Morgunblaðið - 26.05.1985, Blaðsíða 16
16
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 26. MAl 1986
Davíð Oddsson borgarstjóri í Reykjavík er
fyrir skömmu kominn úr ferðalagi sem hann
fór í boði Teddy Kolleks borgarstjóra í Jerú-
salem. Davíð var einn úr hópi borgarstjóra frá
sjö löndum sem sóttu ísrael heim dagana 29.
aprfl til 6. maí sl.
1
Daví
Rætt við Davíð Oddsson borgarstjóra um ferð hans til ísraels
Þegar nafnið ísrael ber á góma vekur það
margþætt hughrif. Gyðingar, nasistar, styrj-
aldir, samyrkjubú, allt þetta kemur upp í
hugann og fyrir hugskotssjónum svífa ótal
svartletraðar fyrirsagnir um Gólan-hæðir og
annað í þeim dúr. En bak við þessar myndir
búa aðrar sem ekki eru síður áleitnar. Bibl-
íumyndir í björtum litum sem gefnar eru
börnum í sunnudagaskólum, myndir frá
Landinu helga. Myndir af Jesú og postulun-
um, af miskunnsama samverjanum, Lazar-
usi, Maríu Magdalenu og fleirum þeim sem
nefndir eru til sögu í Nýja testamentinu.
Upp í hugann koma líka frásagnir úr Gamla
testamentinu, af Davíð og Golíat, Salómon,
Móses og öllum þeim sem þar koma við
sögu og íslensk börn læra um í skólum,
kirkjum og heimahúsum.
Ótrúlega lítil breyting
Söguslóðir Biblíunnar eru sem
ofnar inn í vitund kristinna
manna og það sem þar gerðist hef-
ur mótað meira en nokkuð annað
þann hugarheim sem við búum
við. I samtali sem blaðamaður
Mbl. átti við Davíð Oddsson ný-
lega kom berlega fram að einmitt
þessi atriði höfðu orkað mjög
sterkt á hann í umræddri heim-
sókn. „Maður gengur á einu auga-
bragði aftur í söguna. Maður hef-
ur á tilfinningunni að allt þarna
hafi ótrúlega lítið breyst frá því á
dögum Krists. Manni fyndist það
skrítið að koma til Reykjavíkur og
allt væri hér eins og þegar Ingólf-
ur Arnarson bjó hér, þessi tilfinn-
ing var ríkjandi, að ótrúlega mikið
hlyti að vera eins og það var fyrir
tvö þúsund árum. Fyrsta hugsun
mín, þegar ég hafði gengið í gegn-
um gömlu borgina, var sú, að
þarna yrðu allir menn að koma.
Maður horfir yfir í Getsemane-
garðinn þar sem olíutréin
blómstra, þar sem yfir tvö þúsund
ára gömul tré blómstra enn, tré
sem Kristur sat ef til vill undir á
sínum tíma. Það er líka stutt yfir
til Betlehem, maöur sér þangað
yfir. Ég borðaði síðasta kvöldið í
„Virki Davíðs" sem er hluti af höll
Heródesar og þar er talið að Pílat-
us hafi yfirheyrt Krist. Hlutar af
gömlu veggjunum standa enn,
þetta fyllir mann undarlegri til-
finningu, líkt og tíminn hafi staðið
kyrr,“ sagði Davíð hugsandi er
hann og blaðamaöur höfðu fengiö
sér sæti við aflangt og aftur-
mjókkandi fundarborð sem Gunn-
ar Thoroddsen lét hanna á sinni
tíð þegar skrifstofu borgarstjóra
var breytt og hún búin þeim hús-
gögnum sem þar hafa verið síðan.
Uti var sólskin og Reykvíkingar
spóka sig í sólinni á Austurvelli
meðan borgarstjóri þeirra lætur
hugann reika til veru sinnar i
Landinu helga.
Annar heimur
„Þetta er allt annar heimur.
Maður er undrandi á því fyrst
hvað landið er lítið. Ef maður ber
saman flatarmál ísraels og Is-
lands annarsvegar og svo rými
þessara landa í heimsfréttunum
þá hljóta að vera óskaplega marg-
ar fréttir á fermetra í ísrael. Það
er 20 þúsund ferkílómetrar að
stærð, sem er einn fimmti af flat-
armáli fslands. í október 1983
bjuggu í ísrael og á hernumdu
svæðunum fjórar milljónir eitt
hundrað tuttugu og níu þúsundir
manna. Maður hefði haldið að
svona lítið land með þetta marga
íbúa væri þéttbýlt en þegar ekið er
um landið sér maður víða heiðar,
sanda og óbyggðir með öllu sem
því fylgir, sums staðar sáum við
hjarðmenn og bedúína með tjöld
sín.
Jerúsalem hefur mikla þýðingu I
fyrir næstum alla. Hún sameinar
þrenn trúarbrögð. Hún er þriðja
helgasta borg múhameðstrúar-
manna, helgasta borg gyðinga og
ekki þarf að nefna helgina sem
hún hefur yfir sér í hugum krist-
inna manna.
í lok apríl er góður tími fyrir
Islending að vera i ísrael, alit var
í fullum blóma, það hafði rignt áð-
ur en við komum og blómskrúðið
var mjög mikið. Þó hafði verið
óvenjulega heitt. Mér var sagt að
hitinn kæmi frá eyðimörkinni en
það er miklu svalara í Jerúsalem,
hún er í 800 metra hæð, á hæðum
og hólum. Maður fann það hins
vegar þegar ekið var eftir Jórdan-
dalnum hve hitinn gat orðið mik-
ill. Hitarnir í júlí og ágúst væru
ábyggilega erfiðir fyrir okkur.
Ekkert næturlíf
Jerúsalem er öðruvísi en aðrar
höfuðborgir, þar er nánast ekkert
næturlíf að finna.tí Biblíunni er
sagt frá vændiskonum en nú segja
menn í gríni að „hún hafi tekið
síðasta rútubíl til Tel Aviv“. Jerú-
salem er stundum kölluð borgin
sem fer að sofa klukkan níu með
borgarstjórann sem aldrei sefur.
Teddy Kolleks er með merkari
mönnum sem ég hef hitt. Hann
fékk sextíu og fjögur prósent at-
kvæða í síðustu kosningum. Þarna
ætti að vera mesta púðurtunna í
heimi, verri en í Beirút, en í raun
er hið gagnstæða uppi á teningn-
um. Sátt og samlyndi ríkir alger-
lega á yfirborðinu og ég fékk það á
tilfinninguna að samlyndið næði
töluvert langt niður fyrir yfir-
borðið.
Jerúsalem hefur breyst eftir
sameininguna sem ísraelsmenn
knúðu fram með hervaldi í sex
daga stríðinu 1967. Borgaryfirvöld
hafa gert stórkostlega hluti, ekki
síst í vestari hluta borgarinnar og
það má að miklu leyti þakka
Teddy Kolleks borgarstjóra. Það
hefur verið grafið mikið upp og
fjarlægður jarðvegur þannig að
mikið af rústum hefur komið í ljós
og siíkir hlutir hafa verið gerðir
aðgengilegri fyrir fólk. Það hafa
verið lagðar vatnslagnir í öll hús
svo fólk hefur rennandi vatn en
því var ekki til að dreifa hjá aröb-
um. Það er einnig búið að skipta
um skolplögn í Via Dolorosa sem
■ekki hafði verið gert síðan Róm-
verjar voru og hétu sem sýnir
hvað þeir unnu vel.
{ Jerúsalem standa fjölmargar
gamlar byggingar sem taka verð-
ur mið af þegar byggt er og það er
gert. Það er byggt í gulgráum
steinlit í sama stíl og það sem
fyrir var og að mínu mati hefur
arkitektum tekist sérstaklega vel
upp-
Gyðingar tala mikið um Jesú, en
þeir tala um hann öðruvísi en við.
Það var einnig mikið rætt um
Nýja testamentið og hvar hver
einstakur atburður gerðist. Það
var ekki vafi í hugum manna að
Jesús hafi verið á öllum þessum
stöðum. Kannski vita menn ekki
nákvæmlega hvar Via Dolorosa
eða Golgata voru en það skiptir
ekki höfuðmáli. Gyðingar tala um
Jesú með mikilli virðingu, líta á
hann sem snilling en hann er ekki
í þeirra augum Messías. Hann er
enn ókominn.
í sátt og samlyndi
Trúarbrögðin þrífast þarna hlið
við hlið, margvíslegir trúflokkar
eiga sína reiti á helgistöðunum, og
þeir sýna hverjir öðrum gagn-
kvæma tillitssemi og virðingu.
Þetta er ekki síst að þakka Teddy
Kolleks Hann lagði þessari skipan
mála lið og þetta er gott dæmi um
hvernig hann reynir að sætta hin
ólíku sjónarmið borgarbúa. Nefna
má musterishæðina sem dæmi.
Þar eru helgidómar múhameðs-
trúarmanna, svo mikilvægir að
aðeins Mekka og Medína standa
framar. En gyðingar hafa einnig
helgi á þessum stöðum. Þar fá nú
allir aðgang en gyðingum er bann-
að að iðka þar bænagjörð. Eftir
sameininguna reistu gyðingar
minnismerki um fallna hermenn
en múhameðstrúarmenn sem tap-
að höfðu stríðinu óskuðu eftir að
reisa á sama stað minnismerki um
sína föllnu hermenn. Þetta fannst
mörgum óviðfelldið en Kolleks
Iagði þessu lið og það varð.
Ég hafði átt von á miklu meiri
MULTIPLAtl
FRAMHALD5NÁM5KEIÐ
með CHART viðauKa
5TAÐUR: Síðumúli 23
flMI: 31. maí 1985
Kl. 9.00 - 16.00
LEIÐBEII1AI1DI: Páll Gestsson
STJÓRNUNARFÉLAG
ISLANDS ssS23
Gamlar fréttir
en
góöar
...Gamlar af því aö
þær hafa veriö flutt-
ar öldum saman.
...Fréttir af því aö
þær eru á fárra vit-
orði.
...Góðar af því aö
heimsfriður veröur
brátt tryggöur.
Skrifaóu og þú ImrO ÓKEYPIS méiMÚ-
arrítlð „Glad Tidinga" aða baaklinginn
„Now for ItM Good Nawa“.
Skrífaðu til: Chriatadalphian Bibla Mia-
aion, 6 Cairnhilt Road,
Baaradan, Glaagow, «1 IAT, England.
Metsölublad á hcverjum degi!
Blaöburöarfólk
óskast!
Vesturbær Kópavogur Úthverfi
Faxaskjól Birkihvammur Blesugróf