Morgunblaðið - 21.10.1983, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 21. OKTÓBER 1983
Dönsku húsgögnin í sumarhús Alþýðu-
sambands Austurlands:
„Ennþá svívirði-
legra þegar þess er
gætt hver á í hlut“
— segir formaður Sveinafélags húsgagnasmiða
FORYSTIIMENN í íslenskum hús-
gagnaiAnaði hafa lýst furrtu sinni og
reifti yfir þeirri ákvöröun Alþýðu-
sambands Austurlands aö kaupa
dönsk húsgögn í a.m.k. níu sumar-
bústaöi, sem sambandið hefur reist aö
Einarsstöðum á Héraöi. Frá því var
skýrt í Mbl. á þriðjudag.
„Við hljótum að mótmæla þessu
harðlega og þá ekki síður þeirri
staðhæfingu formanns Alþýðu-
sambands Austurlands í Morgun-
blaðinu að þeir hafi kynnt sér úrval
á íslenskum húsgagnamarkaði,"
sagði Ingvar Þorsteinsson, formað-
ur Félags íslenskra húsgagnafram-
leiðenda, í samtali við blm. Morg-
unbiaðsins. „Bæði hér í Reykjavík
og úti á landi geta þeir fengið hús-
gögn í þessi hús sín. Það er eitthvað
annað en það á bak við þetta. Við
erum vitaskuld mjög óhressir yfir
svona vinnubrögðum og ég tel þetta
mál enn alvarlegra fyrir þá sök að
þarna er angi verkalýðshreyfingar-
innar á ferðinni," sagði Ingvar.
Ráðning Brynjólfs Bjarnasonar staðfest í borgarstjóm:
hér hlut að máli,“ sagði Hallgrímur.
„Við munum mótmæla þessu við
sambandið mjög harðlega — við
gerum engan greinarmun á því
hvort um er að ræða samherja
okkar í verkalýðshreyfingunni eða
einhverja aðra.“
Forsetinn
til Portúgal
FORSETI íslands, Vigdís Finn-
bogadóttir, hefur þegið boð for-
seta Portúgal, António Ramalho
Eanes, um að koma í opinbera
heimsókn til Portúgal 21.—24.
nóvember nk.
(FrétUtilkjnning frá skrifstofu
for.seU íslands.)
Gullskórinn hans pabba
• Ingi Björn, Kristbjörg Helga og Ólafur Helgi voru ekki síður hamingjusöm en faöir þeirra í gær, þegar
Adidas-umboöiö á íslandi veitti markakóngi fslandsmótsins í knattspyrnu gullskó í fyrsta skipti. Þaö var Ingi
Björn Aibertsson sem hlaut skóinn.— Sjá nánar á íþróttasíðu.
íhugaði vinstri meirihlut-
inn pólitískar uppsagnir?
Yfirlýsing í útvarpsþætti til umræðu í borgarstjórn
BORGARSTJÓRN Reykjavíkur staðfesti á fundi sínutn í gærkveldi
samþykkt útgerðarráðs Bæjarútgerðar Reykjavíkur um ráðningu Brynj-
ólfs Bjarnasonar, hagfræðings, í starf framkvæmdastjóra Bæjarútgerð-
arinnar. Var ráðningin staðfest með 12 atkvæðum sjálfstæðismanna
gegn 9 atkvæðum minnihlutans, en áður hafði tillaga Kvennaframboðs
um ráðningu Einars Sveinssonar í stöðu framkvæmdastjóra BÚR aðeins
hlotið 2 atkvæði og því ekki stuðning.
Hann sagði að íslenskur hús-
gagnaiðnaður stæði mjög tæpt —
sem dæmi gæti hann nefnt að á síð-
ustu dögum hefðu tveir framleið-
endur orðið að hætta starfsemi.
„Þegar ástandið er svona, og um
það væri hægt að hafa miklu fleiri
orð, þá er lágmark að íslenskir
framieiðendur fái að vera með í
myndinni," sagði Ingvar.
Hallgrímur Magnússon, formað-
ur Sveinafélags húsgagnasmiða,
sagðist í samtali við Mbl. vera
doifallinn yfir ákvörðun
Alþýðusambands Austurlands.
„Þetta er jafnvel ennþá svívirð-
ilegra en húsgagnakaup SÁÁ, þegar
tekið er tillit til hvaða aðilar eiga
Ólafur
Friðriks-
son látinn
ÓLAFUR Friöriksson, verslunar-
maöur, lést í Reykjavík í gærmorg-
un. Hann fæddist í Reykjavík 14.
febrúar 1905 og var því á sjötugasta
og níunda aldursári er hann lést.
Foreldrar hans voru Friörik Olafs-
son, næturvörður í íslandsbanka, og
Valgerður Magnúsdóttir.
Ólafur stundaði alla almenna
vinnu, en fékkst mest við versiun-
arstörf. Hann veitti Sultu- og
efnagerð bakara forstöðu þar til
hann lét af störfum sjötugur að
aldri.
Ólafur var einn stofnenda
Karlakórs Reykjavíkur 1926 og
söng í kórum um langt skeið. Þá
var Ólafur forseti Skáksambands
íslands í nokkur ár.
Ólafur var kvæntur Sigríði Sím-
onardóttur og eignuðust þau þrjú
börn, Margréti, Astu og Friðrik.
Talsverðar umræður urðu á
fundinum um málið og var m.a.
rædd sú yfirlýsing Bjarna P.
Magnússonar, fulltrúa Alþýðu-
flokksins í útgerðarráði, sem hann
gaf í útvarpsþætti nýlega, um að
innan vinstri meirihlutans hefði
verið rætt um að segja upp þrem-
ur embættismönnum borgarinnar
vegna stjórnmálaskoðana þeirra.
Þetta bar á góma vegna þeirrar
yfirlýsingar Sigurðar E. Guð-
mundssonar, fulltrúa Alþýðu-
flokksins, um að uppsagnir for-
stjóra BÚR væru pólitískar
ofsóknir á hendur Björgvini Guð-
mundssyni. Nefndi Bjarni í þætt-
inum þrjá embættismenn, sem
rætt hafi verið um að segja upp,
en það voru borgarverkfræðingur,
vatnsveitustjóri og vinnumála-
stjóri.
Um þessa yfirlýsingu sagði Dav-
íð Oddsson, borgarstjóri, að það
hlyti að vekja stórkostlega athygli
að rætt hafi verið að segja upp
mönnum vegna pólitískra skoðana
þeirra, en slíkt hefði aldrei komið
til tals hjá sjálfstæðismönnum.
Einnig nefndi Davíð að tveir nánir
samstarfsmenn hans væru and-
stæðingar hans í stjórnmálum, en
þeir nytu eigi að síður fyllsta
trausts.
Sigurjón Pétursson sagði að það
hefði aldrei komið til umræðu við
myndun vinstri meirihlutans að
segja upp þeim embættismönnum
sem voru pólitískir andstæðingar
vegna skoðana þeirra og í sama
streng tók Kristján Benediktsson
og sagði hann að Bjarni P. Magn-
ússon hlyti að hafa þessar upplýs-
ingar úr Alþýðuflokknum. Þá
sagðist Sigurður E. Guðmundsson,
fulltrúi Alþýðuflokksins, ekki
minnast þess að það hafi nokkru
sinni komið til tals að víkja póli-
tískum andstæðingum í hópi emb-
ættismanna úr starfi vegna
stjórnmálaskoðana þeirra.
Litlar og hægar breytingar
á fasteignaverði í Reykjavík
— skortur á litlum íbúöum, hagkvæmt aÖ stækka við sig — eigi menn peninga
ENGAR stökkbreytingar hafa orðið á fasteignamarkaði á Reykjavíkur-
svæöinu síðan í vor. Hækkanir hafa orðiö tiltölulega litlar og hægar, eins
og sést t.d. á því, aö meðalhækkun fasteigna milli júlí og ágúst sl. var
1—2% og hækkun milli ágúst og september var um 3%, að sögn Stefáns
Ingólfssonar, verkfræöings hjá Fasteignamati ríkisins.
Stefán sagði að lifnað hefði við
fasteignamarkaðnum í ágúst.
„Samkvæmt okkar gögnum, sem
eru nær allir kaupsamningar um
fasteignir, fæ ég minni hækkun
á fasteignaverði en t.d. fast-
eignasalarnir," sagði hann. „Það
er augljóst að ákveðin tegund
eigna hækkar meira í verði en
aðrar á hverjum tíma. Sem
stendur hækka stærri íbúðir,
4ra—5 herbergja, meira en aðr-
ar, en þær sátu nokkuð eftir
framan af ári. Hækkunin á árs-
grundvelli, frá síðasta ári til
þessa árs, er um 50%, örlítið
meira eða minna eftir því hvaða
mánuður er tekinn, en t.d. þriðji
ársfjórðungur í fyrra og þriðji
ársfjórðungur nú sýnir rétt und-
ir 50% hækkun á milli ára.“
Framboð og eftirspurn á fast-
eignamarkaði helst ekki alltaf í
hendur. Það sést t.d. á því, að nú
vantar mikið tveggja herbergja
íbúðir á höfuðborgarsvæðinu, að
sögn Stefáns. „Eftirspurnin hef-
ur aukist og framboðið minnkað
á þeirri stærð eigna,“ sagði
hann. „Því valda margir sam-
verkandi þættir. Þeir helstu eru
að nú eru að koma inn stærri
árgangar — fólki sem er að festa
kaup á sinni fyrstu íbúð, hefur
fjölgað. Annar þáttur er, að
eldra fólki hefur fjölgað og það
er nú mikið að reyna að koma
sér í minna húsnæði. í þriðja
lagi fjölgar hjónaskilnuðum og
því eru margir að reyna að kom-
ast i litlar og hentugar íbúðir,
sem duga einstaklingum. í
fjórða lagi má nefna greiðslu-
kjörin. Hér á þessu svæði er það
svo, að þrír fjórðu hlutar kaup-
verðsins þurfa að greiðast á einu
ári. Það er hvorki meira né
minna en 400—600% meira fjár-
magn en víðast hvar annars
staðar á Vesturlöndum, þar sem
fólk borgar gegnumsneitt ekki
nema um 10% út.“
Stefán tók sem dæmi þriggja
herbergja íbúð í Reykjavík og
aðra jafnstóra og álíka dýra í
Álaborg í Danmörku. Verð íbúð-
arinnar er um 1200 þúsund krón-
ur. Útborgunin hérlendis er um
900 þúsund krónur en í Dan-
mörku aðeins um 120 þúsund. Og
um 150 m2 einbýlishús, sem kost-
ar um þrjár milljónir króna, er
ennþá hrikalegra dæmi: í Dan-
mörku er útborgunin um 300
þúsund krónur en á Reykjavík-
ursvæðinu liðlega 2,2 milljónir
króna. „Ungt fólk ræður ekki við
nema minnstu eignir,“ sagði
Stefán, „og þeim fækkar heldur í
byggingu, enda hefur stefnan
verið á einbýli og sérbýli. Annað
kemur hér og til, sem er, að
vegna verðtryggingalánanna líð-
ur nú lengri tími en áður þar til
eignir koma í endursölu. Það
tekur lengri tíma fyrir fólk að
komast yfir erfiðasta hjallann."
Hann sagðist ekki geta séð svo
auðveldlega hvort mikið væri um
að fasteignakaupendur gæfust
upp, springju á limminu. „Þó hef
ég orðið var við það, undanfarin
tvö ár eða svo,“ sagði Stefán Ing-
ólfsson, „að talsvert meira er nú
selt af eignum áður en afsal fer
fram. Ég vil hins vegar ekki
draga neinar ályktanir af þessu.
Það er hinsvegar óumdeilanlegt,
að verðlag á föstu verðlagi hefur
fallið um fjórðung, enda hefur
lánskjaravísitala frá september í
fyrra til september í ár hækkað
um 95% en fasteignaverð um
tæp 50%. Það þýðir að þeir, sem
eiga minnst eigið fjármagn, tapa
mestu. Ef eigendur tveggja
herbergja íbúða ættu fjármagn í
dag væri þetta góður tími til að
stækka við sig.“