Morgunblaðið - 27.02.1981, Blaðsíða 22

22
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 27. FEBRÚAR 1981
Sigurlína Ebenezer-
dóttir - Minningarorð
Fædd 6. maí 1893.
Dáin 19. febrúar 1981.
Sigurlína Ebenezersdóttir var
fædd í húsi foreldra sinna á
Lindargötunni í Reykjavík. Ólst
hún þar upp ásamt bróður sínum
og þrem systrum. Faðir hennar
var sjómaður, lagði net sín fyrir
hrognkelsin í Faxaflóa á vertíðum,
en stundaði verkamannavinnu
utan þess.
Sigurlína fór ung að vinna fyrir
brauði sínu og starfaði lengstum í
prentsmiðjunni Gutenberg. Sam-
starfsmaður hennar þar var
Magnús Helgi Jónsson prentari,
og honum giftist Sigurlína 22.
marz 1922. Þau hófu búskap sinn á
Lindargötunni, en fluttust síðar í
Lambhól við Þormóðsstaðaveg, en
þar byggði Magnús hús ásamt
bræðrum sínum og áttu þau Sig-
urlína þar heimili unz Magnús lézt
19. desember 1957. Þau áttu fjórar
dætur: Ingibjörgu Ebbu, gift
Grími Ásmundssyni bónda,
Neðra-Apavatni (d. 1978), áttu
þau 4 börn; Ragnhildi Jónu, gift
Kristjáni Kristjánssyni kjötiðnað-
armeistara, eiga 7 börn; Unni, dó
ógift, átti einn son; Helgu, gift
Sigurði Björnssyni húsasmíða-
meistara, eiga 3 börn. Sigurlína
bjó í Lambhóli ásamt Unni dóttur
sinni og syni hennar eftir lát
manns síns, en fluttist ásamt
honum í hús Helgu dóttur sinnar,
er Unnur andaðist árið 1%6. Eftir
það hélt Sigurlína dótturbörnum
sínum heimili eftir aðstæðum og
meðal þeirra barna er sú, er þetta
skrifar; fékk hún að fara austur
yfir heiði til að nema litteratúr
heimsins af því hún átti skjól hjá
ömmu sinni í Reykjavík.
Það fór ekki mikið fyrir ömmu í
tilverunni, en handarverk hennar
innanstokks báru henni vel sögu.
Yndi hennar virtist vera að gera
vel til fólks sins, gefa því það sem
hún átti til, og sá sem það fékk,
bjó við gott atlæti og á fyrir það
að gjalda ömmu sinni ævilanga
þökk. Magnúsi, manni sínum, sem
var starfsmaður mikill, gerði hún
hlýlegt athvarf, þar sem hann
naut hvíldar í erli daganna. Milli
þeirra mun hafa ríkt gagnkvæmt
traust og virðing alla tíð og amma
var honum trú í hugsun sinni þau
mörgu ár, sem hún lifði hann
ekkja. Hún hélt ævinlega tryggð
við hugsjónir hans og flokk og
þann skáldskap, sem þau höfðu
lesið saman og þær lífsskoðanir,
sem voru þeim sameiginlegar.
Dætrum þeirra gaf hún í vega-
nesti hjartahlýju og æðruleysi,
sem hvort tveggja voru sterkir
þættir í fari hennar. Þessar gjafir
voru henni ríkulega endurgoldnar
með ræktarsemi dætra hennar,
þegar hún var svo mörg ár rúm-
liggjandi á Vífilsstaðaspitala,
líkamlega þrotin að kröftum, en
hélt ævinlega andlegri reisn. Það
ber fagurt vitni um það rúm sem
hún skipaði í hugum dætra sinna,
hversu oft þær komu til hennar á
spítalann og gáfu henni hlutdeild í
þeirri mannlegu hlýju, sem hún
sjálf hafði gefið þeim.
Amma var hlédræg kona, hóg-
vær og fámælt, hún fór ekki
sérlega víða og það þekktu hana
fáir, en hún ávann sér virðingu og
velvild þeirra, sem kynntust henni
að nokkru. Vettvangur hennar var
heimili og fjölskylda og lengstum
fylgdist hún með þjóðmálum og
heimsmálum vegna þess hún taldi
þau einnig koma við heill hverrar
fjöiskyldu. Þær voru allmargar
síðdegisstundirnar, sem við amma
áttum saman nokkur misseri, hún
sagði þá stundum frá liðinni tíð,
þegar þessi bær var enn yngri en
nú er og fyrirfólk bæjarins gekk
með hatta og tók ofan hvert fyrir
öðru úti á götu. Sjálf tók hún þátt
í uppvexti bæjarins með sínu
hljóðláta ævistarfi. Það er mikils
virði að vita af ljósunum sem lifðu
bak við gluggana hennar ömmu í
húsinu hennar í Lambhól vestur
við Grímsstaðaholt. Þar átti inni
dagleg barátta verkmanns fyrir
rétti vinnandi manna, þar voru
bækur hafðar í hávegum; ljóða-
bækur og fornsögur og ævintýri í
skinnbandi, allt lesið og ívitnað í
heimahúsum og á fundum. Mörg
handtök þurfti til að afla daglegs
brauðs og til þess að geta látið
vera hlýtt í hverju herbergi. Fólk-
ið á Grímsstaðaholtinu hafði í tíð
ömmu minnar bæði grasnyt og
sjófang sér til framfæris. Amma
hafði dálítinn kálgarð undir hús-
vegg, hún átti fáeinar hænur í
hlaðvarpanum innan um njóla,
baldursbrá og hvönn og hún
drýgði heimilistekjurnar með því
að taka að sér að þurrka fisk fyrir
Alliance-félagið, er hafði fiskverk-
unarstöð þar í holtinu. Með hjálp
dætra sinna ungra breiddi hún
sumarlangt fisk á grjótið í fjör-
unni hvern morgun til þerris,
þegar sá til sólar, og tók hann
saman á kvöldin. Fólkið á holtinu
átti sitt daglega brauð undir
mislyndum náttúruöflum og það
varð að sækja rétt sinn með
vitsmunum og seiglu á hendur
misvitrum yfirmönnum á vinnu-
stöðum og til yfirvalda landsins.
Því þokaði alltaf áleiðis til lífvæn-
legri kjara og það var ef til vill
ekki sízt fyrir þá hjartahlýju, sem
einkenndi lífssýn kvenna eins og
hennar ömmu minnar, sem svo
mörg misjöfn ár kveikti daglega
ljós í einu litlu húsi niður við
víðreistan sjó.
Með þessum tötralegu orðum er
henni af alhug þakkað fyrir allt.
Guðrún Ása Grímsdóttir
+
Útför eiginmanns míns og fööur okkar,
EINARS DAGBJARTSSONAR,
Asgaröi, Grindavík,
fer fram frá Grindavíkurkirkju, laugardaginn 28. febrúar kl. 2.
Þeir, sem vilja minnast hins látna, láti Grindavíkurkirkju njóta þess.
Laufey Guöjónsdóttir og börn.
GUDRIDUR SIGURDARDOTTIR,
fyrrum skólastjórafrú í Borgarnesi,
lést í Hrafnistu 25. febrúar.
Vinir hinnar létnu.
Móöir okkar,
MAGOALENA SIGURGEIRSDOTTIR,
Hvammi, Arnarneshreppi, Eyjafiröi,
andaöist 25. febrúar á Fjóröungssjúkrahúsinu Akureyri.
Jaröarförin auglýst síöar. . _
Þóröur G. Þóröarson,
Halldór H. Þórðarson,
Ásta S. Þóröardóttir,
Magöalena S. Þóröardóttir.
+
Eiginmaöur minn,
SIGURDUR HELGI GUDMUNDSSON,
skipasmiöur,
lést aö heimili sínu Mosgeröi 1, 26. febrúar.
Olafía Guðmundsdóttir.
+
Fósturmóöir mín,
GUORUN ÞORVALDSDÓTTIR
fré Kroppsstööum í Önundafiröi,
lést aö Dvalarheimilinu Hrafnistu 25. febrúar 1981.
Oddur Jónsson.
Leiðrétting
í MINNINGARGREIN hér í blað-
inu í gær eftir Ólaf B. Thors um
Baldvin Einarsson féll niður hluti
málsgreinar, en rétt er málsgrein-
in þannig:
Halldóra sem starfar hjá Al-
mennum tryggingum, er gift
Valdimar Bergstad sölustjóra,
eiga þau tvo syni, Hjört og
Baldvin.
Minning:
------ 4
Halldór Davíðsson
Syðri-Steinsmýri
Fæddur 30. janúar 1895.
Dáinn 12. febrúar 1981.
Haildór Daviðsson var fæddur í
Fagurhlíð í Landbroti, Vestur-
Skaftafellssýslu. Foreldrar hans
voru Davíð Davíðsson og kona
hans, Sigríður Jónsdóttir, búandi
hjón í Fagurhlíð. Halldór dvelur
hjá foreldrum sínum þar til faðir
hans deyr. 1912 fer hann með
móður sinni og ræðst vinnumaður
að Arnardrangi í sömu sveit. Á
þeim árum sem Halldór er vinnu-
maður í Arnardrangi byrjaði
hann, er hann hafði aldur til, að
fara á vertíð suður með sjó, en
síðar um fjölda ára á togara. Farið
var um áramót af stað, stundum
gangandi, voru það stundum erfið-
ar ferðir frá Kirkjubæjarklaustri
til Reykjavíkur, flest vötn óbrúuð
og allra veðra von, kannast ég við
þær vetrarferðir frá árunum 1924
og 1925 er ég tók þátt í þeim.
Halldór var ætíð heima í sveitinni
á sumrin.
Ekki voru vökulögin komin á
togurunum þegar Halldór byrjaði
að vinna á þeim, þá urðu menn að
standa við vinnu sína óslitið með-
an hægt var án svefns eða hvíldar.
Fengu ekki nema duglegustu
menn þá vinnu, en Halldór átti
alltaf víst skipsrúm á togaranum
Baldri. Hann var af dugnaðarfólki
kominn enda reyndist hann lið-
tækur til allra verka bæði til sjós
og lands.
Ég sem þessar línur skrifa
kynntist Dóra, eins og hann var
ætíð kallaður, er ég var á ferming-
araldri, tel ég það mikið lán að
hafa kynnst honum þá þar sem ég
hafði þá þegar mikinn áhuga fyrir
skipum og sjómennsku. Halldór
var mikill verkmaður og góður
leiðbeinandi, samviskusamur og
trúr þjónn yfirmanna sinna. Benti
hann mér unglingnum á ýmsar
þær hættur sem mæta unglingum
á leiðinni út í lífsbaráttuna, meðal
annars vil ég nefna að umgangast
áfengi, þannig að láta það ekki
ráða ferðinni, og mörg fleiri heil-
ræði sem óþroskuðum unglingi
var gott að vita.
Halldór vildi ekki yfirgefa sveit
sína, né helga sér sjómannslífið
sem ævistarf þótt honum stæði til
boða betri tíð sem sjómaður eftir
að vökulögin á togurum tryggðu
þar betra viðurværi en áður var.
Hann hafði ætíð í huga umhverfi
það, sem hann var fæddur og
uppalinn við, fjallahringinn frá
Öræfajökli til Mýrdalsjökuls og
allar þær fögru sveitir og þau
indælu sumur með fuglasöng í
lofti og silung í öllum vötnum.
í bókinni „Laufskálar ljóð og
stökur eftir 39 Vestur-Skaftfell-
inga“ er þessi staka eftir Halldór,
sem lýsir best huga hans til
heimabyggðar:
nFagur er fjallahringur
í fjarska sér á jökulskalla.
Aflgjaflnn er ekkl ringur
í ánum. sem um landiÖ falla."
Árið 1927 kvæntist Halldór,
Halldóru Eyjólfsdóttur frá Syðri-
Steinsmýri í Meðallandi. Hófu þau
búskap á jörðinni eftir föður
hennar. Þá var Halldór sestur að
nærri því umhverfi er hann hafði
alist upp í og naut þess að hafa
fjallahringinn á aðra hönd og
sjóinn á hina og nýta þau hlunn-
indi sem vötnin höfðu að geyma og
selinn sem lónaði þar við sanda.
Halldór og nábúi hans og vinur,
Magnús Pálsson, komu sér upp
húsi fyrir klak til þess að halda
við stofni sjóbirtingsins sem þeir
veiddu þar í vötnunum.
Á búskaparárum Halldórs á
Steinsmýri var mikið um skips-
strönd á Meðallandssöndum enda
kallað „skipa-kirkjugarður“. Tók
Halldór ætíð þátt í björgun
strandmanna, hafa þeir Meðal-
lendingar hlotið hrós og viður-
kenningu fyrir sitt mikla björgun-
arstarf og var Halldór þar meðtal-
inn.
Halldóri varð vel til vina enda
vildi hann allt bæta og laga. Hann
var greindur maður, rökfastur í
viðræðum og fylgdist með í öllum
málum er uppi voru á hverjum
Rudolph J. Eyland
- Minningarorð
Fæddur 24. júni 1923.
Dáinn 17. febrúar 1981.
I dag er til moldar borinn frá
Fossvogskirkju Rudolph Juul Ey-
land, en hann lést þann 17. þ.m. í
Landspítalanum eftir þunga sjúk-
dómslegu. Rúddi, eins og hann var
jafnan kallaður, var fæddur í
Reykjavík 24. júní 1923.
Foreldrar hans voru Jenný Juul
Eyland, fædd í Danmörku og Gísli
Eyland skipstjóri, fæddur í Svefn-
eyjum á Breiðafirði og eru þau
bæði látin. Rúddi ólst upp hjá
foreldrum sínum ásamt fjórum
bræðrum, í Reykjavík, nánar til-
tekið að Laugarnesvegi 62 (eða
Heiðarvöllum eins og það var
kallað á þeim tíma) til ársins 1937,
en þá flyst fjölskyldan til Akur-
eyrar, þar sem faðir hans réðst
sem skipstjóri á es. Snæfell. Á því
skipi hóf Rudolph sjómannsferil
sinn þar til í stríðsbyrjun, að hann
fór í land.
Eftir stríð hóf hann sjómennsku
á ný, bæði á farskipum og togur-
um, en þá var hann fluttur til
Reykjavíkur. Síðustu ár ævi sinn-
ar vann hann í Hampiðjunni í
Reykjavík.
Rúddi var ekki mannblendinn
maður og tók aldrei þátt í hinu
svonefnda lifsgæðakapphlaupi, en
lifði fábrotnu lífi og leið best með
sjálfum sér og á meðal ættingja
sinna. Ekki má gleyma að geta
þess hve barngóður Rúddi var,
enda hændust börn að honum,
einnig var hann mjög frændræk-
inn.
Fyrir aðeins tæpu ári lést yngsti
bróðir hans, Gunnar, var það
mikið áfall, þar sem þeir báru
mikla umhyggju hvor fyrir öðrum
og Rúddi þá þegar búinn að taka
þann sjúkdóm sem dró hann til
dauða.
„Hin langa þraut er liðin
nú lokainH hlauxtu friðinn,
of( allt er orðtð rótt.
Nú sæll er HÍgur unninn
og sðlin bjðrl upp runnin
á bak við dimma dauðans nótt.“
(V. Briem.)
Blessuð sé minning góðs drengs.
Mágkonur