Morgunblaðið - 27.02.1982, Blaðsíða 10

10
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 27. FEBRÚAR 1982
Leiklist
Mösju, þannig, að allt kemst vel
til skila, innibyrgð afbrýðissemi
og örvænting smáborgarans,
sem ekki þolir neina andlega
sviptivinda, hvað þá að asklok-
inu sé iyft hætis hót. Guðbjörg
Thoroddsen er gædd eðiilegum
æskuþokka í hlutverki yngstu
systurinnar, Irínu, og jafn eðli-
lega ráðvillt gagnvart aðdáend-
unum tveim, sem eru næsta ólík-
ir. Svo sem vænta mátti, þá geld-
ur Guðbjörg þess nokkuð, hve
mikið hún lagði í annað hlutverk
fyrr á leikárinu, þar sem hún
vann markverðan listasigur. Þó
verður ekki að því fundið, að of
sterka áhrifa gæti hér frá bisk-
upsdótturinni i Skálholti. Er það
sérstakur styrkur sýningarinn-
ar, hversu samvaldar ieikkon-
urnar eru í hlutverkum systr-
anna. Bróður þeirra, Andrej,
leikur Guðjón Pedersen af sterk-
ri innlifun og túlkar vonbrigði og
hnignun á áhrifaríkan hátt.
Ingibjörg Björnsdóttir fer með
hlutverk Natösju konu hans, sem
er blinduð af eigingirni og held-
ur sitt strik, án þess að taka til-
lit til annarra. Nær Ingibjörg
góðum tökum á hlutverki sínu.
Andrés Sigurvinsson leikur Tús-
enbach baron, dæmigerðan
vonbiðil, sem hefur ekkert annað
fyrir stafni, en hann fellur ein-
hvern veginn ekki nógu vel inn í
heildarmyndina, þótt hann virð-
ist leggja sig allan fram og
skorti ekki öryggi. Ef til vill er
það helst til mikið þarna. Með-
biðii hans, hinn hvatskeytlega
Soljonij kaptein, leikur Theodór
Júliusson af slavneskum þunga
og gætir vel þeirrar hófsemi,
sem verkið krefst. Marínó Þor-
steinsson er hlýr í hlutverki
gamla herlæknisins, Tsejebútyk-
in, hæfilega staðnaður og ryk-
fallinn. Þórey Aðalsteinsdóttir
leikur Anfísu, aldraða fóstru
systranna og fer vel með þá
gömlu konu. Sömuleiðis fellur
Jónsteinn Aðalsteinsson ágæt-
lega inn í hlutverk gamla ráð-
hússvarðarins.
Það setur skemmtilegt mót á
sýninguna, hversu margir nýir
liðsmenn eru þar komnir til
skjalanna. Þetta veigamikla
verkefni Leikfélags Akureyrar
hlýtur að vekja metnað heima-
manna, að láta ekki spyrjast, að
það verði vanmetið og falli eins
og grös í ótímabæru frosti.
Hér er sannarlega kærkomið
tækifæri til andlegrar áreynslu,
í stað þess að sitja sljór fyrir
framan sjónvarpsskjáinn og láta
hann endalaust mata sig á því
frauði, sem lítið eða ekkert skil-
ur eftir.
Helst ættu menn nú að fara
a.m.k. tvisvar að sjá Þrjár systur
eftir Anton Tsékhof og ég er viss
um að þeir munu njóta þess enn-
þá betur í annað sinn. Hafi Leik-
félagið heila þökk fyrir þessa
dásamlegu dirfsku.
Dásamleg
dirfska
Bolli Gústafsson í Laufási
Iæikfélag Akureyrar
ÞRJÁR SYSTUR
eftir Anton Tsékhov.
Tónlist: Oliver Kentish.
Þýðing: Geir Kristjánsson.
Lýsing: Ingvar Björnsson.
Leikmynd og búningar:
Jenny Guðmundsdóttir.
Leikstjórn og handrit:
Kári Halldór.
Sýning Leikfélags Akureyrar
á kunnu meistaraverki Ieikbók-
menntanna, Þrem systrum, eftir
Anton Tsékhov, er vitnisburður
um áræði, sem tekur jafnvel
fram þeirri bjartsýni, þegar leik-
rit Becketts, Beðið eftir Godot,
var sett á svið á Akureyri vorið
1980. Sú sýning var afrek, enda
aðsókn í öfugu hlutfalli við gæð-
in og sýningum hætt eftir fimm
eða sex skipti. Víða hefur sá
hugsunarháttur ekki verið upp-
rættur hér á landi, að leiksýn-
ingar séu einungis afþreying eða
meðal, til þess menn gleymi
vetrardrunganum um stund.
Hann er í samræmi við symfón-
íunöldrið alkunna og hvimleiða,
sem lengi bölvaði þessum árans
hávaða í Beethoven, og „þessum
körlum", án þess að leggja eyrun
við og reyna að njóta viður-
kenndra snilldarverka. Það er
annars merkilegt með þjóð, sem
býr við jafn stórbrotið landslag
og náttúrufar. En leikrit Tsékh-
ovs minnir á tónverk, sem líður
hægt fram og krefst mikils af
áhorfendum ekki síður en leik-
endum. Sá, sem kemur í leikhús-
ið til þess eins að skemmta sér
og kærir sig ekki um að einbeita
sér, verður fljótt syfjaður.
Umbúnaður sýningar LA er
með þeim hætti, að mjög reynir
á leikendur. Sviðið er snautt og
að mínum dómi óþarflega nöt-
urlegt.
Þorsteinn Ö. Stephensen segir
i leikskrá, að minningar um 25
ára gamla sýningu á þessu
Tsékhov-leikriti í Iðnó séu orðn-
ar að litum og tónum. „Þrjár
systur hafa í minningunni fag-
urbláan lit, en tónarnir eru
blandnir trega.“ Svið þeirrar
sýningar, sem hér er fjallað um,
vinnur gegn þessum fagurbláa
lit í stað þess að upphefja hann,
eins og blásinn melur getur gert
lyfjagras og blóðberg að skraut-
jurtum. Nöturlegar, mórauðar
blikkplötur, sem er tyllt upp um
veggi sviðsins, kalla fram mynd
af gömlum, lekum ryðkláfi og
vekja velgjukennd. Sú umgerð er
ekki í neinu samræmi við þann
heim, sem við eigum að sjá inn í,
þótt hann sé markaður hnignun
og trega. Ljósum er á hinn bóg-
inn vel beitt og bæta um. Bún-
ingar eru látlausir, færðir til
nútímahorfs og kemur ekki að
sök, vegna eyðileikans að baki.
En allt um það þá veltur ennþá
meir á frammistöðu leikara og
leikstjóra vegna þessa. Fólkið og
tjáning þess skiptir öllu máli. Og
því tekst með lofsverðum hætti
að gera sýninguna að merkum
menningarviðburði í höfuðstað
Norðurlands. Leikstjórinn, Kári
Kúlígin (Þröstur Guðbjartsson) og trina (Guðbjörg Thoroddsen).
Þessi látlausu tónverk falla vel
að sýningunni.
Hlutur leikkvenna er eftir-
tektarverður og raunar erfitt að
gera þar upp á milli. í hlutverk-
um systranna þriggja eru þær
Sunna Borg, sem leikur Olgu,
Ragnheiður Elfa Arnardóttir
Mösju og Guðbjörg Thoroddsen
Írínu. Sunna Borg hefur sýnt,
svo ekki verður um villst, að hún
er mikilhæf leikkona. Hún hefur
til að bera þann næma skilning á
hlutverkum og mismunandi blæ-
brigðum skáldverka, sem gerir
henni kleift að koma fram í
hverri sýningunni á fætur ann-
arri í fámennu samfélagi, án
þess að menn þreytist eða kvarti
undan endurtekningum. Per-
sónusköpun hennar verður svo
sterk og sjálfstæð í hvert sinn,
að áhrif frá fyrri hlutverkum
verða aldrei greind. Með glæsi-
brag bregður hún sterkustum
svip á þessa sýningu, tengir ha-
na best rússneskum uppruna,
stíl Tsékhovs. Ragnheiði Elfu
Arnardóttur tekst að túlka innri
baráttu Mösju á sannfærandi
hátt og fellur í alla staði vel inn
í hlutverkið. Gestur E. Jónasson
í hlutverki Vérsjínins ofursta,
sem vinnur ástir þessarar giftu
konu, verður að hafa sig allan
við í mótleiknum og nær varla
þeim sterku blæbrigðum, þrótti
og karlmannlegri reisn, sem
krafist verður í þetta sinn.
Þröstur Guðbjartsson leikur
hins vegar Kúlíngin, mann
Halldór, bregður á það ráð að
nota áhorfendasaiinn auk leik-
sviðs og verður umferð um
ganga eðlileg og leikatriði til
hliðar við áhorfendur rjúfa aldr-
ei samhengið. Þau gera sýning-
una áhrifaríkari og gæða hana
meira lífi og vídd, sem er nauð-
synlegt í þröngum húsakynnum.
Tónlistarmenn eru staðsettir
uppi á svölum að baki áhorfend-
um, svo segja má, að þeir síðar-
nefndu séu í nokkurskonar um-
sátri, sem vekur þá fremur til
viðbragða. Vert er að geta þess,
að ungur listamaður, Oliver
Kentish, hefur samið geðþekk
stef og flytur þau á knéfiðlu
ásamt með Steingrími Óla Sig-
urðssyni, sem leikur á trommur.
Masja (Ragnheiður Elfa Arnardóttir), Túsenbach barón (Andrés Sigur
vinsson), Írína (Guðbjörg Thoroddsen), Anfísa (Þórey Aðalsteinsdóttir)
og Olga (Sunna Borg).
Minningargjafir og steind-
ir gluggar í Bústaðakirkju
Margir minnast kirkju sinnar
og vilja gjarnan tengja helgidónr
inn við minningu ástvina. Hú-
staðakirkja hefði ekki risið á svo
skömmum tíma, sem raun bar
vitni, ef velvilji hefði ekki fengið
útrás í áhuga og virkum stuðn-
ingi. En þó kirkjan sé risin, eru
verkefnin alltaf mörg og gjafirn-
ar berast stöðugt, þótt ekki séu
alltaf tíundaðar opinberlega.
En sérstkalega er nú þakkað
fyrir gjafir til minningar um
Gils Jónsson, Ólaf P. Erlends-
son, Alettu Sofíu Jóhannson og
þau hjónin Ingibjörgu Odds-
dóttur og Þórð Þórðarson, en
Bústaðakirkja reis á landi
þeirra. Þá hafa enn borizt gjaf-
ir til minningar um Ólaf Frey
Hjaltason á fæðingardegi hans
19. janúar en hann andaðist 27.
mars 1968, aðeins 18 ára gam-
all og hefur fjölskylda hans
látið kirkju sina njóta gjafa
sinna á hverjum afmælisdegi
Ólafs Freys allt frá andláti
hans og ber kennslustofa ferm-
ingarbarna nafn hans.
Allar þessar höfðinglegu
gjafir þakkar sóknarnefnd og
sóknarprestur í nafni safnað-
arins, enda koma þær sér ein-
staklega vel núna, þar sem yfir
stendur dýr vinna við steinda
glugga í kirkjuna. Er það lista-
maðurinn Leifur Breiðfjörð,
sem vinnur verkið og verður
fyrsta hlutanum komið fyrir í
kórglugga kirkjunnar fyrir
fyrstu fermingar vorsins á
pálmasunnudag.
(Frá sóknarnefnd.)
Prófkjör Sjálfstæðismanna
á Akureyri um helgina
Atvinnumál Akureyrar eru og
veröa í brennidepli. Þess vegna er
nauösyn aö maöur úr atvinnulífinu
eigi sæti í bæjarstjórn Akureyrar.
Kjósum Gunnar Rangars
Stuöningsmenn