Morgunblaðið - 11.06.1978, Side 17

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 11. JÚNÍ 1978
17
Guðmundur H. Garðarsson:
Island hefur eignazt
HINA NÝJU STÉTT
Fyrir tæpu ári, er ég var
staddur í Austurstræti, vatt sér
að mér reykvískur verkamaður
og sagði. „bið eigið að endurút-
gefa bókina „Hin nýja stétt“
eftir Milovan Djilas og gefa
hverjum nemanda í framhalds-
skólunum eitt eintak.“
Mig rak á rogastanz yfiir
þessum orðum og spurði, hvers
vegna hann legði þetta til. Hinn
heiðvirði erfiðisvinnumaður
svaraði um hæl og sagðj:
„Hinni nýju stétt á íslandi.
forustustétt vinstri aflanna í
fræðslukerfinu, stéttarfélögun-
um. háskólanum, ýmsum stofn-
unum og stórfyrirtækjum, hef-
ur tekizt að villa um fyrir
stórum hópum ungs fólks
þannig að það skilur ekki
lengur í hverju frelsið er fólgið.
Með innrætingu sósíalískra
kenninga, hatri á umþverfi sínu
og fyrirheitum um „betri mann-
líf“ undir sósíalisma, eru full-
trúar hinnar nýju stéttar á
íslandi á góðri leið með að leiða
unga fólkið og þjóðina í glötun.
I bókinni „Hin nýja stétt“ getur
unga fólkið sjálft lesið um það,
hvað bíður þess, ef kommúnist-
ar, Alþýðubandalagsmenn og
jafnaðarsósíalistar komast til
enn meiri valda á íslandi."
Þegar þessi orð voru mælt,
hugsaði ég með mér, að full-
sterkt væri tekið til orða. En
reynslunni ríkari með hugann
við atburði síðustu mánaða, sé
ég, að hinn gamla heiðvirði
verkamaður, sannur fulltrúi
þeirrar kynslóðar sem með
þrotlausri vinnu og erfiði byggði
upp þetta land, hafði lög að
mæla:
Island hefur eignazt
hina nýju stétt
06 Og hugsanlegt er, að í
alþingiskosningunum hinn 25.
júní nk. takist henni að innsigla
völd sín og áhrif til frambúðar,
ef Islendingar vakna ekki til
meðvitundar um, hvað er að
gerast. Kjarni hinnar nýju
stéttar er í Alþýðubandalaginu
og hinum „nýja“ endurreista
Alþýðuflokki.
En hvað er hin nýja stétt?
Hver er þessi Milovan Djilas?
Hvers vegna skyldu íslending-
ar hræðast hina nýju stétt?
Hvað kemur þetta okkur við?
Aður en þessum spurningum er
svarað, skal á það minnt, að
Islendingar sem þjóð og ein-
staklingar hafa ætíð lagt
áherzlu á verndun einstaklings-
frelsis. Þeim er í hlóð borið að
berjast gegn skipulagshyggju,
ófrelsi og ánauð. Islendingar
geta aldrei unað glaðir við sinn
hag, þar sem kerfið eða valdhaf-
arnir takmarka umsvif þeirra
eða athafnafrelsi. En þó hafa
þeir atburðir gerzt, sem stefna
þjóðinni og sjálfstæði einstakl-
ingsins í mikla hættu.
Kerfismenn nútímans á ís-
landi. handhafar valds hinnar
nýju stéttar, menn skipulags-
hyggjunnar, kommúnisma og
sósiáíisma, eru að ná undirtök-
um í. fslenzka valdakerfinu.
Takist Alþýðubandalaginu og
Alþýðufloknum, sem eru stjórn-
málaflokkar af sama meiði, að
sigra í alþingiskosningunum og
liggi Sjálfstæðisflokkurinn í
valnum, munu íslendingar búa
við ófrelsi og ánauð um ófyrir-
sjáanlega framtíð vegna þess, að
Alþingi Islendinga, er raunveru-
lega enn eina valdavígið í
stjórnsýslukerfinu, þar sem fé-
lagshyggjuflokkarnir hafa ekki
úrslitavaldið. — Það sem er
alvarlegast við framangreinda
þróun er, að Alþýðubandalagið,
með öðrum orðum kommúnist-
ar, verður hið ráðandi afl,
flokkur, sem rekur sögulegt
upphaf sitt og hugmyndafræði
til mestu of beldismanna þessar-
ar aldar, kommúnistanna f
Sovétríkjunum.
Það ef tilgangslaust fyrir
Alþýðubandalagið að reyna að
afneita þessari staðreynd vegna
þess, að enn sem fyrr skipulegg-
ur hinn aldni kommúnisti Einar
Olgeirsson hernaðarlist flokks-
Guðmundur H. Gaðarsson.
ins á bak við tjöldin. Flest allir
núverandi framámenn Alþýðu-
bandalagsins hafa og eru enn í
læri hjá þessum aldna kommún-
ista, sem hefur farið margar
ferðir austur fyrir járntjald um
ævina á fund með skoðana-
bræðrum þeirra Alþýðubanda-
lagsma na.
'Milovan Djilas var einn af
forustumönnum kommúnista í
Júgóslavíu, þar til fyrir rúmum
tveimur áratugum, er hann féll
í ónáð, var sviptur völdum og
síðar fangelsaður.
En þessi fyrrum valdamikli
sósíalisti, skipulags- og félags-
hyggjumaður, hafði manndóm
til að viðurkenna hvílík mistök
honum höfðu á orðið á lífsleið
sinni í baráttunni fyrir sósíal-
isma. Djilas skrifaði því bókina
„Hina nýju stétt" þar sem hann
varar fólk við skipulagshyggju
sósíalista. Hann birtir mönnum
flokksríkið. vanmátt einstakl-
ingsins gagnvart kerfinu og
hinni nýju stétt. — Undir
sósíalisma ríkir andleg kúgun
og tilgangurinn helgar meðul-
in.
Og hvað er
hin nýja stétt?
Gefum Djilas orðið:
„Árið 1938, þegar hin nýja
stjórnarskrá var kunngerð, iýsti
Stalín því yfir, að „arðránsstétt-
in“ væri ekki lengur til. —
Mynduð hefði verið ný stétt.
Stétt, sem tryði því, að hún
myndi leiða til hamingju og
frelsis allra manna á grundvelli
sósíalisma.
Uppistaða hinnar nýju stétt-
ar voru þeir. sem vegna stöðu
og cinokunar sinnar á allri
stjórnsýslu nutu sérstakra for-
réttinda og fjárhagslegra
hlunninda.
Hin nýja stétt er andkapital-
ísk og rökrétt afleiðing þess, er
því sú, að hún sækir traust sitt
til verkalýðsins. — En í skjóli
embættis, flokks og alhliða
stjórnunarvalds skapar hinn
nýja stétt vinstri forustumanna
sér einokunarvald í nafni verka-
lýðsins yfir verkalýðnum sjálf-
um.
I fyrstu er þetta vald andlegt
og tekur til þess hluta verka-
manna sem vakartdi er um
andleg efni — síðan til þeirra
allra. Engin blekking, sem
stéttin þarf að leika, er stórkost-
legri en þessi.
Framhald á bls. 18
borg landsins, heldur einnig í
landsstjórninni? Hvers konar
flokkur er Alþýðubandalagið?
Alþýðubandalagið er ekki
„flokkur félagshyggjumanna" eins
og talsmönnum hans er svo tamt
að lýsa honum. Alþýðubandalagið
er sósíalískur flokkur sem byggir
á grunni hins gamla Kommúnista-
flokks íslands. Alþýðubandalagið
er flokkur, sem stefnir að því að
gerbreyta íslenzku þjóðfélagi í átt
til sósíalískra stjórnarhátta, eins
og frambjóðendur hans í Hrísey og
Reykjavík hafa svo skilmerkilega
tekið fram. Vilji fólk fá svar við
því hvað felst í þessum orðum
„sósíaliskum stjórnarháttum" þá
er lifandi dæmi að finna um það
austan járntjalds.
Fortíð Alþýðu-
bandalags
I upphafi var Kommúnistaflokk-
ur Islands. Honum vegnaði ekki
vel. Þá tókst forystumönnum hans
að kljúfa Alþýðuflokkinn. Það var
á árinu 1938, fyrir fjörtíu árum,
sem vinstri armur Alþýðuflokks-
ins undir forystu Héðins Valdi-
marssonar gekk til samstarfs við
Kommúnistaflokk Islands. Nafn-
inu var breytt og hinn nýi flokkur
nefndur Sameiningarflokkur al-
þýðu-Sósíalistaflokkurinn. Héðinn
Valdimarsson hélzt ekki lengi við
í þeim flokki. Eftir rúmlega árs
samstarf við kommúnistana fór
hann úr flokknum vegna þess, að
hann fann að hann gat ekki
starfað með þeim. Honum fylgdu
út sumir þeirra sem höfðu fylgt
honum inn í Sósíalistaflokkinn úr
Alþýðuflokknum en aðrir urðu
eftir. Nafnbreytingin varð komm-
únistum til framdráttar í kosning-
um. Þeir unnu stórsigur í kosning-
unum 1942 og 1946. I bæjarstjórn-
arkosningum það ár varð fylgi
þeirra hið sama og í borgarstjórn-
arkosningum nú. Síðan fjaraði
fylgi þeirra smátt og smátt út
þegar fólki varð ljóst að ekkert
hafði breytzt nema nafnið.
Þegar komið var framyfir 1950
og fylgi Sósíalistaflokksins minnk-
aði stöðugt var hinum gömlu
kommúnísku forystumönnum
hans ljóst að við svo búið mátti
ekki standa. Á þeim árum gerðust
mikil tíðindi í Álþýðuflokknum. Á
flokksþingi hans 1952 var gerð
vinstri bylting og Hannibal Valdi-
marsson kjörinn formaður flokks-
ins. Hann hélt því embætti í tvö
ár en hrökklaðist svo úr Alþýðu-
flokknum og var á flæðiskeri í
pólitíkinni þegar hann náði kjöri
sem forseti Alþýðusambands ís-
lands. í krafti þeirrar aðstöðu
samdi hann við kommúnista í
Sósíalistaflokknum um pólitískt
samstarf og stofnaði með þeim
nýjan flokk, Alþýðubandalagið,
sem í fyrsta sinn bauð fram til
kosninga 1956. Nafnbreytingin og
hinn nýi liðsauki úr vinstra armi
Alþýðuflokksins hreif enn og
Alþýðubandalagið vann verulegan
kosningasigur, ekki sízt í Reykja-
vík, og hlaut nær 25% greiddra
atkvæða í höfuðborginni í þing-
kosningum það ár, sem dugði til
þess að tryggja Alþýðubandalag-
inu aðild að vinstri stjórninni
1956-1958.
Það sem á eftir fylgdi er
tiltölulega ný saga. Hannibal
Valdimarsson er eins og allir vita
maður sem ekki lætur vaða ofan í
sig. Hann átti í stórstyrjöld við
kommúnista í Alþýðubandalaginu
allan sjöunda áratuginn. Eitt sinn
sauð svo rækilega upp úr, að
Hannibal, sem þá var formaður
Alþýðubandalagsins, bauð fram
sérstakan lista í Reykjavík á móti
hinum opinbera lista Alþýðu-
bandalagsins í höfuðborginni.
Hannibal náði kosningu ,og sýndi
þar með, að verulegur hluti
kjósenda Alþýðubandalagsins
fylgdi honum að málum. En allt
kom fyrir ekki. Kommúnistarnir,
sem enn voru hinir sömu og höfðu
stofnað Kommúnistaflokk Islands
1930 og höfðu fengið Héðin til
samstarfs við sig 1938 hröktu
Hannibal á brott úr Alþýðubanda-
laginu. Þeir höfðu haft af honum
þau not sem þeir töldu sér henta
og þá var ekki meira við hann að
gera. Offors þeirra var slíkt, að
fleiri hrökkluðust úr flokki þeirra
en Hannibal. Björn Jónsson, sem
ekki hafði komið úr Alþýðuflokkn-
um eins og Hannibal heldur
starfað samvizkusamlega fyrir
Sósíalistaflokkinn, var einnig
hrakinn á brott vegna þess, að
hann, eins og Hannibal, vildi ekki
þola yfirráð þeirrar litlu og
fámennu klíku sem stjórnaði
Alþýðubandalaginu þá eins og nú.
Á þeim árum lýstu þeir félagar
Hannibal og Björn stjórnendum
Alþýðubandalagsins sem „litlu,
ljótu klíkunni."
Á' flæðiskeri stjórnmálanna hin
síðustu ár hafa kommúnistar í
Alþýðubandalaginu ekki fundið
neinn Héðin eða Hannibal. En þeir
hafa þurft á því að halda nú eins
og jafnan áður að fá eins konar
andlitssnyrtingu. Og nú fundu þeir
Ólaf Ragnar. Hann er að vísu ekki
jafnoki Héðins eða Hannibals en
hann nýtist kommúnistum í Al-
þýðubandalaginu vel, alveg eins og
Héðinn og Hannibal gerðu á sínum
tíma. Örlög hans verða hins vegar
þau sömu. Einhvern tíma á næsta
áratug mun hann hrökklast úr
Alþýðubandalaginu — kalinn á
hjarta.
Þessi saga er rifjuð upp hér í
þágu hinna yngri lesenda Morgun-
blaðsins sem kannski þekkja hana
ekki. Hinum eldri er hún vel kunn.
Þetta er saga um kommúnista-
flokk sem sveipaði sig sauðargæru
og gerir enn. „Litla, ljóta klíkan",
sem Hannibal og Björn kölluðu
svo, stjórnar enn Alþýðubandalag-
inu. Kjarni þess er enn gamli
kommúnistaflokkurinn og arftak-
ar þeirra manna sem stofnuðu
hann og stjórnuðu honum í 40 ár.
Kjarni Alþýðubandalagsins er enn
kommúnískur og það eru þeir sem
ráða. Ert'þeir hafa, eins og 1938 og
1956, fengið til samstarfs við sig
fjölmargt. fólk sem ekki eru
kommúnistar. Og með því tekst
þeim að blekkja kjósendur.
Hroki þeirra og sigurvissa er
orðin svo mikil, að þeir hamast á
Alþýðuflokknum vegna fjárstuðn-
ings sem hann hefur fengið frá
jafnaðarmönnum á Norðurlönd-
um. Skjalasöfn á Norðurlöndum
eru opin og þar geta menn kynnt
sér sögu liðinna ára. En skjala-
söfnin í Moskvu eru ekki opin og
þar geta menn ekki kynnt sér
samskipti íslenzkra kommúnista-
foringja og sovézkra í gegnum
árin. Það er munurinn. En þar er
áreiðanlega mikil saga. En þótt
kommúnistar hafi sópað slóðina
sína vel hafa þeir skilið eftir
verksummerki hingað og þangað.
Vilja menn ræða kaupin á Þjóð-
viljapressunni á síðasta áratug?
Vilja menn ræða samskipti komm-
únista hér við A-Evrópuríkin — og
þá sérstaklega A-Þýzkaland? Af
ýmsu er að taka.
Hættur
framundan
Þessi áratugur hefur verið tími
mikilla umbrota í íslenzkum
stjórnmálum. Ógæfan hófst með
valdatöku vinstri stjórnar 1971.
Öngþveitið, sem hún leiddi yfir
þjóðina í efnahagsmálum, er slíkt
að núverandi ríkisstjórn hefur
ekki ráðið við að bæta það að fullu
Framhald á bls. 18