Morgunblaðið - 24.11.1973, Blaðsíða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR24. NÓVEMBER 1973
Basar Vinahjálpar
VINaHJÁLP — félag sendiráðs-
kvenna og annarra heldur ár-
legan basar sinn að Ilótel Sögu á
morgun. Félag þetta hóf starf sitt
árið 1963 og á þvf 10 ára afmæli
um þessar mundir. Félagið rekur
góðgerðarstarfsemi og aflar fjár
með basar og rekur einnig bridge-
klúbb.
Basarinn í ár er sá stærsti til
þessa — margt glæsilegra muna,
einnig verður skyndihappdrætti
með óvenju góðum dráttum, sem
velunnarar félagsins hafa gefið.
Allar basarvörur eru handunnar
af félagskonum, sem eru eriendar
konur úr sendiráðunum,
Matreiðslu-
bók á ensku
KOMIN er út bók sem heitir
Some Icelandic Recipes“ og eru í
henni ýmsir íslenzkir réttir. Ilef-
ur Elín Kristjánsdóttir valið upp-
skriftirnar og Ilólmfríður Jóns-
dóttir snúið á ensku. Þá eru í
bókinni teikningar eftir Ilauk
Ilalldórsson og Tómas Tómasson.
Meðal uppskrifta eru ýmsir
laxaréttir, humar og rækjuupp-
skriftir, ýmsar leiðbeiningar um
matreiðslu á lambakjöti, hrein-
dýrakjöti og rjúpum, svo að eitt-
hvað sé nefnt.
Bókin 76 bls. og prentuð í
Ingólfsprenti.
Lei ðrétting
Þau mistök urðu f þætti af
fólki í fjölmiðlum í gær, að
mynd birtist af Baldri Öskars-
syni, fréttamanni hjá Utvarp-
inu án þess að birting myndar-
innar væri f samræmi við með-
fylgjandi texta. Er Baldur hér
með beðinn velvirðingar á
þessu.
Fimmtugsafmæli
Fimmtugur er í dag, laugardag,
Ásgeir Magnússon, Fálkagötu 27
hér í borg.
Leikir fyrir
heimili og skóla
BÓK AÐALSTEINS Hallssonar,
Leikir fyrir heimili og skóla, er
nú komin út í nýrri prentun.
Höfundur segir m.a. í inngangs-
orðum, að bókin sé ekki eingöngu
ætluð íþróttakennurum heldur
einnig kennurum almennt. „Og
fleiri gætu vafalaust notað hana“,
segir hann, „svo sem gæzlufólk á
barnaleikvöllum, leiðtogar
íþrótta- og ungmennafélaga
o.s.frv. Og loks mætti ætla, að hún
gæti orðið forvitnilegt efni fyrir
foreldra."
nokkrar konur af Keflavíkurflug-
velli og svo íslenzkar konur.
Núverandi formaður félagsins
er frú Doris Briem, kona Helga P.
Briem, sendiherra.
(Frá Vinahjálp)
Bókauppboð
hjá Knúti
Bruun
A MÁNUDAG nk. heldur Knútur
Bruun 17. bókauppboð sitt f Átt-
hagasal Hótel Sögu og hefst það
kl. 17. A uppboðinu verða seld
100 númer og verða bækurnar til
sýnis f verzluninni Klausturhól-
ar, Lækjargötu 2 á laugardag og f
Átthagasalnum á mánudag.
Meðal bóka á uppboðinu má
nefna Biskupssögur, gefnarútaf
Hinu íslenzka bókmenntafélagi I.
— II. bindi, Reykjavík 1858 — 78,
Grýla Jóns Mýrdal, Grjót Jóhann-
esar Kjarvals, og meðinnbundið
Meira grjót, Enn grjót og einn
þáttur, Leikur. Eins má nefna
ferðabók Collingwood og Jóns
Stefánssonar — „A pilgrimage to
the Sagasteads og Iceland“ frá
1899. Nokkuð er af tímaritum —
á Alþingi og ennfremur verða
seld á uppboðinu allmörg leikrit,
trúmálarit, fornirtaútgáfur og
fræðirit, auk almennra ritverka.
— Olíumál
Framhald af bls. 1
fregnir, að menn þar þurfi ekki
að óttast neina olíuskömmtun og
engar takmarkanir verði þar sett-
ar á bensín- og olíusölu. Aftur á
móti bentu niðurstöður skoðana-
könnunar til þess, að 65% þjóðar-
innar teldu þó hyggilegra að grip-
ið yrði til einhvers konar sparnað-
ar til vonar og vara.
—---------
— Framkvæmda-
stofnunin
Framhald af bls. 14
hefði aldrei verið hægt að skilja
þetta á annan veg en að fram-
kvæmdaráði hefði verið heimilt
að veita lánið. Einnig virtist ríkis-
stjórnin hafa ætlast til þess, að
lánin yrðu veitt.
Lán sem þessi hefðu verið veitt
s.l. vetur tal kaupa á notuðum
skipum, annað hefði farið til
Austfjarða, hitt til Reykjavíkur.
Hér væri verið að mismuna mönn-
um.
Jón Arnason (S) taldi
afgreiðslu þessa máls algjört
einsdæmi, og yrði ríkisstjórnin að
taka tíí sinna ráða. Minntist hann
á það, að aflakóngi íslands á
síðustu vetrarvertíðum hefði
verið neitað um fyrirgreiðslu til
kaupa á nýju skipi.
Sverrir Hermannsson (S) taldi
afgreiðsluna hringlandahátt, sem
næði engu tali.
Ingólfur Jónsson sagði, að for-
sætisráðherra hefði lofað sér, að
málið yrði athugað nánar. Hann
treysti honum og ríkisstjórninni
[ til að leysa þetta mál.
Ragnar Arnalds sagði, að stjórn
Framkvæmdastofnunarinnar
hefði ekki verið að mismuna
mönnum.
Matthías Bjarnason (S) taldi
ekki alltaf rétt að lána 5% til
skipakaupa, því ráðstöfunartekj-
ur Byggðasjóðs hefðu farið ört
minnkandi og veita þyrfti önnur
lán úr sjóðnum.
Ingvar Gfslason (F) sagðist
hafa greitt atkvæði með því að
lánið yrði veitt og sömuleiðis
flokksbróðir hans Guttormur
Öskarsson.
Benodikt Gröndaj hefði setið
hjá, en á móti hefðu verið Ragnar
Arnalds, Magnús Jónsson, Matt-
hías Bjarnason, og Halldór
Magnússon.
Garðar Sigurðsson (Ab) sagði,
að ef öll vinnubrögð Fram-
kvæmdastofnunarinnar væru
með þessum hætti, þá væru þau
einstök. Hér væri farið aftan að
mönnum, en ef hægt væri þá
þyrfti að endurskoða málið.
— Veitingamenn
Framhald af bls. 32
lýstu opinberan dansleik f gær-
kvöldi. Hugðist Konráð þar selja
öl og gosdrykki og ómenntaðar
framreiðslustúlkur önnuðust sölu
á þeim. Eins kvað Konráð þann
hátt hafa verið á í gær að færa
hótelgestum mat á herbergin, og
hefði það gengið eins og í sögu.
Á skrifstofu Félags fram-
reiðslumanna fékk Morgunblaðið
þær upplýsingar, að félagið hefði
haldið mjög fjölmennan félags-
fund f gær og þar var rætt um
það, hvernig bregðast ætti við síð-
ustu aðgerðum veitingamanna —
þ.e. dansleikjahaldi á skemmti-
stöðunum með sölu á veitingum.
A þessum fundi var samþykkt að
herða enn aðgerðirnar, þar sem
þjónar telja, að með þessu sé ver-
ið að fara inná þeirra starfssvið
og þar af leiðandi sé þetta ský-
laust verkfallsbrot. „Við munum
ganga eins langt og lögin Ieyfa,“
sagði einn þjónanna, „til að
hindra þetta.“ Talsmaður þjón-
anna minnti á, að veitingamenn
væru nú búnir að fá hækkun á
álagningarprósentunni og þeir
hlytu því að verða samvinnuþýð-
ari á sáttafundinum f dag.
Þokist ekkert í átt til samkomu-
lags á fundinum f dag má því
búast við, að deilan harðni enn.
Af samtölum við veitingamenn í
gær mátti heyra, að þeir eru bún-
ir undir langt verkfall jafnvel að
það standi fram yfir áramót, og
hóteleigendur eru ákveðnir í að
halda rekstrinum gangandi þenn-
an tíma, þrátt fyrir að fram-
reiðslumennina vanti.
„Þetta er heppilegasti tfminn
fyrir okkur,“ sagði Erling Aspe-
lund hótelstjóri á Hótel Loftleið
um,„úr þvf að verkfall þurfi á
annað borð að skella á.“ Hann
sagði, að yfirleitt væti hótelnýt-
ingin verst einmitt í nóvemberog
desember, og desember væri
einnig lélegasti mánuðurinn.
hvað veitingasölu áhrærði. Hins
vegar kvaðst hann gera ráð fyrir
að þetta verkfall myndi hafa í för
með sér, að forráðamenn hótel-
anna færu nú að hyggja að
breyttu rekstrarformi með það f
huga, að fyrirtæki þeirra Iömuð-
ust ekki fyrir tilstilli fámenns
hóps manna.
- Ólafur B. Thors
Framhald af bls. 8
nú talinn vera rúmlega 5000 og er
áætlaður 6500 um næstu áramót.
Áætlaður fjöldi íbúaí árslok 1974
hefur verið talinn verða
8500—9000, en vegna þess hve
hratt þetta hverfi byggist er eins
líklegt að fjöldinn verði yfir
10000. Upphaflega var gert ráð
fyrir 12000 manns í hverfinu full-
byggðu en sú tala verður að lik-
indum öllu hærri. Ekki er gert
ráð fyrir íbúum í Breiðholti II
fyrr en um áramót 1974—’75. Um
8000 manns verða í hverfinu full-
byggðu, en að öllu óbreyttu verð-
ur um helmingur þess fjölda
kominn í hverfið i árslok 1976.
— Hitaveitan
Framhald af bls. 32
ingu rannsókna á hugsanlegum
hitaveituframkvæmdum og auk-
inni fjáröflun til þeirra fram-
kvæmda, sem hagkvæmt reyndist
að ráðast í. Voru rannsóknir fram-
kvæmdar á Akranesi, Akureyri,
Hafnarfirði, Kópavogi, Seltjarn-
arnesi og Siglufirði og ráðizt var í
framkvæmdir á Dalvík, Húsavík,
Ölafsfirði, Reykjahlíðarhverfi við
Mývatn, Hvammstanga og Sel-
tjamarnesi, auk þess sem fram-
kvæmdum i Reykjavík var hrað-
að.
Á undanförnum árum hefur
hins vegar dregið úr rannsóknum
og framkvæmdum á þessu sviði á
vegum ríkisins. Hins vegar hafa
verið gerðir samningar við Garða-
hrepp eru á lokastigi, en hætta er
á, að framkvæmdir dragist, þar
sem ríkisstjórnin virðist ekki ætla
að leyfa eðlilegar hækkanir á
gjaldskrá Hitaveitu Reykjavíkur.
Undirbúningur og rannsóknir
hafa farið fram vegna hitaveitu-
framkvæmda á Suðurnesjum og í
Borgarfirði, en fjármagnsskortur
hefur mjög tafið fyrir, enda þótt
talið sé, að mjög góður grundvöll-
ur sé fyrir hitaveituframkvæmd-
um á báðum þessum jarðhita-
svæðum. Sjálfsagt eru mun fleiri
jarðhitasvæði I landinu, sem hag-
kvæmt væri að virkja til húsahit-
unar, og hefði f för með sér mik-
inn sparnað fyrir neytendur.
Það hlýtur að liggja í augum
uppi, að einskis má láta ófreistað
til að flýta því, að unnt reynist að
ráðast í þessar og aðrar fram-
kvæmdir, sem til greina geta kom-
ið. íslendingar hljöta að leggja
aukna áherzlu á nýtingu sinnar
eigin orku til upphitunar híbýla
sinna, svo og annarrar hagnýtrar
notkunar, enda atburðir siðustu
vikna til aðvörunar í þessum mál-
um.
— Landnýting
Framhald af bls. 2.
son, fulltrúi landgræðslustjóra,
mun hafa framsögu um hlutverk
Landverndar í landgræðslu og
gróðurvernd.
Samtökin Landvernd voru
stofnuð árið 1969, og eru nú i
þeim um 50 aðildarfélög. Um 100
fulitrúar þessara félaga sækja
aðalfundinn nú um helgina. Fé til
starfseminnar fæst með félags-
gjöldum, framlögum styrktar-
félaga og framlagi úr ríkissjóði.
— Ólafsvík
Framhald af bls. 21.
óblandinnar ánægju og teljum
okkur hafa lært margt af þeim
frændum vorum.
—Þið hafið sem sagt unnið
merkilegt og mikið starf ?
—Það er svo aftur sem sagt
unnið allt annað mál og of langt
til að skýra, en eitt get ég sagt
þér: Starfið hefur veitt okkur
mikla ánægju, ekki bara hinum
skráðu félögum heldur Ölafs-
víkurbúum í heild og við horf-
um vonglöð fram á veginn.
Hinrik
— Upplýsinga-
skipti
Framhald af bls. 3.
Dr. Ray er doktor í líffræði
sjávar og hefur hún gegnt
fjöldamörgum störfum fyrir
hið opinbera og ýmsar vísinda-
stofnanir. Ilún tók við
núverandi embætti sínu i
febrúar sl. af Arthur
Schlesinger núverandi vamar-
málaráðherra. Dr. Ray er talin
valdamesta kona í stjórn
Bandaríkjanna. Dr. Ray er for-
maður nefndar, sem Nixon for-
seti skipaði f sumar til að vinna
að skýrslu- og tillögugerð um,
hvernig bezt má verja 10
milljörðum dollara á næstu
fimm árum til að leita nýrra
orkulinda og nýrra leiða til
orkuframleiðslu. Verður
skýrsla þessi, sem 400 sér-
fræðingar hafa lagt sitt af
mörkum til, lögð fram á mánu-
dag. Af orðum dr. Rays i gær
mátti skilja, að stóraukin kola-
notkun, nýting sólarhitans og
nýting olíublandins jarðvegs
o.fl. væru meðal úrræða til
lausnar á orkuskorti, en hún
gat eðlilega ekki skýrt nánar
frá innihaldinu. Öll mál, er
snerta orkuframleiðslu og
neyzlu eru mjög í deiglunni í
Bandaríkjunum um þessar
mundir og þurfti dr. Ray að
hraða för sinni heim til Banda-
ríkjanna til að mæta á fundum
þingnefnda um þessi mál og
skipulagsbreytingar á stofnun-
um, er um þau fjalla. Er m.a.
gert ráð fyrir, að kjarnorku-
málanefndin verði lögð niður
og felld inn i mun stærri
heildarstofnun.
— Bréf
borgarstjóra
Framhald af bls. 32
semi Hitaveitunnar yrði fullnægt
á þessu ári. Rikisstjórnin hafði
áður synjað erindi þessu, sbr.
bréf ráðuneytisins frá 8. þ.m.
Hækkun þessi mun því koma til
framkvæmda 1. desember n.k.
Borgaryfirvöld hafa að sjálf-
sögðu fullan hug á því, að af
þeirra hálfu verði staðið við
samninga við Kópavog og Hafnar-
f jörð um lögn og rekstur hitaveitu
í þessum sveitarfélögum. Fyrir-
vari þessa efnis í bréfi iðnaðar-
ráðuneytisins er því óþarfur,
enda er þá reiknað með, að af
hálfu ráðuneytis yðar og ríkis-
stjórnarinnar verði ekki staðið á
móti því, að gjaldskrá Hitaveit-
unnar verði á hverjum tíma
ákveðin þannig, að veitan skil’
þeirri lágmarksarðsemi, sem fyrr
nefndur lánasamningur og samrt-
ingar við nágrannasveitarfélögin
gera ráð fyrir.
Svo sem ráðuneytinu hlýtur að
vera kunnugt um hefur allur til-
kostnaður við framkvæmdir og
rekstur Hitaveitunnar, eins og
annarra atvinnu- og þjónustu-
fyrirtækja, farið ört hækkandi að
undanförnu. I þvf sambandi má
benda á, að á sl. ári hefur vísitala
byggingarkostnaðar hækkað um
32.5% og kaupgjaldsvísitala um
28.1% miðað við 1. næsta mánað-
ar. Verður því að reikna með, að
Ilitaveitunni sé nauðsyn á frekari
hækkun til að tryggja áðurnefnda
lágmarksarðsemi á næsta ári, sem
einnig er forsenda þess, að skyn-
samlegt og mögulegt sé að afla
lánsfjár til aukinnar fjárfestingar
veitunnar og tryggja þannig þann
framkvæmdahraða, sem er bæði
Ilitaveitunni og íbúum Reykja-
víkur og nærliggjandi bæja hag-
kvæmur. Verður ráðuneytinu
fljótlega sent erindi um þetta efni
og mun þannig reyna á það, hvort
ráðuneytið og ríkisstjórnin vilja
fyrir sitt leyti stuðla að áfram-
haldandi og hagkvæmari stækkun
Ilitaveitunnar, eða hvort búseta
„vísitölufjölskyldunnar" ræður
afstöðu ráðamanna.
Borgaryfirvöld Reykjavíkur hafa
í verki sýnt, að þau vila stuðla
að lækkun á hitakostnaði borgar-
búa. Þau hafa einnig sýnt með
áðurnefndri samningagerð við
Kópavog og Hafnarfjörð, að þau
vilja láta aðra íbúa höfuðborgar-
svæðisins njóta sömu kjara í þess-
um efnum. Er þá ekki verið að
draga dul á, að þessi samnings-
gerð er einnig talin hagkvæm
fyrir íbúa Reykjavíkur og að
stærri veita mun framvegis þurfa
lægri gjaldskrá en ella hefði
verið, til að skila nauðsynlegri
arðsemi.
Til grundvallar þessum niður-
stöðum liggja að sjálfsögðu út-
reikningar og athuganir, sem
gerð hefur verið grein fyrir í
samningaviðræðum við nágranna-
bæi Reykjavíkur.
Ráðuneyti yðar hafa til þessa
verið veittar allar upplýsingar um
framkvæmdir og gjaldskrármál
Hitaveitu Reykjavíkur. Er jafn
sjálfsagt, að ráðuneytið fái að-
gang að framangreindum gögn-
um, sé þess óskað.“