Morgunblaðið - 19.01.1974, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 19. JANÚAR 1974
Skatt-
framtal
árið ’74
húsaleigu, vaxtatekjur og arð.
Þessar tekjur skal færa í viðkom-
andi liði í teknahlið framtals.
Tekjur af útleigu eða reiknaða
húsaleigu af íbúðarhúsnæði, svo
og öll gjöld vegna hennar, svo
sem fasteignagjöld, fyrningu, við-
hald og vaxtagjöld, sem tilgreind
eru á rekstrarreikníngi, ber á
sama hátt aðdraga út úr rekstrar-
reikningi með áritun þar á eða
gögn með honum. Hreinar tekjur
af útleigðu íbúðarhúsnæði ber að
telja til tekna í tölulið 2, eins og
þar er fyrír mælt. Reiknaða húsa-
leigu skal telja til tekna í tölulið
3, en gjöld tengd henni til frá-
dráttar. sbr. töluliði 1 og 2 í IV.
kafla.
Endurgjaldslaus afnot laun-
þega (og fjölskyldu hans) af íbúð-
arhúsnæði í eigu vinnuveitanda
ber að telja til gjalda í rekstrar-
reikningi með 3% af gildandi
fasteignamati hlutaðeigandi íbúð-
arhúsnæðis og lóðar, en sömu
fjárhæð ber framteljanda aðtelja
til tekna í tölulið 3 í teknalið
framtals. Sama gildir, ef hluti
íbúðarhúsnæðis í eigu atvinnu-
rekenda er notaður vegna at-
vinnurekstrarins.
Rekstrarkostnað bifreiða, sem
skráðar eru sem fólksbifreiðar,
ber að tilgreina fyrir hverja ein-
staka bifreið. Láti vinnuveitandi
starfsmönnum sínum í té afnot
slfkra bifreiða endurgjaldslaust
eða gegn óeðlilega lagu endur-
gjaldi, ber að láta rekstrarreikn-
ingi fylgja upplýsingar þar um,
sbr. skýringar um útfyllingu
launamiða. Hafi framteljandi
hins vegar sjálfur, fjölskylda
hans eða aðrir aðilar afnot slíkra
bifreiða, ber að láta fylgja rekstr-
arreikningi upplýsingar um heild-
arafnot bifreiðarinnar á árinu í
eknum km og umrædd afnot í
eknum km og draga gjöld vegna
þessara afnota frá rekstrargjöld-
um, með áritun á rekstrarreikn-
ing eða gögn með honum.
Nú vinnur einstaklingur eða
hjón, annað hvort eða bæði eða
ófjárráða börn þessara aðila, við
eigin atvinnurekstur eða sjálf-
stæða starfsemi, og ber þá aðgeta
þess með athugasemd á rekstrar-
reikning eða gögn með honum og
tilgreina vinnuframlag framtelj-
anda sjálfs, maka hans og ófjár-
ráða barna hans. Laun reiknuð
framteljanda sjálfum, maka hans
eða ófjárráða börnum hans, sem
hafa verið færð til gjalda á rekstr-
arreikningi, ber að tilfæra sér-
staklega á honum, aðskilið frá
launagreiðslum til annarra laun-
þega, og gera viðeigandi úrbætur,
sbr. 4. mgr. þessa töluliðar.
Hreinar skattskyldar tekjur
skal síðan færa á framtal undir 1.
tölulið III eða rekstrartap undir
13. tölulið IV
2. ffreinar tekjur af
eignaleigu, þ.m.t. útleiga
fbúðarhúsnæðis samkv. með-
fylgjandi rekstrarvfirliti.
Ilai i li ainleljandi tekjur al' eigna
leigu, án þess að talið verði, að um
atvinnurekstur sé að ræða í því
sambandí, ber honum að gera
rekstraryfirlit, þar sem fram
koma leigutekjur og bein útgjöld
vegna þeirra, þ.m.t. vaxtagjöld,
sem eru tengd þessari teknaöflun.
Sé slfkra tekna aflað í atvinnu-
rekstrarskyni, ber að gera rekstr-
arreikning skv. tölulið 1.
Hafi framteljandi tekjur af út-
leigu íbúðarhúsnæðis, hvort
heidur hann telur það vera í at-
vinnurekstrarskyni eða ekki, ber
honum aðgera rekstraryfirlit, þar
sem fram koma leigutekjur frá
hverjum einstökum leigutaka, svo
og leigutímabil og fasteignamat
útleigðs íbúðarhúsnæðis og hlut-
deildar í lóð. Til gjalda ber að
telja kostnað vegna hins útleigða,
svo sem fasteignagjöld, viðhalds-
kostnað og vaxtagjöld, sem beint
eru tengd þessari teknaöflun.
Enn fremur skal telja fyrningu
húsnæðisins, sem nemur eftirfar-
andi hundraðshlutum af fast-
eignamati hins útleigða húsnæð-
is:
íbúðarh úr steinsteypu 1,0%
— — hlaðið úr steinum 1,3%
— — úrtimbri 2,0%
Frádráttarbær viðhaldskostnað-
ur nemur eftirfarandi hundraðs-
hlutum af fasteignamati hins út-
leigða húsnæðis:
íbúðarhúsnæði
úrsteini 1,5%
úrtimbri 2,0%
Hreinar tekjur eða rekstrartap
skv. rekstraryfirliti ber því að
leiðrétta um mismun gjaldfærðs
viðhaldskostnaðar og frádráttar-
bærs viðhaldskostnaðar, með árit-
un á rekstraryfirlit, og færa síðan
hreinar skattskyldar tekjur á
framtal undir 2. tölulið III eða
rekstrartap undir 13. tölulið IV.
í þessum tölulið má ekki teljá
tekjur af útleigðu íbúðarhúsnæði,
sem framteljandi lætur öðrum í té
án eðlilegs endurgjalds, þ.e., ef
ársleiga nemur lægri fjárhæð en
3% af fasteignamati Ibúðarhús-
næðis og lóðar. Slíkar tekjur ber
að telja í 3. tölulið III.
3. Reiknuð húsaleiga af íbúðar-
húsnæði, sem eigandi notar sjálf-
ur eða lætur öðrum í té án eðli-
legs endurgjalds.
Af ibúðarhúsiueði. sem framtelj
andi notar sjálfur, skal húsaleiga
reiknuð til tekna 3% af fasteigna-
mati íbúðarhúsnæðis (þ.m.t. bfl-
skúr) og lóðar, eins þótt um leigu-
lóð sé að ræða. Á bújörð skal þó
aðeins miða við fasteignamat
íbúðarhúsnæðis.
Nú er fbúðarhúsnæði i eigu
sama aðila notað að hluta á þann
hátt, sem hér um ræðir, og að
hluta til útleigu, og skal þá fast-
eignamati húss og lóðar skipt
hlutfallslega miðað við rúmmál,
nema sérmat í fasteignamati sé
fyrir hendi. Á sama hátt skal
skipta fasteignamati húss og lóð-
ar, þar sem um er að ræða annars
vegar íbúðarhúsnæði og hins veg-
ar atvinnurekstrarhúsnæði í
sömu fasteign.
Af íbúðarhúsnæði, sem fram-
teljandi lætur launþegum sfnum
(og fjölskyldum þeirra) eða öðr-
um í té án endurgjalds eða lætur
þeim i té án eðlilegs endurgjalds
(þ.e. gegn endurgjaldi, sem lægra
er en 3% af fasteignamati íbúðar-
húsnæðis og lóðar), skal húsa-
Ieiga reiknuð til tekna 3% af fast-
eignamati þessa íbúðarhúsnæðis i
heild, svo og af fasteignamati lóð-
ar, eins þótt um leigulóð sé að
ræða. Á bújörð skal þó aðeins
miða við fasteignamat íbúðarhús-
næðis.
i ófullgerðum og ómetnum
íbúðum, sem teknar hafa verið í
notkun, skal eigin leiga reik-nuð
1% á ári af kostnaðarverði í árs-
lok eða hlutfallslega lægri eftir
því, hvenær húsið var tekið í
notkun og að hve miklu leyti.
4. Vaxtatekjur.
i A-lið framtals, bls. 3, ber þeim,
sem ekki eru bókhaldsskyldír, að
sundurliða vaxtatekjur af þar
framtöldum eignum. Enn fremur
skal tilgreina skattskylda vexti af
útteknum innstæðum og innleyst-
um verðbréfum á árinu. Hafi
framteljandi einungis talið þar
skattskylda eign og skattskyldar
vaxtatekjur, ber að færa samtölu
vaxta í kr. dálk skattskyldra
vaxta. Hafi framteljandi hins veg-
ar talið fram allar innstæður og
verðbréf, ber að færa samtölu
vaxta í þar til gerðan dálk, draga
siðan frá hlutfall skattfrjálsra
vaxta og færa niðurstöðu í kr.
dálk skattskyldra vaxta.
i B-lið framtals, bls. 3, ber að
sundurliða vaxtatekjur af þar
framtöldum eignum og vaxtatekj-
ur af slikum eignum, sem inn-
leystar hafa verið á árinu. Skatt-
skylda vexti skv. A-lið, ásamt
vöxtum skv. B-lið, þó að frádregn-
um vöxtum af stofnsjóðsinnstæð-
um, ber að færa í kr. dálk vaxta-
tekna og færa þá fjárhæð í 4.
tölulið III á framtali.
5. Arður af hlutabréfum.
Hér skal færa arð, sem framtelj-
andi fékk úthlutaðan á árinu af
hlutabréfum sínum.
6. Laun greidd í peningum.
i lesmálsdálk skal rita nöfn launa-
greiðenda og launaupphæð í kr.
dálk.
Ef vinnutímabil framteljanda
er aðeins hluti úr ári eða árslaun
óeðlilega lág, skal hann gefa skýr-
ingar i G-lið bls. 4, ef ástæður
koma ekki fram á annan hátt i
framtali, t.d. vegna náms, aldurs,
veikinda o.fl.
7. Laun greidd f hlunnindum.
a. Fæði: Skattskyld fæðishlunn-
indi:
(1) Fullt fæði innan heimilis-
sveitar:
Launþegi, sem vann innan heim-
ilissveitar sinnar, skal telja til
tekna fullt fæði, sem vinnuveit-
andi lét honum í té endurgjalds-
laust (frítt). Rita skal dagafjölda
í lesmálsdálk og margfalda hann
með kr. 250 fyrir fullorðinn og kr.
200 fyrir barn, yngra en 16 ára, og
færa upphæðina til tekna. Fjár-
hæð fæðisstyrks (fæðispeninga)
þess í stað skal hins vegar teljast
að fullu til tekna. Sama gildir um
hver önnur full fæðishlunnindi,
látin endurgjaldslaust í té, þau
skal telja til tekna á kostnaðar-
verði.
(2) Fæðisstyrkur (fæðispening-
ar) á orlofstfma.
Fjárhæð fæðisstyrks (fæðispen-
inga), sem launþega er greidd,
meðan hann er í orlofi, skal telj-
ast að fullu til tekna.
(3) Önnur skattskyld fæðishlunn-
indi:
a. Launþegi, sem vann utan
heimilissveitar sinnar og fékk
fæðisstyrk (fæðispeninga) í stað
fulls fæðis, skal telja til tekna
þann hluta fæðisstyrksins, sem
var umfram kr. 300 á dag. Sama
gildir um fæðisstyrk greiddan sjó-
manni á skipi meðan það var í
heimahöfn eða utan.
b. Launþegi, sem vann hvort
heldur innan eða utan heimilis-
sveitar sinnar og fékk fæðisstyrk
(fæðispeninga) í staðhluta fæðis,
skal telja til tekna þann hluta
fæðisstyrksins, sem var umfram
kr. 125 á dag.
c. Allt fæði, sem fjölskylda
framteljanda fékk endurgjalds-
laust (frítt) hjá vinnuveitanda
hans, fjárhæð fæðisstyrkja (fæð-
ispeninga) þess í stað, svo og hver
önnur fæðishlunnindi, látin
endurgjaldslaust i té, skal te ;*jíi
tekna á sama hátt og greinir i iið
(1). Fritt fæði, sem eigi telst fullt
fæði, látið þessum aðilum í té,
skal telja til tekna hlutfallslega af
mati fyrir fullt fæði. i þessu sam-
bandi skiptir eigi máli, hvort
framteljandi vann innan eða utan
heimilissveitar sinnar.
b. Húsnæði: Hafi framteljandi
(og fjölskylda hans) afnot íbúðar-
húsnæðis, sem vinnuveitandi
hans lætur endurgjaldslaust í té,
skal framteljandi rita í lesmáls-
dálk fjárhæð gildandi fasteigna-
mats þessa íbúðarhúsnæðis og
lóðar og mánaðafjölda afnota.
Telja skal til tekna 3% af þeirri
fjárhæð fyrir ársafnot eða hlut-
fallslega miðað við mánuði.
Hafi framteljandi (og fjöl-
skylda hans) afnot ibúðarhús-
næðis, sem vinnuveitandi hans
lætur i té gegn endurgjaldi, sem
er lægra, miðað við ársafnot,
held-ur en 3% af gildandi fast-
eignamati íbúðarhúsnæðis og
lóðar, skal framteljandi telja mis-
muninn til tekna.
c. Fatnaður eða önnur hlunnindi:
Til tekna skal færa fatnað, sem
vinnuveitandí lætur framteljanda
í té án endurgjalds og ekki er
reiknaður til tekna í öðrum laun-
um. Tilgreina skal, hver fatnaður-
inn er, og telja til tekna sem hér
segir:
Einkennisföt karla ....kr. 6.700
Einkennisföt kvenna .... kr. 4.600
Einkennisfrakki karla .. kr. 5.200
Einkenniskápa kvenna kr. 3.400
Einkennisfatnað flugáhafna
skal þó telja sem hér segir:
Einkennisföt karla ....kr. 3.350
Einkennisföt kvenna .... kr. 2.300
Einkennisfrakki karla .. kr. 2.600
Einkenniskápa kvenna kr. 1.700
Fatnaður, sem ekki telst ein-
kennisfatnaður, skal talinn til
tekna á kostnaðarverði.
Sé greidd ákveðin fjárhæð í
stað fatnaðar, ber að telja hana til
tekna.
Önnur hlunnindi, sem látin eru
í té fyrir vinnu, ber að meta til
peningaverðs eftir gangverði á
hverjum stað og tíma og telja til
tekna í tölulið 7. c. III á framtali.
M.a. teljast hér sem hlunnindi
afnot launþega af bifreiðum, sem
skráðar eru sem fólksbifreiðar,
látin honum í té af vinnuveitanda
endurgjaldslaust eða gegn óeðli-
lega lágu endurgjaldi. i lesmáls-
dálk skal rita afnot bifreiðarinnar
í eknum kllómetrum (þ.m.t. akst-
ur úr og i vinnu) og margfalda
þann kílómetraf jölda með kr. 9,70
fyrir fyrstu 10.000 kílómetraaf-
not, með kr. 8,10 fyrir næstu
10.000 kílómetraafnot og kr. 6,85
fyrir hver kílómetraafnot þar
yfir. Fjárhæð, þannig fundna, ber
að færa í kr. dálk, þó að frá-
dregnu endurgjaldi, ef um það
var aðræða.
Fæði, húsnæði og annað fram-
færi framteljanda, sem býr í for-
eldrahúsum, telst ekki til tekna
og færist því ekki í þennan lið,
nema foreldri sé atvinnurekandi
og telji sér nefnda liði til gjalda.
8. E1 li- eða örorkulífeyrir
frá alm.trygg.
Hér skal telja til tekna ellilífeyri
og örorkulífeyri úr almannatrygg-
ingum.
Upphæðir geta- verið mismun-
andi af ýmsum ástæðum. Til
dæmis er ellilífeyrir greiddur í
fyrsta sinn vegna næsta mánaðar,
eftir að lífeyrisþegi varð fullra 67
ára. Heimilt er að fresta töku elli-
lífeyris, og fá þá þeir, sem það
gera, hækkandi lífeyri, eftír því
sem lengur er frestað að taka líf-
eyrinn.
Almennur ellilífeyrir allt árið
1973 var sem hér segir:
Fyrst tekinn:
frá 67 ára aldri
— 68 — —
— 69 — —
— 70 — —
Einstaklingar
kr. 99.075
— 107.499
— 119.943
— 132.300
— 148.602
— 165.531
Hjón
kr. 178.335, þ.e. 90% af lífeyri
tveggja einstaklinga, sem báð-
ir tóku lifeyri frá 67 ára aldri.
Ef hjón, annað eða bæði, frest-
uðu töku lífeyris, hækkaði lifeyr-
ir þeirra um 90% af aldurshækk-
un einstaklinga. Ef t.d. annað
hjóna frestaði töku lífeyris til 68
ára aldurs, en hitt til 69 ára
aldurs, var lífeyrir þeirra árið
1973 90% af (kr. 107.499 + kr.
119.943) eðakr. 204.697.
Örorkulífeyrir skal teljast hér
til tekna. Örorkustyrkur, af hvaða
ástæðum sem hann er greiddur,
telst hins vegar til tekna f tekjulið
13 „Aðrar tekjur“.
9. Sjúkra- eða slysabætur
(dagpeningar).
Hér skal telja til tekna sjúkra- og
slysadagpeninga. Ef þeir eru frá
almannatryggingum, sjúkrasam-
lögum eða úr sjúkrasjóðum stétt-
arfélaga, þá komá þeir einnig til
frádráttar I frádráttarlið 12.
10. Fjölskyldubætur
frá alm.trygg.
Fjölskyldubætur frá almanna-
tryggingum skulu færðar til
tekna undirtekjulið 10.
Fjölskyldubætur á árinu 1973
voru kr. 15.803 fyrir hvert barn á
framfæri allt árið. Margfalda skal
þá upphæð með barnafjölda. Áuk
þess voru á árinu 1973 greiddar
uppbætur fyrir hvert bótaskylt
barn í des. 1972 kr. 333'og ber að
telja þá upphæð með fjöiskyldu-
bótum 1973 og færa heildarupp-
hæðina til tekna.
Fyrir börn, sem bætast við á
árinu, og börn, sem ná 16 ára
aldri á árinu, þarf að reikna bæt-
ur sérstaklega. Fjölskyldubætur
fyrir barn, sem fæðist á árinu, eru
greiddar frá 1. næsta mánaðar
eftir fæðingu. Fyrir barn, sem
verður 16 ára á árinu, eru bætur
greiddar fyrir afmælismánuðinn.
Fjölskyldubætur árið 1973 voru:
Jan. — febr.
Mars — apríl
Mai — sept.
Okt. — des.
kr. 1.193 á mán.
kr. 1.083 á mán.
kr. 1.500 á mán.
kr. 1.250 á mán.
11. Tekjur barna.
Útfylla skal F-lið framtals, bls. 4,
eins og eyðublaðið segir til um.
Samanlagðar tekjur barna (að
undanskildum skattfrjálsum
vaxtatekjum) skal síðan færa í
tekjulið 11, bls. 2.
Ef barn (börn), hér tilgreint,
stundar nám I framhaldsskóla,
skal færa námsfrádrátt skv. mati
ríkisskattstjóra í frádráttarlið 13,
bls. 2, og tilgreina þar nafn barns-
ins, skóla og bekk. Upphæð náms-
frádráttar má þó ekki vera hærri
en tekjur barnsins (barnanna,
hvers um sig), sem færðar eru í
tekjulið 11.
Hafi barn hreinar tekjur (þ.e.
tekjur þess skv. tekjulið 11, að
frádregnum námskostnaði skv.
mati ríkisskattstjóra), er nema
kr. 23.100 eða lægri fjárhæð, skal
færa helming hreinu teknanna í
frádráttarlið 13, bls. 2. Hafi barn
hreinar tekjur, er nema meira en
hálfum persónufrádrætti barns,
þ.e. kr. 23.100, getur framteljandi
óskað þess, að barnið verði sjálf-
stæður framteljandi, og skal þá
geta þess í G-lið framtals, bls. 4. í
því tilviki skulu tekjur barnsins
færðar I tekjulið 11, eins og áður
segir, en I kr. dálk I frádráttarlið
13, bls. 2, færist ekki námsfrá-
dráttur, heldur sú fjárhæð, sem
afgangs verður, þegar kr. 23.100
hafa verið dregnar frá tekjum
barnsins skv. tekjulið 11. i les-
málsdálk skal rita ,,v/sérskött-
unar“ (nafn barns).
12. Laun eiginkonu.
Hér skal færa launatekjur eigin-
konu. i lesmálsdálk skal rita nafn
launagreiðanda og launaupphæð í
kr. dálk. Athuga skal, að þótt
helmingur eða hluti af launatekj-
um giftrar konu sé frádráttarbær,
ber aðtelja allar tekjurnar hér.
13. Aðrar tekjur
Hér skal færa til tekna hverjar
þær skattskyldar tekjur, sem áður
eru ótaldar, svo sem:
(1) Eftirlauna- eða lifeyris-
greiðslur, þ.m.t. barnalífeyrir, úr
eftirlauna- eða lífeyrissjóðum eða
frá öðrum aðilum.
(2) Meðlög með börnum eldri
en 116 ára.
(3) Skattskyldar bætur frá al-
mannatryggingum, aðrar en þær,
sem taldar eru undir tekjuliðum
8, 9 og 10, og skulu þær nafn-
greindar, svo sem ekkju- og ekkla-
bætur, lífeyrir til ekkju eða ekk-
ils, lífeyrir vegna maka og barna
örorkulífeyrisþega, makabætur
og örorkustyrkur. Einpig skal
færa hér barnalífeyri, sem
greiddur er frá almannatrygg-
ingum með börnum eldri en 16
ára, eða greiddur vegna örorku
eða elli foreldra (framfæranda),
eða með barni manns, sem sætir
gæslu- eða refsivist, en barnalíf-
eyrir, sem greiddur er frá al-
mannatryggingum með börnum,
yngri en 16 ára, ef annað hvort
foreldra er látið eða barn er
ófeðrað, færist hins vegar í dálk-
inn til hægri á bls. 1, svo sem áður
er sagt.
Hér skal enn fremur færa
mæðralaun úr almannatrygging-
um, greidd ekkjum, ógiftum
mæðrum og fráskildum konum,
sem hafa börn, yngri en 16 ára, á
framfæri sínu. Sama gildir um
sambærileg laun, sem greidd hafa
verið einstæðum feðrum eða ein-
stæðu fósturforeldri.
Á árinu 1973 voru mæðralaun
sem hér segir:
Fyrir 1 barn kr. 8.694, 2 börn
kr. 47.181 og fyrir 3 börn eða
fleiri kr. 94.362.
Ef barn bætist við á árinu eða
börnum fækkar, verður að reikna
sjálfstætt hvert tímabil, sem móð-
ir nýtur bóta fyrir 1 barn, fyrir 2
börn o.s.frv., og leggja saman bæt-
ur hvers tímabils og færa í einu
lagi I kr. dálk.