Morgunblaðið - 18.11.1977, Síða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 18. NÖVEMBER 1977
Hækkunin bætir ekki að
fullu kostnaðarhækkanir
verzlunar á þessu ári
— segir Georg Ólafsson verðlagsstjóri
„ÞESSi 10% hækkun álagningar í
smásölu og heildsölu nær ekki að
bæta að öllu þær kostnaðar
hækkanir, sem verzlunin verður
fyrir á árinu, en hækkunin mcn
væntanlega bjarga verzluninni yfir
mestu erfiðleikana. Og ég vil
benda á. að álagning í hundraðs-
tölu er ennþá almennt lægri en
hún var ákveðin í kjölfar kjara-
samninganna 1974." sagði Georg
Ólafsson verðlagsstjóri, er Mbl.
spurði hann i gær um þá sam-
þykkt verðlagsnefndar að leyfa
10% hækkun á álagningu.
„Þessi álagningarhækkun var
gerð á eftirfarandi forsendum,'
sagði Georg „í desember 1972 var
álagmng lækkuð í kjölfar gengisfell-
ingar Þessi lækkun var bætt að nýju
í marz 19 74, að nýloknum kjara-
samningum I september sama ár
var álagning í prósentum aftur lækk-
uð í kjölfar gengisfellingar og enn á
ný í febrúar 1975. Þessar tvær
lækkanir voru síðan bættar að hluta
í apríl 19 75, en frá þeim tíma hefur
álagning í hundraðstölu verið svo til
óbreytt, eða í rösklega tvö og hálft
ár
Astæðuna fyrir því, að tekizt hefur
að halda álagningunni svona lengi
niðri, má fyrst og fremst rekja til
hóflegra launabreytmga á árunum
1975 og 1976 Ég hef haft upplýs-
ingar um það, að afkoma verzlunar,
sem háð er verðlagsákvæðum hefur
verið mjög erfið þessi ár, og forystu-
menn verzlunarinnar hafa nú á ann-
að ár marglýst áhyggjum sínum
vegna þróunar mála
Framhald á bls. 23
Vorum á móti svona al-
mennri og mikilli hækkun
— segir Björn Jónsson um afstöóu
minnihlutans í verðlagsnefnd
..Við töldum engan veginn
sannað, að verzlunin væri svo illa
á vegi stödd, að hún þyrfti svona
mikla og almenna hækkun og að
nú væru engin efni á þvi að færa
fé frá öðrum atvinnugreinum til
verzlunarinnar." sagði Bjöm Jóns-
son, forseti ASÍ, er Mbl. spurði
hann um afstöðu minnihluta verð-
lagsnefndar, en þrír fulltrúar ASÍ
og fulltrúi BSRB greiddu atkvæði
gegn 10% hækkun álagningar í
smásölu og heildsölu.
„Við vorum á móti svona almennri
og flatri hækkun án tillits til ástands-
ins í einstökum greinum," sagði
Björn. „En við gátum vel hugsað
okkur einhverjar einstakar breyting-
ar eftir ástæðum
En með framreikningi á skýrslum
Þjóðhagsstofnunar töldum við allt
benda til þess að kjör verzlunarinnar
yrðu þolanleg áfram og því ekki rik
ástæða til að hlaupa upp í svona
almenna álagnmgarhækkun "
Ný verðlagslöggjöf
er aðalmál okkar
— segir Gunnar Snorrason, for-
maður Kaupmannasamtakanna
,. ÞAÐ er ekki nema gott eitt um
það að segja út af fyrir sig að
eitthvað skuli gert til að leiðrétta
kjör verzlunarinnar, enda var nú
timinn kominn til þess. Hinu er
ekki að neita að svona flöt
hækkun kemur misjafnlega vel
niður. Reyndar erum við kaup-
menn orðnir langleiðir á því að
verið sé að lappa mikið upp á
þessi gömlu verðlagsákvæði með
einhverjum hrossalækningum, en
teljum brýnt að setja nýja
verðlagslöggjöf, sem gefi þær
vörur frjálsar, þar sem samkeppn
in er næg," sagði Gunnar Snorra-
son, formaður kaupmannasamtak-
anna, er Mbl. leitaði til hans
vegna þeirrar samþykktar
verðlagsnefndar að heimila 10%
hækkun á álagningu.
„Reyndar er nú rétt að taka fram,
að 10% álagningarhækkun þýðir
það að álagningin hækkar úr 10% í
11% og úr 20% i 22%," sagði
Gunnar, „Ég gerði mér grein fyrir
því að margar greinar innan
verzlunarinnar fá nú lagfæringu á
sínum málum og aðrar minna
Ég vil í þessu sambandi nefna
matvöruna, sem ég held að komi
einna slakast út úr þessu Ég held að
það hefði verið mun æskilegri lag-
Framhald á bls 18.
LITLU munaði að illa færi
þegar bifreið af Ladagerð
flaug út af Keflavfkur-
veginum um kvöldmatar-
leytið í gær vegna
hálkunnar sem þar mynd-
aðist. Þrír menn voru í
bflnum og kastaðist einn
þeirra út úr bifreiðinni en
það varð honum til bjargar
að hann sjálfur lenti í dýi
og fékk mjúka lendingu að
kalla má. Sluppu mennirn-
ir því með skrámur að því
er lögreglan sagði, en engu
að síður voru þeir fluttir í
sjúkrahús til nánari athug-
unar.
(Ljósm. Mbl. Friðþjófur)
Formaður Alþýðubandalags á landsfundi:
Vék naumast orði
að varnarmálunum
LANDSFUNDUR Alþýðubanda-
lagsins hófst 1 gærkveldi með
ræðu formanns flokksins,
Ragnars Arnalds. Á fundinum
eiga rétt til setu um 250 manns,
en til fundarins var komið lið-
lega tvö hundruð manns og mun
ðfærð og annað hafa komið í veg
fyrir fulla fundarsókn fyrsta
kvöld fundaríns. f inngangsræðu
sinni gerði Ragnar Arnalds
íslenzka atvinnustefnu að aðal-
inntaki máls slns og hann fjallaði
um hlutfall félags- og einkaeign-
ar í (slenzku þjóðfélagi og komst
að þeirri niðurstöðu að hún hefði
Iftið breytzt sfðustu 20 ár. 1 ræðu
sinni fjallaði Ragnar svo til
ekkert um varnarmál fslands.
í ræðu sinni fjallaði formaður
Alþýðubandalagsins um ýmsa
möguleika, sem komið gætu upp
eftir næstu alþingiskosningar á
myndun nýrrar ríkisstjórnar. Þar
lokaði hann engum dyrum, en
sagði að það skipti Alþýðubanda-
lagið meira máli, hvaða málefna-
grundvöllur næðist við skipan
nýrrar rikisstjórnar, en ekki heiti
samstarfsflokka. Ef Alþýðu-
bandalagið tæki hins vegar þátt í
myndun nýrrar ríkisstjórnar kvað
hann 10 atriði helzt koma til
greina. I fyrsta lagi yrði slík ríkis-
stjórn að byggja á sjáifstæðri
utanríkisstefnu, óháð erlendu
hervaldi. Þetta var raunar sá eini
punktur í ræðu formanns flokks-
ins, þar sem hann minntist að
einhverju leyti á her. I því sam-
bandi sagði hann jafnframt að
ljóst væri að ekki næðust öll tak-
mörk flokksins i einni svipan. I
öðru lagi kvað hann ríkisstjórn
Aðalefni ræð-
unnar íslenzk
atvinnustefna
með þftttöku Alþýðubandalags-
ins þurfa að byggja á íslenzkri
atvinnustefnu, sem væri andstæð
erlendri stóriðju og að auka þyrfti
starf flokksins í samvinnurekstri.
í þriðja lagi nefndi hann að slík
ríkisstjórn þyrfti að hafa róttæka
efnahagsstefnu, sem ein gæti rof-
ið vitahring íslenzks efnahagslifs,
i fjórða lagi yrði að koma fram
kerfisbreyting með einföldun á
ýmsum sviðum í ríkisrekstri og
nefndi hann þar sérstaklega
bankakerfið. 1 fimmta lagi kvað
hann að ríkisstjórn með aðild
flokksins yrði að koma á nýskipan
lífeyrismála, svo að allir sætu þar
við sama borð. I sjötta lagi nefndi
hann hagsmunamál launamanna,
lengingu orlofs, vinnuvernd og
sitthvað fleira. I sjöunda lagi yrði
að koma til bætt menntakerfi, í
áttunda lagi yrði að koma á nýju
Framhald á bls 18.
Fulltrúi æskulýðsráðs Alþýðubandalagsins:
Mistekizt hefur að
gera flokkinn að-
laðandi ungu fólki
RÆÐUMAÐUR æskulýðsráðs Al-
þýðubandalagsins flutti skýrslu
ráðsins á landsfundi Alþýðu-
bandalagsins i gærkveldi. Á fund-
inum lýsti talsmaður ráðsins,
Arthúr Morthens, þvf, að mis-
tekizt hefði hin sfðari ár að gera
Alþýðubandalagið aðlaðandi
fyrir ungt fólk og því væri það af
sem áður var fyrir og eftir 1970,
er ungt fólk flykktist f flokkinn.
„Okkur hefur ekki tekizt að gera
flokkinn það aðlaðandi að fjöldi
Bifröst heilsað í Keflavík
Bílaflutningaskipið Bifröst,
sem er eign islenzkra bílainn-
flytjenda, lagðist að bryggju f
Njarðvíkurhöfn kl. 6.15 f gær.
Þetta er í fyrsta skipti, sem
skipið leggst að bryggju f fs-
lenzkri höfn, en skipið hefur
verið f leigu við flutninga er-
lendis frá því að það var afhent
f Marseille hinn 5. aprfl sl.
Skipið kom hingað frá Rott-
erdam, að sögn skipstjórans
Valdemars Björnssonar. Það
var óhlaðið f þetta sinn, en
fyrirhugað er að skipið leggi úr
höfn til Norfolk næstkomandi
laugardag og snúi aftur með
bflafarm.
Að sögn Valdemars er skipið
975 brúttólestir að stærð, og 81
metri að lengd. Skipið er átta
ára gamalt og mun kaupverð
hafa verið 350 milljónir ísl.
króna. Ganghraði skipsins er
um tólf og hálf míla á klukku-'
stund og að sögn Finnboga
Gíslasonar framkvæmdastjóra
Skipafélagsins Bifrastar mun
skipið geta flutt allt að 260
fólksbíla í einni ferð. Þilför
skipsins eru fjögur talsins og er
lestað inn um skut skipsins.
Áhöfn skipsins er 11 manns.
Það kom fram í viðtali við
Finnboga, að i gær hefði verið
hafist handa um að koma upp
aðstöðu fyrir skipið í Hafnar-
fjaróarhöfn. Landsvæði það er
skipafélagið hefur þar til af-
nota er um 3 hektarar að stærð,
en að auki hefur félagið um 1,7
Framhald á bls 18.
Hér eru saman komnir í brú
skipsins nokkrir af stjórnar-
mönnum félagsins, talið frá
vinstri: Ragnar Ragnarsson,
Þórir Jónsson, Sigurður Njáls-
son og skipstjórinn Valdemar
Björnsson, er áður var skip-
st jóri á Bakkafossi.
Bifröst, hið nýja flutn-
ingaskip bfla- og fisk-
verzlunarmanna.
nýrra félaga kæmi til iiðs við okk-
ur,“ sagði Arthúr.
Arthúr Morthens sagði að aug-
ljóst væri að þessi breyting hefði
orðið m.a. vegna þess að á tímum
vinstri stjórnarinnar hafi flokks-
menn hætt baráttunni. Þeir hafi
staðið aðgerðarlausir og mænt til
ráðherra flokksins, en vonbrigðin
orðið mikil. Hann kvað nauð-
synlegt að gera skipulagslegar
breytingar á Alþýðubandalaginu
og gera ákvarðanatöku innan
flokksins lýðræðislegri og efla
yrði skoðanaskipti innan hans.
Hann kvað efla þyrfti fræðslu-
starf og starf flokksmanna innan
verkalýðshreyfingarinnar, þar
sem starfið þar væri uppspretta
þess valds sem flokkurinn byggði
á og ætlaði sér að nota til umsköp-
unar þjóðfélagsins. Kvaðst
Arthúr vona að þessi landsfundur
bæri gæfu til að hrinda þeim
breytingum i framkvæmd, sem
nauðsynlegar væru á flokknum
og taldi þá að það yrði upphaf
sósíaliskrar hreyfingar á íslandi.
Yfiraefndin
fundar í dag
YFIRNEFND Framleiðsluráðs
landbúnaðarins kemur saman til
fyrsta fundar í dag. Upphaflega
var Guðmundur Jónsson borgar-
dómari beðinn um að taka að sér
staf oddamanns í nefndinni, en
hann baóst siðan undan því vegna
annarra anna og var þá próf. Guð-
mundur Magnússon skipaður í
hans stað. Að sögn Guðmundar
Magnússonar hefur nefndin verið
kölluð saman í dag en auk Guð-
mundar eiga í henni sæti þeir
Sveinn Tryggvason og Jón Þor-
steinsson.