Morgunblaðið - 28.01.1983, Page 17

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 28. JANÚAR 1983
17
nina eins og á myndinni sést.
li allt
ssu ári
'stir munu notfæra sér þá þjónustu er
Ljósm.: Raþfnar Axelsson.
unarkössum RKÍ. Þó kemur einnig
til ágóði af smámiðahappdrætti
Reykjavíkurdeildar og ágóði af
merkjasölu á öskudaginn.
Einnig hafa einstaklingar, félaga-
samtök og fyrirtæki styrkt þessar
framkvæmdir.
í kynningarblaði um starfsemina,
sem dreift var á blaðamannafundin-
um í Múlabæ í gær, segir svo meðal
annars:
„Með stofnun þessarar þjónustu-
miðstöðvar er unnið að eftirtöldum
markmiðum:
— að rjúfa félagslega einangrun
aldraðra í heimahúsum og efla þá til
þátttöku í dagiegri umsýslan, — að
stuðla jafnframt að því að aldraðir
als 600 fermetrum, er Múlabær til húsa.
og öryrkjar geti sem lengst búið í
heimahúsum í stað langdvalarstofn-
ana, — að létta á dagspítala Land-
spítalans, — að hindra ótímabærar
innlagnir á sjúkrastofnanir, — að
greiða fyrir útskrift sjúklinga af
öðrum sjúkrastofnunum.
Starfsemi sú sem hér er að hefjast
er þjónusta við aldrað fólk og ör-
yrkja frá kl. 8.00 að morgni allt fram
til kl. 18.00 að kveldi, fimm daga vik-
unnar, fyrst um sinn. Fólki verður
gefinn kostur á að notfæra sér þjón-
ustu Múlabæjar mismarga daga í
viku í samráði við lækna og eftir
þörfum og óskum hvers og eins.
Á síðara stigi er gert ráð fyrir
helgarþjónustu, ef reynslan sýnir að
þörf muni verða fyrir hana.
Eins og áður greinir frá, er starf-
semi Múlabæjar einkum ætluð þeim
hópi aldraðra og öryrkja sem býr
sjálfstæðu búi í heimahúsum eða er í
tengslum við vandafólk, en á þó í
erfiðleikum með að annast sig að
fullu sjálft. Þetta getur m.a. orsak-
ast af langvinnum eða skammvinn-
um sjúkdómum eða fötlun. Þjón-
ustumiðstöðin stuðlar á þann hátt að
því að eldra fólk og öryrkjar geti
sem lengst með nauðsynlegum og
markvissum stuðningi lifað heil-
brigðu og farsælu lífi í sínu rótgróna
umhverfi.
Gert er ráð fyrir að öll starfsemi
Múlabæjar verði í náinni samvinnu
við öldrunarlækningadeild Land-
spítalans. Þess má geta í þessu sam-
bandi að skjólstæðingar innritast
einungis að Múlabæ að undangeng-
inni skoðun og mati lækna deildar-
innar. Er þetta gert með það fyrir
augum að unnt sé að glöggva sig á
því, hvort þjónusta sú sem stofnunin
hefur upp á að bjóða, henti þeim sem
sækja um hana. Jafnframt er ætlun-
in að sjúklingar sem notið hafa
hjúkrunar og meðferðar á legudeild
eða dagsþítala Öldrunarlækninga-
deildar geti tengst Þjónustumiðstöð-
inni með einhverjum hætti að lok-
inni dvöl þar.
Múlabær — þjónustumiðstöð aldr-
aðra og öryrkja er ekki skilgreind
sem hjúkrunarstofnun. Þó mun
trúnaðarlæknir stofnunarinnar
ásamt hjúkrunarfræðingi hafa sér-
búna aðstöðu og veita viðtöl eftir
samkomulagi og eigi sjaldnar en
einu sinni í viku.
Þjónusta á öðrum sviðum verður
einnig fjölþætt. Að morgni hefst
dagurinn með morgunverði og er öll-
um skjólstæðingum veitt full matar-
þjónusta, þ.e. morgunverður, hádeg-
isverður og síðdegiskaffi. Sjúkraþjálf-
un verður í sérbúnum vistarverum,
þar sem gert er ráð fyrir bæði hóp-
meðferð og einstaklingsmeðferð.
Hvatt er til þátttöku í sjúkraleikfimi
eða léttum æfingum undir hand-
leiðslu leiðbeinanda. Ljósböðun,
einkum með gigtarmeðferð í huga er
einnig á boðstólum. Sjúkrabaðlaug
er einnig í Múlabæ og er stuðlað að
því að sem flestir þjónustuþegar fái
böðun, ekki síst til þess að fyrir-
byggja slys við þessar aðstæður í
heimahúsum. Snyrtistofa er starf-
andi alla daga vikunnar, þar sem
boðið er upp á hársnyrtingu og klipp-
ingar og húð- og handsnvrtingu. Þreytt-
ir fætur fá einnig meðferð og snyrt-
ingu.
Veigamikill þáttur í starfsemi
stofnunarinnar mun verða iðjuþjálf-
un og í því sambandi handavinna og
föndur af ýmsu tagi, m.a. bókband,
leirvinna, trésmíðar, tágavinna, tau-
þrykk, glermálun og ótalmargt
fleira. Félagsráðgjafi fflun með
reglulegu millibili veita þjónustu í
Múlabæ. Prestur mun einnig hafa
aðstöðu til starfa í Þjónustumiðstöð-
inni.
Dagblöð og tímarit munu Hggja
frammi fyrir gesti heimilisins,
ásamt bókum, sem verða til útlána.
Gert er ráð fyrir því að félaga-
samtök þau sem að Múlabæ standa
muni að einhverju leyti tengja verk-
efni sín á sviði öldrunarmála starf-
semi Múlabæjar. Má í því sambandi
nefna heimsóknarþjónustu og heim-
sendingarþjónustu matar sem verið
hefur á vegum Reykjavíkurdeildar
RKÍ undanfarin ár.
Lítil verslun verður starfrækt í
húsinu, þar sem gestir geta keypt
nauðsynjar til heimilishalds.
Þeir sem óska, geta notið aksturs
á vegum Múlabæjar að heiman og
heim gegn vægu gjaldi."
Daglega munu 24 einstaklingar
dveljast í Múlabæ. Þar sem þeir
koma ekki daglega, verða allt að 50
manns sem þjónustunnar njóta, og á
árinu mun þeim væntanlega fjölga
um allt að helming, eða í 100 manns.
Frá blaðamannafundinum í gær. Við borðsendann fjærst situr Valdimar J. Magnússon, framkvæmdastjóri, þá Pálmi
Jónsson, kaupmaður, Þorvaldur Búason, eðlisfræðingur, Ragnar Ingimarsson, prófessor, Valdimar Kristinsson, viðskipta-
fræðingur, Þorvarður Elíasson, skólastjóri, Ágúst Valfells, verkfræðingur, Guðjón Lárusson, læknir, Þorstcinn Sæ-
mundsson, stjarnfræðingur, og Sveinn Jónsson, löggiltur endurskoðandi. Ljósm Mbl. Gmilía
Samtök áhugamanna um jafnan kosningarétt:
Efna til skoðanakönnun-
ar í Reykjavík og á Reykja-
nesi um vilja kjósenda
Segja tillögur þingmanna miðast við hagsmuni þeirra, ekki almennings
SAMTÖK áhugamanna um jafnan kosn
ákveðið að gefa kjósendum í Kcykjavík
kjördæmamálið í skoðanakönnun. Ætla
heimili i kjördæmunum en í þeim er
skoðanir sínar á því hvern þeir telji
atkvæðavægi eftir búsetu eigi að vert
atkvæðavægið geta þeir í framhaldi af
standa skuli að framkvæmd þess.
Þetta kom fram á blaðamanna-
fundi sem samtökin gengust fyrir í
dag til að kynna markmið sín og
skoðanakönnunina. Valdimar
Kristinsson viðskiptafræðingur
hafði orð fyrir hópnum, en Þorvarð-
ur Elíasson skólastjóri gerði grein
fyrir skoðanakönnuninni og
markmiðum samtakanna, en þau
eru að hans sögn fyrst og fremst
stofnuð til að berjast fyrir því, að
leiðrétt verð til fulls það misrétti,
sem nú ríkir hér á landi í atkvæða-
vægi eftir búsetu manna. Hann
kvað talsmenn stjórnmálaflokk-
anna hafa sýnt takmarkaðan áhuga
á þessu mannréttindamáli og sú til-
laga sem væri á borðum þeirra nú
miðaðist fyrst og fremst við hags-
muni þingmanna, þeirra er nú sitja
á þingi, en ekki við hagsmuni ann-
arra einstaklinga eða þjóðarinnar í
heild. Þá sagði hann að þrátt fyrir
ingarétt, sem nýverið voru stofnuð, hafa
og Rcykjanesi tækifæri til að tjá sig um
samtökin að láta bera dreifibréf á hvert
u seðlar þar sem kjóscndur geta tjáð
heppilegasta fjölda þingmanna, hvert
i og ef kjósandinn telur að jafna eigi
því lýst skoðunum sínum á því hvernig
eindregnar óskir um almenna skoð-
anakönnun, virtust þingmenn ráðn-
ir í að afgreiða kjördæmamálið án
þess að spyrja almenning álits.
Það kom einnig fram á fundinum
að samtökin sendu áskorun til
stjórnarskrárnefndar 28. október sl.
þar sem skorað er á nefndina að
opna umræður um kjördæmamálið.
Einnig er þeirri skoðun samtak-
anna lýst, að þau telji, að til að ná
fullu jafnvægi atkvæðavægis sé
einfaldasta leiðin sú, að gera landið
að einu kjördæmi. Þeirri hugmynd
til stuðnings segir í bréfinu, að með
því muni draga úr hreppapólitík, og
þá yrði ekki þörf fyrir fjölgun þing-
manna. Þá er þeim tilmælum beint
til nefndarinnar að hún láti fara
fram víðtæka skoðanakönnun þar
sem landsmenn geti tekið afstöðu
til þeirra leiða sem völ er á. Sam-
tökin hafa enn ekki fengið svör við
bréfi sínu frá stjórnarskrárnefnd.
Ástæða þess að fyrirhuguð skoð-
anakönnun samtakanna takmark-
ast við suðvesturhorn landsins
sögðu forsvarsmenn fyrst og fremst
vera þá, að þeir hefðu hvorki fjár-
ráð né mannafla til að framkvæma
kannanir í öðrum landshlutum.
Þeir lýstu miklum áhuga á því að til
slíkra kannanna gæti komið í öllum
landshlutum, og sögðust reiðubúnir
til samvinnu og samráðs við áhuga-
aðila þar að lútandi. Með dreifibréf-
inu fylgja fjórir seðlar til útfyll-
ingar og má setja þá í póst eða
koma þeim á næstu benzínstöð. í
dreifibréfinu er einnig ávarp til
kjósenda, brot úr langri baráttu-
sögu og áskorun samtakanna til
stjórnarskrárnefndar.
Samtök áhugamanna um jafnan
kosningarétt stefna að því að koma
á fót skrifstofu fyrir starfsemi sína
sem væntanlega verður opnuð fljót-
lega. Formaður samtakanna er
Valdimar Kristinsson viðskipta-
fræðingur. Aðrir í framkvæmda-
nefnd eru Þorvarður Elíasson
skólastjóri, Ragnar Ingimarsson
prófessor og Valdimar J. Magnús-
son framkvæmdastjóri.
Tónleikar í Norræna húsinu í kvöld:
Sjö verk
„ÞAÐ ERII sjö verk sem verða flutt
á þessum tónleikum, sem ég hef
samið á tíu ára tímabili. Það elsta er
frá 1971 en það nýjasta frá því í
fyrra,“ sagði John Speight, söngvari
og tónskáld, en tónverk eingöngu
eftir hann verða flutt á tónlcikum í
Norræna húsinu í kvöld og hefjast
tónleikarnir klukkan 20.00.
„Þessi verk eru svona sýnishorn
af því sem ég hef verið að gera og
þeim vinnubrögðum sem ég nota,
þegar ég er að sernja," sagði John
Speight ennfremur. „Á þeim kenn-
ir margra grasa. Tónleikarnir
hefjast með verki fyrir flautu og
píanó og síðan koma þrjú einleiks-
verk, verk fyrir flautu, fyrir klar-
inett og einleiksverk fyrir píanó.
Þá kemur tríó fyrir fiðlu, selló og
píanó og svo kvintett fyrir fiðlu,
lágfiðlu, selló, kontrabassa og pí-
anó. Tónleikunum lýkur svo með
kórverki. Verkin taka yfirleitt
5—15 mínútur í flutningi og ein-
leiksverkin eru undantekninga-
laust skrifuð fyrir þá flytjendur
sem leika þau.
Yfirleitt finnst mér það ein-
kenna verk mín að þau séu lýrísk,"
segir hann aðspurður um einkenni
verkanna. „Ég er kannski fyrst og
fremst söngvari og er alinn upp
eftir John Speight
John Speight. í baksýn er verið að æfa kvintet hans. Moruunbiaðið/Kristján.
sem slíkur. svo maður hugsar ef til
vill meira um laglínur, en gerist
og gengur nú til dags, ef það má
orða það þannig. Annars vil ég
helst láta verkin tala fyrir sig
sjálf og ég er heldur ekki þannig
gerður, að ég geti tjáð mig mikið
um þau, né finnst mér sérstök
ástæða til þess þeirra vegna, mér
finnst þau ekki þarfnast mikilla
útskýringa.
Ég er yfirleitt lengi að semja
hvert verk. Ég vinn hægt og hugsa
mikið utn það, þannig að það tekur
mig yfirleitt langan tíma,“ sagði
John Speight að lokum.
John Speight er fæddur Eng-
lendingur, en fluttist hingað til
lands 1972 og hefur búið hér síðan.
Hann er með íslenskan ríkisborg-
ararétt og kennir söng og tónfræði
við Tónskóla Sigursveins.