Morgunblaðið - 11.10.1981, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 11. OKTÓBER 1981
19
SEPTEMBERDAGAR í SÝRLAND11. grein
Texti: Jóhanna Kristjónsdóttir
Torgiö fyrir framan Sheraton
Sýrland. í kveöjuskyni sagði þessi
nýi velunnari minn mér, hvað ég
ætti aö borga fyrir leigubíl inn til
Damaskus. Fyrir alla muni, sagöi
hann, láttu þá nú ekki plata þig.
Inn til Al-Sham og
síöan í upplýsinga-
málaráðuneytið
Ég veitti því athygli, sem viö
ókum í nóttinni inn til borgarinnar,
aö hvarvetna stóö Damas. Ég leit-
aöi síöar skýringa á því, þaö er
reyndar franska nafnið á borginni,
en eins og margir vita væntanlega
fóru Frakkar meö umboö á Sýr-
landi í áratugi, eöa þar til í seinni
heimsstyrjöldinni. Damaskus er
enska heitiö á borginni, á arabísku
heitir hún Al-Sham.
Bílstjórinn var hinn ræönasti á
leiðinni, ég veit ekki hvort hann
taldi sig vera aö tala ensku, a.m.k.
skildi ég hann ekki, en maöurinn
var gæöalegur, og bíllinn hrörleg-
ur. Og inn á Sheraton komumst viö
og var heldur tekin aö léttast á
mér brúnin og geöillar flugfreyjur
brátt gleymdar. Á Sheraton var
mér tekiö fagnandi, þaö var eigin-
lega eins og þeir heföu alltaf veriö
aö bíöa eftir því aö einmitt ég
myndi nú koma. Damaskus Shera-
ton er bezta hótel sem ég hef veriö
á og þjónustuliöiö þar svo lipurt og
elskulegt, aö til stórrar fyrirmyndar
er. Þaö er töluverö öryggisvarzla í
grennd viö hóteliö, kannski ekki aö
undra, nokkrum dögum áður haföi
sprengja sprungið á torginu fyrir
framan hóteliö, þar dóu tuttugu
manns og fimmtíu slösuöust. Þaö
ber ekki mikið á þessari öryggis-
gæzlu og gestir verða ekki fyrir
neinum óþægindum.
i herberginu var vitaskuid ör-
yggislás og auk þess stór tilkynn-
ing, þar sem gestir eru beönir aö
opna aldrei nema búiö sé aö
hringja upp og láta þá vita aö
ákveöinn aöili sé á leiö upp. Stúlk-
urnar sem gera hreint í herbergj-
unum höföu alltaf meö sér eftir-
litsmann frá skrifstofunni viö störf
og starfsmenn mega aldrei fara inn
í herbergin aö sækja þvott og þarf
því aö viöhafa talsverðar tilfær-
ingar ef maöur þarf aö láta þvo
eöa strauja eitthvað. Mér fannst
þetta Ijómandi athyglisvert, en
hins vegar gat óg ekki, frekar en
sönnum islendingi sæmir, tekiö
þetta hátíölega, ég svipti dyrunum
náttúrlega upp á gátt ef einhver
bankaði.
Morguninn eftir var föstudagur,
en engu aö síöur var Constanti
Hamati, sem ég hef áöur minnzt á
og er frá upplýsingamálaráöuneyt-
inu, mættur meö Kelal bilstjóra aö
fara meö mig í smáskoöunarferö
og segja mér síöan aö Zahar Jann-
an, yfirmaöur PR-deildar ráöu-
neytisins, vildi hitta mig morguninn
eftir til aö vita, hvaö þeir gætu
helzt gert fyrir mig. Það stóö líka
allt heima og ég sagöi Jannan, aö
mig heföi lengi langaö til aö hitta
Assad forseta. Því var nú ver og
miöur, hann var þá í Líbýu hjá
Gaddafi vini sínum. Ég óskaöi eftir
aö fá aö hitta menntamálaráðherr-
ann, sem Hamati haföi sagt mér aö
væri kona og auk þess skáld,
utanríkisráöherrann, fulltrúa PLO,
forsvarsmenn kvenréttindasam-
takanna til aö forvitnast um stööu
konunnar og fara til Quintra —
dánu borgarinnar viö landamæri
israels. Jannan skrifaöi þetta sam-
vizkusamlega niður, þeir myndu
gera þaö sem þeir gætu og láta
mig vita.
Eftir aö viö Hamati skildum velti
ég því fyrir mór hvort þetta hlýja
viömót og greiðvikni væri ekki
bara plat, auövitaö myndu þeir
ekki útvega mér neitt af þessum
viötölum. Ég huggaöi mig viö aö
þá gæti ég bðra slappaö af viö
sundlaugina.
Ég bar þaö undir tvo brezka
sjónvarpsmenn, sem báöir eru
hagvanir í Sýrlandi, hvort þeir
héldu aö eitthvað yröi gert af því
sem ég baö um á svona stuttum
tíma. Þeir sögöust báöir hafa þá
reynslu af Sýrlendingum, aö þar
stæöi allt eins og stafur á bók. Þaö
kom líka á daginn, eins og verður
vikiö aö í næstu greinum um þessa
septemberdaga í Sýrlandi.
Damaskus er langtum litríkari
en t.d. Amman og hreinlegri en
Kairó. Þaö lifa áreiöaniega ekki all-
ir í vellystingum praktuglega, en
samt verður maöur ekki var viö
sára fátækt og þeir staöhæfa aö
atvinnuleysi sé nánast ekkert. Ég
var iöulega aö rölta um borgina og
villtist inn í hverfi, þar sem skikkju-
klæddar konur sátu úti fyrir og
skeggræddu og börn og kettir
hlupu um í leik, og ég spuröi til
vegar en þá var tekiö undir hönd
mér og ég látin setjast á tröppurn-
ar og síðan var náö í te og kexkök-
ur og reynt aö halda uppi elsku-
legum samræðum, sem yfirleitt
strönduöu á vanþekkingu minni í
arabísku. En þaö kom mér einna
mest á óvart i Sýrlandi, hversu viö-
mótsþýtt fólkiö var, einkum þegar
tillit er tekiö til þess, hve lítinn
áhuga Sýrlendingar hafa sýnt á því
aö fá útlendinga inn í landið. Á
Sheraton var auðvitaö troðfullt, en
þaö voru einkum bisnessmenn,
Saudar aö koma á fyllerí, Sýrlend-
ingar utan af landi, eöa fólk frá
öðrum Arabaþjóöum.
Al Azemþjóðháttasafniö
Ofið damask
Syrlendingar tefla ekki, en nota taflborð fyrir spiliö bagamon
um stööina nokkra hríö og valdi
mér þann Sýrlending í vegabréfa-
eftirlitinu, sem mér virtist einna
þekkilegastur, hann var digur og
dægilegur og haföi mikiö af gull-
tönnum. Ég beiö þangað til af-
greiöslu á öörum var lokiö og gekk
þá til hans og bauð honum glaö-
lega gott kvöld aö þjóölegum ís-
lenzkum siö. Hann tók vel kveöj-
unni og rétti út höndina eftir vega-
bréfinu. Ég sagöi þaö væri nú svo-
leiöis, aö óg væri ekki meö áritun,
því að einhverra hluta vegna heföu
Sýrlendingar ekki sendiráö á is-
landi. Hins vegar sagöist ég eiga
nokkra dollara . .. hvort þaö
myndi nokkuð saka aö selja mér
áritun?
Nokkru síöar var allt klappaö og
klárt, óg haföi reitt fram fjóra doll-
ara plús einn fyrir vinsemdina —
þaö voru nú öil ósköpin og þar
meö var ég komin löglega inn (