Morgunblaðið - 05.11.1975, Qupperneq 3

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 5. NÖVEMBER 1975
3
Alþjóðlegt skákmót
hér á næsta hausti
Vct5ut Karpov heimsmeistari meðal þátttakenda?
STJORN Taflfélags Reykjavfkur
hefur ákveðið að halda alþjóðlegt
skákmót f Reykjavík haustið
1976. Er stefnt að því að þátttak-
endur verði 16 að tölu þar af 8—9
érlendir skákmenn. Eins og
Morgunblaðið skýrði frá f sumar.
hefur Karpov heimsmeistari sýnt
áhuga á þvf að koma hingað og
tefla og er ætlunin að bjóða hon-
um á mótið.
Að sögn Guðfinns Kjartansson-
ar formanns Taflfélagsins verður
Framhaid ábls. 18
Athugasemd frá
GylfaÞ. Gíslasyni
Herra ritstjóri.
I blaði yðar í dag birtist „At-
hugasemd frá Sverri Hermanns-
syni“, þar sem því er haldið fram,
að ég hafi farið með „ósannindi" í
þingsjá Ríkisútvarpsins s.l. föstu-
dagskvöld varðandi útlánaaukn-
ingu Framkvæmdasjóðs og
Byggðasjóðs á fyrstu níu mánuð-
um þessa árs.
Ástæða þess, að ég gerði þetta
að umræðuefni, var að einn okkar
þriggja, sem rætt var við í þættin-
um, var starfsbróðir Sverris Her-
mannssonar í Framkvæmdastofn-
uninni, Tómas Árnason, en hann
hafði fyrir skömmu i þingræðu
borið saman útlánaaukningu
bankakerfisins, þ. á m. Lands-
bankans, og Framkvæmdastofn-
unarinnar milli áranna 1973 og
1974. Ég taldi meira máli skipta
nú~að bera saman útlánaaukning-
una á þvf ári, sem nú er að Ifða.
Ég sneri mér því til þeirrar einu
stofnunar, sem safnar heildar-
upplýsingum um útlán, bæði
bankakerfisins og sjóðakerfisins,
þ.e. hagfræðideildar Seðlabank-
ans. Hér með fylgir ljósrit af
þeirri skýrslu, sem ég fékk frá
Seðlabankanum, og leyfi ég mér
að óska þess, að þér birtið þessa
skýrslu. Samkvæmt henni hafa
útlán Framkvæmdasjóðs aukizt
um 104% á fyrstu niu mánuðum
þessa árs og Byggðasjóðs um
160% eins og ég lét getið í útvarp-
inu. Tómas Árnason andmælti
þessum tölum ekki.
Athugasemd Sverris Her-
mannssonar og sú staðreynd, að
hann skuli nefna upplýsingar
hagfræðideildar Seðlabankans
„ósannindi“, eru enn ein staðfest-
ing þess, hversu brýna og skjóta
nauðsyn ber til þeSs að breyta um
stjórnarhætti í Framkvæmda-
stofnun ríkisins.
Með þakklæti fyrir birtinguna.
Reykjavfk, 4. nóv. 1975,
Gylfi Þ. Gfslason.
Utlán bankakerfis og f járfestingarlánasjóða
janúar — september 1974 og 1975
Jan,—sept. Breyting
M kr. f.f. ári
1974 „ 1975 %
Bankakerfi 16893 15997 +5,3
Seðlabanki 3428 3567 +4,1
Innlánsstofnanir 13465 12430D +7,7
Fjárfestingarlánasjóðir alls 4052 8149 + 101,1
Ibúðalánasjóðir 1438 2331 + 62,1
Atvinnuvegasjóðir þ.a. sjóðir, sem fá lán frá: 2614 5818 + 122,6
Framkvæmdasjóði 1901 3886 + 104,4
Byggðasjóður 391 1018 + 160,4
Framkvæmdasjóður, bein lán (Framkvæmdasj., lán til ann- 27 357
arra fjárfestingariánasjóða) (622) (2270) (265,0)
1) Stutt lán sjávarútvegs hjá innlánsstöfnunum, sem nú hefur verið
breytt i löng lán hjá Fiskveiðasjóði með milligöngu Seðlabankans eru
hér talin áfram sem útlán innlánsstofnana, enda eingöngu um bók-
haldslegan tilflutning að ræða.
Tækjum bjargað úr Sólborgu f fyrradag. Ljósm. Mbl.: Friðþjófur
Einn gangfœr bát■
ur á Egrarbakka
—AÐEINS einn bátur af fimm
er nú gangfær af fiskiskipa-
flota Eyrarbakka, en i fyrradag
töldust átta bátar vera á staðn-
um. Eini báturinn sem um
þessar mundir getur aflað hrá-
efnis fyrir Eyrbekkinga, er
Hafrún; hinir bátarnir fjórir
eru allir í viðgerð og endurbót-
um. — Þetta kom fram í viðtali,
sem Morgunblaðið átti f gær við
Þór Hagalín, sveitarstjóra á
Eyrarbakka.
Þór Hagalin sagði, að í gær-
morgun hefði hafist undir-
búningur að þvi að ná bátunum
út úr höfninni. Sólborg sem lá
uppi á varnargarðinum, hafði
færst aðeins niður í höfnina í
fyrrinótt og stóð alveg ofan á
minni bátunum i gær.
— Við hér á Eyrarbakka von-
um innilega, að nú verði byrjað
á að loka gatinu á hafnar-
bakkanum. Við vonum að
fullur skilningur fáist á þvi, að
hér þarf að koma góð höfn,
sagði Þór.
Hann sagði, að vandamál Eyr-
bekkinga væru fjórþætt.
Stærsta vandamálið til fram-
búðar væru vafalaust
landskemmdirnar. Sjóvarnar-
garðurinn hefði riðlast á
mörgum stöðum og væri þetta
ómælanlegt tjón og einnig hefði
sjór rifið burtu land, sem aldrei
kæmi aftur. Síðan væri það at-
vinnulifið í þorpinu. Útgerðin á
staðnum hefði ekki staðið of
traustum fótum fyrir óhappið
og þetta hefði verið feikilegt
áfall að missa þrjá báta. Þá
væru skemmdirnar á saltfisk-
verkunarhúsinu mjög miklar.
Þriðja vandamálið væri hafn-
leysan. Nauðsynlegt væVi að
koma á brú yfir Ölfusárós,
þannig að gott vegarsamband
Framhaid á bls. 18
Versnandi afkoma stórkaupmanna
Verzhinin fær aðeins 1,8% af
heildarlánum fjárfestingarlána-
kerfisins, segir dr. Jóhannes Nordal
RÁÐSTEFNA Félags Islenzkra
stórkaupmanna um fjármál inn-
flutnings og heildverzlunar var
haldin að Hótel Loftleiðum
siðastliðinn föstudag 31. október.
Ráðstefnuna sátu um 100 þátt-
takendur, félagsmenn og gestir.
Ráðstefnuna setti Jón Magnússon
formaður félagsins.
Erindi fluttu dr. Jóhannes
Nordal, prófessor Arni
Vilhjálmsson og Júlfus S. Ólafs-
son framkvæmdastjóri félagsins.
Ráðstefnunni lauk með panel-
fundi, þar sem dr. Jóhannes
Nordal, Jónas Haralz, Árni
Vilhjálmsson, Ingólfur Jónsson,
Gfsli V. Einarsson og Jóhann J.
Ólafsson sátu fyrir svörum.
Á ráðstefnunní kom fram, að
afkoma innflutnings- og heild-
verzlunar hefur versnað mjög
mikið á árinu 1974. Þá hefur
greiðslustaða heildverzlana
versnað að mun og skammtfma-
lán vaxið mikið. Astæðurnar eru
meðal annars stóraukinn kostn-
aður s.s. laun og vaxtakostnaður
sölustöðnun eða samdráttur f
ýmsum vörugreinum og of lág
verðlagsákvæði.
1 erindi sínu á ráðstefnunni
sagði dr. Jóhannes Nordal meðal
annars að í nýlegri athugun á
vegum hagfræðideildar Seðla-
bankans á lánakjörum atvinnu-
veganna hafi komið í ljós að
meðalvextir sjávarútvegs og land-
búnaðar hafi lengi verið um 2%
lægri en þeir vextir sem verzlun
og iðnaður hafa greitt. Gildir
þetta fram til ársins 1973. Bilið
virðist svo fara heldur breikkandi
á árinu 1974, og á yfirstandandi
ári hafa orðið miklar breytingar,
þar sem mikill hluti af útlánum
fjárfestingarlánasjóðs til sjávar-
útvegsins er með gengisákvæði.
Virðist því lánsfjárkostnaður
sjávarútvegs á þessu ári vera um
það bil sami og hjá iðnaði og
verzlun, en lánskostnaður land-
búnaðar er hins vegar nú um 5%
lægri.
Lánsfjárhlutföllin milli
fjögurra helztu atvinnuveganna
voru tiltölulega föst á tímabilinu
1969—1974, sagði dr. Jóhannes en
hlutur verzlunar hefur flest árin
verið nálægt 35%. Árið 1971
komst þetta hlutfall upp í 37%,
en féll niður í 31% árið 1974. Af
útlánum innlánsstofnana til
verzlunar í árslok 1974 voru 32%
til samvinnuverzlunar, og 18% til
olíufélaga, en réttur helmingur til
allrar annarrar verzlunar.
Varðandi fjárfestingarlána-
sjóðina gegnir öðru máli, og þar
er hlutur verzlunarinnar býsna
Framhald á bls. 18
Frá ráðstefnu Félags fslenzkra stórkaupmanna. Frá vinstri: Gfsli V. Einarsson, Jóhann J. Ólafsson, Jónas
Haralz, Jóhannes Nordal, Ingólfur Jónsson, Arní Vilhjálmsson.
Herranótt
M.R. sýnir
Járnhausinn
HERRANÓTT Menntaskólans f
Reykjavfk frumsýnir í kvöld
söngleikinn Járnhausinn eftir þá
bræður Jónas og Jón Múla Arna-
syni f Félagsheimili Seltjarnar-
ness.
Þetta er eitt af viðameiri verk-
efnum sem Herranóttin hefur
ráðist í, því að alls taka þátt i
sýningunni um 60 nemendur skól-
ans — leikendur, söngvarar og
hljóðfæraleikararnir eru einnig
sóttir í raðir nemenda.
Fyrstu sýningarnar verða ætl-
aðar nemendum Menntaskólans f
Reykjavík en sýningar fyrir al-
menning veða mánudaginn 10.
nóvember, þriðjudaginn 11. og
föstudaginn 14. nóvember. Miðar
munu fást við innganginn og
einnig i Bókabúð Sigfúsar Ey-
mundssonar.
Bókmenntir
1 upphafi bókmenntaþáttar Er-
lends Jónssonar i blaðinu í gær
féll niður kynning á verkinu, sem
um var fjallað. Þar átti að standa:
„Halldór Laxness:
1 túninu heima. 249 bls.
Helgafell. Reykjavík 1975“.
Hátíðarsamkoma
Þjóðræknisfé-
lagsins í Þjóð-
leikhúsinu
ÞJÓÐRÆKNISFÉLAG Islend-
inga efnir til hátfðarsamkomu f
Þjóðleikhúsinu nk. laugardag kl.
2 f tilefni af aldarafmæli fslenzka
landnámsins f Nýja-fslandi.
Sjö gestum hefur verið boðið
vestan um haf í þessu tilefni. Þeir
eru: Stefán J. Stefánsson, forseti
Þjóðræknisfélags Vestur-
íslendinga, og kona hans, Ted
Arnason og frú frá Gimli; Sigríð-
ur Hjartarson, forstöðukon EUi-
heimilisins Betel; Jóhann
Jóhánnsson frá Markerville og
Robert J. Ásgeirsson frá Van-
couver.
Á dagskrá hátíðarsamkomunn-
ar í Þjóðleikhúsinu munu leikar-
ar og kór Þjóðleikhússins flytja
hluta þeirrar dagskrár, sem farið
var með til Kanada í sumar, Þjóð-
dansafélag Reykjavíkur sýnir
þjóðdansa, glímumenn frá Glimu-
sambandi Islands sýna glimu,
Lúðrasveit Reykjavíkur leikur og
Karlakór Reykjavikur syngur.
Ávörp flytja menntamálaráð-
herra Vilhjálmur Hjálmarsáon og
Stefán J. Stefánsson og sýnd verð-
ur kvikmynd frá Vestur-
íslendingum.
Kynnir á samkomunni verður
Gunnar Eyjólfsson, en dagskrár-
stjóri er Klemens Jónsson.
Meira en
smáskrámur
EINS OG sagt var frá i myndar-
texta hér i blaðinu í gær, ók bif-
reið, sem kom niður Njarðargötu,
á hliðina á fólksbil, sem var á ferð
á Sóleyjargötu, með þeim afleið-
ingum að hann fór á þakið. Iljón
með ungbarn voru i bíl þessum,
og hafði blaðið það eftir heimild-
armönnum sinum, að öll þrjú
hefðu sloppið með „smáskrám-
ur“. Nú hefur blaðinu hins vegar
borizt vitneskja um, að konaii
marðist nt.a. illa á baki og er við
rúmið, maðurinn brákaðist á
hendi og snerist í baki og barnið.
sem hefur að líkindum rotazt smá-
stund, er marið á höfði.