Morgunblaðið - 21.11.1980, Qupperneq 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 21. NÓVEMBER 1980
Eftirlaun aldraðra:
Onóg kynning
á réttindum
aldraðs fólks
10% nota lífeyris-
rétt samkvæmt
nýjum lögum
Með loKum um eftirlaun
aldraðra, sem tóku gildi um
sl. áramnt, öðluðust 3000—
3500 manns rétt til lífeyris-
greiðslu samkvæmt þessum
lögum.
Magnús II. Magnús-
son (A) spurðist fyrir um,
hve margir hefðu notfært
sér þennan rétt. í svari
Svavars Gestssonar, félags-
málaráðhera, kom fram. að
400 hefðu sótt um þennan
lífeyri og 222 fengið — eða
innan við 10% þeirra, sem
talið var að rétt ættu til
lífeyrisins. Á fjárlögum árs-
ins var áætiað 1350 m.kr.
vegna þessa lagaákvæðis, en
aðeins 124,6 m.kr. hafa ver-
ið greiddar.
Svavar Gestsson, félags-
málaráðherra, taldi orsök
þess, hve fáir nota þennan
rétt, þekkingarleysi viðkom-
enda og ónóga kynningu af
hálfu opinberra aðila sem
um eiga að fjalla. Boðaði
hann kynningarherferð til
að koma vitneskju hér að
lútandi á framfæri.
Magnús H. Magnússon
taldi hinsvegar að nýta ætti
þá tölvutækni og þau upplýs-
ingagögn, sem skattakerfið
hefur yfir að ráða, til að gera
skrá um rétthafa til þessa
lífeyris, þann veg, að réttur-
inn yrði færður á borð við-
komenda.
Halldór Ásgrimsson
Friðrik Sophusson
Pétur SÍKurðsson
Benedikt Gröndai
Albert Guðmundsson
Ragnar Arnalds
Eg”' Kjaradómur ákveði
kaup og kjör þingmanna
Leiðrétting:
Birgðastöð
í Helguvík
Á þingsíðu Mbl. í fyrradag
er greint frá tillögu til þings-
ályktunar um að hraða ákvörð-
unum og framkvæmdum v.ið
olíubirgðastöð í Helguvík.
Þar er fyrsti flutningsmaður
tilgreindur Ólafur Björnsson
(A), sem rétt er, en niður féllu
nöfn meðflutningsmanna, en til-
löguna flytja þingmenn Alþýðu-
flokks og Sjálfstæðisflokks í
Reykjaneskjördæmi (Karl
Steinar Guðnason, Matthías Á.
Mathiesen, Ólafur G. Einarsson
og Salome Þorkelsdóttir).
Getur þýtt verulega launahækkun á
versta tima, sagði f jármálaráðherra
Frumvarp tii laga um þingfararkaup alþingismanna, þess efnis, að
Kjaradómur ákveði þingfararkaup og önnur kjör þingmanna, var
samþykkt sem lög frá Alþingi með 21x1 atkvæði í neðri deild i gær.
Frumvarpið hafði áður hlotið san
• Halldór Ásgrimsson (F) mælti
fyrir nefndaráliti, sem fól í sér
stuðning við frumvarpið. } máli
hans kom fram að einn nefndar-
maður, Matthías Á. Mathiesen,
hefði verið fjarverandi afgreiðslu
nefndarinnar, vegna veikinda, og
annar nefndarmaður, Albert Guð-
mundsson. hefði ekki tekið þátt í
afgreiðslu málsins.
• Pétur Sigurðsson (S) kunngerði
minnihlutaálit Matthíasar Á.
Mathiesen (S), þess efnis, að hann
teldi rétt að Alþingi hefði áfram
með höndum þetta ákvörðunar-
vald, en afhenti það ekki aðila utan
þings. Hér væri um „prinsipp“-at-
riði að ræða, auk þess sem hið
breytta fyrirkomulag myndi frem-
ur leiða til hækkunar en lækkunar
fkki efri deildar.
þingfararkaups. Hér væri um und-
anlátssemi að ræða við utanaðkom-
andi þrýsting, einkum frá „rauð-
vínspressunni", sagði Pétur.
• Albert Guðmundsson (S) sagð-
ist sammála síðasta ræðumanni.
Ég kann illa við að Alþingi sendi
„vandamál", sem það á að leysa
sjálft, út í bæ. Þetta er flótti undan
utanaðkomandi þrýstingi. Færa
mátti starfssvið þingfararkaups-
nefndar yfir á þingforseta, sem
ábyrgð af rekstri þingsins hvílir á,
en þessi breyting er viðurkenning á
vanmætti Alþingis.
• Friðrik Sophusson (S) sagði
frumvarpið samkomulagsmál þing-
flokka. Sjálfsákvörðun þingmanna
á eigin kaupi og kjörum hefði verið
Stefán Jónsson, alþingismaður:
Ríkiseinkasala á sjón-
varps- og útvarpstækjum
Aðrir þingmenn leggja til að útvarpið fái aðflutnings-
gjöld af sjónvarpstækjum sem markaðan tekjustofn
Stefán Jónsson. þingmaður Alþýðubandalags, lýsti því yfir í
umræðu um rikisútvarpið á Alþingi i gær. að hann hygðist bera
fram breytingartillögu við frumvarp Eiðs Guðnasonar. þess efnis,
að rikisútvarpið fengi á ný einkasölurétt á viðtækjum (útvarps-
tækjum og sjónvarpstækjum).
Frumvarp Eiðs Guðnasonar
(A) felur það í sér, eins og áður
hefur verið frá skýrt á þingsíðu
Mbl., að ríkisútvarpið fái í þrjú
ár (frá samþykkt frumvarpsins
ef að lögum verður) aðflutnings-
gjöld af sjónvarpstækjum og
hlutum í þau (þ.e. tolltekjur). —
Þorvaldur Garðar Kristjánsson
(S) hafði og flutt breytingartil-
lögu við frumvarpið þess efnis,
að ríkisútvarpið fengi umrædd
aðflutningsgjöld sem markaðan
tekjustofn án tímasetningar um,
hvenær niður félli.
í umræðunni tók til máls
Davíð Aðalsteinsson auk fram-
angreindra þingmanna, og lét í
ljós samþykki við þennan tekju-
póst ríkisútvarpsins. Hafa því
talsmenn úr fjórum þingflokk-
um lýst sig fylgjandi því, að
ríkisútvarpið fái umrædd að-
flutningsgjöld sem tekjustofn
(sem gengur á svig við fjárlaga-
frumvarp fjármálaráðherra). Áð
auki vill Stefán Jónsson færa
viðtækjaverzlun í einkasöluform
á ný. Ríkisútvarpið var rekið
með miklum halla sl. ár og
stefnir í enn meiri halla í ár.
umdeild og því rétt að hlutlaus
aðili, Kjaradómur, ákvæði kaup
þingmanna með hliðsjón af eðli-
legri viðmiðun í þjóðfélaginu.
• Benedikt Gröndal (A) sagði
rétt, enda grundvallaratriði í
stjórnskipan, að einn aðili í ríkis-
kerfinu hefði eftirlit og væri hemill
á annan. Ekkert væri athugavert
við það né væri það niðurlægjandi
fyrir Alþingi þó hlutlaus aðili,
Kjaradómur, ákvæði þingfarar-
kaup. Það er valdahroki að halda
öðru fram.
• Ragnar Arnalds, fjármálaráð-
herra, sagði þetta frumvarp engan-
veginn óumdeilanlegt. Sum ákvæði
þess þyrftu nánari skoðunar við.
Allar líkur benda og til að þing-
menn geti átt von á talsverðri
launahækkun með þessu breytta
fyrirkomulagi, sem e.t.v. skellur
yfir á versta tíma, þegar þess er
krafizt af öðrum að gæta hófs á
launavettvangi. Ráðherra sagði
ekki rétt að láta þetta mál „læðast
gegn um þingið". Hann gagnrýndi
og 11. gr. frumvarpsins, sem felur
það í sér að þingmaður er gegnir
starfi hjá ríki eða ríkisstofnun —
með þingmennsku — skuli njóta
launa skv. mati viðkomandi ráðu-
neytis, þó aldrei hærra en 50%.
Hér væri boðið upp á ósamræmi.
Að lokinni umræðu var frum-
varpið samþykkt til þriðju um-
ræðu. Og að lokinni þriðju um-
ræðu, sem fór fram á nýjum fundi
nokkru síðar, var frumvarpið sam-
þykkt sem lög frá Alþingi með 21x1
atkvæði en í þingdeildinni eru 40
þingmenn.
Rókhald Alþingis til
ríkisbókhaldsins
Sverrir Hermannsson, for-
seti neðri deildar Alþingis,
upplýsti i umræðum á Alþingi
í gær, að bókhald Alþingis,
sem í rúmlega hundrað þing
hefur verið í höndum þess
sjálfs, verði flutt til ríkisbók-
haldsins um komandi áramót.
Aðspurður um þessa breyt-
ingu sagði þingdeildarforseti,
að ríkisbókhaldið hefði yfir að
ráða tækninýjungum tölvubók-
halds.
Hér væri um það eitt að
ræða að færa bókhald Alþingis
til samræmis við annað bók-
hald ríkisgeirans, þann veg, að
allar bókhaldslegar niðurstöð-
ur rekstrarliða væru tiltækar
frá degi til dags, en það væri
nauðsynlegt stjórnunaratriði.