Morgunblaðið - 15.05.1977, Qupperneq 16
16
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 15. MAÍ1917
ÞANN 6. maí sl. voru liðin rétt
fjörutíu ár frá því loftskipið
Hindenburg fórst i lendingu i
Lakehurst í Bandarikjunum. Með
skipinu fórust 36 menn, en 65
komust lífs af. Loftskipið hafði
þremur dögum áður lagt af stað
frá Þýzkalandi og var þetta fyrsta
ferðin til Bandarikjanna það árið,
en 1936 var lokið smíði þess.
Hindenburgslysið hefur orðið
ýmsum að ritefni, skrifaðar hafa
verið bækur um loftskipið sjálft
og hörmuiegt slysið og um þessar
mundir er einnig verið að sýna
kvikmynd um atburðinn.
í Morgunblaðinu þann 8. mai
1937 er fréttin um afdrif Hinden-
burgs birt stórum stöfum á blað-
síðu 2, en á forsíðu blaðsins voru
þá jafnan auglýsingar. Þar segir í
fyrirsögn: „Loftskipið Hinden-
burg ferst. Lýsing á slvsinu. 35
menn fórust — 66 komust af.
Sprenging olli fkviknun þegar
loftfarið var að lenda.“
„Stærsta loftskip heimsins,
„Hindenburg", sem fyrir réttu ári
hóf sig til flugs í fyrstu flugferð
sína yfir Atlantshaf til Bandaríkj-
anna fórst i Lakehurst i Banda-
rikjunum í fyrrakvöld.
Þegar skipið var um það bil að
leggjast við festar í Lakehurst og
farþegar voru farnir að veifa til
kunningja sinna á flugvellinum
varð sprenging í afturhluta loft-
skipsins og jafnskjótt iæstist
ógurlegur eldur um skipið.
Siðar varð önnur sprenging
nokkru framar í skipinu og gaus
einnig þar út eldur og samtímis
klofnaði hið mikla skip í tvennt
og féll logandi til jarðar. Stál-
grind þess molaðist með ógurlegu
braki. Með skipinu voru hundrað
manns og fórust 35 þeirra (síðar
bættist einn við). Flestir björg-
uðu sér með því að kasta sér út
þegar loftskipið hrapaði eða var
bjargað af sjálfboðaliðum sem
hættu sér inn í hið logandi skip.
Þeir sem voru áhorfendur að
hinu hræðilega slysi, segjast hafa
séð marga menn kastast út úr
skipinu eða fleygja sér út í log-
andi klæðum. Margar þeirra sem
komust lífs af eru mjög hættulega
slasaðir. . . “
Siðar segir i fréttinni: „Þetta
var tuttugasta og .fyrsta ferð loft-
skípsins til Ameríku og fyrsta
ferðin á þessu ári. Skipið lagði af
stað frá Frankfurt fyrir nokkrum
dögum og var venjulega þrjá
sólarhringa á leiðinm. I þessari
ferð hreppti skipið mjög vont veð-
ur og mótvínd og kom til Lake-
hurst 12 klst. á eftir áætlun. Var
þá þrumuverður í Lakehurst og
ómögulegt að leggjast við festar.
Hélt loftskipið því áfram suður á
bóginn og sneri við aftur og var
komið til Lakchurst um hálf átta
leytið að staðartíma. Skipið var
rétt komið að mastrinu og búið að
kasta niður festum og farþegar
veifuðu brosandi út um glugga
loftfarsins þegar sprengingin
varð. . .“
Á öðrum stað í blaðinu segir frá
skipinu og er því lýst svo:
„Hindenburg var stærsta loft-
skip heimsins, byggt í Þýzkalandi
og var litið á það sem fullkomn-
asta loftfar sem byggt hefur verið
Það var miklu stærra en Zeppelin
greifi. Gasbelgur þess rúmaði 200
þús. teningsmetra og Hindenburg
gat því borið miklu meira en
Zeppelin greifi. Zeppelin hafði
rúm fyrir 20 farþega en Hinden-
burg 50 farþega. Auk þess gat það
tekið 20 þús. kíló af pósti og öðr-
um verðmætum flutningi. Vélarn-
ar höfðu 5 þús. hestöfl en vélar
Zeppelins 2.700 hestöfl. Hinden-
burg gat flogíð með 130 km hraða
á klukkustund. Hreyflarnir
brenndu hráolíu og var því miklu
minni eldsvoðahætta heldur en ef
Hindenburg
Þrjár myndir saman: Farþegarúmið í Hindenburg. Efst er
þilfarssalur og útsýnisgluggar. f miðju er borðsalur og neðst
er lesstofa.
árfrá
Hinden-
burg-
slvsinu
MORGUNBLAÐIÐ
l^augardaKur 8. maí 19.;
LOFTSKIPIÐ „HINDENBURG4
FERST: LÝSING Á SLYSINU.
35 monn fórust. — 66 manns komust af.
Alvarlegt
ástand í
Baicelona.
FliA FIIJ i'.TT A CfTA RA
VOKI'M.
KIIOFS I O.-KK.
Alt viréól bendi til
að istandið i
Harcrlona sji treþa mjog
.skygriI.Rt. í .inni f.irtt
t. d. Mjt I *kv. Lund-
unafretn F.U.), að anar-
lcistnr hafi borid atjörnina
of.irliAi ->k hafi þrir srtt
'-rnni úralitakosti, 05 rritt
hi-nni rina r.ólarhrings um-
liugaunnrfreat; hóta |»rir
aA taka stjórnina i sinar
ella.
f frjrtt fra Br.lin segir,
a' ityo-mn i Barcrlona
hrfAi be&ið frónsk hrrakip
um aiV.oð. Sigir frjcttin
að tvö hundruð sjóliósmrnn
hafi v.—’iA «,-t*ir á land i
Bart-riona undir |»vi yfir-
skyni. a-N |>rir rttu að
vrrnda útlrrilinca 1 borj-
ÁAur liafói bonst Irryn
ui-» ai nv stjórn *'afi vrrib
niyn.luA mrð þáfttöku
í r. f tl»k I a nVj fylking
-rinna )*. ,t n. anarkista
<>r tit .-'iii "1 ia stjorn varri
aó rija v- . -n. -Uistana.
I>. fi t< Lisi .iA koma a lög-
um <»• •< -1.1 aftur.
<l"i' fi , j -ir vi',Aait
b ta n.:-A sicr að ana.-íí.t-
.1- l'ifi vfn •-rlina a.m.l;.
• n'hvrrfum bo- garínnar.
\ KRW’K KOL.WF.JIK-
FU.I.IM \F*STÝKT?
A
i.iii hrfi
!; . .lu-j
Sprenging ollil
íkviknun þeg-
ar loflfarið
var að lenda
r FRÁ FRJETTARITARA VORUM:
KAUPMANNAHÖFN I GÆR.
Stærsta loftskip heimsins, „Hindenburg“,
sem fyrir rjettu ári hóf sig til fiugs í
fyrstu flugferð sina yfir Atlantshaf til
Bandarikjanna fórst i Lakehurst i Bandaríkjunum
i fyrrakvöld.
iHfRir skipiA var um |»aó I»il að k'KKjasl við
ffstítr í Isitkohurst ojr fai |>uKar vuru famit* sttS
iu*ifa til kunninjrja sinna a fluRvcllinum. varð
spivnjrinjr í afturhluta loftskipsins ttjr jafnskjótt
jlæstist iíjrurlcírt cldhaf um skipiö. —
1 Sí&ar vnró önnur sprenging nokkru framar i skipinu og
j k»us rinnig þar út rldur og samtimis klofnaöi hiA mikla
skip i tvent og frll logandi til jarðar.
1 Si.-ilgnrtl molaðist mrð ógurli-gu hraki.
.V -A -kipinu voru hundrað manns og fórust 35 |»eirra.
Sjo manna er saknað, en hinir björguðu sjcr með þvi að
kasta sjrr út, þrgar loftskipið hrapaði, eða var bjargað
| af sjáifboðaliðum. sem hættu sjer inn i hið logfandi skip.
I*«-ir. 'i-tii \.<r>i ahiirft'inliir nð hitiu hnrðilrira sly.-i. lejfia'’
1 hafa sjfð marga tnenti kasiast ut ur <ki|»imi eða fleyp.ia sier i
F'ugstjórarnir björguðust.
.Meðal |»eirra setti lV>ri|sl. vurii Iti farþepar up ÍS af állútn
lnflfarsins. .*!« fórusl <*r Inftfarið hrapaði. en I hafn látist :i
iiikrahtisi. Kii'it inaðnr. -etn aðst.iðaði við lan.lfesiar. varð eijri
niipti fljótur tii að furða sjer umlan. er l«»flski|»ið hrapaði op
lymli iifi. Samiais tnrn hrialiu "p iitii larjM-par nieð sk'|*inn
>1.1.>ni h>f< lai-siiis Imfði; með hemli flupstjnrarnir l’reuna
I.fhnia-i'i Kiörjrsiðn*:' |»-ir haðir. . 11 lippjn fyrir tlauðan-.'m
1 ni«"iðs!ui.i.
Skij.sliakié v.ir að hreitua til nmrptms «.p er mi ekken efi-
al‘ hirn ntikla Infifari nema iiiiilnar slalgriud.n TtiUiipii <>g
< v k .•«; h-r,- . ti: ' nr <ki|..-ilakiuu,
, Þrutnuveður í Lakehurst.
Ivtla var tunupasta np fvrsta lerð l'.ftskiiwins • il Ame-
| ríka ng fvrsta ferðin :í Jm*ssu ári.
Skipið lapði af siað fra Frankfurt ;»m Main fyrir iiokkrum
•iugtin; ..jr var vri:;:.iepa la-pa |uja sólariiiiiipa a Itíiðiiini.
! |<e»sari fvrstii ler'ð a arimi hrepti skipið nijujr vont veður
"g rr...vii,<l njr knnt til l.akehurs! siðilejris i givr. 12 klst. á cftir
:.:i*ti«iii. Var |>a prutnuvi-ður i l.akehurst og þvi ómngulegt að
lejrjrja'.i við t«>-ta. Helt htflskipið |>a afram suður á bójrimi i»P
sjieri afsur «>g' var knmið til bki-hHisl um hálf átta leytið teftir
Skipið v ar
•II kn
tið að niastrinu sem |>að er fest við. njr
festum njr farþepar veifuðu hrosandi út
•••.-:- M
sem ijtjitrnaði ölliur
nl»nr»>“ i fyrra.
ferðiuu ..iliitd-
Orsök
slyssins.
FRÁ frjettaritara
VORUM
KIIÖFN I 0ÆR
Ifyrstu v»» haldið, mÓ
plding myndi hafa
valdið ipri nginjvpni. scm
lcveilcti > loftfarinu. I’.'tta
er nú talið ósenniiegt.
En vafi l-ik’i' m |»vi.
hver hafi verið oraökin.
Dr. Fclí-ner. »em »jeí
hefir um smiði bceði
„Zcpp-lins tjrcifa** og
,.Hindenbu>-fi<<t telur að
r.tysið geti stafað af nei-.ta
frá rafmagni, sem mýndast
hafi við núning i loftinu.
Er þ« gert ráð fyrir, að
;eki hafi verið kominn að
loftskipinu og að neistinn
Fafi kveikt ; fasi, sem leit-
aði út.
Einnif rr talið, að -netsti
frá vjelum loftskipsirs gíti
hafa kveikt í -gasinr, ef um
leka hefi: vcrið að ræóa.
Dr. Eckener telur, að
hjer muni tæplega geta
verið um skemdaverk af
hálfu andfasista að raeða,
enda þótt hann hafi cft
fengið hótunarbrjef, þar
sem hótað var evðileggingu
loftskipsins.
Leon Blum varöi
stjórnarstefnu
sína í gær.
Berlin ‘i gær. Fl
F:««ijcl:iir jijónuslufólks a
hólcium ojr kaffihúaum í
l’aris .<e!.«li i jrær nefnd á fund
j I.cot; Hlum.s forsætisráðherra.
I «»i- iajrði ncfndin fvrir ráðherr-
j ann krtifur þjónu.-iufólkftins, en
I hótaði að jrcrt skvldi verkfall á
|n!!um prciða *'ust«>«'um horjr-
ritcia:* ';ð ■>;■ ;i;í; hciuw.-*ýninfr-
.irinna:- nui.a 1 ii.áiiuðinum. ef
kröfurt a * ■■■•rftti ckki uppfyltar.
I l> k tunræðanna som nú
i’ara fran; i iranska |>injrinu.
;im innanriki.smáls.-s'efnu stjórn
arinnar, «*r l.úiat við að Blum
fontari iaráðhcrra muni halda
-a.ðtt nv hirta iiýjH vfirlýsinjru.
ojr cr h«‘tmar hcðið mcð mikillt
.•ftirv a-ntinpu.
Guernica: Það voru
þýskar flugvjelar.
-J-i ....- M.lm
Fyrirsögn frásagnar
riugkapteini.
Mbl. 8. maí 1937 um Hindenburgslysið Til hægri er mynd af Lehmann
það hefði haft bensínhreyfla. Var
því almennt talið öruggara að
ferðast með loftfarinu en flugvél-
um.
Farþegarúmið var miklu
stærra, fegurra og þægilegra en á
Zeppelin greifa, 60 m löng
skemmtigönguþilför voru á báð-
um hliðum og var þaðan hin ágæt-
asta útsýn. Borðsalurinn var 50
metra langur og auk þess var sam-
komusalur og skrifstofa. Svefn-
klefarnir vissu út að skemmti-
gönguþilfari. Allir veggir voru
skreyttir fögrum málverkum.
Undir farþegarúminu var annað
þilfar. Þar var eldhús, matstofa
foringja, loftskeytastöð og reyk-
ingaklefi. Loftskipið var 245 m á
lengd.“
Þjóðverjum varð það gífurlegt
áfall þegar Hindenburg fórst. En
þeir kváðust ekki hafa misst trú á
loftskipin þrátt fyrir það sem fyr-
ir kom. Það síðasta sem heyrðist
frá Hindenburg nokkrum sekúnd-
um áður en eldurinn gaus upp i
loftfarinu var: „Ferðin er á enda,
allt hefur gengið vel.“ í fyrstu var
vonað, að Lehmann flugkapteinn,
sem komst lífs af úr slysinu, en
mikið brenndur gæti varpað ein-
hverju ljósi á hvað komið hefði
fyrir. En kapteinninn lézt af sár-
um sfnum sólarhringi eftir slysið.
Margir þeirra, sem komust lífs af,
voru og mjög sárir og létust síðar
af meiðslunum. Kvikmynd var
tekin af þvi þegar Hindenburg
var að koma inn til lendingar,
enda þótti slíkt tiðindum sæta.
Náðist þvi kvikmynd af því þegar
eldurinn brauzt út i loftskipinu.
Fyrstu viðbrögð Þjóðverja við
slysinu voru þau að gefa yfirlýs-
ingar um að þrátt fyrir þennan
sorglega atburð yrði ekki látið
staðar numið, heldur ráðizt í að
smíða annað Hindenburg. Því var
þó síðar slegið á frest um óákveð-
inn tima og áður en langt um leið
hafði heimurinn um annað að
hugsa en loftför sem flyttu far-
þega á milli landa i friðsamlegum
tilgangi.