Morgunblaðið - 08.09.1974, Blaðsíða 4

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 8. SEPTEMBER 1974
Fa
JJ Ití L.t /, IJIf. l V
'ALUR!'
LOFTLEIÐIR
BÍLALEIGA

CAR RENTAL
n 21190 21188
LOFTLEIÐIR
Bílaleiga
CAB BENTAL
Sendum
LJ* 41660-42902
Æbílaleigan
felEYSIR
CAR RENTAL
24460
28810
pionœetí
ÚTVARP OG STEREO
KASETTUTÆKI
AskovHejskole
Vetrarnámskeið i 6 mán. frá 1.
nóv.
Sumarnámskeið í 3 mán frá 1.
maí.
Aukið menntunyðar.
Lágmarksaldur 20 ár.
Rikisstyrkur fáanlegur.
Barnaleikskóli á staðnum.
Skrifið eða hringið eftir stunda-
töflu.
Askov Ho|»kol«
S600 V«|en v'l\m
Tlf. (05) 3« 0« 77 - ,W f/
Helye Skov
211ovguuliIrtí>iti
margfaldar
marhad vðar
Bók ársins
og œskunnar
Fáum bókum hef ég fagnað öllu er þar haglega skipað og skáta. En það bandalag var
meira fyrir hönd íslenzkrar
æsku en nýju Skátabókinni.
Seinna mun útkoma hennar
verða talin meðal hins merk-
asta á þessu afmælisári 11 alda
byggðar á Islandi.
Fáar eða engar uppeldis-
stefnur i allri sögu mannkyns-
ins hafa náð meiri hylli og verið
viturlegri en hugsjón skáta-
starfsins. Þar fer saman andi og
athöfn að marki drengskapar
og dáðar.
Listin að lifa lærist vart bet-
ur en í glöðum skátahópi, sem
jafnan er viðbúinn að gera sitt
bezta og standa vörð um fegurð
og gróandi lff, vernda lítil-
magnann og þroska eigin hug
og hönd við hugsun, athugun,
nærgætni og hjálpsemi.
Allt þetta tekur Skátabókin
mjög vel til meðferðar. Fjöl-
breytni hennar í máli og mynd-
um er nánast takmarkalaus, ef
vel er að hugað. Allt frá þvf að
gera graut í hlóðum eða tjaldi
og til hinnar einföldu, en þó
áhrifamiklu guðsþjónustu und-
ir himni Guðs f hvammi eða
bjarkarjóðri, má lesa og læra af
blöðum hennar.
Líf frjálsrar og fagurrar
æsku brosir við af blaðsíðun-
um. Og blaðsíðurnar eru marg-
ar, bókin stór og myndarleg.
Hún er 380 bls. í stóru broti.
skemmtilega, og samstarf setj-
ara og ritstjóra svo gott sem
verða má. Og myndirnar bæði
litmyndir og ljósmyndir lofa
sannarlega sína meistara.
Samt hefur ritstjóri Skáta-
bókarinnar án efa unnið þarna
mesta verkið, þótt ekki væri
annað en að safna svo fjöl-
breyttu efni, og hugsa sér,
hvaða efni væri heppilegast og
hverjum trtíandi til að fjalla
svo fagurlega um hvert við-
fangsefni. Höfundarnir eru
nefnilega mjög margir, svo að
segja af öllum vettvangi þjóð-
lífs á íslandi allt frá forsetum,
fræðimönnum og doktorum til
almennra greinarhöfunda í
blöðum, leikjum eða iðnum. En
allt fellur efnið saman í ótrú-
lega samræmda heild til að
vera vegin að takmarki skáta-
starfsins og þjóðaruppeldisins:
Góður drengur — sannur skáti.
Hér skulu ekki önnur nöfn
nefnd en ritstjórans eins. En
það er Vilbergur Júlíusson,
skólastjóri í Garðahreppi. Mun
hann lengi njóta heiðurs af svo
vegsamlegu verki sem Skáta-
bókin er.
Hún er gefin út að þreföldu
tilefni: Ellefu hundrað ára ís-
landsbyggðar 1974, sextíu ára
skátastarfs á íslandi otg 50 ára
afmælis Bandalags fslenzkra
stofnað 1924.
Nú mætti svo sannarlega
álíta, að bókin væri einungis
fyrir skáta, þeirra störf og þörf.
Það er hún — en jafnframt
miklu meira. Hún er þörf öllum
sem útilíf stunda — hún er þörf
öllum, sem uppeldi unna og
verða að leiðbeina öðrum allt
frá hinu hversdagslega til hins
æðra og heilaga í hinni æðstu
list — listinni að lifa.
Þama virðist vel hafa tekizt
um alla gerð og efnisval og
margvíslegum hugðarefnum
gerð hin beztu skil.
Flestir ef ekki allir höfund-
arnir f bókinni — en þeir eru
auk ritstjórans 33 — eru sér-
fróðir menn á því sviði, sem
þeir rita um, en samt nægilega
víðsýnir og menntaðir til að
fara þannig með efnið, að öllum
er auðvelt að skilja.
öllum, sem unna hinu frjálsa
lífi náttúrunnar ætti að vera
hinn mesti fengur að bókinni,
svo að ferðir og útilíf geti orðið
sem bezt til yndis og þroska. En
þar er ekki sízt lögð beint og
óbeint áherzla á náttúruvernd
og allt, sem horfir til hugsunar
um og innlifunar f þau ævin-
týri, sem hver dagur getur orð-
ið hverjum ungum íslendingi
við
gluggann
eftirsr. Árelius Níelsson
— og reyndar þeim eldri ekkert
síður.
Nú þurfa ömmur og afar,
frændur, frænkur og foreldrar
ekki langa umhugsun, þegar
velja skal afmælis- eða
fermingargjöf fyrst um sinn.
Fátt gæti fallið betur að ósk-
um hinna ungu og framtíðar-
þroska þeim, sem eldra fólkið
ætlar þeim en einmitt það, sem
Skátabókin kennir.
Skátabókin frá 1930 varð
mörgum ómetanleg, en þar
vann mest að hinn menntaði
uppalandi Aðalsteinn Sig-
mundsson. Hún var þrep til
þroska óteljandi mörgum, sem
einmitt hafa orðið leiðtogar á
fyrstu áratugum — 30 árunum
síðan 1944 á vegi hins fslenzka
lýðveldis.
Þessi Skátabók ætti ekki að
verða síður vegvísir fslenzkri
æsku til heilla um ókomin ár.
Heill þeim sem unnu.
Vefa, sauma og hnýta
Brezk listiðnaðarsýning
■ ’
„Vefa, sauma, hnýta“ nefnist
sýning, sem opnuð var f húsa-
kynnum Islenzks heimilis-
iðnaðar f Hafnarstræti 3 kl. 3 f
gær, laugardag. Verkin, sem
eru 23 talsins, eru fengin að
iáni hjá Embroiderers Guild,
sem er áhugamannafélag um
útsaum og skyldar handfða-
greinar f Bretlandi, og eru
verkin bæði úr einkasafni þess
og frá einstökum félögum inn-
an samtakanna. Þarna er mis-
munandi efni notað á mismun-
andi máta, þó að sporin séu
kannski hcfðbundin. t verkun-
um er frjáls mynsturgerð og
leikið með iiti.
Hugmynd Heimilisiðnaðar-
félagsins með því að fá erlend-
ar sýningar sem þessa til lands-
ins er fyrst og fremst að kynna
hvað er að gerast erlendis.
Það er gott sýnishorn af því
hvað er að gerast í nútfma út-
saumi í Bretlandi. Er ætlunin
að sýningin megi verða ein-
hverjum hvatning eða örvun til
að taka sér mál í hönd og rifja
upp gömlu útsaumssporin með
nýjum og margvíslegum garn-
tegundum í fjölbreyttari efni
en við eigum að venjast.
Sýningin er liður í starfi
Heimilísiðhaðarfélags Islands,
en félagið hefur fengið erlend-
ar sýningar til landsins.
Heimilisiðnaðarfélag Islands
hefur í húsakynnum á götuhæð
námskeið, en stefnir að því að
halda þar inn á milli smærri
sýningar, bæði innlendar og er-
lendar, enda húskynni vel til
þess fallin.
Markmið brezka félagsins
Embroiderers Guild er að leið-
beina, kenna og hvetja alla,
sem áhuga hafa á útsaumi. Það
gengst líka fyrir kennslu eða
námskeiðum í stórum stfl, sýn-
ingum, bóka- og tímaritaútgáfu
og samkeppni. 20 félagar úr
samtökunum koma til Islands í
kynnisferð meðan sýningin
stendur yfir. En hún verður
opin í 14 daga kl. 14—21 og
lýkur 21. september.
*
Gerður Hjörleifsdðttir,
framkvæmdastjðri
Heimilisiðnaðarfélags-
ins, við eitt af brezku
listaverkunum,
makramé-hnýtt vegg-
teppi.
ORÐ I EYRA
Leingi lifi
Okkur hefur borist stór-
merkileg skýrsla frá heil-
brigðismálastofnun Afganist-
an, en það er landið, sem fram-
leiðir Afgafilmurnar (og
kannski Kódak lfka) eins og
kunnugt er. I skýrslunni er þvf"
algerlega sleigið föstu, að álit
hins tyrkneska vfsindamanns,
Nasreds, um hollustu ákveð-
inna skammta af marjuhönum
sé alveg pottþétt.
Það er semsagt öruggt, að
tveir marjuhanar á dag koma
heislunni f lag. Og ef menn
passa sig á að reykja ekki þrjá,
þá verða þeir helmfngi láng-
lífari en leiðindakauðarnir,
sem hafna hönunum alveg. Að
ekki sé minnst á hina
ræbblana, sem venja sig á að
reykja þrjá eða fleiri. Þeir eru
sko bara skfddró, einsog
amerfkaninn seigir svo menn-
fngarlega.
Að vísu hefur maður aldrei
prófað að láta nokkurn mann
reykja akkúrat tvo marjuhana
á dag, þvf þeir eru svo fjandi
áf jáðir f þann þriðja og fjórða,
ef þeir byrja á annaðborð. En
það skiptir eingu. Teórfan er
jafngóð fyrir þvf og margsönn-
uð, að áliti hins tyrkneska vís-
indamanns, Nasreds. Og afg-
anar eru hundraðprósent sam-
mála. Enda fara menn mikils á
mis, ef þeir neita sér um
hanana. Og svo þurfa lfka fram-
leiðendurnir að lifa ekkisatt.
Þá vekur stobbnunin athygli
á þvf, að þeir, sem gánga fram-
hjá hönunum, njóta auðvitað
ekki Iffsins á borð víð hina, sem
reykja nákvæmlega tvo. Og svo
eru þeir hundleiðinleigir f
þokkabót.
Þvfmiður eru marjuhanar
ekki á almennum markaði á
þjóðhátfðarlandinu, og Jakobi
mistókst alveg að fá nokkra ein-
ustu vitsmunaveru til að halda
exibísjón á hæfilegum
skammti. Jabbnvel gáfna-
greifarnir hjá vfsi til dagblaðs
klikkuðu.