Morgunblaðið - 12.12.1981, Blaðsíða 14

46
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 12. DESEMBER 1981
Nýtt — nýtt
Frá ítalíu, skinn húfur, skinntreflar, jersey túrbanar,
silkihálsklútar. Frá Sviss, Þýskalandi og Svíþjóö, pils,
peysur, vesti, blússur.
Glugginn, Laugavegi 49.
NÝKOMIN GLÖS
í MIKLU ÚRVALI
Opiö til kl. 18.00 ídag.
HAGKAUP
Akureyri, Reykjavík
Frá Pétain til Mitterrands
með viðkomu í íslenskri „kennslubók“
Guy de Rotschild birti fyrir
nokkru grein í franska dagblaðinu
Le Monde, eftir að stjórn Mitter-
ands hafði tekið bankann, sem
hann og fjölskylda hans hafa rek-
ið í marga mannsaldra, eignar-
námi (eða „þjóðnýtt" hann með
öðrum orðum). Hann lét þung orð
falla um þetta verk stjórnar Mitt-
erands, minnti á, að stjórn Pétains
hafði tekið bankann af sér og fjöl-
skyldu sinni fyrir fjörutíu árum,
j)ví að þau væru Gyðingar, og
sagði, að bankinn væri aftur tek-
inn af jæim, því að þau væru rík.
Og sannleikurinn er sá, að í dæm-
inu af Rotschild-ættinni ber mjög
á einu samkenni allrar sam-
hyggju, hvort sem hún er fasismi
Pétains eða sósíalismi Mitterands.
Það er, að til verður að vera ein-
hver óvinur — einhver, sem kenna
má um allt illt og sameina menn
gegn. Þeir, sem reyna að nota
lægstu hvatir mannsskepnunnar
sér til framdráttar, eins og sam-
hyggjumenn gera, vita, að miklu 5
auðveldara er að sameina menn
gegn einhverju en fyrir eitthvað.
Pétain sá Gyðinginn ljóslifandi í
Guy de Rotschild, Mitterand sér
auðmanninn í honum.
Ég veit ekki, hvort Mitterand
verður annar Léon Blum Frakk-
lands — misheppnaður umbótá-
maður, sem hefði aldrei átt að
snúa sér frá bóklestri og að stjórn-
málum — eða annar Pétain. Þeir,
sem svartsýnastir eru, telja jafn-
vel, að hann geti orðið Allende
Frakklands — geti sorfið svo að
miðstéttinni frönsku með skatt-
lagningu og verðbólgu, að hún rísi
upp í örvæntingu með hjálp
ofbeldismanna. Eða hvaðan á
hann að fá fé til að efna öll loforð
sín? Hann verður annaðhvort að
afla þess með skattlagningu eða
Hannes H. Gissurarson
skrifar frá Oxford
með prentun peningaseðla, en það
felur í sér verðbólgu. Ég vona, að
sú óheillaþróun verði ekki, en
margir hafa gert allt of lítið úr
þeirri hættu. sem franska lýðveld-
ið komst í, þegar Mitterand og
menn hans, sem trúa enn á svo
gamlar og gatslitnar kreddur sem
„þjóðnýtingu", settust í stjórn-
arstóla.
Mér varð hugsað til íslenskrar
„kennslubókar", sem ég hafði ný-
lega lesið, þegar ég sá ummæli
Guys de Rotschilds. Hún er
Mannkynssaga, fyrra bindi
(1914—1945), gefin út af Hinu ís-
lenska bókmenntafélagi, lesin í
flestum framhaldsskólum og sam-
in að mestu af tveimur róttækl-
ingum, sem námu sagnfræði (eða
samhyggju?) í Frakklandi, þeim
Lofti Guttormssyni og Einari Má
Jónssyni. í henni er sami fjand-
samlegi tónninn, þegar talað er
um efnamenn, og í ræðum
franskra róttæklinga, og sömu
samsærissögurnar eru sagðar.
(Það er einkenni frumstæðra
manna í hugsun, að jæir rekja allt
það, sem þeir telja böl, til samsær-
is. Nasistar eða þjóðernis-sam-
hyggjumenn töluðu um samsæri
Guy de Rothschild á veðreiðum með konu sinni. Að sjálfsögðu öfunda
smásálir þá ríku menn, sem lifa þægilegu lífi og samhyggja (sósíalismi) er
stundum ekki annað en umgerð utan um slíka öfund.
Stórkostleg sending
af stökum teppum og mottum nýkomin
Síðasta sending fyrir jól
Grensásvegi 13, Reykjavík, sími 83577 — 83430.
Tryggvabraut 22, Akureyri, sími 98-25055.
Öldungaráðs Gyðinga, sósíalistar
tala um samsæri borgarastéttar-
innar eða hluta hennar.)
I þessari „kennslubók" segir svo
í kafla um sögu Frakklands á
fjórða áratugnum: „En styrkasta
stoð þeirra [þ.e. „hægri aflanna",
sem höfundarnir kalla svo —
H.H.G.] voru iðjuhöldar sem höfðu
með sér öflug samtök (svonefnda
kartla) og voru nátengdir fésýslu-
valdi einkabankanna. Voldugastur
þeirra var Frakklandsbanki en
stjórn hans var kosin af 200
stærstu hluthöfunum, hinum
frægu „200 fjölskyldum" sem réðu
mestu um gang peningamála í
landinu." I kaflanum eru síðan
sagðar Ijótar sögur af stjórnmála-
afskiptum þessa „stórauðvalds".
í fróðlegri grein, „The Myth of
the „Two Hundred Families““ í
tímaritinu Political Studies 1965
rekur Malcolm Anderson frá há-
skólanum í Warwick í Englandi,
hvernig goðsögnin um fjölskyld-
urnar tvö hundruð varð til, en
henni trúðu bæði fasistar og
kommúnistar, „vinstri" menn og
„hægri“ menn. Það voru ekki síst
foringjar Róttæka fiokksins
franska, sem notuðu þessa goð-
sögn til að skýra þá lausung, sem
varð í atvinnulífinu á árunum
1924—1926, er þeir stjórnuðu
ásamt sósíalistum. En á fjórða
áratugnum tóku fasistar að nota
þessa goðsögn, enda voru sumir
kunnustu kaupsýslumenn Frakk-
lands af gyðingaættum, en þá höt-
uðu fasistar. Sá maður, Francis
Delaisi, er hafði skrifað helsta rit-
ið um goðsögnina, Le Ranque de
France aux mains des deux cents
familles 1936, sem „vinstri" maður,
varð síðar meðreiðarsveinn fasista
(collaborateur). Goðsögnin lifði þó
af heimsstyrjöldina. Annar mað-
ur, Henri Coston, sem hafði gefið
út hatursrit gegn Gyðingum 1944,
Je vous hais, gaf út bókina Le Re-
tour des deux cents familles 1960
um þessa goðsögn.
Það er athygli vert, að sósíalist-
ar og fasistar hafa verið svo sam-
mála. En er ekkert hæft í goðsögn-
inni? Að sjálfsögðu eru til auð-
mannafjölskyldur í Frakklandi, og
að sjálfsögðu hafa þær mikil