Morgunblaðið - 12.02.1977, Blaðsíða 21

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 12. FEBRÚAR 1977
21
Kosningar í Danmörku næstkomandi þriðjudag
Verkfallsboðun frestað
þar til að kosningunum
loknum
Mogens Glistrup spáir nýjum kosningum og
falli Ankers Jörgensens innan fárra mánaða
Frá Lars Olsen fréttaritara Morgunblaðsins 1 Kaup-
mannahöfn.
EF þingkosningar stæðu ekki fyrir dyrum f Dan-
mörku á þriðjudaginn kemur hefðu fyrstu verkfalls-
boðanir verkalýðsfélaganna komið 1 gær, en verka-
lýðshreyfingin vill ekki leggja borgaraflokkunum f
hendur það vopn ( kosningabaráttunni. Þvf verða
fyrstu verkföllin ekki boðuð fyrr en daginn eftir
kosningarnar, 16. febrúar.
Samningaviðræður um endurnýjun ágústsamkomu-
lagsins ganga treglega, meðal annars af þvf að Þjóð-
þingið hefur beint þvf til launþega og vinnuveitenda
að launahækkunum verði haldið innan 2% marka, en
einnig munu úrslit kosninganna og sú stjðrn, sem
verður við völd að þeim loknum hafa sitt að segja um
afstöðu vinnuveitenda og danska alþýðusambandsins
til kjarasamninga.
Flest bendir til þess að Anker Jörgensen gegni
áfram embætti forsætisráðherra eftir kosningar, og að
rfkisstjórnin verði eftir sem áður minnihlutastjórn
jafnaðarmanna. Niðurstöður allra skoðanakannana,
sem hér hafa verið gerðar að undanförnu, benda til
þess að fylgi jafnaðarmanna fari vaxandi, en fylgi
helzta stjórnarandstöðuflokksins, Vinstriflokksins,
minnkandi. Ef marka má skoðanakannanir verður þó
ekki hjá þvf komizt að taka einnig tillit tif þess að
niðurstöðurnar gefa til kynna, að eftir kosningar eigi
11 stjórnmálaflokkar fulltrúa á þingi, og þetta getur
gert strik f reikninginn þegar kemur að þvf að mynda
rfkisstjórn.
Mogens Glistrup, formaður hins hægri sinnaða
Framfaraflokks, sem einkum stefnir að þvf að draga
úr skattaálögum, er meðal þeirra, sem telja að stjórn
jafnaðarmanna verði áfram við völd f Danmörku eftir
kosningar, en hann heldur þvf fram, að efnt verði
aftur til kosninga f landinu á þessu ári — sennilega
áður en flestir Danir fara f sumarleyfi. Glistrup segir
þetta f viðtali við Politiken f gær, og rökstuðningur
hans fyrir þessari fullyrðingu er þessi: „í sfðasta lagi
þá hrynur allt f rúst hjá Anker Jörgensen forsætisráð-
herra.“
Þessi ummæli eru athyglisverð, ekki sízt vegna þess
að Framfaraflokknum er spáð meira fylgi í þingkosn-
ingunum á þriðjudaginn en Vinstriflokknum, og þar
með verður hann fjölmennasti stjórnarandstöðuflokk-
urinn.
Sósíalíski þjóðarflokkurinn, sem er einn smáflokk-
anna, er hvað viðkemur stjórnmálaskoðunum ein-
hvers staðar mitt á milli jafnaðarmanna og kommún-
ista. Eftir kosningar mun flokkurinn gera harða hrfð
að Poul Dalsager, núverandi sjávarútvegsráðherra
jafnaðarmannaflokksins, vegna undanlátssemi hans
við Breta I sambandi við fiskveiðistefnu Efnahags-
bandalagsins. Fulltrúi Sósíalfska þjóðarflokksins i
markaðsmálsnefnd Þjóðþingsins, Jens Maigaard, verð-
ur f forsvari fyrir flokkinn í þessu máli, en hann
heldur því fram að Danir eigi að beita neitunarvaldi
gegn tillögum Breta um fiskveiðimál bandalagsins,
enda telur hann að nái þær fram að ganga sé hætta á
að stoðunum verði kippt undan dönskum sjávarútvegi
og séu Bretar nú í þann veginn að tryggja sér allt of
stóran hlut af þeim afla, sem veiðist í fiskveiðilögsögu
POUL HARTLING,
formaður Vinstri-
flokksins, sem
jafnaðarmenn saka
um að hafa steypt
Dönum út i ótima-
bærar kosningar i
skugga verkfalla.
MOGENS
GLISTRUP — verð-
ur flokkur hans
næstfjölmennasti
stjórnmálaflokkur
Danmerkur eftir
kosningar?
ANKER JÖRGENSEN greiðir atkvæði
ásamt eiginkonu sinni í síðustu kosningum.
Búinn að vera áður en Danir fara í sumar-
leyfi, segir Glistrup.
EBE. Sömu skoðunar er blaðið ,,Politiken“, sem hefur
birt forystugrein undiryfirskriftinni „Ósvífni Breta".
Með þessum málatilbúnaði Sósialiska þjóóarflokks-
ins hefur afstaðan til Efnahagsbandalagsins orðið
liður í kosningabaráttunni. Er það vonum seinna þar
sem meirihluti Dana er mótfallinn aðildinni að EBE,
en Danmörk er eina landið þar sem svo háttar.
Óróleiki á vinnumarkaði setur sinn svip á kosn-
ingabaráttuna. Póstmenn hafa tekið upp vinnu að
nýju en sú vinnustöðvun var hin 24. á tveimur árum.
Berlingsku blöðin koma enn ekki út, og hörgull er á
dagblöðum i lausasölu.
Þá eru á döfinni hjá þeim dagblöðum, sem út koma,
aðgerðir vegna auglýsinga, sem unnar eru á auglýs-
ingastofum, en starfsmenn þeirra eru ekki i stéttarfé-
lögum, og neita setjarar hreinlega að snerta við þess-
um auglýsingum. Meðal annars hefur þetta orðið tii
þess að kosningaauglýsingar Vinstriflokksins birtast
ekki, og það hefur aftur kallað á ásakanir um pólitíska
ritskoðun og misnotkun aðstöðu í sambandi við kosn-
ingarnar.
Meðan öll þessi ósköp ganga á hefur nýr stjórnmála-
flokkur litið dagsins ljós, flokkur eftirlaunaþega, sem
hefur það eitt á stefnuskrá sinni að eftirlaun verði
hækkuð. Skoðanakannanir benda ekki til þess að
flokkurinn fái kjörinn þingmann, en stofnun flokks-
ins hefur gert það að verkum að 12 flokkar ganga nú
til kosninga. Fleiri flokkar hafa ekki boðið fram í
nokkrum þingkosningum til þessa, en hvað sem um
það má segja er þó allavega ljóst, að danskir kjósendur
— 3.5 milljónir að tölu — geta ekki kvartað yfir því að
hafa ekki úr nógu að moða þegar þeir ganga að
kjörborðinu eftir helgi.
{•ÍMilKNINGASTOM IANOMNMNWIN5
Eins og meðfylgjandi skýringarmynd sýnir er mikill munur & vinnu
við sauðf járrækt eftir mánuðum. Þannig er vinnuálagið þrefalt meira
um sauðburðinn f maf en f mánuðunum janúar — aprfl. Á
búreikningabúum hefur ekki verið notuð sú hagræðing, sem beitt var
við tilraunina á Skriðuklaustri.
HíEgt að minuka vinnu á
sauðburði um helming
VIÐ vinnurannsóknir, sem framkvæmdar voru við sauðburð á Tilraunabúi Rann-
sóknastofnunar landbúnaðarins á Skriðuklaustri vorin 1975 og 1976 kom f Ijós að
með beitingu ákveðinnar hagræðingar má draga úr vinnuþörf á hverja kind á
sauðburði um nær helming. Þær hagræðingaraðferðir sem beitt var á búinu á
Skriðuklaustri, fólust einkum f gerð sauðburðaráætlunar skiptingu ánna f ákveðna
hópa eftir burðartfma og notkun hólfa við fjárhúsin og burðarstfa f fjárhúsum.
Niðurstöður mælinganna voru þær að vinnuþörf á sauðburði á vetrarfóðraða kind
mældist 1.7 mfnútur vorið 1975, en 2 mfnútur vorið 1976. Hins vegar hefur
vinnuþörf á sauðburði á búreikningabúum reynzt um 3.9 mfnútur á kind.
Dr. Stefán Aðalsteinsson,
deildarstjóri búfjárdeildar Rann-
sóknastofnunar landbúnaðarins,
sagði í gær að þessi niðurstaða
væri fyrir margra hluta sakir at-
hyglisverð. Hingað til hefði mikil
vinnuþörf við sauðfjárbúskap á
mestu annatfmunum og þá sér-
staklega yfir sauðburðinn verið
talin ein helzta hindrunin fyrir
þvi að hægt væri að stækka sauð-
fjárbúin. Sagði dr. Stefán að
miðað við þessar tölur virtist
mega stækka meðal sauðfjárbúið
um nær helming og miðað við 400
kinda bú næmi sá timasparnaður,
sem fram kæmi við þessar hag-
ræðingaraðgerðir, 13 klst, á sólar-
hring, á mesta annatímanum við
sauðburðinn en nú þyrftu sauð-
fjárbændur með um 400 kindabú
að vinna allan sólarhringinn,
þegar vinnuálagið er mest.
Við báðum dr. Stefán að lýsa
stuttlega fyrir okkur þeim hag-
ræðingaraðgerðum, sem beitt
hefði verið á búinu á Skriðu-
klaustri. Sagði dr. Stefán, að
fylgzt væri með ánum um fengi-
tímann og skráð hvenær þær
fengju fang. Þá væru ærnar
flokkaðar í hópa nokkru fyrir
byrjun sauðburðar og á Skriðu-
klaustri þar sem ærnar hefðu
verið 610, þegar tilraunirnar voru
gerðar, voru þær flokkaðar I 7
hópa eftir þvi hvenær þær áttu
tal. Hópunum er haldið aðgreind-
um þar til hver hópur fyri~ sig er
kominn á tal. Gert er ráð fyrir að
óbornar ær og geldfé geti legið úti
i hólfum eða í sérstökum króm í
fjárhúsi. Ær sem komnar eru að
burði eru teknar i sérstaka
burðardeild og er einn hópur
tekinn inn i burðardeildina i
einu. Rannsóknir sýna að flestar
bera ærnar á tali en frávik geta
þó verið fjórir dagar fyrir tal eða
eftir tal. Þegar ærnar taka lamb-
sótt eru ærnar teknar i burðar-
stigur, látnar bera þar og vera þar
einar i a.m.k. 6 klst. Frá þvi að
þær taka lambsóttina Gert er ráð
fyrir að tvilembur séu inni i 3
sólarhringa, i útistium næstu 7
sólarhringa og i graslausum úti-
hólfum á fullri gjöf, þar til beit er
orðin nóg. Gert er ráð fyrir að
hafa einlembur inni i 1 til 2 sólar-
hringa en ráð er fyrir þvi gert að
geta haldið öllu fé á gjöf fram yfir
sauðburðarlok.
—með hagræðingaraðgerðum á fengitíma og sauðburði