Morgunblaðið - 28.05.1978, Blaðsíða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 28. MAÍ 1978
STUTTAR UMSAGNIR
NÝJA BÍÓi THE OMEN
Er þessar línur birtast verða dagar myndarinnar
THE OMEN, sjálfsagt næstum taldir. Það breytir þó
engu þar um, að ég vil benda því fólki sem enn hefur
ekki séð þennan einstaklega kunnáttusamlega tauga-
hrelli (og er ekki hræðslugjarnt úr hófi fram), að hafa
sig á stað hið fyrsta. Því hér er á ferðinni mynd sem
nær einstaklega sterkum tökum á áhorfendum.
Á NÆSTUNNI
AUSTURBÆJARBÍÓ:
SEVEN BEUTIES
SEVEN BEUTIES. hin umtalaða og víd-
íra^a mynd cins kunnasta kvcnlcikstjóra
vorra tíma. Linu WcrtmUllcr. hcfur nú
nýlcga vcrið skipaóur scss á mcóal þcirra
mynda scm fljótlcga vcrða tcknar til
sýninga í Austurha'jarhioi.
S.B. cr. líkt og fyrri myndir höfundar.
pólitísk satíra og af miirgum talin hans
hcsta vcrk (cn sú nýjasta. Thc End Of Thc
World in Our Usual Bcd in a NIGHT FULL
OF RAIN, hlaut litla náð fyrir augum
gagnrýncnda. Fl.t.v. sökum þcss að þar er um
að ræða fyrstu mynd Wertmiillers, sem hún
gcrir mcð cnsku tali).
MEISTARANNA
Leiðrétting
Mar(ít fer öðru vísi en
ætlað er.
Fyrir nokkrum vikum, í
flaustursKanKÍ í miðjum
undirbúninKÍ sökum utan-
landsferðar, urðu mér á þau
leiðu mistök að gleyma að
Keta heimilda (íreinar um
myndina SLÓNGUEGGIÐ.
Á það benti Þorsteinn
Gylfason réttilefja skömmu
síðar hér í blaðinu.
Umrædd (jrein var ætluð
sem kynninn á mynd Ber(;-
mans, þar sem é(j áleit að
é(i yrði af sýningunni — ok
hafði la(ít efni þessarar
kvikmyndasíðu inn á blaðið
nokkru áður en SLÓNGU-
EGGIÐ hóf skamma Könt;u
sína í Háskólabíói. Kael er
tvímælalaust einn KleKKsti
ok kunnast kvikmynda-
KaKnrýnandi samtímans, ok
undir þessum krinKum-
stæðum þótti mér alls ekki
úr veKÍ að Kefa lesendum
kost á skoðunum hennar
um þessa umdeildu mynd.
Ok mikið á ók báKt með að
ímynda mér að nokkur
óbrjálaður maður ætli sér
þá dul að eÍKna sér orð
hennar.
En því miður var
fráKanKinum ábótavant,
enda lönKum best að flýta
sér hæKt. Ék bið lesendur
mína afsökunar á þessum
klaufaleKU mistökum, þau
munu ekki henda mÍKaftur.
ákveðið að Kera myndina
um Jósa í hefðbundnum stíl
hinna eldri vestrameistara
(Fords, Hawks, Stevens,
Wellmanns, Curtiz o.s.frv.),
enda bíður efnið uppá slíka
meðferð.
Jósi Wales verður vitni
að því er Norðurríkjaher-
menn leKgja eld í bænda-
býli hans, misþyrma og
drepa eiginkonuna en
einkasonurinn ferst í elds-
voðanum. Sjálfur er hann
hálfdrepinn þegar hann
ætlar að koma til hjálpar.
Eftir að hafa greftrað
ástvini sína, finnur hann
marghleypu ■ sína
óskemmda í brunarústun-
um og leitar hefnda.
Þrælastríðið geisar og
áður en varir er Jósi farinn
að berjast við hlið sinna
manna — Sunnanmanna. í
stríðslok er hann ekki á
þeim buxunum að gefast
upp en felst fyrir sigurveg-
urunum, jafnframt því sem
hann reynir að koma fram
hefndum á óvinum sinum.
Nú hefst leikur kattarins að
músinni og á langri leið
sinni kynnist Jósi margvís-
legum ferðafélögum. Og
líkt og í mörgum góðum
fyrirrennu-rum þessarar
m.vndar, þá hyllir undir hin
þokkalegustu endalok.
Eastwood hefur fengið til
liðs við sig úrvalsmannskap
eins og kvikmyndatöku-
manninn Bruce Surtess
sem kann vel að meta og
koma til skila ægifögru
landslagi Utah og
Arizona-fylkis. Tónlist
Jerry Fieldings er sparsöm
en fellur því betur að
sögunni og handritið er
þjált, eðlilegt og mátulega
kímni blandið.
Leikararnir eru sérstak-
lega vel valdir og gera
yfirbragðið enn trúlegra.
T.d. notar Eastwood „ekta“
indjána í sín hlutverk sem
er, því miður, óalgengt.
Chief Dan George (Watie
eini), sem er manni minnis-
stæður úr myndunum
LITTLE BIG MAN og
HARRY OG TONTO, á hér
dýrðleg augnablik á flakki
sínu með Eastwood, og hinn
tröllvaxni Will Sampson
(ONE FLEW OVER THE
CUCKOO'S NEST), er
sannverðugur í hlutverki
sínu sem hinn vonsvikni en
stolti indjánahöfðingi Tíu
birnir.
Það er alveg sérstaklega
ánægjulegt að sjá hér að
nýju hina efnilegu leikkonu
Söndru Locke, sem lofaði
svo miklu í myndinni THE
HEART IS A LONELY
HUNTER, en hefur tæpast
sést síðan. En ’hún birtist
okkur vonandi sem fyrst í
nýjustu mynd Eastwoods,
en þar treystir hann þess-
ari brothættu leikkonu fyr-
ir aðalhlutverkinu á móti
sér.
Will Sampson hefur fullan áhuga á þvf að leika kunna höfðingja af hvíta kynstofninum
Hví ekki það? Ailavega hefur það ekki flækst fyrir okkur að leika indjána.
WILLIAM
SAMPSON
Allir þeir leikstjórar sem
hafa átt í vandræðum með
að finna hæfan indjána í
tilfa.lla.ndi hlutverk, hafa
vafalaust rekið upp stríðs-
öskur þegar þeir sáu af-
bragðsleik Will Sampsons
sem Chief Bromden i
GAUKSHREIÐRINU. Og
það er dálítið erfitt að trúa
því en hinn þögli risi var
einmitt fyrsta viðfangsefni
hans sem leikara.
Eftir árangur hans í
Oscarsverðlaunamyndinni
hlaut hann fljótlega hlut-
verk í þrem öðrum: mynd
Altmans, BUFí’ALO BILL
AND THE INDIANS, THE
WITE BUFFALO og ÚT-
LAGANUM JÓSA WALES,
sem stendur Reykvíkingum
til boða þessa dagana.
Sampson er hreinræktað-
ur indjáni, af Kráku-
(Creek) ættbálknum; vegur
á annað hundrað kíló og er
rétt tæpir tveir metrar á
hæð. Að baki sér á hann
þrjú hjónabönd og sex börn
á aldrinum eins til nítján
ára, sem hann þarf að sjá
farborða. Þau minna hann
á að því miður hafa fæstir
af hans litarhætti það jafn
gott og hann.
William Sampson yngri,
sem gengur oftast utan
kvikmyndaveranna undir
gælunafninu Sonny, hefur
ýmislegt reynt um dagana.
Unnið við olíuboranir,
námugröft, byggingarvinnu
og sem ótemjuknapi, ásamt
öðru. Hann hefur ætíð verið
listfengur; fengist við
pensilinn frá því hann man
fyrst eftir sér. Á myndir á
Smithsonian-safninu m.a.
Og þegar honum bauðst sitt
fyrsta hlutverk í kvikmynd
kom fljótt í ljós að hann
hafði það alveg á hreinu
hvernig hann ætti að takast
á við þögla risann; fyrrver-
andi „football" hetjuna og
Kóreuhermanninn Chief
Bromden. Forman var með
fyrirfram ákveðnar hug-
myndir um manngerðina,
en Sampson var ekki á
sama máli og hafði sitt
fram. Að lokinni mynda-
töku lét Forman svo um
mælt að Sampson hefði
verið eini leikarinn sem
hann hefði ekki þurft að
leikstýra!
Og við fáum örugglega að
sjá talsvert af þessum
stæðilega leikara í framtíð-
inni, því þessa dagana fer
hann með stórt hlutverk í
Borgarleikhúsinu í San
Fransisco og Altman hefur
boðað hann í næstu mynd
sína.
Austurbæjarbíó.
„Útlaginn Jósi Wales."
Leikstjóri. Clint Eastwood.
Það sem er fyrst og
fremst áberandi í gegnum
myndina ÚJW er virðing
leikstjórans fyrir efninu;
bandarísku arfsögninni um
erfitt líf frumbyggjans og
landnámsmannsins. Inn í
þessa mynd fléttast einnig
hörmungar úr stríðinu
(Þrælastríðinu), og eftir-
hreytur þess; saga af mann-
legri vináttu, ást og virð-
ingu, hefndarþorsta og síð-
ast en ekki sist: skilningi og
fyrirgefningu.
Eastwood er, auk þess að
vera einn vinsælasti karl-
leikarinn í dag, vaxandi
leikstjóri — og hefur nýj-
asta mynd hans, THE
GAUNTLET, hlotið mjög
lofsamlega dóma. Þá er og
skammt að minnast hinnar
kvngimögnuðu draugasögu
hans, HIGH PLAINS
DRIFTER. Eastwood hefur
John Vernon, sem hér er
viðs fjarri subbuskapnum í
hinni umdeildu Lista-
hátíðarmynd Makavejevs,
Sweet Movie, fer karlmann-
lega með hlutverk sitt — að
venju.
UTLAGINN JOSEY
WALES er tvímælalaust
kvikmynd sem gleður auga
hinna fjölmörgu aðdáenda
vestraformsins og er um
leið lofsamlegur vitnisburð-
ur um óumdeilanlega hæfi-
leika upprennandi leik-
stjóra, sem þó að hægt fari,
á örugglega eftir að njóta
vinsælda og virðingar um
ókomin ár, en um leik hans
er óþarfi að fjölyrða.
Hin stæðilega, bandaríska leikkona Shirley
Stoler í SEVEN BEAUTIES.
I FOTSPOR GOMLU