Morgunblaðið - 14.12.1979, Blaðsíða 22

22
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 14. DESEMBER 1979
Magnús Jónsson —
Nokkur kveðjuorð
Fæddur 18. nóvember 1938.
Dáinn 2. desember 1979.
Magnús Jónsson var nýlega orð-
inn 41 árs, er hann lést hinn 2.
desember s.l. í Carbondale, Illi-
nois, Bandaríkjunum, þar sem
hann var að ljúka framhaldsnámi
í sálarfræði. Banamein hans var
kransæðastífla.
Foreldrar hans eru bæði látin,
móðir hans Ragnheiður Möller í
janúar á þessu ári, og faðir hans
Jón Magnússon fréttastjóri fyrir
nokkrum árum. Magnús var mjög
góðum gáfum gæddur og hann
hlakkaði mikið til að fara að vinna
að námi loknu. Fyrir einu ári
veiktist hann mjög alvarlega af
völdum þessa sjúkdóms en virtist
vera á batavegi, en slíkt hefur þó
aðeins verið tímabundið.
Magnús stundaði nám í kvik-
myndagerð í Moskvu, eftir stúd-
entspróf 1958 og lauk kvikmynda-
leikstjórn 1964. Síðan kom hann
heim og stundaði leikstjórn og
leikhússtjóri var hann á Akureyri
í tvö ár. Hann samdi nokkur
leikrit og gerði kvikmyndir.
í návist frænda míns var maður
umvafinn mikilli hlýju og glað-
lyndi. Aldrei man ég eftir að hann
hafi nokkru sinni lagt nokkrum
manni annað en gott eitt til. Langt
er nú síðan Þormóðsslysið varð.
Aldrei hefi ég gleymt því, þegar ég
kom hingað suður og hann þá
nýlega orðinn 5 ára. Frændi minn
sá að eitthvað mikið var að,
faðmaði mig að sér, lagði litlu
handleggina um máls mér og
sagði. „Þegar ég verð stór skal ég
ná í manninn þinn niður í sjóinn
fyrir þig.“ Það einkenndi Magnús
strax, bjartsýnin og hjartagæsk-
an.
Ég samhryggist innilega börn-
unum hans fjórum, sem hann átti
með fyrri konu sinni Kurigei
Alexöndru frá Sovétríkjunum.
Einnig samhryggist ég innilega
seinni konu Magnúsar, Renötu
Kristjánsdóttur frá Akureyri, og
bræðrum hans tveim, Friðrik Páli
og Hrafni Eðvald.
Að verða gamall er ekki erfitt
fyrir þá sem halda heilsu, erfiðara
er að sjá að baki vinum og
vandamönnum.
Allt í einu er öllu lokið, ég bið
Magnúsi frænda mínum guðs
blessunar.
Hanna frænka.
Magnús Jónsson var skáldið og
fagurkerinn í hópi okkar mann-
kynsfrelsaranna, sem hvað mest
héldum hópinn á unglings- og
menntaskólaárum. Gáfnafar hans
einkenndist af næmleika fyrir
hugmyndum og karakter; hann
var rómantískur, hugkvæmur og
frumlegur. Hann var líka
lífsnautna- og gleðimaður, en ekki
að sama skapi þrekmikill eða
úthaldsgóður.
Jóhann Sigurjónsson hefur
löngum verið minn maður meðal
skálda. Skáldskapur hans er ekki
mikill að vöxtum, en ljóðperlur
hans eru fullkomnir dýrgripir að
formi og hugsun. Og persóna
skáldsins og ævi var öll í merki
heillandi skáldskapar. Magnús
vinur minn Jónsson minnti mig
löngum á þetta eftir'ætisskáld
mitt. Hann var svipaðrar gerðar.
Og eins og skáldið er hann nú
fallinn frá á unga aldri — frá
hálfköruðum yrkisefnum.
Sú vinátta, sem menn bindast á
unglingsárum, rofnar ekki, þótt
fundum beri sjaldan saman og
viðfangsefnin séu ólík. Þannig var
það um okkur Magnús. En þá
sjaldan að við hittumst á förnum
vegi hin síðari ár, voru það
ævinlega fagnaðarfundir. Við
höfðum brallað svo margt saman í
gáskafylli unglingsára og allt var
það eins og það hefði gerzt í gær.
Aldrei bar fundum okkar svo
saman við við rifjuðum ekki upp
frægðarsögur af lengsta saltfisk-
túr útgerðarsögunnar, sem við
fórum saman áflaggskipi íslenzka
flotans, Gerpi, sumarið eftir stúd-
entspróf. Þetta var þriggja mán-
aða úthald og áhöfnin reyfaraleg í
bezta lagi. Þegar við komum til
hafnar í heilagri Jónsborg á Ný-
fundnalandi eftir 2ja mánaða sjó-
volk, fyrirfannst enginn ræðis-
maður, engir peningar og ekki
neitt, sem til skemmtunar mátti
vera. Þá sýndi Magnús rétt einu
sinni, að hann dó aldrei ráðalaus.
Þetta var í september 1958 og
útfærsla landhelginnar í 12 mílur
var í heimsfréttunum. Þar sem við
vorum hásetar á útgerð Lúðvíks
Jósepssonar, og höfðum verið að
skarka innan 3ja mílna landhelgi
Kanadamanna, þótti Magnúsi ejn-
sýnt, að sameiginleg þekking okk-
ar á sjávarútvegs- og hafréttar-
málum hlyti að vera einhverra
peninga virði. Við settum því
saman iærða ritsmíð á ensku um
hafréttarmál og hvöttum Ný-
fundnalendinga eindregið til dáða
í landhelgismálum, að fordæmi
íslendinga. Þessa ritsmíð seldum
við blöðum og útvarpi eyjar-
skeggja, án þess hver vissi af
hinum, og fengum fyrir skotsilfur,
sem entist Gerpismönnum til dýr-
legrar veizlu næturlangt í jazz-
klúbbi Jónsborgarmanna, Bella
Vista. Að vísu þurfti næturkokk-
urinn, undirritaður, að selja port-
úgalskri útgerð eitthvert tros af
skipskostinum, til að eiga fyrir
reikningnum, eftir að ritlaunin
þraut. Það er óhætt að skýra frá
þessu núna, því að útgerðin er
komin á hausinn og málið fyrnt.
Aðrir menn munu ugglaust
minnast leiklistarstarfa Magnús-
ar og kvikmyndagerðar. En það er
lífskúnstnerinn Magnús, sem ég
geymi í minningunni, þótt sjó-
ferðasögu hans sé nú lokið.
13.11.1979,
Jón Baldvin.
Vinur minn og æskufélagi,
Magnús Jónsson, leikstjóri, er til
grafar borinn í dag. Hann lézt af
hjartaslagi í Bandaríkjunum fyrir
skömmu, þar sem hann hafði verið
við nám um skeið. Fundum okkar
bar saman fyrir 30 árum í Laug-
arnesskólanum, þegar við vorum
ellefu ára gamlir. Þar tengdist
lítill hópur skólafélaga — sem átti
eftir að stækka, þegar á skóla-
göngu leið — vináttuböndum, sem
ekki hafa rofnað og ekki munu
rofna, þrátt fyrir þær sviptingar,
sem orðið hafa og vafalaust eiga
eftir að verða, í lífshlaupi hvers og
eins. Magnús Jónsson var einn í
þessum hóp.
Hann var sonur þeirra hjóna
Jóns heitins Magnússonar, frétta-
stjóra útvarpsins og Ragnheiðar
Möller, sem lézt fyrir ári. Faðir
hans var ættaður frá Sveins-
stöðum í A-Húnavatnssýslu, móð-
ir hans var bróðurdóttir Ólafs
Friðrikssonar. Hann var elztur
þriggja bræðra. Okkur skólafélög-
um hans var vel tekið á æsku-
heimili hans við Langholtsveg, þar
sem við fengum stundum athvarf
til að sinna ákveðnum hugðarefn-
um, sem miklu skiptu þá stundina.
Laugarnesskólinn var á þessum
árum frábær skólastofnun, sem
naut forystu tveggja merkra
skólamanna, þeirra Jóns Sigurðs-
sonar, skólastjóra og Gunnars
Guðmundssonar, þá yfirkennara
og síðar skólastjóra við skólann.
Kennari okkar, Skeggi Ásbjarnar-
son, var dáður og virtur og okkur
þótti vænt um hann og þykir enn.
Ég hygg, að árin í Laugarnesskól-
anum hafi verið hamingjuár fyrir
okkur öll, skemmtilegt tímabil ævi
okkar, sem við horfðum til með
söknuði og hlýju.
í þessu umhverfi varð vinátta
okkar Magnúsar Jónssonar og
nokkurra skólasystkina til, mótað-
ist og þroskaðist og dýpkaði með
árunum. Leiðin lá í landsprófs-
deild í Gagnfræðaskóla Austur-
bæjar, þar sem hópnum bættist
verðmætur liðsauki og síðan í
Menntaskólann í Reykjavík, þar
sem hann efldist enn. Ég hygg, að
smátt og smátt hafi Magnús
Jónsson áunnið sér sérstakan sess
í hugum okkar. Hann var öðru
Fyrsta sólóplatan
hans Bjarka
hefur sannarlega vakiö mikla athygli
Sannar dægurvísur
er sannarlega plata sem allir þurfa aö
eignast.
/tí'RUNALIÐI-Ð
w MEÐ ELD I HJARTA
Brunaliðið
með eld í hjarta
er jólaplata Brunaliösins endurútgefin
vegna mikillar eftirspurnar.
HLJOMPLÖrUÚTG4MN hf.