Morgunblaðið - 02.12.1979, Qupperneq 7

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 2. DESEMBER 1979
39
Ég læsti húsdyrunum, dró tjöld-
in fyrir gluggana og ýlfraði svo
eins og sært dýr.
Blóm fölna. Sólsetur slokkna.
Vinir hafa yfirgefið mig. Ásta-
sambönd hafa bugað mig. En þú,
mamma, varst óskeikul. I þér
var hinn eilífi frumkraftur. Um-
hverfis þig var ódauðleikinn.
Næsta hálfa árið héldum við,
læknirinn og ég, leyndu fyrir þér
eðli þess sjúkdóms, sem átti eftir
að draga þig til dauða. Tvívegis
átti ég eftir að hitta þig áður en
þessi dagur í febrúar 1975 rann
upp, — dagurinn þegar þú í
svefni yfirgafst þessa plánetu á
þann hátt sem sæmdi óskeikulli
tilfinningu þinni fyrir því hvað
hæfði og fyrir sléttu og felldu
yfirborði.
Þegar ég sá þig í síðasta sinn,
í desember 1975, sagði ég þér um
leið og ég fór út frá þér í Santa
Barbara, að ég væri að leggja
upp í ferð í sambandi við Cactus
Flower, en hins vegar hefði ég
komizt að samkomulagi við
framleiðandann um að ég þyrfti
ekki að vinna í dymbilvikunni,
og þá kæmi ég til Kaliforníu til
að vera hjá þér. Andlit þitt
stirðnaði og röddin brast: „Æ,
Joan, það er svo langt þangað
til.“ Báðar vissum við að við
mundum ekki sjást aftur.
Síðustu orðin, sem þú sagðir
við mig í þessu lífi, þegar við
töluðum síðast saman í síma,
voru þessi: “Mundu, hvað mér
þótti vænt um þig.“
- Á.R.
' « ICELand
ÍSLENZK ÞJÓÐLÖG
Sungin af Guðrúnu Tómasdóttur við píanóundir-
leik Olafs Vignis Albertssonar.
Þessi hljómplata tveggja af fremstu tónlistar-
manna okkar er án efa ein merkasta þjóðlaga-
plata sem út hefur komið hérlendis.
I einstaklega vönduðu umslagi plötunnar er að
finna skýringar og Ijóð prentuð bæði á íslenzku
og ensku.
Þetta er hljómplata sem á erindi til allra tónlistar-
unnenda, áhugamanna um íslenzka menningar-
arfleifð og er jafnfamt tilvalin gjöf til vina og
kunningja erlendÍS. Heildsölubirgðir fyrirliggjandi.
FÁLKINN
Suðurlandsbraut 8 — Sími 84670 Vesturveri — Sími 12110 §!
Laugarvegi 24 — Sími 18670
inu. Enn þann dag í dag er að
koma til mín bláókunnugt fólk,
sem stærir sig af því að hafa
þekkt þig. Því finnst það hafa
verið forréttindi að fá að kynn-
ast þér í sambandi við kvik-
myndir, í leikhúsi og víðar.
Síðasta sumarið, sem þú lifðir,
tók ég á leigu hús á Völuströnd
til að geta verið nálægt þér. Þú
hafðir alltaf haft mætur á þess-
ari veðurbörðu strönd, og fórst
oft með okkur þangað þegar við
vorum litlar á jólum og í leyfum.
„Staðurinn minnir mig á Japan,"
sagðirðu oft. Þú bjóst þar um
skeið áður en þú settist að í
Santa Barbara. í þessu sama
húsi varstu með mér um jólin
1970.
Á heitum ágúst-morgni árið
1974 var ég á leið eftir hrað-
brautinni meðfram ströndinni
til að sækja þig. Við áttum að
eiga saman tíu góða daga við
sjóinn. Við áttum að ganga eftir
ströndinni, sitja undir trjánum í
garðinum og segja hvor annarri
allt það, sem við vildum sagt
hafa, það, sem við höfðum van-
rækt að tala um, allt það, sem
við höfðum ekki viljað tala um í
öll þessi ár. Eftirvænting mín
var mikil. Ég vonaði að ég væri
orðin nægilega þroskuð til að
hafa hemil á tilfinningum
mínum og vera hlutlæg í skoðun-
um. Mest af öllu langaði mig þó
til að spyrja þig, spyrja þig að
svo ótalmörgu, sem ég hafði
aldrei þorað að orða við þig.
Hafðir þú elskað föður minn? Af
hverju hafðir þú hatað þína
eigin móður og slitið öll tengsl
við England? Hvernig hafðir þú
verið sem barn? Til hvers hafði
þig langað?
Ég kom til Santa Barbara um
kvöldið. Á bakaleiðinni fórum
við um Montecito-hæðir, með-
fram ströndinni þar sem pálm-
arnir vaxa. Elsku, fallega, glað-
væra, orðheppna og hláturmilda
mamma mín, nú varstu komin
með þykk, óklæðileg gleraugu og
heyrnartæki. Sokkarnir hlykkj-
uðust um kálfana, sem eitt sinn
höfðu verið svo fallega lagaðir.
Kasmírkápan þín var styttri en
kjóllinn. Eg fékk kökk í hálsinn
þegar ég virti fyrir mér þennan
hrörnandi líkama, og ég fékk
sting undir bringspalirnar.
Þú hafðir nánast enga lyst á
kvöldmatnum. Á meðan við sát-
um yfir borðum æpti ég upp í
heyrnartækið það, sem ég hafði
að leggja til málanna í samtali,
sem ekki snerist um annað en
fánýti. Svo fórum við í bíó.
Meðan við horfðum á „Daisy
Lilian de Havilland með dætur sínar.
líkama þinn með handklæðinu.
Þegar þú varst loks komin upp í
rúmið aftur forðaði ég mér.
50 kílómetrum norður af
Santa Barbara lagði ég bílnum
fyrir utan veginn. Þar sem ég sat
í bílnum í skógarrjóðrinu grét
ég. Klukkan var enn ekki orðin
níu. Ég hafði engan morgunmat
fengið.
Klukkan eitt eftir hádegi var
ég komin til baka á Völuströnd.
Nokkrum
árum síðar
var komið
að Oliviu
de Havilland
að fá Oscars-
verðlaunin,
en jafnvel á
þeirri stundu
átti hún
í erfiðleikum
með að þýðast
systur sína.
Miller" spörkuðu strákarnir
fyrir aftan okkur látlaust í
stúkusætin okkar. Áður en
myndin var hálfnuð gekk ég út
með þig.
Um kvöldið lagðist ég til
svefns á bekk í stofunni fyrir
framan herbergið þitt. Ég vakn-
aði næsta morgun, liggjandi í
fósturskorðum á gólfinu. Þú
hafðir stiklað yfir mig á leiðinni
fram í eldhús til að búa til te.
Þegar ég var búin að klæða
mig opnaði ég dyrnar að svefn-
herberginu. Þú sazt nakin á
rúmstokknum og varst að bisa
við að komast í sokkinn. „Ég get
það ekki Joan. Ég get ekki farið
með þér niður á Völuströnd. Ég
hef engan þrótt til þess,“ sagð-
irðu.
Ég vissi að þú sagðir þetta
satt, þótt hjúkrunarkonan hefði
fengið mér tíu daga insúlín-
skammt handa þér. Eg lagði ekki
að þér og reyndi ekki að fá þig til
að samþykkja að útiveran mundi
styrkja þig og hressa. Greinilega
var hluti af þér lagður af stað í
hinztu ferðina.
Frá því í barnæsku hafði ég
aldrei séð þig óklædda. Mér
fannst að ég ætti að líta undan
þegar ég hjálpaði þér upp í
baðkerið og þerraði skorpinn