Morgunblaðið - 19.02.1977, Page 17

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 19. FEBRUAR 1977
17
Færeysk frímerki
njóta vaxandi álits
ég séð. Hitt er svo annað mál,
að frimerki geta ekki gefið
nema ófullkomna mynd af
málverkum, eins og við
þekkjum af okkar eigin
frimerkjaútgáfu, sbr. málverk
Ásgrims Jónssonar.
Um alllangan tíma hefur leg-
ið hjá mér grein, sem Helgi
Gunnlaugsson trésmiður samdi
um færeysk frímerki að beiðni
minni, þar sem ég vil gjarnan
vekja athygli íslenzkra
frimerkjasafnara á færeyskum
frimerkjum og um leið áhuga
þeirra á að safna þeim. Hef ég
þá fyrst og fremst i huga frá
þeim tima, er Færeyingar tóku
við stjórn póstmála sinna, þ.e.
30. jan. 1975, enda á það ekki að
verða söfnurum ofviða. Helgi
Gunnlaugsson þekkir færeyska
frimerkjasögu betur en aðrir
islenzkir safnarar, þar sem
hann hefur lengi safnað fær-
eyskum frímerkjum og stimpl-
um. Vil ég ekki lengur fresta
þess að koma grein hans á
framfæri I von um, að lesendur
þáttarins hafi bæði gagn og
gaman af. Kemur hún hér nær
óbreytt frá hendi hans.
Mér vitanlega hefur litið
verið skrifað um hina nýju
frímerkjaútgáfu Færeyinga.
Vil ég því bæta úr þvi með
nokkrum orðum.
Hinn 30. ágúst 1909 voru
bæjarráði Tórshavnar send tvö
samhljóða bréf, undirrituð af
Johs, O. Joensen og Jens av
Reyni, með ósk um, að hlutast
yrði til þess, að Færeyingar
fengju sín eigin frímerki.
Engar undirtektir fékk þetta
mál, og það lá í dái þar til 1940,
að Jóannes Patursson og
annar þingmaður til hreyfðu
þvi að nýju. Var það talsvert
rætt, en lognaðist út af. Ég hef
lesið tvö bréf frá Jóannesi um
þetta efni til „Föroya Filatelist
Felag“, þar sem hann óskar
eftir umsögn þess og ráð-
leggingum. Var það fúslega lát-
ið í té, en kom að engu haldi.
Þegar líða tók að 100 ára
afmæli Jóannesar komu fram
almennar raddir um að fá
færeysk frimerki og þá I byrjun
minningarfrimerki um hann.
Allt lenti þetta i vangaveltum
og ekkert varð úr fram-
kvæmdum. Hér mun einnig
hafa komið til ótrúleg stirfni
danskra yfirvalda. Er hún þó
litt skiljanleg, þar sem Græn-
land hafði fengið eigin frímerki
1938, og gefið þau út óslitið
síðan, enda þótt það sé hluti af
Danmörku, en Færeyjar aftur
haft svipað fullveldi frá 1948 og
við höfðum frá 1918. Fyrir
nokkrum árum var svo hafinn
harður áróður fyrir málinu, sér-
staklega þó í Danmörku af
hálfu frimerkjakaupmanna og
safnara, með þeim árangri, að
þumbaraöflin létu loks undan.
Var þá ákveðið að fyrstu fær-
eysku frímerkin kæmu út
haustið 1974. Þvi var þó frestað
til 30. jan. 1975, en þann dag
voru gefin út 14 frímerki.
Næsta útgáfa kom -út 1. apríl
1976 i tilefni þess, að þá tóku
Færeyingar póstþjónustuna að
öllu leyti i sinar hendur.
Vmsir hafa gagnrýnt fjölda
merkjanna i fyrstu útgáfu, en
það er ekki sanngjarnt ef rétt
er á litið. Frá 30. jan. 1975 voru
dönsk merki ekki lengur gild i
Færeyjum, og þá þurftu þeir
vitanlega að sjá við öllu. Vitað
var um ýmsa stórkarla í
frímerkjaheiminum, sem höfðu
hug á að gera „business" í sam-
bandi við þessa fyrstu útgáfu.
En póstmeistarinn í Tórshavn
er réttur maður á réttum stað
og hann sá við vinunum. Engar
misfellur, ekkert verðgildi
keypt upp, allar pantanir
afgreiddar nákvæmlega, enda
hefur hann yfir að ráða ágætu
starfsliði og vel út búnu. 850
þús. bréf voru stimpluð I samb.
við fyrstadagsútgáfuna 1975,
þar af 5000 sett fjórblokkir og
40 sett með öllum 14 verðgild-
um á öllum póststöðvum (38)
eyjanna. Voru á fyrsta degi seld
frimerki fyrir 10 milljónir
færeyskra króna.
Hér var ekki um óvandaða
framleiðslu að ræða. 11 merkin
í útgáfunni frá 30. jan. 1975
voru prentuð í stálstungu i
prentsmiðju dönsku póststjórn-
arinnar og grafin af Czeslaw
Slania og prýðilega vönduð að
allri gerð. Danir hafa einnig á
siðustu árum tekið stórt stökk
fram á við í gerð vandaðra og
fallegra frimerkja af ýmsum
Önnur útgáfa Færeyinga kom
út 1. april 1976, svo sem áður er
sagt frá. Verðgildin voru þrjú.
125 aur., færeyskur bátur,
teikning eftir Fridtjof Joensen,
800 aur., landpóstur eftir ljós-
mynd. Fyrsti pósturinn var að-
eins stuttan tíma í starfi, en sá,
sem við tók gegndi þvi í 30—40
ár. Myndin á frimerkinu er af
honum. Bæði þessi merki eru
prentuð i prentsmiðju dönsku
póststjórnarinnar i stálstungu,
og grafin af Czeslaw Slania.
Umslag með færeyskum frfmerkjum og fyrstu jólamerkjum Fær-
eyinga
merkisstöðum og landslagi, sem
öll eru I stálstungu. Þeir eru
lika að vinna sig i áliti sem
frimerkjaland, sbr. uppboð á
Stockholmia 74, þar sem Dan-
mörk þaut upp, en ísland stóð i
stað. Þrjú hæstu verðgildin í
útgáfu Færeyja frá 30. jan. eru
með málverkamyndum og því
marglit. Þau eru djúpprentuð í
seðlaprentsmiðju Finnlands-
banka I Helsinki. Prentun
virðist góð og skila trúlega —
eftir þvi sem við má búast —
útliti málverkanna, en þau hef
Þriðja merkið er 160 aur.,
færeyski fáninn, marglitt. Það
er teiknað af Zakarias
Heinesen og offsetprentað í
prentsmiðju Finnlandsbanka.
Hér er sama vandaða vinnan og
á 1. útgáfunni.
Vel er staðið að útgáfu
færeyskra frímerkja og byggt á
þjóðlegum og sögulegum
grunni. Eg varð þess einnig var
á frimerkjasýningunni i Þórs-
höfn í maí sl. meðal sýningar-
Frlmerkl
eftir JÓN
AÐALSTEIN
JQNSSON
gesta, að Færeyjar njóta nú
þegar álits meðal safnara sem
gott frímerkjaland. Geta
íslendingar gert sér margt
óþarfara til afþreyingar en
safna þessum frímerkjum
frænda okkar.
Fyrst og fremst ber að þakka
það póstmeistaranum, Esbern
Midjord, hversu vel hefur til
tekizt. Eins og þegar hefur
komið fram, hefur hann full-
komna og góða stjórn á öllum
póstmálum landsins og þar að
auki glöggan og velviljaðan
skilning á óskum og þörfum
safnara með útgáfu á vönd-
uðum og vel hugsuðum merkj-
um. Færeyingar eru heppnir að
hafa slíkum embættismanni á
að skipa.
Hér endar grein Helga Gunn-
laugssonar, og er hún að mín-
um dómi þörf og tímabær hug-
vekja um færeysk frímerki.
Á þessu ári mun færeyska
póststjórnin gefa út tólf frí-
merki. Koma hin fyrstu út 28.
apríl nk. Verða þau fjögur og
með myndum af færeyskum
fiskiskipum. í júní koma út
þrjú frímerki með fuglamynd-
um og siðar á árinu fimm
merki, sem mun upphaf af
flokki frímerkja, sem nefnist
„Öprofil“. Öll frimerki, sem
Færeyingar gefa út á þessu ári,
verða prentuð í Englandi. Um
f jöimörg ár skipti islenzka póst-
stjórnin við enska prentsmiðju
um prentun frímerkja okkar,
en þvi miður tókst vinna þeirra
ekki alltaf nógu vel, einkum að
þvi er varðaði miðjun merkj-
anna og tökkun. Vonandi verða
frændur okkar í Færeyjum
heppnari í viðskiptum sinum
við Englendinga en við.
FORD
CORTINA L
ogGLl,6
Ford Cortina 1600 L
FORD Cortina leit fyrst dagsins
ljós i Bretlandi árið 1962. Síðast
breytti hún um búning árið
1970. Þrátt fyrir vinsældir i
þeim búningi kom gjörbreytt
boddý á Cortínuna s.l. haust.
Þetta boddý er raunar eins og á
þýzkum Ford Taunus og kom
fyrst fram í janúar 1976.
Með þessu nýja boddýi er
bætt útsýni úr Cortínunni enda
glerfletir fram- og afturrúðu
15% stærri en áður. Endurbæt-
ur hafa auk þess verið gerðar á
fjaðrabúnaði, stýringu og
bremsum.
Hér er aðallega rætt um L og
GL gerðir hinnar nýju Cortí'nu
en það eru ódýrustu gerðirnar,
sem hingað eru fluttar.
Breytingarnar leyna -sér ekki
og finnast mjög greinilega
strax og ekið er af stað. Stýris-
hjólið er litið og leðurklætt og
stýring nákvæm, fjöðrun frem-
ur stif og bremsurnar, sem eru
með vökvaaðstoð, eru góðar.
Gírkassinn er óbreyttur enda
hefur hann þótt mjög góður.
Hingað kemur Ford Cortina
ekki með minni vél en 1,6 litra.
Vélin í L og GL gerðunum er
BHar
umsjón BRYNJÓLF-
UR HELGASON
1593 rúmsm., 68 hestöfl (DIN)
við 5200 snún./'min. og þjöpp-
unarhlutfallið 8,2;1. Endurbæt-
ur á vél eiga að hafa dregið
nokkuð úr bensíneyðslu frá þvi,
sem er á eldri gerðunum.
Krafturinn er sæmilegur en
viðbragðið 0 — 100 km/klst.
16,9 sek. ekkert sérstakt þó það
nægi vafalítið flestum og
hámarkshraðinn tæpir 150
km/klst. Þyngdin hefur aukist
nokkuð og er nú nálægt 1100 kg
þegar bílinn er óhlaðinn.
Mælaborðið er nýtt og mjög
smekklegt og vel læsilegir mæl-
ar. Stjórntækjum er flestum
vel fyrir komið.
Loftræstikerfið er nýtt og
gott. Miðstöðin er 2ja hraða. GL
gerðin, sem er dýrari en L, er
með vandaðri innréttingu og
viðbótar tæknileg atriði svo
sem timastilli í þurrkrofa og
sportlegra stýrishjól en L gerð-
in.
Ford Cortina er rúmgóð eins
og áður. Sætin eru góð og
hnakkapúðar fylgja framsæt-
um. Nýja Cortinan er örlítið
lengri en sú eldri. 2ja og 4ra
dyra bílarnir eru nú 432.6 sm
langir, 169,9 sm breiðir og 132,1
sm háir.
Verðið á Ford Cortina L er
um kr. 1.960.000.- og á Cortina
GL um kr. 2.085.000,- i báðum
tilvikum miðað við tveggja dyra
bila.
Umboðið hefur Sveinn Egils-
son hf., Skeifunni 17.
Mælaborðíð (Cortina L gerðinni
Mælaborð f GL gerðinni.