Morgunblaðið - 27.02.1982, Qupperneq 20

20
MORGUNBLAÐIÐ, LAVGAfctiÁGUR 27. FEBRÚAR 1982
--- 1 J-' ~ ' ' - - ' --- -------— .....— '
Margt spennandi framundan hjá rallökumönnum í sumar:
Islendingum boðin þátttaka I
þekktu ralli í Tékkóslóvakíu
Eftir nokkurra ára fæðingar-
hríðir er rallakstur hér á landi orð-
inn viðurkenndur meðal almenn-
ings og einnig hefur hann hlotið
viðurkenningu á erlendum vett-
vangi. Á tæplega sex ára tímabili
hefur þessi akstursíþrótt vaxið frá
því að vera „sunnudagsskemmtun"
stráklinga upp í alþjóðlega viður-
kennda keppni. Erlendir ökumenn
eru nú farnir að líta Island hýru
auga og mun áhugi þeirra væntan-
lega aukast á þessu ári, þar sem nú
er farin af stað mikil auglýsinga-
herferð til kynningar á hinu árlega
alþjóðaralli. Bifreiðaíþróttaklúbb-
ur Reykjavíkur hefur útbúið kynn-
ingarbæklinga um rallið og sam-
fara því hefur Ferðamálaráð leitað
fyrir sér um aðstoð ferðaskrifstofa
á auglýsingum fyrir ferðamanna-
bransann. Þeir erlendu ökumenn
sem hér hafa dvalist hafa ekki
hvað síst hjálpað til við kynningu á
rallinu. Morgunblaðið fór á stúfana
og ræddi við nokkra aðila, bæði um
alþjóðlega rallið og ennfremur um
hvað er á döfinni hjá þeim. Er með-
al annars rætt við þá bræður Ómar
og Jón Ragnarssyni, sem eru ís-
landsmeistarar í rallakstri.
Bílar
Gunnlaugur Rögnvaldsson
„Rallinu sjónvarpað um
gjörvalla Italíu
Tveir ítalskir ökumenn kepptu
hér í fyrra í alþjóðarallinu, en
ekki tókst betur til en að þeir veltu
bíl sínum mjög snemma í k*ppn-
inni. Morgunblaðið leitaði upplýs-
inga um þá hjá Halldóri Gíslasýni,
sem hefur tekið það að sér að vera
umboðsmaður þeirra fyrir keppni.
„Það er helst að frétta, að ég
fékk bréf frá ítölunum fyrir
stuttu. Þar kváðust þeir ætla að
koma aftur og að auki með vini
sína. Giskuðu þeir á, að jafnvel
yrði um fjóra bíla að ræða frá ít-
alíu. Var þó hafður sá fyrirvari, að
ekkert gerðist í millitíðinni." í
fyrra brann bíll sem koma átti í
alþjóðarallið stuttu áður en átti að
halda af stað til íslands. Ennfrem-
ur sögðu Italirnir í bréfinu að
tveir kvikmyndatökumenn kæmu
með þeim ásamt fjölda frétta-
manna. Ætluðu þessir menn síðan
að sjónvarpa rallinu um alla Ítalíu
að keppni lokinni. Bílarnir sem ít-
alirnir koma með verða líklkega
flestir af Opel-gerð. Munu þessir
ökumenn njóta aðstoðar íslenskra
viðgerðarmanna ef til þarf.
IIAFSTEINN HAUKSSON:
„Kalla það gott ad
ná um tuttugasta sæti
af 130 keppendum
Hafsteinn Hauksson hyggur á
utanlandsferð á þessu ári og ætlar
sér að taka þátt í rallkeppni er-
lendis. Tveir möguleikar eru fyrir
hendi, annars vegar að taka þátt í
ralli í Svíþjóð og hins vegar í
Skotlandi. Enn hefur ekki verið
fastákveðið hvort verður, en Haf-
steinn er nú að leita nákvæmra
upplýsinga um hvort rall fyrir sig.
Blaðamaður ræddi stuttlega við
Hafstein.
í hvoru rallinu finnst þér Ifklegra
að þú takir þátt?
„Það er nú allt saman óvíst enn-
þá. Ég er enn að athuga aðstæður,
t.d. vantar mig að vita um mögu-
leika á viðgerðarþjónustu og vara-
hluti og fleira í þeim dúr. Skoska
rallið er viðurkennt sem mjög erf-
itt rall og kæmi sér betur að ná
árangri þar heldur en í hinu
svonefnda suður-sænska ralli.
Góðan árangur kalla ég að ná
tuttugasta sæti eða þar fyrir ofan
af 130 keppendum.
Það er margt sem spilar inn í
ákvörðun hjá mér. Skotland er á
erfiðum stað í sambandi við flutn-
inga á bílnum, en þó líst mér betur
á að fara þangað, því rallið þar er
líkara íslenskum röllum. Þar kem-
ur svo annað inní, á sama tíma og
skoska rallið fer fram, er Borg-
arfjarðarrallið í fullum gangi hér
heima og væri leitt að missa af
því. í Svíþjóð yrði ekið í snjó, en
þó hægt að nota sömu dekk og hér
heima. Þar er hugsanlegt að fá
hjálp frá Islendingum í sambandi
við viðgerðir og aðstoð í keppni.
Slíkt yrði ómetanlegt."
Þú talaðir áðan um að ná um tutt-
ugasta sæti. Ætlarðu að sýna ein-
hverjum erlendum aðilum góðan ár
angur?
„Ja, það er aldrei að vita, það
kemur þá bara í ljós. Það þýðir
ekkert annað en að fara bjartsýnn
í svona keppni."
Hvað á síðan að gera hér heima í
rallinu?
„Vinna röllin öll. Ómar Ragn-
arsson hefur sýnt hvers hann er
megnugur, en þá er bara að reyna
að gera betur. Hafsteinn Aðal-
steinsson er óskráð blað á hinum
nýja Escort 2000. Ég reyni mitt
besta og gott betur."
ÓMAR OG JÓN
RAGNARSSYNIR:
„Frakkarnir
rólegir yfir
raudvíninu“
Ómar og Jón Ragnarssynir
halda áfram að aka Renault 5-bif-
reið sinni á þessu ári. Bíllinn verð-
ur þó verulega endurbættur, m.a.
fá þeir nýtt „body“ fyrir það
gamla, sem farið er að gefa sig
eftir ágæta frammistöðu. Vél bíls-
ins verður sú sama að hestafla-
tölu, en tekin rækilega í gegn og
skipt um flest er hægt að skipta
um í henni. Renault Ómars og
Jóns verður þó hlutfallslega
kraftmeiri, þar sem bíllinn verður
léttur um á annað hundruð kíló
frá því sem fyrr var. Morgunblað-
ið náði tali af bræðrunum.
Ilvernig gengur með undirbúning
fyrir næsta rall?
„Ha-ha. Við vorum að frétta
það, að „bodyið" er ennþá inni á
gólfi í verksmiðjunni í Frakklandi.
Þeir eru ekki að flýta sér yfir
rauðvínunu Frakkarnir," sagði
Jón og hló dátt. „Þeir ætla að
senda hlutina með flugi, það þarf
þó að athuga það betur. Það er
alltof dýrt.“
„Ég er að hugsa um að mála
bílinn gulan og svartan þegar þar
að kemur,“ sagði Jón. „Þeir eru
þannig rallbílarnir sem Renault-
verksmiðjan gerir út í keppni."
Jón var fljótur að svara ummæl-
um Hafsteins Haukssonar. „Hann
vinnur öll röllin, en það verður
einn bíll fyrir framan." Ómar
svaraði þessu með því að segja, að
þeir bræður myndu aka hraðar
enn á liðnu ári. Það yrði þá undir
öðrum ökumönnum komið, hvort
þeim tækist að sigra eður ei. Þeir
bræður Ómar og Jón stefna á Is-
landsmeistaratitilinn í þriðja
sinn. Þó er óvíst hvort þeir komast
í næsta rall, en hugsanlegt er, að
þeir aki Renault-bílnum þó svo að
varahlutirnir séu enn ókomnir.
Blaðamaður spurði Ómar að lok-
um, hvort einhverjar utanlands-
ferðir væru á stefnuskránni næstu
árin. „Nei varla. Ég hef ekki efni á
þátttöku í erlendu ralli nema einu
sinni á ævinni. Það er mikið nær
að einhverjir yngri menn skelli sér
út í keppni."
„Draumur bíla*
áhugamannsins“
íslandsmeistarinn í rally-cross,
Jón S. Halldórsson, fór á sl. ári í
Norðurlandameistarakeppni í Sví-
þjóð ásamt Þórði Valdimarssyni.
Þeir stóðu sig ágætlega í keppn-
inni. Á þessu ári mun að nýju
verða keppt í rally-cross hér á
landi, en sú keppnisgrein lá niðri á
sl. sumri. Jón ekur BMW-bifreið
búinni 200 hestafla vél. Hann
hyggst keppa á erlendri grund í
sumar í a.m.k. einni keppni. Hann
hafði eftirfarandi um það að
segja:
„Ég er harður á því að fara út í
Norðurlandameistarakeppni í
rally-cross. Þó bíllinn sé aðeins
kraftminni en þeir bestu úti stefni
ég á innan við 10. sæti. Bíllinn
verður betur búinn en áður og ég
fæ hugsanlega aðstoð frá íslend-
ingum í Svíþjóð." Jón lætur þetta
þó ekki nægja. Hann hefur eignast
forláta Porsche-bifreið, sem
sennilega er draumur flestra bíla-
áhugamanna. Á þeim bíl hyggst
hann keppa í „rally-special", en
það ætti að vera glæsilegum bíln-
um skaðlaust. Porsche-bíllinn er
fremur lágur frá jörðu miðað við
flesta bíla og ekki fyrir íslenskar
aðstæður nema með nokkrum
breytingum. Er ætlun Jóns að
nota bílinn sem einkabíl á götu
borgarinnar.
Það er greinilegt að áhugi fyrir
þátttöku í erlendri rallkeppni er
að aukast, en hvernig er málum
háttað hér heima? Þó nokkrir nýir
bílar verða með næsta sumar.
Aðrir endurbæta bíla sína og
hugsa gott til glóðarinnar.
„Sama og nýtt“
Einn þeirra sem mun verða með
nýjan bíl er Logi Einarsson. Hann
tók á það ráð að breyta ’73 Escort
í fyrsta flokks rallbíl. Til gamans
fyrir lesendur verður lauslega tal-
ið hvað gert hefur verið við bílinn
og hver kostnaðurinn er samfara
því að búa til „alvöru“ rallbíl.
Fyrst og fremst var hafist handa
að rífa bílinn í sundur stykki fyrir
stykki þar til aðeins „bodyið" stóð
eftir. Þá var ryðvörn öll skafin af
bílnum og málað yfir. Til styrk-
ingar þurfti að sjóða í bílinn hér
og þar og var það gert eftir for-
skrift Ford-verksmiðjanna.
Gömlu dempararnir fengu að
fjúka en þó voru þeir af vandaðri
gerð. I staðinn komu Bilstein-
gasdemparar, sem sérstaklega eru
gerðir fyrir rallakstur. Slíkir
demparar kosta í kringum 10.000
krónur. Breyta þurfti festingum
Innan
sovéska
Björn Bjarnason
Bókin „The Liberators — Inside
the Soviet Army“ eða „Frelsararn-
ir — innan dyra í sovéska hern-
um“ eftir Viktor Suvorov, kom út
hjá breska forlaginu Hamish
Hamilton á síðasta ári. Hún er
þannig kynnt, að aldrei fyrr hafi
Rússi tekið sér fyrir hendur að
lýsa lífi sovésks nútíma hermanns
jafn skýrt og heiðarlega. Viktor
Suvorov er á miðjum fertugsaldri,
hann var foringi í sovéska hernum
en strauk og komst yfir til Vestur-
landa. Af ótta við hefndarráðstaf-
anir gegn ættingjum og vinum,
sem enn dveljast í Sovétríkjunum,
ritar hann bókina undir dulnefni.
Heiti bókarinnar vísar til þess,
að Suvorov var í liðinu, sem gerði
dyra í
hernum
innrás í Tékkóslóvakíu 1968 og
fjalla síðustu kaflar bókarinnar
um reynslu hans þar. Bókin er 202
síður og almennt finnst mér hún
nokkuö losaraleg, ef þannig má að
orði komast. Hún ber þess greini-
lega merki, hve litla yfirsýn for-
ingjar í her Sovétríkjanna hafa,
raunar vita þeir sjaldnast, hvert
þeir eru að fara eða hvað þeir eiga
að gera, þegar þeim berast fyrir-
mæli. Þeir reyna að lesa á milli
línanna í dagblöðum eða draga
ályktanir af útvarpsfréttum. Lýsir
höfundur þessu til dæmis í tengsl-
um við sex-daga-stríðið milli ísra-
elsmanna og Egypta 1%7. í véla-
og skriðdrekasveitinni, sem hann
tilheyrði þá, voru allir foringjarn-
ir sannfærðir um það, að Egyptar
búnir sovéskum skriðdrekum
myndu á svipstundu leggja undir
sig Israel, landið væri ekki einu
sinni jafn stórt og æfingasvæði
hersins í Sovétríkjunum. Viti for-
ingjarnir lítið, eru þó óbreyttir
hermenn enn síður með á nótun-
um. Þegar innrásin var gerð í
Tékkóslóvakíu, var hersveit Suvo-
rovs skipuð mönnum austan úr
Asíu og öðrum „lýðveldum" Sov-
étríkjanna og skyldu fæstir her-
mannanna rússnesku og gátu lítið
sem ekkert ræðst saman sín á
milli. Segir höfundur, að það hafi
haft hin vcrstu áhrif í liðinu, að
Tékkar snerust ekki til varnar
heldur sýndu hinum skítugu og
illa búnu hermönnum jafnvel
vorkunnsemi. Hafi sovéska her-
stjórnin orðið að senda stærsta
hluta liðsins í pólitíska endurhæf-
ingu við landamæri Kína að her-
ferðinni lokinni — hermennirnir
hafi nefnilega komist að raun um,
að lífskjörin voru betri í Tékkósló-
vakíu en Sovétríkjunum og byrjað
að velta því fyrr sér, hvers vegna í
ósköpunum þeir væru sendir gegn
þessu vingjarnlega fólki.
Stjórnarhættirnir innan hersins
bera sömu einkenni og á öðrum
sviðum sovésks þjóðlífs, alið er á
ótta og haldið uppi aga með því að
beita grimmdarlegum refsingum.
Mönnum er refsað fyrir stórt sem
smátt, enginn er óhultur, en í ger-
ræðinu myndast hið furðulegasta
samtryggingarkerfi, svo að oft er
tekið vægara á stórum brotum en
smáum. Smjaðrað er fyrir yfir-
boðurum og ekkert sparað til að
sýna þeim undirgefni og virðingu.
Því til staðfestingar segir höfund-
ur frá þessu:
„Áður en Gretskó, marskálkur
Sovétríkjanna, (nú látinn innsk.)
kom til Severodvinsk, ákvað yfir-
stjórn Norðurflotans að láta mála
klettana á ströndinni gráa. Þegar
verkinu var lokið, hafði 20 km löng
strandlengja verið máluð. Sjóliðar
í tveimur flotadeildum og ein sveit
landgönguliða vann að þessu gíf-
urlega verkefni í nokkrar vikur, og
til að Ijúka því notuðu þeir árs-
birgðir af ryðvarnarmálningu alls
flotans. Gretskó, varnarmálaráð-
herra, hreifst af gráu klettunum,
og síðan hefur sú hefð verið í há-
vegum höfð í flota okkar að mála
sjávarkletta fyrir komu háttsettra
gesta.“
Sú mynd, sem dregin er upp af
sovéska hernum í þessari bók, er
ekki beinlínis ógnvekjandi. Spill-
ing, drykkjuskapur, öryggisleysi
og lélegur tækjabúnaður setja
svip sinn á lýsinguna. Þá gefur
höfundur oftar en einu sinni til
kynna, að alls ekki eigi sovéskir
hermenn von á því, að á þá verði
ráðist frá Vestur-Evrópu. Eftir að
hafa lýst hinum hörmulegu að-
stæðum í sovésku þjóðlífi, fátækt-
inni og skortinum, kemst höfund-
ur á einum stað svo að orði: „Þeir,
sem leggja á ráðin um hernaðar-
átök við þessar aðstæður (eins og
þær eru í Sovétríkjunum innsk.)
hljóta að treysta á stutt leiftur-
stríð öllum að óvörum, þar sem á
fyrstu mínútum yrði gripið til
kjarnorkuvopna, eða vera við því