hagnýting
landhelginnar. Það er mikilvægt
að gera skynsamlegar ráðstafanir
nú í sambandi við fiskveiðamar.
Ráðstafanir, sem bæði stuðla að
því, að fiskstofnunum sé við-
haldið. Þessi mál þarf að gera að
langtímamarkmiði, þannig að við
getum aflað meira fyrir okkar
fiskiðnað.
Nú er búið að draga saman álit
fiskideilda Fiskveiðifélagsins um
allt land, er lýtur að nýtingu land-
helginnar. Ég er á móti því að
Alþingi setji lög um nýtingu land-
helginnar til margra ára. Hætt er
við, að þau lög gætu orðið þung í
vöfum, sérstaklega þegar þarf að
fara breyta þeim. Einnig mótast
lög Alþingis af pólitík, því al-
þingismennirnir hugsa alltaf um
atkvæði sín. Mér finnst, að þeir
sem eru kunnastir sjávarútvegin-
um, t.d. stjdrn Fiskifélagsins og
fiskimálastjóri, ætti að setja
þessi lög og hafa nokkuð frjálsar
hendur um hvernær þeim er
breytt."
Furðulegar
ráðstafanir
„Nú var dragnótaveiði á Skaga-
firði bönnuð i mest allt sumar.
Þið hafið að sjálfsögðu ekki verið
ánægðir með það?“
„Dragnótaveiðin var ekki leyfð
fyrr en 15. júlí og bönnuð, öllum
að óvörum, 1. ágúst. Þetta kom sér
mjög illa fyrir eigendur og sjó-
menn á bátunum. Allir höfðu
reiknað með, að dragnótaveiðin
yrði leyfð eins og venjulega. Og
enn meir kom þetta á óvart, þar
sem engin rökstudd athugasemd
um veiðamar kom frá fiskifræð-
ingum. Þessi ákvörðun um drag-
nótabannið var pólitísk ákvörðun
og var hún mjögtil skaða, því þeir
menn, sem voru á bátunum, voru
að mestu atvinnulausir í sumar.
Viðgetum borið þessa fáu veiði-
daga í sumar saman við sumarið
1972 og í ljds kemur að ekki var
síður fisk að fá í dragnótina í
sumar, enda sóknin sú sama og á
undanförnum árum.
Skuttogararnir
gjörbreyttu
atvinnuástandinu
Nú eru komnir þrfr skuttogarar
til Skagafjarðar, hefur atvinnu-
ástand ekki breyzt mikið með
komu þeirra?"
„Við höfum verið illa settir með
atvinnu undanfarin ár, hún
byggðist þá sem nú mikið á fisk-
vinnu, sem var mjög stopul, en
hér eru þrjú frystihús. Núna hafa
komið þrír skuttogarar með
stuttu millibili, og hafa þeir gjör-
breytt atvinnuástandinu. Einn
skuttogarann eiga Hofsósingar og
Sauðkrækingar sameiginlega, og
er það hentugast rekstrarfyrir-
komulag. Frystihúsið á Hofsósi
hef ði ekki ráðið við að taka á móti
einum togarafarmi i einu, en með
þessu fyrirkomulagi, fær það ein-
hvern fisk í hvert skipti, sem tog-
ari landar, og er því vinna jöfn í
frystihúsinu þar. Mér hefur
fundizt þetta athyglisverð upp-
bygging, og sést það bezt á því, að
það byggðarlag í Skagafirði, sem
verst stóð, hefur náð sér á strik.
Þó að skuttogaramir séu góðir
og veiti gífurlega atvinnu, standa
málin þannig, að erfitt er að gera
þá út við þau skilyrði, sem nú eru.
Það þarf nauðsynlega að gera ráð-
stafanir til að þessi skip geti borið
sig.“
Betra að sjá af
fáeinum tonn-
um af fiski
„Hvernig leggjast samningarnir
við Breta í þig?“
„Ég tel, og held að um það
séu flestir sammála, að heppi-
legra sé, að sjá af fáeinum tonn-
um af fiski heldur en að standa í
ófriði eins og verið hefur. Við
teljum mikilsvert, að Islendingar
ráði yfir sínum veiðisvæðum
sjálfir. En verst þykir mér, að
ofbeldistími herskipanna skuli
ekki hafa verið dreginn frá sam-
ingstímanum."
„Hvernig er útlitið framundan
hjá ykkur á Sauðárkróki?"
„Þessi mikla vinna, sem nú er,
eykur bjartsýni manna, en okkur
vantar tilfinnanlega húsnæði
fyrir fólk, sem hingað vill flytjast.
Á Sauðárkróki er gott að búa, þar
er hitaveita og allar aðstæður hin-
ar þægilegustu. Elftir að skólafólk
hvarf af vinnumarkaðnum í haust
hefur verið töluvert um að fólk
vanti til vinnu, og er það vanda-
mál, sem erfitt er að ieysa, því
álag á fólkið er að verða of mikið.
Framkvæmdir á vegum bæjar-
félagsins hafa verið nokkuð
miklar og ber hæst hitaveituna.
Þá er unnið að gerð nýs flugvall-
ar, en því verki þarf að hraða, því
öryggi gamla vallarins er ákaf-
lega takmarkað. Og til þess, að
allt verði í góðu gengi hjá okkur
þarf að gera stórt átak í hafnar-
málunum."
Þ.O.
Sjö fengu stór-
riddarakrossinn
FORSETI Islands sæmdi I gær
eftirtalda Islendinga stórriddara-
krossi hinnar íslenzku fálkaorðu:
Jón Steffensen prófessor fyrir
visindastörf, Loga Einarsson, for-
seta Hæstarréttar, fyrir embættis-
störf, Magnús H. Magnússon,
bæjarstjóra Vestmannaeyja, fyrir
sveitarstjórnarstörf, Pétur Sig-
urðsson, forstjóra Landhelgis-
gæzlunnar, fyrir störf á sviði al-
mannavama, Sigurgeir Kristjáns-
son, forseta bæjarstjórnar Vest-
mannaeyja, fyrir sveitarstjórnar-
störf, Svöfu Þorleifsdóttur, fyrr-
verandi skólastjóra, fyrir störf
að kennslu — og félagsmálum,
Þcrbjörn Sigurgeirsson prófessor
fyrir vísindastörf.
STUTT BÓKAR-
KYNNING
KOMIN er í bókaverzlanir fjórða
bók ameríska sálfræðingsins og
prestsins Norman Vincent Peale.
Heiti bókarinnar er „Leiðsögn til
lífs án ótta“. Þýðandi er sem fyrr
Baldvin Þ. Kristjánsson.
Hann hefur með kunnáttu
sinni, góðvild og frábærum áhuga
komið „leiðsögn" hinna fjögurra
bóka dr. Vincent Peal áleiðis til
hinnar íslenzku þjóðar, og á
miklar þakkir skilið.
Ölafur Ólafsson.
brýna...
skipt á milli afurða af nauterip-
um og sauðfé. Þannig er það einn-
ir á þessu sviði, að við hrossa-
bændur erum hlunnfamir.
5. Með þessum skrifum okkar,
erum við ekki að mótmæla, að
stofnverndarsjóður komist á lagg-
imar. Við teljum, að stofnvemd-
arviðleitnin eigi fullkomlega rétt
á sér. en við álítum, að það eigi að
afla til þeirrar starfsemi fjár
magns á sama hátt og til annarrar
búfjárræktar.
6. Við undirritaðir nokkrir
hrossabændur í Rangárþingi vilj-
um enn fremur taka fram, að með
þessum skrifum okkar, erum við
ekki að hefja deilur við menn,
sem hafa á þessu máli aðrar skoð-
anir. Við drögum hér fram okkar
sjónarmið, svo aðrir okkur óvið-
komandi menn geti ekki komið
fram opinberlega og sagt fyrir
okkar hönd, að við séum ánægðir
með orðna framvindu og að með
fyrrnefndri skattaálagningu sé
verið að tryggja hag okkar hrossa-
bænda.
Þessi hagsmunamál hljóta að
þjappa hrossabændum um
allt land saman, og væri
vel, ef skrif Steinþórs Run-
ólfssonar á Hellu yrðu til þess
að hrossabændur myndu
stofnaáneð sér félagssamtök, t.d.
Landssamband stóðbænda, til
þess að standa vörð um öll þessi
mál, sem hér að framan er komið
að. Þá væri það slíks landssam-
bands að taka fyrir lagaupp-
kast um stofnverndarsjóð og laga-
uppkast um útflutning hrossa,
áður en Alþingi gerði að lögum„
ekki Búnaðarþings eins í samráði
við Landssamband hestamanna-
félaga.
Gamalt máltæki segir: Svo má
brýna deigt járn að bíti. Mætti
þessi síðasta brýning til okkar
hrosssabænda frá Steinþóri Run-
ólfssyni duga til að við rísum upp
sameinaðir til að verja málstað
okkar á félagslegum grundvelli.
Við undirritaðir, nokkrir hrossa-
bændur í Rangárþingi, teljum, að
það myndi verða hrossaræktinni
til góðs, og þá væri fyrir góðum
málstaði barizt.
Við leggjum þessi mál öll fram
fyrir alþingismenn og alþjóð f
sambandi viðbreytingartillögu al-
þingismannanna Ingólfs Jónsson-
ar og Ágústs Þorvaldsonar, og
treystum á réttsýni og vilja til að
yfirvega stórt og viðkvæmt mál.
Halldór Gunnarssom
Holti.
Leifur Einarsson, Nýjabæ.
Björn Ó. Lárusson,
Fitjamýri.
Ólafur T. Jónsson, Hemlu.
Karl Halldórsson,
Ey.
Guðmundur Jóhannsson,
Miðkrika.
Einar Valmundsson,
Móeéðarhvoli.
Jón Einarsson,
V-Garðsauka
Bjarni Arsælsson,
Bakkakoti
Sigurgeir Valmundsson,
Fróðholti
Guðmundur Gfslason,
Uxahrygg
Eggert Haukdal,
Bergþórshvoli.
Óskar Halldórsson,
Ulfsstöðum.
Valdimar Jónsson,
Alfhólum.
Erlendur Ámason,
Skíðbakka
Gunnar Magnússon,
Artúnum.
Jón Þorvarðsson,
Vindási.
Ingimar Isleifsson,
Ekru.
Ingvar Sigurðsson,
Velli.
Guðni Gunnarsson,
Moshvoli.
Diðrik Sigurðsson,
Kanastöðum.
Konráð Auðunsson,
Búðarhóli.
V aldimar Auðunsson,
Grímstanga,