Morgunblaðið - 05.01.1980, Qupperneq 10

10
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 5. JANÚAR 1980
I
Anna Bjarnadóttir skrifar frá Chicago II
Hvítir og
svartir í
sama
Flutningur fólks úr mið-
borgum Bandaríkjanna út í
úthverfin á síðustu þremur
áratugum hafa valdið ýmsum
vandamálum. Yfirleitt er það
menntað og vel launað fólk
sem kýs að búa fyrir utan
borgirnar. Skatttekjur borg-
anna hafa því lækkað mjög á
undanförnum árum og marg-
ir valda ekki lengur kostnaði
við þjónustu sem þeim er gert
að veita þeim sem eftir sitja.
Skólum miðborganna hefur af
þessum sökum hnignað ört á
síðustu árum. Margir eru
jafnvel orðnir svo slæmir að
þjóðin saup hveljur þegar
Carter forseti ákvað að senda
dóttur sína Amy í skóla í
námunda við Hvíta húsið —
hún reyndist bara sækja hann
í eitt ár og gengur nú í
einkaskóla í efnaðra hverfi
Washington.
Bandarískar borgir skipt-
ast í hverfi eftir hörundslit og
bekk
þjóðerni borgarbúa. Blökku-
fólk og fyrsta kynslóð inn-
flytjenda býr yfirleitt í hverf-
um næst miðbænum. Fátækt
er þar algeng. Skólar þessara
hverfa eru fæstir upp á
marga fiska. Bandarísk lög
kveða á um það að skólar séu
setnir bæði hvítum og svört-
um nemendum. Til að koma
því í kring hefur verið gripið
til þess ráðs að keyra börn
milli skólahverfa. Það þykir
ekki góð lausn en jafnar þó
hlutskipti þeirra í menntun
og hvetur þau til að umgang-
ast.
Borgarstjórn Chicago hefur
neitað að aka börnum milli
skólahverfa. Hún ber við
hættu á uppreisn foreldra og
nemenda sem búa í námunda
við skóla, sem eðlilegra væri
að börnin sæktu, og kostnaði
við keyrsluna. Menntamála-
ráðuneytið í Washington
stefndi borginni nú í haust
fyrir rétt vegna þessa og hætt
Nemendur kveikja af og til í húsum i nágrenni Morgan Park High School.
Á leið i skólann
Gísli Baldvinsson:
í upphaíi
kosningabaráttu
Það þykir nokkuð spákonulegt í
upphafi þessa árs að hafa slíka
fyrirsögn á greinakorni, svo
mikill hluti greinarinnar fer í að
reyna að rökstyðja þessa stað-
hæfingu ásamt því um hvað
verður tekið á.
Staðan í dag
Þegar kosningaúrslitin lágu
fyrir var ljóst að einkennileg
staða var komin upp í stjórn-
málunum.
Alþýðubandalagið rak þannig
kosningabaráttu að augljóst var
að sá flokkur ætlaði ekki í stjórn
að kosningum loknum. Þegar
þeir voru spurðir um efna-
hagsmálastefnu sína kom ætið
það svar að lausn vandans lægi í
því að auka framleiðini. Ekki
gerðu þeir neina tilraun til að
gera nánari grein fyrir þessari
stórmerku uppgötvun sinni. Svo
og lögðu þeir mikla áherslu á að
ekki mætti skerða laun þeirra
lægst launuðu eins og þeir einir
hefðu það á stefnuskrá sinni.
Sannast sagna rekur enginn
stjórnmálaflokkur eins óábyrga
stjórnmálastefnu á íslandi sem
Alþýðubandalagið ef Hinn
flokkurinn og Sólskinsflokkur-
inn eru undanskildir.
Þessi flokkur virðist hafa það
eitt að markmiði að fitna af
óánægju í þjóðfélaginu og ef
hann á að taka þátt í óvinsælli
ákvörðunartöku þeytist hann í
burtu eins og bummerang.
Sannleikurinn er sá að Al-
þýðubandalagið sér fram á
vandræði í hverju horni. Launa-
samningar eru lausir, her-
stöðvaandstæðingar virðast
vera búnir að missa trúna á að
Alþýðubandalgið reki herinn
nokkurn tímann úr landi. Eftir
þréttán mánaða stjórnasetu
misstu þeir þrjá þingmenn svo
þeim þykir heppilegra að hoppa
uppá fjósbitann sinn og sleikja
sárin.
Alþýðuflokkurinn sem
sprengdi vinstri stjórnina held-
ur áfram í sj álfseyðingarhvöt
sinni að klúðra hverju mafinu af
öðru jafnt utan þings sem inn-
an. Mér þykir það ekki nægjan-
leg afsökun að þingflokkur
þeirra sé svo reynslulítill. Kunni
þeir að minnsta kosti ekki
mannganginn í pólitískri ref-
skák eiga þeir ekki að vera biðla
til kjósenda. í viðbót virðast
kratar vera farnir að missa
tiltrú á fremur veikum og
bláeygðum foringja.
Framsóknarflokkurinn sigur-
vegari kosninganna vill ekki
vera með í pólitík nema stund-
um því pabbi formannsins var á
móti íhaldinu. Einnig passaði
flokkurinn sig á því að segja
sem minnst í kosriingabarátt-
unni. Efnahagsstefna þeirra
Gísli Baldvinsson
gekk út á það á þriggja mánaða
tímabili verði gefnar út tilkynn-
ingar um að nú sé verðbólgan
50%, síðan 40% og svo framveg-
is án tillits til aðstæðna.
Steingrímur lagði svo áherslu á
sáttfýsi milli byggðarlaga og
stétta m.ö.o. Stétt með Stétt og
varð það miður að enginn fram-
bjóðandi Sjálfstæðisflokksins
virtist gera athugasemd við
slíkt slagorðahnupl.
Hvað með
Sjálfstæðisflokkinn ?
Sjálfstæðisflokkurinn vann
tölulega í kosningunum en tap-
aði samt. í kosningabaráttunni
virtust sumir frambjóðendur
Sjálfstæðisflokksins ekki sam-
mála stefnu flokksins sem mót-
uð var á síðasta landsfundi. Eða
þeir höfðu ekki kynnt sér nægj-
anlega vel stefnu flokksins í
einstökum málaflokkum s.s.
landbúnaðarmálum, vaxta og
peningamálum, skattamálum og
orkumálum. Annað hvort vissu
menn ekki hvað þeir voru að
samþykkja eða þeir höfðu ekki
aðstöðu að kynna sér málin.
Andstæðingarnir gátu oft
bent á þetta misræmi og það
veikti málefnalega stöðu flokks-
ins.
Það er að vísu rétt að slagorð-
ið Leiftursókn gegn verðbólgu
var ekki samið á landsfundi en
stefnan var mótuð þar undir
nafninu Endurreisn í anda
frjálshyggju. Það sem einfald-
lega tókst ekki var að setja
stefnuna fram á nógu skýran og
einfaldan hátt fyrir kjósendur.
Þeir óttuðust atvinnuleysi ef
leiftursókninni yrði beitt.
En allur samdrátturinn á
samneyslunni átti aðeins að
verða 10% af þeim drögum sem
Tómas Árnason lagði fyrir Al-
þingi s.l. haust. Það frumvarp
var vægast sagt verðbólguhvetj-
andi, enda sprakk ríkisstjórnin
m.a. vegna þess. Tillögur Al-
þýðuflokksins þýðir um 3—4%
minni samdrátt — það er nú
allur munurinn.
Það sem einfaldlega átti að