Morgunblaðið - 23.01.1979, Qupperneq 20

20
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 23. JANÚAR 1979
fltargtsiiMafrife
Utgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Ritstjórnarfulltrúi
Fréttastjóri
Auglýsingastjóri
Ritstjórn og afgreiðsla
Auglýsingar
hf. Arvakur, Reykjavík.
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Þorbjörn Guómundsson.
Björn Jóhannsson.
Baldvin Jónsson
Aóalstræti 6, sími 10100.
Aöalstræti 6, sími 22480.
Áskriftargjald 2500.00 kr. á mánuði innanlands.
i lausasölu 125 kr. eintakið.
Pólitísk
poppsýning
Hver ríkisstjórn hefur sinn svip og yfirbragð.
Höfuðeinkenni þeirrar ríkisstjórnar, sem nú situr, er
það, að aðstandendur hennar efna til pólitískrar
poppsýningar í hvert skipti, sem vanda ber að höndum, til
þess að draga athyglina frá því, sem er að gerast. Þannig
var það strax í september og þannig var það fyrir 1.
desember, við afgreiðslu fjárlaga og nú er nýtt
sýningartímabil að hefjast. Og ástæðan er sú, að síðustu
efnahagsráðstafanir með tilheyrandi kaupskerðingu áttu
aldrei að duga nema til 1. marz, þegar ný kollsteypa er
fyrirsjáanleg, ef ekkert verður að gert.
Hin pólitíska poppsýning nú hófst á því, að Benedikt
Gröndal utanríkisráðherra lýsti því yfir úti í Stokkhólmi
sl. fimratudag, að ríkisstjórnin myndi falla 1. febrúar ef
ekki næðist samkomulag um langtímaáætlun í efnahags-
málum fyrir þann tíma. Daginn eftir birtist grein í
Þjóðviljanum eftir Lúðvík Jósepsson, þar sem því er slegið
föstu, að Alþýðubandalagið muni ekki ljá máls á því að
skerða launin á ný 1. marz, enda felist ekki annað í
margrómuðum kjarasáttmála Alþýðuflokksins en „lög-
binding á kauplækkun“. Þessu sv^rar svo Kjartan
Jóhanr.sson sjávarútvegsráðherra sl. sunnudag með því,
að Alþýðubandalagið hafi fallizt á skerðingu verðbótavísi-
tölunnar niður í 5% strax í nóvember sl., eins og fram
kemur í greinargerð með frumvarpi um tímabundnar
ráðstafanir til viðnáms gegn verðbólgu.
Eftir yfirlýsingum að dæma ber of mikið á milli til þess
að hægt sé að hu^sa sér að samkomulag náist um
verðbótavísitöluna. A hinn bóginn er svipur og yfirbragð
ríkisstjórnarinnar þannig, að ekkert er líklegra en að enn
náist málamyndasamkomulag um bráðabirgðaráðstafanir
og nú til 1. júní. Þingmenn Alþýðuflokksins munu sem
áður láta undan síga, og Alþýðubandalagið ná sínu fram,
en Ólafur Jóhannesson lætur sig einu gilda. í hans huga
hefur aldrei verið jafn langt til Bessastaða og nú, þótt
hann kunni að hafa annað við orð. Dómsmálaráðherra kýs
að fara milliveginn og segir, að ekki skipti máli, þótt
vísitöluhækkunin verði eins og 1% meiri, „ef samkomulag
næðist um efnahagsstefnuna til tveggja ára“.
Til þess að þessi pólitíska poppsýning fari ekki fram hjá
neinum hafa stjórnarflokkarnir hver í sínu lagi gefið út
sérstaka stefnu í efnahagsmálum til langs tíma, þótt þeir
séu a.m.k. tvisvar sinnum búnir að gera það áður
sameiginlega á sl. fjórum mánuðum. Að sjálfsögðu kemur
ekkert nýtt fram. Til þess er leikurinn heldur ekki gerður,
heldur er hann liður í því áróðursstríði, sem nú er í
algleymingi innan stjórnarherbúðanna.
Reyklaus dagur
Idag hefur íslendingum verið sett kjörorðið „reyklaus
dagur“. Vonandi erum við menn til að standa við það,
þannig að við gerum daginn í dag að þeim tímamótadegi,
sem við verður miðað í sambandi við minnkandi reykingar
hér á landi.
Nú er barnaár. í tilefni af því hafði Morgunblaðið viðtal
við nokkur börn og spurði þau, hvers þau vildu óska sér af
því tilefni. Og það stóð ekki á svarinu: Að þeir fullorðnu
hætti að reykja og drekka.
Svör barnanna minna á ævintýri H.C. Andersens, Nýju
fötin keisarans, þegar barnið benti á, að keisarinn væri
ekki í neinu. Þeir fullorðnu ættu að íhuga, hvað að þeim
snýr.
/
Birgir Isl. Gunnarsson:
Yfirlit yfir
álögur vinstri
meirihlutans
Þar scm sídari hluti með-
tylgjandi nrcinar féll alveg
niður í hlaðinu sl. laugardag er
greinin hirt hér á ný í heildt
Undanfarnar vikur hafa birzt
hér í Mbl. fréttir og greinar um
þær miklu skattahækkanir, sem
vinstri meirihlutinn í Reykjavík
hefur samþykkt á borgarbúa.
Hefur þetta efni birzt jafnóðum
og skattahækkanirnar hafa
verið samþykktar. Til glöggvun-
ar verður hér birt skrá yfir þær
hækkanir á gjöldum, sem sam-
þykktar hafa verið, en stór hluti
þessara gjalda er á fasteigna-
gjaldaseðlunum, sem verið er að
bera út þessa daga.
Fasteigna-
skattur
Fasteignaskattur er lagður á
allar fasteignir, þ.e. hús og
eignalóðir, og reiknast sem
ákveðin hlutfallstala af fast-
eignamati. Aðalregla laganna er
sú, að lagt skuli 0,5% á íbúðar-
húsnæði, en 1,0% á fasteignir í
atvinnurekstri. Sveitarstjórnum
er þó heimilt að veita allt að
25% afslátt eða leggja 25% á
ofangreindan grunn. Á s.l. ári
veitti borgin tæplega 20% af-
slátt og lagði á íbúðarhúsnæði
0.421% og á atvinnuhúsnæði
0.842%. Nú hefur verið sám-
þykkt að fella niður afslátt á
íbúðarhúsnæði og leggja 25%
álag á fasteignaskatt atvinnu-
húsnæðis. Álagningarprósentan
á íbúðarhúsnæði verður því
0,5%. ep 1,25% á atvinnuhús-
næði.' Þetta þýðir 807 millj. kr. í
auknar álögur á borgarbúa.
Fasteignaskattur af íbúðarhús-
næði hækkar um 68,6% að
meðaltaii, en af atvinnuhúsnæði
um 110,8%.
Lóðarleiga
Lóðarleiga er það endurgjald,
sem borgin innheimtir af þeim,
sem tekið hafa á leigu lóöir frá
borginni til að byggja á húseign-
ir. Lóðarleiga vegna íbúðarhúsa-
lóða verður óbreytt, en lóðar-
leiga vegna atvinnuhúsnæðis
hækkar úr 0,58% af fasteigna-
mati í 1%. Heildarhækkun á
lóðarleigu eftir slíkt húsnæði
verður 144,8% og er þá hækkun
vegna fasteignamats á milli ára
meðtalin. Aukaálögur vegna
þessa eru 70,6 millj. kr.
Aðstöðugjöld
Aðstöðugjöld eru lögð sem
ákveðin hlutfallstala á útgjöld
fyrirtækja og er álagningin
mismunandi eftir atvinnugrein-
um. Sjálfstæðismenn hafa á
undanförnum árum hlíft ýmsum
greinum, einkum þeim sem
tengdar eru nauðþurftum al-
mennings. Vinstri meirihlutinn
hefur nú samþykkt að fara með
allt upp í hæsta lögleyfðan topp.
Það þýðir m.a. auknar álögur á
rekstur fiskiskipa, fiskiðnað,
kjötiðnað, tryggingarstarfsemi,
útgáfustarfsemi og matsölur.
Ennfremur á matvöruverzlanir,
en þar er hækkunin nálægt
þreföldun frá því aðstöðugjaldi,
sem gilt hefur. Samtals mun
þetta hafa í för með sér auknar
álögur að fjárhæð 757 millj. kr.
Kvöld-
söluleyfi
Allir þeir sölustaðir í borg-
inni, sem hafa fengið heimild til
að reka kvöldsölur, hafa þurft
að greiða sérstakt leyfisgjald í
borgarsjóð. Þetta gjald var 50
þús. kr. á s.l. ári. Nú hefur verið
ákveðið að hækka það í 240 þús.
kr., þ.e. næstum fimmföldun á
gjaldinu. Það mun gefa í auknar
tekjur um 18,7 millj. króna.
Vatnsskattur
Vatnsskatturinn er afhnota-
gjald, sem borgarbúar greiða
Vatnsveitu Reykjavíkur fyrir
afnot af kalda vatninu. Það er
lagt á sem ákveðið hlutfall af
fasteignamati húsa. Þetta hlut-
fall var á s.l. ári 0,115, en verður
nú 0,130. Þetta þýðir 65%
hækkun vatnsskatts og er þá
hækkun vegna fasteignamats
meðtalin.
Gtsvör
Lög um tekjustofna sveitar-
félaga heimila að leggja 11%
útsvar á brúttótekjur borgar-
búa. Vinstri meirihlutinn hefur
nú ákveðið að fresta samþykkt
fjárhagsáætlunar, þar til í
febrúar, til að freista þess að fá
Alþingi til að heimila 12%
útsvar í stað 11%. Það myndi
væntanlega hafa í för með sér
um 1250 millj. króna auknar
álögur á borgarbúa. -
Álögurnar
í heild
Þetta yfirlit hér að framan
sýnir að vinstri meirihlutinn
seilist æði langt til fanga í
skattheimtunni. Samtals nema
þær aukaálögur, sem samþykkt-
ar hafa verið, um 1800 millj.
króna og ef útsvarið bætist við,
þá fer hin aukna skattheimta
yfir 3 milljarða. Það voru því
vissulega orð að sönnu hjá
Davíð Oddssyni hér í blaðinu s.l.
sunnudag, að kjörseðillinn frá
því í vor hefur verið að breytast
í skattseðil í höndum vinstri
manna.
►
Skattheimtumennirnir