Morgunblaðið - 22.10.1978, Blaðsíða 31
MORGUNBLAÐIÐ. SUNNÚDAGUR 22. OKTÓBER 1978
31
„Nei. Ég taldi slíkt ekki líklegt
til ávinnings og reyndar allt eins
líklegt til að hafa þveröfug áhrif.
Ég hef kynnt mín sjónarmið og
eins og ég sagði áðan, þá fara þessi
hjól ekki að snúast fyrir alvöru
fyrr en á hólminn er komið.“
— Hvað með heimsmeistaraein-
vígið á Filipseyjum?
„Mig langaði þangað til að
fylgjast með einvíginu eingöngu
skákáhugans vegna en einhvern
veginn leið nú tíminn án þess að
slíkt tækifæri gæfist.
Ég hefði hins vegar ekki notað
þá ferð til að kynna framboð mitt
því ég tel að það hefði verið
óviðeigandi að nota heimsmeist-
araeinvígið til slíks. Mendez gerði
það og eftir þeim fréttum, sem ég
hef fengið, varð það frekar nei-
kvætt fyrir hann en hitt.“
Korchnoi
— Af fréttum að dæma á þetta
einvígi þó eftir að koma við sögu í
Argentínu, þar sem Korchnoi
hyggst mæta og leggja sitt mál
fyrir þingið.
„Já, hann heldur því fram að
aðstæður hafi ólöglegar þegar
síðasta skákin var tefld og hyggst
krefjast ógildingar hennar á þeim
forsendum. Ég treysti mér ekki til
að dæma um réttmæti þessarar
kröfu því ég er málavöxtum ekki
nægilega kunnugur, en mér skilst
að svissneska skáksambandið ætli
að leggja hana fram á þinginu í
Buenos Aires.“
Korchnoi hefur sagt í samtali
við Mbl. að kjör þitt yrði sér ekki
aðeins gleðiefni heldur og sárabót
fyrir að tapa einvíginu fyrir
Karpov. Hvernig skilur þú þessi
ummæli hans?
„Vinsamieg orð þessa frábæra
skákmanns í minn garð eru mér
vissulega ánægjuefni. Hvað um-
mæli hans merkja nákvæmlega
get ég aðeins gizkað á en mér
virðist mega skilja þau á þá lund,
að nái ég kjöri, muni þeir síður
líklegir til áhrifa, sem hann telur
sig eiga í útistöðum við.
Um þetta er það að segja að öll
áhrif verða að metast eftir því,
hvort þau eru skáklistinni til góðs
eða ekki, hvaðan sem þau koma.“
Fischer
kosningabomba
Gligorics?
— Nú eruð þið Gligoric gamlir
kunningjar bæði við skákborðið
og utan þess. Hafa þessi fram-
boðsmál haft einhver áhrif þar á?
„Nei. Alls ekki. Við höfum bæði
teflt og talast við síðan framboð
okkar voru tilkynnt og okkar
kunningsskapur er jafn og áður.
Gligoric hefur lagt mikla
áherzlu á það að hann hyggist
freista þess að fá Fischer til að
tefla aftur og í þeirri stefnuskrá,
sem hann hefur látið frá sér fara,
er þetta veigamikið atriði."
— Hver er þín afstaða til þessa
máls?
„Til Fischers? Auðvitað finnst
mér það ófremdarástand að einn
af mestu snillingum skákarinnar
skuli vera í felum. Ef ég hefði
einhver ráð til að breyta því, þá
myndi ég svo sannarlega beita
þeim.
_ Samkvæmt fréttum síðustu
dagana virðast nú líkur á því að
F'ischer fáist til að tefla á ný að
undirlagi júgóslavneska skáksam-
bandsins. Þetta er auðvitað
kosningabragð af hálfu Júgóslav-
anna, framboði Gligoric til fram-
dráttar, og það er auðvitað
hugsanlegt að einhverjir verði til
að kjósa Gligoric af þessari
ástæðu. Út af fyrir sig er þetta
mjög lofsvert framtak hjá
Júgóslövum og ég vona svo sannar-
lega að það beri árangur svo
heimurinn fái um ókomin ár að
njóta snilli Fischers á skák-
borðinu.
En það væri óneitanlega dálítið
spaugilegt ef Fischer yrði með
þessu til að efla áhrif þeirra sem
hann frá fyrstu tíð hefur barizt
svo harkalega á móti."
— Ilafa framboð yk.kar
Gligorics breytt einhverju gagn-
vart ykkur í hópi atvinnuskák-
manna?
„Atvinnuskákmenn hafa ekki
atkvæðisrétt á FIDE-þingi. Það er
einmitt eitt af þeim málum, sem
ég vil breyta. Ég vil að keppnis-
skákmennirnir fái sjálfir að hafa
meiri áhrif á gang mála.
Eins og nú er fer oft svo að það
eru teknar ýmsar ákvarðanir í
nafni Alþjóðaskáksambandsins,
sem eru atvinnuskákmönnunum
beinlínis óhagstæðar. Að mörgu
leyti hefur þetta verið okkur
sjálfum að kenna. Skákmenn vilja
flestir fá að vera í friði við sínar
skákiðkanir. En þeir leggja mikla
áherzlu á að forseti FIDE sé
skákmaður og skilji þeirra við-
leitni og aðstöðu. Hvað þetta
snertir held ég að þeir séu allir
ánægðir með að við Gligoric
sækjumst nú eftir starfinu.
í þeim samtölum, sem ég hef átt
við atvinnuskákmenn eftir að
framboð mitt var ákveðið, hafa
þeir fyrst og fremst lagt áherzlu á
að þeir væru mér vinveittir. Það
sama held ég að gildi um Gligoric,
þannig að út af fyrir sig vilja
menn ef til vill ekki gera upp á
milli okkar persónulega. Við erum
báðir úr þeirra hópi. Hins vegar
vilja þeir flestir að forseti FIDE sé
sjálfstæður sem slíkur og leggja
mikla áherzlu á það.
Eins og staðan er núna þá
bendir allt til að slagurinn standi
að lokum á milli okkar Gligorics.“
Taflmennskan
yrði ekki
lögð á hilluna
— Nú ert þú í íslenzku skák-
sveitinni á Olympíuskákmótinu.
Færðu þá nokkurn tíma til
framboðsmála?
„Bæði dr. Euwe og Ineke Bakker
ritari og framkvæmdastjóri FIDE
hafa lagt á það áherzlu við mig að
ég tefldi sem minnst. Ég mun
vinna að mínu framboði eftir
mætti, einnig við skákborðið, því
taflmennskan undirstrikar auðvit-
að þá staðreynd að ég er virkur
skákmaður."
— En hvað verður með skák-
ina. ef þú nærð kjöri?
„Ég mun tefla áfram. Ég tel mig
fyrst og fremst vera fulltrúa
skákmanna og nái ég kjöri mun ég
leggja mikið upp úr því að missa
ekki sambandið við skákmennina.
Það vill fara svo að þegar menn
taka að sér stjórnunarstörf á
einhverju sviði þá missi þeir meira
eða minna sambandið við atburði
og aðstæður sem þeir verða að
skynja og skilja.
Ég er því staðráðinn í að taka
áfram þátt í skákmótum eins og ég
frekast get.“
Tveir á íslandi
og einn í Hollandi
— Hvaða fyrirkomulag hugsar
þú þér að hafa á skrifstofu FIDE,
ef þú verður forseti þess?
„Núverandi ritari sambandsins,
Ineke Bakker, hefur lýst sig fúsa
til að starfa áfram og hún yrði
áfram í Amsterdam með sínu
starfsliði að minnsta kosti fyrst
um sinn. Höfuðstöðvar FIDE eru
samkvæmt lögum þess í því landi
þar sem forsetinn býr, þannig aö
aðalstöðvarnar yrðu hér heima.
Líklega yrði gjaldkeri sambands-
ins héðan líka, þannig að meiri-
hluti framkvæmdastjórnarinnar
yrði strax hér heima.“
— Og hver eru svo meginmark-
miðin sem þú myndir keppa að
sem forseti Alþjóðaskáksam-
bandsins?
„Fyrst og fremst vil ég gera
FIDE virkara. Yfirbygging sam-
bandsins er mikil en ekki að sama
skapi virk og ég held að því megi
breyta.
Einnig vil ég draga úr þeirri
ringulreið varöandi mótshald, sem
nú er, en það er oft svo að skákmót
á vegum sambandsins rekast á
önnur skákmót, sem einstaklingar
og félagasamtök halda. Þetta er í
raun ófremdarástand og ég vil
breyta því þannig að þeir sem
leggja stund á skák geti skipulagt
sína dagskrá sæmilega fram í
tímann en menn standi ekki alltaf
frammi fyrir því að eitt rekst á
annars horn.
Þriðja stórmálið sem ég vil
drepa á i þessu samtali er
útbreiðsla skákarinnar. Alþjóða-
skáksambandið hefur ekki getað
sinnt henni vegna fjárskorts en
það er bráðnauðsynlegt að breyta
því. Og reyndar hef ég ýms ráð til
þess í huga, en kýs að láta þau
liggja milli hluta hér og nú.
Þannig eru það ekki bara
skipulagsatriði, sem ég vil beita
mér fyrir breytingum á, heldur
veröur einnig að afla sambandinu
aukinna tekna. Þá aðeins getur
Alþjóðaskáksambandið orðið
sterkt og virkt afl — það afl, sem
ég tel að það eigi að vera. Ég hef
áhuga á breytingum í þá veru.
Þess vegna er ég í framboði og að
þeim mun ég vinna fari svo að ég
nái kjöri." — fj.
um heim allan
á hœrra stig”
Hér fer á eftir stefnuskrá-
in, sem Friðrik Ólafsson gaf
Ot í Hollandi 19. september
S.I.:
„Alþjóöasamtök okkar voru
stofnuð í þeim tilgangi að
sameina allar skák-þjóðir heims
í einum skipulagssamtökum.
Markmiö og stefna FIDE er að
útbreiöa skák meðal allra þjóöa
heims á menningar- og keppnis-
grundvelli. Þetta er háleit hug-
sjón og verðugt verkefni, sem
fyrst og fremst er ætlað eftirfar-
andi:
A kynna skák og örva þróun
hennar í þeim löndum, þar sem
skáklistin er lítt þekkt;
B fá skák viðurkennda sem
fastan lið f menntun og menn-
ingu;
C grípa hvert tækifæri til aö
efla almennan áhuga á skák sem
vinsælli keppnisíþrótt.
FIDE er nú 54 ára, og hefur
verið í stöðugum vexti, bæði að
því er varðar stærö og styrk.
Aöildarsamtökin eru nú 100, og
mörg bætast við á næstu árum.
Fjöldi fétagsmanna í þessum
aðildarsamtökum FIDE er allt frá
tæpum 100 upp í um 4 milljónir.
Margar af „ungu“ skákþjóöun-
um eiga við vandamál aö stríöa
sem eru gjörólík vandamálum
þeirra samtaka, sem stóðu að
stofnun FIDE, og þaö er verkefni
FIDE að aöstoða bæði „ungu“
og „gömlu“ skákþjóöirnar við
lausn vandamálanna.
Á ýmsan hátt geta ,.gömlu“
skákþjóðirnar aöstoðað „ungu“
skákþjóðirnar og þannig staöið
undir kjörorðinu GENS UNA
SUMUS.
Þaö er ekki aðeins að aöildar-
samtökunum hafi fjölgað, heldur
er þaö eðlileg afleiöing vaxandi
styrks landssamtakanna að
breytingar hafa orðið á öörum
hliðum skáklistarinnar:
1. Fjöldi skákmóta „utan
vébanda FIDE“ er mjög mikill.
Mótunum fjölgar með hverju ári.
2. Styrkleiki skákmanna fer
vaxandi, eins og við sjáum á
styrkleikaskrá FIDE.
3. Þjóðfélagsstaöa atvinnu—
skákmanna fer batnandi.
4. i mörgum löndum er nú
skipulögð skákkennsla. (Ég held
að FIDE ætti að skipuleggja
skák-kennslukerfi, sem nota
mætti um allan heim, svo sem í
skák-þróunarlöndum, í skólum,
o.s.frv.).
Að mfnu áliti ætti FIDE að iáta
sig meira varöa hagsmuni og
afstööu beztu skákmannanna.
Það er nú einu sinni svo að
beztu skákmennirnir eru sá
aflvaki sem helzt getur örvað
áhugann á skák, bæöi hjá
almenningi og fjölmiölum. Svo
eitt dæmi sé nefnt: árin þegar
svæöamót og millisvæðamót
FIDE eru haldin eiga margir
beztu skákmannanna í erfiðleik-
um með þátttöku í öðrum
mótum, vegna þess að ekki er
um fyrirfram ákveðna keppnis-
daga að ræða. Mér finnst við
ættum aö leysa þetta og önnur
vandamál beztu skákmanna
okkar.
Þótt eitt af helztu verkefnum
FIDE sé að sjá um gott skipulag
á Heimsmeistarakeppninni og
Ólympíumótinu í skák, verður
FIDE jafnframt að finna leið til
stuönings viö starfsemi aöildar-
samtakanna og skipuleggjenda
alþjóðamóta.
Frá stofnun hefur FIDE —
skiljanlega — einbeitt sér að
tveimur aöalverkefnum: fjölgun
aðildarsamtaka og skipulagn-
ingu Heimsmeistarakeppnanna,
hvort tveggja með athyglisverð-
um árangri.
Ef til vill er tími til kominn fyrir
FIDE að gefa öðrum leiðum til
útbreiðslu skáklistarinnar meiri
gaum. Viö veröum aö finna
grundvöll, sem felur í sér eftirfar-
andi atriöi:
1. FIDE ber veg og vanda af
öllu, er varöar Heimsmeistara-
keppnina.
2. FIDE veröur aö finna leiðir
fyrir einstaka skákmenn — á
- * iÉÍ
öllum styrkteikastigum — til aö
taka þátt í eins mörgum keppn-
um og þeir óska án þess að
þurfa aö velja á milli FIDE-
keppna og annarra keppna.
3. FIDE verður að stuðla að
skipulagningu alþjóða skákmóta
um allan heim.
4. FIDE verður að aúövelda
þátttöku titillausra skákmanna
keppnum um þá gráöu.
5. FIDE ætti að vinna að því að
ákveöa fasta keppnisdaga fyrir
helztu skákmót sín, svo að bæöi
skipuleggjendur og skákmenn
viti um þau fyrirfram og geti gert
sínar áætlanir samkvæmt því.
Á þennan hátt gefum við betri
tækifæri til að efna til alþjóða-
móta, gefum sterkustu skák-
mönnum okkar betri tækifæri til
þátttöku, gefum betri tækifæri til
að halda mót á mismunandi
styrkleikastigum.
6. FIDE ætti að tryggja skipu-
leggjendum þýöingarmikilla
skákmóta að keppnisdagar
þeirra rekist ekki á keppnisdaga
annarra móta á svipuöu styrk-
leikastigi.
Með því að h.afa ofangreind
atriöi (og hugsanlega fleiri) í
huga, getum við gert samtök
okkar sterkari og lyft skáklistinni
um heim allan á hærra stig.
Ef ég hlýt kosningu hyggst ég
vinna að þessum málum og
öðrum í samvinnu við ykkur öll
og með aðstoð ungfrú Bakker
og starfsliös hennar í Amster-
dam.
Friörik Ólafsson.“