Morgunblaðið - 06.07.1974, Blaðsíða 12

12
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 6. JULI1974
UnniB a8 gróSursetningu ( HeiSmörk.
Ferð í þjóð-
hátíðarlund
í Heiðmörk
félögin beita sér fyrir sem almenn-
astri þátttöku F gróSursetningu
trjáplantna og hefur veriS ákveSiS
a8 planta t sérstaka þjóShátFSar-
lund t flestum héruSum landsins.
ÞjóSháttSarlundur Reykvtkinga
verSur t svokölluSum Löngubrekk-
um á Hei8mörk og t þvt tilefni
bauS stjóm Skógræktarfélags
Reykjavtkur fréttamönnum F
kynnisferS um mörkina einn gó8-
viSrisdaginn nú f vikunni.
Óvtða mun betri aðstaða til þess
að stofna til myndarlegs þjóháttðar-
lundar á þessu merkisári en einmitt
á skógræktarsvæði Skógræktar-
félags Reykjavlkur I Heiðmörk. Þar
er nóg landrými og ágæt vaxtarskil-
yrði fyrir trjágróður á friðuðu
syæði. Leiðsögumaður t Heið-
merkurferðinni var Guðmundur
Marteinsson formaður Skf. R. en
auk hans voru frá félaginu þeir Vil-
hjálmur Sigtryggsson framkv.st.
Skf .R., Lárus Blöndal, Björn Ófeigs-
son og “Ragnar Jónsson, sem allir
eru stjórnarmeðlimir, ásamt Ólafi
Sæmundsen starfsmanni Skf. R.
Áður en komið var t Löngubrekk-
ur var stanzað við Vífilsstaðahltð þar
sem fyrir voru Hákon Bjarnason
skógræktarstjóri, Snorri Sigurðsson
framkv.st. Skógræktarfélags ís-
lands, Kristinn Skæringsson skógar-
vörður á S-V.-landi og Reynir
Sveinsson, sem verið hefur um-
sjónarmaður t Heiðmörk sl. tlu ár.
Árið 1958 lögðu nokkrir aðilar —
einstaklingar og stofnanir — fram
fé til skógræktar í Vífilsstaðahltð en
starfsmenn Skf.R. önnuðust gróður-
setningu. Á þeim stað er nú upp-
rennandi skógur og eru þar hinar
ýmsu tegundir trjáplantna s.s. sitka-
greni, stafafura, rauðgreni, berg-
fura, lerki og Alska-ösp á 12—14
hektara svæði. I Vtfilsstaðahltð gat
Skógrætarmenn F Löngubrekkum þar sem hinum fyrirhugaSa þjóSháttSar
lundi er ætlaSur staSur.
Þa8 tók skógræktina 10 éra baréttu a8 friSa HeiSmörk. Á myndinni er
Hékon Bjarnason skógræktarstjóri meS bæklinginn, sem gefinn var út
1941, þegar baréttan stóS sem hægt, — t baksýn sést hluti Vtfilsstaða-
hlfSar.
Á ÞESSU éri minnast skógræktar-
menn um allt land 75 éra afmælis
skógræktar é íslandi samtimis þvt,
sem skógræktarfélögin taka þétt t
a8 minnast ellefu alda byggSar I
landinu. f þessu tilefní hefur
Skógræktarfélag Islands m.a. lét-
i8 slé minnispening úr silfri og
bronsi og gefiS út kynningarbækl-
ing til eflingar skógrækt f landinu,
sem innan skamms verSur sendur
inn é heimili landsmanna. Af-
mælisins verður þó fyrst og fremst
minnzt me8 þvf, a8 skógræktar-
Reynir Sveinsson umsjónarmaSur
HeiSmerkur vi8 stafafururnar f
Vlf ilsstaðahltð
m.a. að llta stafafurur, sem náð hafa
allt að þriggja metra hæð.
Frá Vlfilsstaðahlfð var haldið að
hinum fyrirhugaða þjóðhátlðarlundi
I Löngubrekkum. Svæðið þar, sem
lundinum er ætlaður staður, liggur
beggja vegna við nýja veginn, svo-
kallaðan Skógarhlfðarveg, sem ligg-
ur frá Skógarhlfðarkrika (skammt
ofan við Norðmannaskálann), suður
með Skógarhlfð og f sveig vestur
yfir Strfpshraun yfir á Hjallabraut
skammt frá Hulduklettum Þennan
veg er nú verið að leggja, og verður
þvl væntanlega lokið á þessu ári.
Varðandi þjóðhátfðarlundinn hef-
ur stjórn Skógræktarfélags Reykja-
vfkur hugsað sér, að hafður yrði
svipaður háttur á og við skógræktar-
svæðið f Vffilsstaðahlfð, — þ.e., að
hinir ýmsu aðilar legðu fram fé til
plöntukaupa og vinnu, en starfs-
menn félagsíns sæju um og stjórn-
uðu framkvæmd verksins. í umræð-
um um þessar framkvæmdir kom
m.a. fram, að stjórn Skógræktar-
félags Reykjavfkur væntir jákvæðra
undirtekta almennings og stofnana
hvað fjárframlög varðar, en stjórnin
telur æskilegt, að sem almennust
þátttaka gæti orðið um stofnun
þjóðhátlðarlundarins, svo að hann
verði stofnendum og Reykvfkingum
til sóma. Svæðið, sem þarna um
ræðir, gæti orðið frá 1 0—20 hekt-
arar að stærð, en stærð lundarins fer
eftir þvf hversu mikið fjármagn verð-
ur til framkvæmda. Þess má geta,
að fjárframlög til þjóðhátlðarlundar-
ins eru frádráttarbær til skatts. í
Löngubrekkum hefur einn aðili,
Lyfjafræðingafélagið, þegar hafið
gróðursetningu.
Á undanförnum árum hafa hópar
unglinga frá Vinnuskóla Reykjavfkur
starfað að gróðursetningu f Heið-
mörk. Einn slfkur hópur varð á vegi
okkar á leiðinni frá Löngubrekkum.
Var það hópur u.þ b. 60 stúlkna,
sem vann af kappi að gróðursetn-
ingu birkitrjáplantna, en alls, vinna
um 200 unglingar að gróðursetn-
ingu I Heiðmörk I sumar Á þessu ári
er fyrirhugað að gróðursetja allt að
100 þús. tjáplöntur I Heiðmörk,
mest birki og stafafuru.
Frá gróðursetningunni var haldið
heim að Elliðavatni þar sem frétta-
menn þágu veitingar af húsráðend-
um, Reyni Sveinssyni og konu hans
Guðrúnu Bergmann. Elliðavatn er
gamalt stórbýli en þar bjó f eina tfð
Benedikt Sveinsson sýslumaður og
þar er fæddur Einar skáld Benedikts-
son. Býlið er nú f umsjón Skóg-
ræktarfélags Reykjavfkur og þar býr
nú eins og áður segir umsjónarmað-
ur Heiðmerkur, Reynir Sveinsson,
ésamt fjölskyldu sinni.
Reykvíkingar mega minnast þess,
að það var Skógræktarfélag íslands,
sem hafði forgöngu um friðun Heið-
merkur á sfnum tfma og eftir að
Skógræktarfélag Reykjavfkur var
stofnað 1 946 hafði það svo veg og
vanda af uppsetningu girðingarinn-
ar samkvæmt samkomulagi við
borgarstjórn Reykjavfkur, en borgin
á og kostar rekstur Heiðmerkur af
myndarskap. Fram til ársins 1958
var flatarmál friðlandsins 1350 ha,
en þá var aukið við það, þannig að
Heiðmörk tekur nú yfir 2100 ha.
Þetta er friðsæll og fagur staður með
fjölbreytilegri náttúru, sem er mjög
sóttur af borgarbúum á góðviðris-
dögum.
sv.g.
r
Arsfundur Alþjóða-hyalveiðiráðsins:
ísland eftir sem áður undanþegið kvótaveiðum
SAMÞYKKTIR ársfundar al-
þjóða-hvalveiðiráðsins f
London mun ekki valda neinum
breytingum á hvalveiðum Islend-
inga — fyrst um sinn að minnsta
kosti. Að sögn Kristjáns Loftsson-
ar hjá Hval hf. var ísland eina
hvalveiðiþjöðin á ársfundinum,
sem ekki var gert að halda veið-
um sfnum innan ákveðins kvóta
og hefur raunar verið undanþeg-
in slfkum kvótaveiðum mörg und-
anfarin ár. Ástæðan er sú, að
veiði hér hefur verið mjög jöfn
undanfarin ár og ekki orðið vart
neinna breytinga á meðallengd
veiddra hvala. sem bendir til
þess, að ekki sé hér um ofnýtingu
að ræða.
Um ársfund Alþjóðahalveiði-
ráðsins sagði Kristján, að þar
hefðu Bandarfkjamenn komið
fram með tillögu um algjört bann
á hvalveiðum í heiminum næstu
tíu árin. Astralíumenn báru fram
breytingartillögu og var hún sam-
þykkt með atkvæðum allra full-
trúa nema Rússa og Japana. Var
þar kveðið á um, að teknar yrðu
upp nýjar reglur til ákvörðunar
þess magns, sem leyfilegt er að
veiða á hverju svæði og af hverri
tegund á næsta ári og að stoínanir
yrðu ákvarðaðir með þrennum
hætti:
I fyrsta lagi verði ákvarðaðir
þeir stofnar eða tegundir, sem
lítið hafa verið nýttir til þessa en
sem nú má veiða töluvert af undir
eftirliti þar til stofnanir hafa náð
ákveðinni hámarksarðsemis-
stærð. I öðru lagi er svo gert ráð
fyrir þvf, að þegar þessu marki er
náð, veri heimiliðar mjög tak-
markaðar veiðar á hvölunum svo
að þeir fari aldrei niður fyrir
þessa tilteknu stærð. í þriðja lagi
eru svo þær hvalategundir eða
stofnar, sem þegar teljast ofnýttir
og er kveðið á um, að veiðar á
þeim skuli algjörlega bannaðar.
Serstök vísindanefnd starfar f
tengslum við hvalveiðiráöíó og
kemur hún jafnan til fundar viku
áður en ársfundir ráðsins hefjast.
Mun mjög koma til hennar kasta
að ákvarða í hvaða flokkum ein-
stakar hvalategundir eða stofnar
lenda. Annars hafa hvalveiðiþjóð-
irnar tekið upp töluvert strangt
eftirlit með veiðum hverrar ann-
arrar í því skyni að sjá til þess, að
reglum Alþjóða-hvalveiðiráðsins
sé framfylgt. Þannig hafa t.d.
Rússar eftirlitsmenn í japönskum
hvalveiðimóðurskipum og öfugt.
Island tekur þátt í slíku eftirits-
starfi með Norðmönnum og
Kanadamönnum og nú f sumar
dvelst norskur eftirlitsmaður í
stöðinni í Hvalfirði en tvö undan-
farin sumur hefur verið þar
bandarískur eftirlitsmaður.
Að sögn Kristjáns Loftssonar
gengur hvalveiðin nú vel. I gær
voru 114 hvalir komnir á land —
84 Jandreyðar, 28 búrhveli og 2
sandreyðar. Á sama tfma í fyrra
höfðu 105 hvalir veiðzt. Kristján
sagði, að Japanir myndu nú eins
og í fyrra kaupa allt það kjöt, sem
ekki færi á markað hér heima og
er verðið svipað því og var í fyrra.
Beinin fara í mjöl, spikið er
brætt í lýsi en sumt af kjötinu fer
í kjötkraft, svo að nær allur hval-
urinn er nýttur með einhverju
hætti.