Morgunblaðið - 27.07.1979, Blaðsíða 23

23
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 27. JÚLÍ 1979
Sigurgeir var kjarkmikill, bráð-
duglegur og góðviljaður og varð
því mjög ástsaell í starfi.
Sigurgeir lauk guðfræðiprófi í
febr. 1917 og var vígður til prests í
dómkirkjunni í Reykjavík 7. okt.
sama ár. Hann fór þá strax til
ísafjarðar sem aðstoðarprestur,
en fékk veitirigu fyrir embættinu
11. marz 1918 að afstaðinni glæsi-
legri kosningu. Sigurgeir fann það
fljótlega að „ekki er gott að
maðurinn sé einsamall" og var nú
ráðagerð uppi um að hraða brúð-
kaupinu. Samgöngur voru þá á-
kaflega erfiðar, meðfram sökum
heimsstyrjaldarinnar og varð það
þá að ráði að Guðrún tæki sér far
með mótorbáti, sem var á leið til
ísafjarðar með viðkomu á 2—3
stöðum. Hreppti báturinn hið
versta veður, en heilir komu þó
allir, er um borð voru, til hafnar
og „allt er gott þegar endirinn er
góður".
Séra Matthías kvað:
Legg þú á djúpið. þú sem enn ert ungur
og æðrast ei þótt straumur haís sé þungur.
en set þér snemma háleitt mark og mið.
Haf Guðs orð fyrir leiðarstein í stafni
og stýrðu síðan beint í Jesú nafni
á himins hlið.
Ekki er ólíklegt að Guðrún hafi
haft þennan fallega sálm í huga,
þegar hún lagði af stað í þessa
miklu æfintýraferð lífs síns. Var
nú brúðkaupið undirbúið af kappi
og fór það fram í ísafjarðarkirkju
17. nóv. 1917 og framkvæmdi séra
Magnús Jónsson athöfnina.
Og nú hófust byrjunarörðug-
leikar búskaparins. Ekkert prest-
setur var lengur til á ísafirði. Séra
Þorvaldur átti íbúðarhús það, er
hann bjó í til æviloka og séra
Magnús festi aldrei rætur á ísa-
firði, en leigði íbúð þann stutta
tíma, sem hann dvaldi þar. Sú
íbúð var í svonefndu Geirdalshúsi
niður við sjóinn í Fjarðarstræti.
Nú hafði þessari íbúð þegar verið
ráðstafað, en sökum einstakrar
góðvildar leigutakans fengu ungu
brúðhjónin þar inni fyrst um sinn
og síðan hálfa íbúðina á móti
leigutaka, sem voru þá nýgift
hjón, en eldhús o.fl. var samiegin-
legt. Það var bót í máli að sambýl-
isfólkið var mesta sómafólk að
öllu leyti og tókst með þeim
æfilöng vinátta.
Eftir nokkurra mánaða dvöl í
þessu húsi fluttu þau í stórt
timburhús, einnig niður við sjó
ofarlega við Fjarðarstræti, er
nefnt var „Aldan". Næst fengu
þau rúmgóða íbúð í samkomuhúsi
Góðtemplara, „Hebron", við
Steypuhúsgötu (nú Sólgötu) og
bjuggu þar nokkur ár. Næst skeð-
ur það, að prestshjónunum er
boðið á leigu einbýlishúsið Sjónar-
hæð, sem var fallegt hús á
skemmtilegum stað ofan og innan-
vert við bæinn (eyrina). Töldu
flestir að þarna yrði þá framtíðar
prestssetur ísafjarðar. En því var
ekki að heilsa. Það var ekki fyrr
en um 1934—5, er ofurlítið var
farið að draga úr áhrifum heims-
kreppunnar að fé reyndist vera til
í ríkissjóði til að festa í prestssetri
á ísafirði. Varð þá fyrir valinu
steinhúsið nr. 10 við Pólgötu —
hálft húsið.
Þetta húsnæðisástand olli að
sjálfsögðu miklum vonbrigðum og
vandræðum, en aldrei heyrðist
æðruorð frá Guðrúnu. Henni
fannst jafnan nýja húsnæðið
ágætt. Hún hafði lag á því að
koma hlutunum þannig fyrir að
inni var vistlegt og notalegt.
A heimili þeirra hjóna var
mikill gestagangur og mikil gest-
risni. Gestir undu sér þar vel og
vafalaust hefur það verið viðmót
og atlæti hjónanna, sem áttu
mestan þátt í því.
Þegar Séra Sigurgeir kom vest-
ur skyldi ísafjarðarklerkur einnig
þjóna Hólssókn (Bolungarvík).
Landleiðina um Óshlíð fóru menn
helst ekki nema í ýtrustu neyð.
Þar var þá aðeins troðningur, er lá
ýmist niður í fjöru eða upp undir
kletta og var umferðin talin stór-
hættuleg sökum grjóthruns og
snjóflóða. Höfðu stundum orðið
þar dauðaslys. Var því oftast farið
sjóleiðina, en veður eru þarna oft
válynd og þá ófært á milli.
Séra Sigurgeir hagaði því svo að
messa skyldi í Bolungarvík 3ja
hvern sunnudag. Auk þess voru
svo ýmis prestverk, er þurfti að
framkvæma. Hjá jafn samvisku-
sömum manni kom ekki til mála
að messufall yrði vegna þess að
presturinn ekki kæmi. Ef sjóleiðin
væri ófær skyldi hann því fara
Óshlíðina. Hann lét útbúa sér
stóran og sterkan broddstaf, er
hafa skyldi að förunaut. Hann
komst oft í hann krappan og varð
frægur af þessum ferðum um
byggðarlagið. En prestsfrúnni leið
stundum ekki vel, þegar hún vissi
hann í þessum ferðum. Fyrst í
stað var hún kvíðin og hrædd og
fór þá oft að leika á píanóið til
þess að róa taugarnar, svo fór hún
ósjálfrátt að raula hinn hugð-
næma sálm „A hendur fel þú
honurn", sem margir jarðarbúar
hafa gripið til á neyðarstund og
einkum staldraði hún við síðari
hluta 2. erindis:
Að sýta sárt og kvíða
á sjálfan þig er hrís.
Nei. þú skalt bidja og bíða
þá blessun Guös er vís.
Og hún beið og bað og eiginmaður-
inn kom jafnan heim heill á húfi.
Eitt sinn á frumbýlingsárunum,
í öskrandi byl og hörku gaddi
kemur ferðamaður inn í íbúðina
úr ofsanum, hann var lítt þekkj-
anlegur, líkastur snjokarli. Þar
var húsbóndinn kominn, hafði
gengið inn Óshlíð eftir að hafa
lokið embættiskyldu í Bolungar-
vík. Eftir að hafa hjálpað honum
úr vosklæðunum segir frúin: „Þú
verður að fá eitthvað heitt að
drekka" og á samri stundu var
rjúkandi kaffi komið í bollann.
„Þú mátt til að fara í heitt fótabað
til að hita þér svo að þú fáir ekki
kvef eða jafnvel lungnabólgu" og
eftir örskamma stund var komin
skál með heitu vatni ásamt til-
heyrandi. Vafalaust hefur bónd-
anum hitnað við þessar móttökur,
en ég hygg þó, að það hafi einkum
verið ást og umhyggja eiginkon-
unnar, sem yljaði honum um
hjartarætur. Slíkur var ferðamát-
inn þá, öðruvísi en nú til dags í
upphituðum farkostum og mjúk-
um sætum um loft, láð eða lög
Um langt árabil hélt frú Guðrún
uppi heiðri Isafjarðar með undir-
leik sínum fyrir aðvífandi söng-
menn og kóra, er komu til að
skemmta bæjarbúum. Var oft
erfitt að fá undirleikara, en frú
Guðrún var jafnan reiðubúin til
aðstoðar í því efni, þegar hún gat
því við komið.
Við séra Sigurgeir sátum, um
langt árabil saman í stjórn Karla-
kórs ísafjarðar. Ég dáðist oft að
hugkvæmni hans og hugdirfsku í
sambandi við tillögur um starf-
semi kórsins. Það væri gaman að
rifja þær upp, en of langt mál að
greina frá þeim hér. Stjórnar-
fundir voru haldnir eftir atvikum í
barnaskólanum í sambandi við
æfingar, á heimili Jónasar Tómas-
sonar söngstjóra eða á heimili
formannsins, séra Sigurgeirs. Ég
minnist frú Guðrúnar í því sam-
bandi, ætíð var viðmót hennar
jafn elskulegt og brosið jafn blítt.
Auk söngmálastarfsins tóku
hjónin allmikinn þátt í öðrum
félagsmálastörfum. Þau voru bæði
í góðtemplarastúkunni Vöku frá
stofnun hennar og héldu þar uppi
söng og margskonar fræðslustarf-
semi. Guðrún starfaði mikið í
kvenfélaginu „Ósk“ og var formað-
ur þess síðustu 6 árin, sem hún
dvaldi á Isafirði, en Sigurgeir var
meðal stofnenda frímúrarastúku á
Isafirði og lengi lífið og sálin í
starfseminni þar.
Þeim hjónum varð fjögurra
barna auðið, er öll komust á legg
og hafa reynst góðir og nýtir
þjóðfélagsþegnar eins og við mátti
búast. Þau eru: Pétur, vígslubisk-
up á Akureyri, kvæntur Sólveigu
Ásgeirsdóttur, Sigurður, deildar-
stjóri í Útvegsbanka íslands,
kvæntur Pálínu Guðmundsdóttur,
Svanhildur, ritari í utanríkisráðu-
neytinu og Guðlaug gift Sigmundi
Magnússyni yfirlækni í Landspít-
alanum.
Séra Sigurgeiri var veitt bisk-
upsembættið frá ársbyrjun 1939.
Áður en þau hjónin fóru frá
Isafirði var þeim haldið myndar-
legt samsæti og þar kvödd með
klökkum huga og einlægu þakk-
læti fyrir unnin störf. Við það
tækifæri flutti Guðm. Geirdal
þeim hugljúft kvæði frá Isafjarð-
arsöfnuði, þar segir m.a.:
En hversu þér varft björt otf ttrelðfær
brautin.
á brattan þó að stefndi allt þitt Iff.
er augljóst vitni um æfiförunautinn.
Sem aldrei brást - þitt hugumkæra vff,
er skóp þér björt og hugþekk húsakynni.
þann heima-arin. sem þú þráðir mest.
er vinum stæði opinn æ hvert sinni
og örmum vefði förumóðan gest.
og ennfremur:
Vér biðjum góðs og bregðum þakkarsveiga
og blessum Ijúfa vini á kveðjustund. —
Sigurgeir biskup varð bráð-
kvaddur 13. okt. 1953. Var þá
mikið skrifað um manninn og
biskupinn og störf hans. Mér
finnst ástæða til að undirstrika,
að eitt af bestu störfum Sigurgeirs
biskups var að ráða Sigurð Birkis
sem söngmálastjóra þjóðkirkjunn-
ar og endurbæta og lífga með því
kirkjusönginn í landinu, sem verið
hafði í mikilli lægð.
Frú Guðrún lifði mann sinn í
rúmlega aldarfjórðung. Hún flutti
fljótlega úr þáverandi biskupsetri
að Gimli við Lækjargötu að Greni-
mel 17, þar sem heimili hennar
stóð til dauðadags. Hún var að
upplagi sterkbyggð, bæði til lík-
ama og sálar og naut góðrar
heilsu. Hún kvartaði ekki þótt
minniháttar lasleika bæri að
höndum og lét ætíð dagleg störf
sitja í fyrirrúmi. Yfir áttrætt
komin þurfti hún í fyrsta sinn að
leggjast á spítala., en þá tóku líka
við langar sjúkdómslegur og upp-
skurðir.
Hin síðari ár hafði hún dvalist
oft á Heilsuhæli NFLÍ í Hvera-
gerði. Þótti henni þar gott að vera
og eignaðist þar marga góða vini.
Þar var hún stödd í apríllok s.l., er
hún veiktist skyndilega og var
flutt í Landspítala þar sem hún
andaðist 20. júlí s.l.
Ég vil að lokum þakka Guðrúnu
gömul kynni og gott starf og óska
henni góðrar ferðar yfir móðuna
miklu. Ég veit að ég mæli það
einnig fyrir munn allra Vestfirð-
inga, er kynni höfðu af henni.
Jafnframt sendi ég börnum
þeirra hjóna og öðrum aðstand-
endum innilegar samúðarkveðjur.
Höndin, sem þiic hinuaó leiddi.
himins til þiit aftur ber.
Drottinn elskar. — Drottinn vakir
daaa' og nætur yfir þér.
ólafur I. Magnússon.
Mér er ljúft og skylt að minnast
mágkonu minnar Guðrúnar Pét-
ursdóttur frá Hrólfsskála nokkr-
um orðum. Hún gekk að eiga
bróður minn þegar ég var ung
stúlka í Reykjavík og eru því
kynni okkar orðin æði löng. Á
þriðja áratug aldarinnar dvaldi ég
um skeið á heimili hennar og
bróður míns vestur á ísafirði.
Guðrún hafði tekið tengdaföður
sinn, föður minn, inn á heimilið er
hann var orðinn ekkjumaður og
hafði fengið heilablóðfall. Þá voru
ekki hjúkrunar- og elliheimilin til
að hlaupa undir bagga. Heimili og
fjölskylda voru athvarf manna og
verkin sem hlóðust á húsmæðurn-
ar voru oft meiri en nú þætti
hæfa. Guðrún reyndist tengdaföð-
ur sínum hið besta. Hún stýrði
heimili sínu með skynsemi, festu
og rósemi. Hún var klettur. Seinna
þegar gatan varð greiðari og
Guðrún gekk ásamt manni sínum
til æðstu virðingar með þjóð sinni
hélt hún háttum sínum. Bak við
glæsilega framgöngu hennar ríktu
sem fyrr vitsmunir hennár og
rósemi. Þetta voru ættarfylgjur
frá ágætum forfeðrum. Þjóðin
mun ekki gleyma tíginmannlegri
framkomu Guðrúnar Pétursdóttur
í stöðu biskupsfrúar. Ég minnist
mikilhæfrar og trygglyndrar
manneskju, sem aldrei vék af vegi
skyldunnar. Þökk fyrir þau kynni.
ólöf Sigurðardóttir,
Bogahlíð 11.
Sigtryggur vann
í dag kemur ÞURSABITIÐ ut i
Danaveldi og í tilefni dagsins fylgir
lítil plata að eigin vali í kaupbæti
til þeirra sem versla „bitið“ hjá
okkur í dag.

ÞURSABIT

FALKINN
Suðurlandsbraut 8 Laugavegí 24 Vesturveri
Sími 84670 Sími 18670 Sími 12110