Morgunblaðið - 07.10.1982, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 7. OKTÓBER 1982
13
íslenska óperan:
Búum til óperu
— Litli sótarinn
Tónlist
Jón Þórarinsson
Sigurdur Pétur Bragason, Gunnar Freyr Árnason og Árni Sighvatsson.
Guðbjörg Ingólfsdóttir, Marta Halldóradóttir, Steinunn Þórhallsdóttir, Arnar
Helgi Kristjánsson, Ragnheiður Þórhallsdóttir og Þorbjörn Rúnarsson.
Frumsýningar 2. og 3. október.
Tónlist eftir Benjamin Britten
Texti eftir Eric Crozier
l'ýóing eftir Tómas Guðmundsson
Leikstjóri: Þórhildur Þorleifsdóttir
Leikmynd og búningar: Jón l*órisson
Útfærsla búninga: Dóra Einarsdóttir
Lýsing: Sigurbjarni Þórmundsson
Hljómsveit fslenzku óperunnar
Hljómsveitarstjóri: Jón Stefánsson
Meðan húshitun á Bretlandi var
ekki önnur en kolaeldur í arni, ar-
inn í flestum íveruherbergjum,
a.m.k. hjá þeim sem meira máttu
sín, og sérstakur reykháfur fyrir
hvern arin, hlýtur sótarastéttin að
hafa verið mannmörg og mikils-
verð þar í landi. Má sjálfsagt
hugsa sér, að hrakningar lítils sót-
arasveins hafi getað orðum ensk-
um börnum álíka hugstætt efni og
íslenzkum börnum var áður fyrr
andstreymi smaladrengja og
niðursetninga í íslenzkum sveit-
um. En sótarar hafa aldrei verið
fjölmennir hér, enda upphitun
húsa lengst af lítil, þar til menn
komust upp á lag með að dæla
heitu vatni úr iðrum jarðar í þessu
skyni og reykháfar lögðust niður
með öllu.
Þótt efni „Litla sótarans" sé
þannig ókunnuglegt á ytra borði, á
ég von á, að saga hans, svo fagur-
lega sem hún er sögð hér, eigi eftir
að verða vinsæl meðal íslenzkra
barna. Og ekki spillir það, að í
fyrri hluta sýningarinnar fáum
við að kynnast því „í þykjustunni"
hvernig ópera og óperusýning
verða til. í síðari hlutanum sjáum
við svo og heyrum óperuna full-
skapaða og fáum meira að segja
að taka þátt í fiutningi hennar.
Benjamin Britten er eflaust
frægasta tónskáld Englendinga nú
í nokkrar aldir. Hann hefur samið
margskonar tónverk, en frægð
sína á hann mest að þakka söng-
verkum, þar á meðal nokkrum
óperum, sem farið hafa sigurför
um heiminn, svo sem „Peter
Grimes“ og „Albert Herring", svo
að aðeins tvær séu nefndar. Báðar
eru þær samdar á undan „Litla
sótaranum", svo að ljóst má vera,
að þessi barnaópera, sem svo er
kölluð, er ekki verk viðvanings,
sem ekki treysti sér til meiri
verka. Tónlistin í „Litla sótaran-
um“ ber það líka með sér, að það
hefur snjall maður um vélt, og
þótt hún sé mjög vel við barna
hæfi, er alveg víst, að margur full-
orðinn getur haft af henni hina
mestu ánægju.
Leikstjórinn, Þórhildur Þor-
leifsdóttir, hefur staðfært og
sjálfsagt umsamið að verulegu
leyti fyrri hluta sýningarinnar.
Þar er brugðið upp skemmtilegum
myndum af því, sem gerzt getur í
leikhúsi, áður en sýning kemst á
svið, auk þess sem kynnt er efni
óperunnar og atriði úr tónlistinni
til undirbúnings því, sem á eftir
fer. Guðný Helgadóttir, sem ann-
ars er sýningarstjóri þessarar
sýningar, fer hér með hlutverk
leikstjórans, stýrir aðgerðum á
sviðinu og verður tengiliður sviðs
og sals. En er á líður, tekur
hljómsveitarstjóri sýningarinnar,
Jón Stefánsson, sem hér leikur
tónskáldið, við stjórninni og kenn-
ir áheyrendum þá fjóra söngva.
sem þeir eiga að taka þátt í að
flytja í sýningunni sjálfri. En um
þessi fjögur litlu lög er það að
segja, að þau lærast fljótt, lifa í
minningu og leita fram á varirnar
í dagsins önn. Þetta eiga þau sam-
eiginlegt vel heppnuðum dægur-
lögum. En frábrugðin eru þau að
því leyti, að hér er einfalt efni tek-
ið slíkum snillitökum, að það verð-
ur aldrei hversdagslegt, og hvert
lag fær sérkennilegan og jafnvel
óvæntan svip. Þátttaka áheyrenda
í þessum söngvum mun auka
ánægju þeirra af sýningunni til
mikilla muna.
í „Litla sótaranum" eru fimm
hlutverk söngvara, auk barnahlut-
verka, og er sviðsetning Íslenzku
óperunnar gerð með þeim mynd-
arbrag og þeirri forsjálni, að tví-
sett er í hlutverkin. Þessvegna
voru frumsýningarnar tvær, og að
ýmsu ólíkar, þótt ekki verði gert
upp á milli þeirra hér. Anna Júlí-
ana Sveinsdóttir og Elísabet
Waage fara með hlutverk Beggu
ráðskonu, sem er töluvert að-
sópsmikil og svolítið geðstrið.
Elísabet Erlingsdóttir og Signý
Sæmundsdóttir eru mildar og
móðurlegar í hlutverki Rúnu
barnfóstru. Þetta munu vera tvö
mestu sönghlutverkin í óperunni
og eru hvorki smá né auðveld.
Sami söngvari fer með hlutverk
Surts sótara og Tuma ekils, og
skiptast þeir þar á John Speight
og Árni Sighvatsson. Sami háttur
er á hafður með hlutverk Klunna
sótara og Alfreðs garðyrkju-
manns, en söngvarar eru þar þeir
Stefán Guðmundsson og Sigurður
Pétur Bragason. Hlutverk elzta
„barnsins" er einnig ætlað lærðum
söngvara, en með það fóru Ásrún
Davíðsdóttir og Marta Guðrún
Halldórsdóttir, sem raunar er að-
eins 15 ára gömul. Þá er að nefna
litlu sótarana tvo, þá Gísla Guð-
mundsson og Gunnar Frey Árna-
son, og loks öll hin börnin, en þau
eru Olafur Einar Rúnarsson,
Þorbjörn Rúnarsson, Hrafnhildur
Björnsdóttir, Guðbjörg Ingólfs-
dóttir, Sólveig Arnarsdóttir,
Steinunn Þórhallsdóttir, Halldór
Örn Ólafsson, Ragnheiður Þór-
hallsdóttir, Steinunn Þorsteins-
dóttir og Arnar Helgi Kristjáns-
son.
Það er mjög lofsvert framtak
hjá íslenzku óperunni að ráðast í
flutning barnaóperu svo snemma
á starfsferli sínum og vanda þá
val hennar svo vel sem hér er gert.
Þetta ber að þakka og óska til
hamingju með það. Hér hefur ekki
verið farið út í að „gagnrýna" ein-
stök atriði sýningarinnar, enda er
ánægjan með sýninguna í heild
efst í huga. En hinn létta og
skemmtilega heildarsvip, sem hún
ber, mun fyrst og fremst mega
þakka leikstjóranum, Þórhildi
Þorleifsdóttur, og hljómsveitar-
stjóranum, Jóni Stefánssyni.
Það er alveg óhætt að ráðleggja
börnum á öllum aldri að leggja
leið sna í íslenzku óperuna til að
sjá „Litla sótarann".
ORÐSENDING TIL NÁMSMANNA
Athygli námsmanna, sem vænta láns úr
Lánasjóði íslenskra námsmanna, skal vakin
á þeirri ákvörðun sjóðsins, að lán verði greitt
inn á viðskiptareikning lánþega í innláns-
stofnun.
Þeir námsmenn, sem hafa ekki nú þegar
tilkynnt Lánasjóðnum um viðskiptareikning til
innborgunar námsláns, en óska eftir að
stofna slíkan reikning í Búnaðarbankanum,
ættu að gera það sem allra fyrst, vegna
væntanlegra námslána í vetur.
Innlánsdeild aðalbankans og útibú munu
annast sendingu tilkynningar til Lánasjóðsins
um viðskiptareikning, ef þess er óskað. Við-
komandi eyðublöð fást í afgreiðslum bank-
ans.
ÞÖKKUM VÆNTANLEG VIÐSKIPTI
N
BÚNAÐARBANKI ÍSLANDS
ODDIHF.
7