Morgunblaðið - 22.10.1978, Page 21

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 22. OKTÓBER 1978 2 1
„Maður verður
að vera rólegur
og ákveðinrí’
Benedikt Eyjólísson í sandspyrnukeppni.
■
Mymlir Kristinn.
Ein tegund bifreiðaíþrótta er
sandspyrnan. I sumar hafa
verið haldnar þrjár sand-
spyrnukeppnir og hefur núver-
andi íslandsmeistari. Benedikt
Eyjólfsson. unnið þær allar.
Við heimsóttum Benedikt á
bifreiðaverksta'ði er hann
starfrækir og spurðum hann
fyrst að því hvernig sand-
spyrnukeppni færi fram?
„Sandspyrnukeppnin gengur
út á það hver er fljótastur að
spyrna í lausum sandi 100 yarda
eða 91,44 metra. Þegar bílarnir
koma á keppnisstað eru hljóð-
kútar og lofthreinsarar teknir í
burtu. Svokölluð skófludekk eru
sett undir bílinn og allt lauslegt
er tekið i burtu eins og blæjur
og gluggastykki til þess að gera
bílinn léttari. Síðan eru tveir
bílar settir hlið við hlið. Við hlið
þeirra eru ljós, eitt rautt, þrjú
gul og eitt grænt. Bílarnir fara
af stað um leið og græna ljósið
kviknar og þá fer einnig klukka í
gang. Þegar bíllinn er búinn að
keyra 100 yarda fer hann út úr
geisla og stöðvast þá klukkan.
Þessi klukka er mjög nákvæm,
hún mælir upp á hundruðustu
hluta úr sekúndu. Sandspyrnu-
keppnir eru úrsláttarkeppni en
sá sem lýkur keppni og hefur
bestan tíma hann sigrar.
Við náum aldrei miklum
hraða á þessum 100 yördum. Það
er svo þungt að keyra í lausum
sandi eins og fólk getur auðveld-
iega fundið með því einu að
hjóla í sandi. íslandsmetið sem
ég setti í sumar er 5,53 sekúnd-
ur.
I sandspyrnukeppni er farar-
tækjunum skip í flokka. I 1.
flokknum eru jeppar, í öðrum
flokknum eru fólksbílar og í
þeim þriðja eru mótorhjól.
Bílunum í jeppa- og fólksbíia-
flokknum er síðan skip niður
eftir vélarstærð og dekkjaút-
búnaði."
Hvers konar bflar eru notað-
ir í þessar keppnir?
„Eg keypti minn jeppa úr
venjulegri framleiðslu en síðan
hef ég breytt honum mikið og
gert hann kraftmeiri. Jeppunum
er yfirleitt mikið breytt frá
upphaflegri mynd en það er
minna um það að fólksbílarnir
séu útbúnir sérstaklega fyrir
sandspyrnukeppni.
Ef maður ætlar að fá sér
kraftmikinn bíl verður maður að
kaupa sér bíl sem er með góðri
vél frá upphafi. Síðan er æski-
legt að fá stimpla og legur sem
þola meiri snúning, olíudælu
sem dælir meiri olíu, heitan
knastás til að fá vélina til að ná
meiri snúningshraða, skipta um
soggrein, setja stærri blöndung
á vélina og smíða á hana
pústflækjur. Á mínum jeppa
skipti ég líka um gírkassa og
setti sterkari afturhásingu í
hann.
Það er minnsta atriðið í
sandspyrnunni aö taka þátt í
keppninni sjálfri. Aðalvinnan
fer fram við bre.vtingar á
bílnum — fá meiri kraft út úr
vélinni. Keppnin er aðeins próf á
vinnuna sem búið er að leggja í
bílinn. Það þýðir heldur ekkert
fyrir hvern sem er að setjast
upp í kraftmikinn bíl, það þarf
mikla æfingu og þjálfun til að
stjórna þeim vel.“
Hver er mesta listin við að
vera góður sandspyrnumaður?
„Mesta listin er að vera nógu
nákvæmur. Nákvæmni og vand-
virkni eru aðalatriðin þegar
breyta þarf bílunum — það er
ekki allt að vera með dýra og
góða hluti í höndunum, það þarf
líka að gera vel við þá. Það er
einnig mikilvægt að vera róleg-
ur í keppninni sjálfri. Við
köllum það línuveiki er taugarn-
ar fara að veikjast í mönnum
þegar beðið er eftir grænu ljósi
við byrjunarlínuna. Þá verður
maður að vera rólegur og
ákveðinn. Þegar bílarnir fara af
stað verður vélin að hafa réttan
snúningshraða og bíllinn þarf að
vera mátulega heitur.“
Er mikill áhugi hjá almenn-
ingi á sandspyrnunni?
„Áhuginn er geysilega mikill.
Það hafa um 3 til 4 þúsund
manns horft á sandspyrnu-
keppnirnar í Öifusi nú í sumar."
Er mikið af óhöppum í
kringum þessar keppnir?
„Sandspyrnan er ein örugg-
asta grein bifreiðaíþrótta þótt
allt geti komið fyrir þar eins og
annars staðar. Bílarnir eru allir
skoðaðir áður en keppni hefst og
áhorfendur eru i hæfilegri
fjarlægð. En það reynir mikið á
bílana sjálfa og töluvert er um
það að bílar bili í keppnum. Það
reynir álíka mikið á bíl í
sandspyrnu og ralli, þótt á
annan hátt sé, þar sem keppnin
byggist upp á því að ná sem
mestum krafti úr bílnum.
í þriðju keppninni sem haldin
var braut ég gírkassann og í
keppni sem haldin var á Akur-
eyri i sumar braut ég misntuna-
drifið í afturhásingunni en vann
samt þar sem óhappið gerðist í
síðustu spyrnunni og ég hafði
áður náð bestum tínia keppenda.
í fyrstu keppninni sent haldin
var hér á landi bilaði bíllinn
minn hins vegar áður en keppn-
in hófst og gat ég því ekki tekið
þátt í henni en annars hef ég
tekið þátt í öllum sandspyrnu-
keppnum sem haldnar hafa
verið síðan.
Bíllinn niinn er upphaflega
smíðaður fyrir torfæruakstur og
því hefur komið mér á óvart
hversu vel mér hefur gengið í
sandspyrnunni. Hann er eigin-
lega of þungur í sandspyrnuna
en bæði hér heirna og erlendis
gera menn allt tii þess að hafa
bílana sem léttasta."
Er ekki kostnaðarsamt að
standa í þessu?
„Kostnaðarhliðir. er gífurlega
mikil. Allur veturinn fer í að
undirbúa bílinn f.vrir keppnir
sumarsins og einnig að vinna
fyrir þeim hlutum sem þarf í
hann. Eg hef reynt að minnka
kostnaðinn með því að auglýsa
fyrirtæki á bílnum en mér
finnast strákarnir hafa gert allt
of lítiö af því.“
Að lokum. hvers vegna
stundarðu þessa íþrótt?
„Eg hef mjög gaman af þessu.
Það er gaman að finna að bíllinn
hendist áfram. Það er svipað
með þetta eins og mann sem
búinn er að temja hest sinn vel
og hefur gaman af því að láta
hann geysa." — Il.M.N.
Benedikt við vinnu sína á
verkstæðinu.
Mynd Kristinn.
Finnbjörn í sandspyrnukeppni.
bæði konan og sonurinn, hafi
gaman af bifreiðaíþróttum."
„Mér finnst mjög gaman að
fylgjast með, ég hef virkilegan
áhuga á þessari íþrótt," sagði
Oddný kona Finnbjörns og að sögn
virtist ekki vanta áhugann hjá
syninum Kristjáni, 6 ára.
Hvernig er áhugi almennings á
þessari íþrótt?
„Mér finnst áhuginn vera mikill
og yfirleitt frekar jákvæður. Það
eru auðvitað alltaf einhvetjir sem
ekki skilja okkur og það virðist
vera þannig að við sem erum í
þessu og eigum bíla sem henta í
þessar íþróttir séum undir smásjá
hjá almenningi og lögreglu. Þeir
vita af okkur og passa mikið upp á
að við brjótum ekki lögin á
bílunum.
Við í Kvartmíluklúbbnum tók-
um okkur hins vegar saman fyrir
þremur árum og hættum aö stelast
til að prófa bílana okkar og ég held
að félagarnir hafi nokkurn veginn
staðið við það loforð. Það er
vissulega alltaf freisting fyrir
hendi að prófa bílana og hún er
meiri hjá þeim sem hafa bíla
sérhannaða til kvartmíluaksturs.
Núna höfum við fengið kvartmílu-
braut og það verða sérstakir menn
sem hafa lykla að henni. Þeir bera
þá einnig ábyrgð á því sem þar fer
fram, gæta þess að allur öryggis-
búnaður sé í lagi. Bílarnir eru líka
allir skoðaðir fyrir keppni, ör-
yggisbelti, slökkvitæki og velti-
grindur verða að vera til staðar í
bílunum og ökumaður verður að
vera með hjálm. Síðan eru brems-
ur og fleira í bílnum sjálfum
prófað þannig að öryggiseftiriit er
nokkuð gott.“
Hvernig fór Kvartmfluklúbhur-
inn að að safna fyrir brautinni?
Við héldum sandspyrnukeppnir,
bílasýningar og kvikmyndasýning-
ar. Ein myndin sem ég sá var af
kappaksturskeppni sem háð var
hér fyrir nokkrum árum á flug-
brautinni hér í Reykjavik. Það var
að vísu ekki kvartmílukeppni en
eitthvað álíka.
Að lokum. atlarðu að halda
áfram í kvartmflunni?
„Ég ætla að minnsta kosti að
taka þátt í fyrstu keppninni þann
22. október ef bíllinn verður í lagi.
Annars ætla ég að vera í þessu
oins lengi og áhuginn er fyrir
hendi. Maður er varla byrjaður í
þessu ennþá þar sem þetta er búið
að vera í deiglunni í þrjú ár en
núna fvrst að koniast í gang. —
R.M.N.