Morgunblaðið - 16.11.1986, Blaðsíða 10

10 c
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 16. NÓVEMBER 1986
Skylmingar eru í upphaf i hernaðarlist og ná að minnsta kosti aftur til
ársins 10.000 fyrir Kristsburð. Sverðið hefur spilað stórt hlutverk í
hernaðarsögu heimsins. Má þar nefna notkun rómverska hersins á verðum,
síðar norrænna víkinga og fleira mætti nefna. Framan af voru sverð afar
stór og þung vopn, til þess gerð að bijóta brynjur og hjálma. Högg voru
greidd með þeim, en ekki stungur, eða miklu síður. Tækni þurfti litla, en
þess heldur mikla vöðva til þess að geta beitt vopnunum á þeim hraða sem
nauðsynlegur var til að hafa betur og drepa andstæðinginn áður en hann
hafði betur. Þannig eru sverðin fram undir árið 1400. Þá koma byssur
til skjalanna og hlutverk sverðsins breytist mikið. Eftir þetta léttast sverðin
og tekin er upp kennsla í notkun þeirra. Tegundum sverða fjölgar.
þrítugt. Ég ætti að taka það strax
fram, að menn geta náð mjög langt
í skylmingum þótt þeir æfi ekki
sleitulaust frá bamsaldri til þrítugs,
þar átti ég við heimsmælikvarðann.
Þeir sem á annað borð eru efnileg-
ir, geta orðið mjög frambærilegir
skylmingamenn á svo sem þremur
árum. Einn byijaði hjá okkur fímm-
tugur og er býsna góður.“
En miðað við afföllin, er ekki
hætta á þvi að allt saman detti
niður í dróma á ný?
„Við þurfum auðvitað að vera á
varðbergi gagnvart því. En við tók-
um góðan hóp í haust og ætlum
að einbeita okkur að honum f vet-
ur, taka svo annan næsta vor ef
möguleiki er á. Stefnan í fyrstu er
I
Ef til vill á þessi
íþróttagrein
framtíd á íslandi
Skylmingar með sverðum
byija sem íþrótt um eða
upp úr 1700 og skipti þar
sköpum, að grímur voru
hannaðar til notkunar í
skylmingum. Þá fóru menn fyrir
alvöru að rejma með sér. Þegar hér
er komið sögu, er sverðið ekki síst
orðið að einvígisvopni, og ekki latti
það þróun kennslu í skylmingum
þegar aðalsmenn gátu átt líf sitt
undir því að þeir kynnu að skylm-
ast almennilega. Var þá fokin
gamla trúin að sá hefði betur sem
Guði var þóknanlegur. Menn
treystu sem sagt aðeins meira á
tækni og lipurð, en minna á Guð
almáttugan þótt auðvitað væri gott
veganesti í einvígið að hann væri
hliðhollur.
Allt frá þessum tíma hefur sverð-
ið haft lítið sem ekkert vægi sem
hemaðarvopn. Þess í stað hefur það
þróast annars vegar sem íþrótta-
tæki, hins vegar sem siðatákn.
Ef til vill á þessi
íþróttagrein framtíð
Ekki verður sagt að skylmingar
hafi verið sérstaklega í hávegum
hafðar hjá íslendingum nema ef
vera skyldi á söguöld og þá allt
annars konar skylmingar en hér
um ræðir. Hér er átt við skylming-
ar sem íþróttagrein, en þær eiga
miklum vinsældum að fagna víða
erlendis og þykja bæði krefjandi og
skemmtileg íþróttagrein. í kring um
1950 var að vísu nokkuð öflug
starfsemi í Reykjavík og m.a. starf-
andi tvö skylmingafélög. Þau
lognuðust út af og heyrst hefur að
ein af hugsanlegum ástæðum hafi
verið sú að það var aldrei hægt að
fínna óhlutdræga dómara þegar
keppni stóð fyrir dyrum, en rígur
mikill ríkti milli félaga. Fyrir tveim-
ur árum var svo Hið fslenska
skylmingafélag stofnað og stóð að
því svo sem 20 manna hópur. Af-
föll eru mikil meðal skylmingafólks,
ekki bókstafleg, heldur er átt við
að margir heltast úr lestinni, og
þegar virkir félagar voru orðnir inn-
an við hálfan tug, var gripið til
þess ráðs að auglýsa eftir áhuga-
sömu fólki til æfinga og sfðan starfa
fyrir félagið. Auglýsingin birtist
fyrir fáeinum vikum og viðbrögðin
lofuðu sannarlega góðu, rúmlega
70 manns létu í sér heyra og marg-
ir af þeim hafa þegar haflð æflngar.
Formaður hins unga félags heitir
Sigurður I. Bjömsson og ræddi
Morgunblaðið við hann á fomum
vegi fyrir skömmu. Hann var fyrst
spurður um tilurð Hins íslenska
skylmingafélags. Sigurður svarar
„Eg segi fyrir mig, ég fékk áhuga
á skylmingum erlendis og svo vor-
um við nokkrir sem höfðum áhuga
á því að stunda þetta hér heima.
Það reyndist erfitt, það vantaði
kennara, húsnæði, tæki og raunar
allt sem til þarf. Svo fór að rætast
úr, við komumst í kynni við Tómas
Tómasson sem hafði lært skylming-
ar í Boston og tók hann að sér
kennsluna sem fór fram í íþróttasal
Menntaskólans í Reykjavík. Síðan
skynntumst við Sonju Diðriksson,
sem er sérmenntuð í skylmingum.
Hún hóf einnig að kenna og er
okkar helsti kennari í dag. Hins
vegar fækkaði okkur mjög, þannig
er það í skylmingum, afföllin á
mannskapnum eru mikil. Því veld-
ur, að fólk finnur sig ekki í íþrótta-
greininni, skortir þolinmæði í
mörgum tilvikum, því marga fyrstu
tímana er þjálfunin með þeim hætti
að skylmingamar í allri sinni dýrð
eru alls ekki stundaðar."
En þið auglýstuð ykkur upp.
„Já, við máttu til,m það hefði
verið afleitt að láta félagið veslast
upp, en orðin var viss hætta á því.
Og svörunin var afar góð, e.t.v. fór
hún fram úr okkar björtustu vonum.
Það kom á daginn, að fáir vissu
af þessu félagi, en margir höfðu
áhuga á því að kynna sér það bet-
ur. Það höfðu rúmlega 70 manns
samband við okkur og flestir þeirra
hafa mætt á æfingar að undanfömu
og það er ekkert launungarmál að
margt af þessu fólki er afbragðs
efni í góða skylmingamenn. Flest
er þetta ungt fólk, en fullorðið inn
á milli, enda eru skylmingar íþrótt
sem strangt til tekið má stunda
meðan menn geta staðið á fótunum,
enda er þetta ekki kraftaíþrótt. Hún
gengur meira út á tækni, snerpu
og hraða.
Eru eintómir karlmenn i
þessu?
„Svarið við þessari spumingu er
það eitt að líta á helsta kennarann
okkar, hann er kvenmaður. Hitt er
svo annað mál, að hlutföllin hjá
okkur eru karlkyninu stórlega í
hag, það eru ekki nema 4—5 stelp-
ur í þessu ennþá. Vissulega eiga
þær fullt erindi í skylmingar, íþrótt-
in hentar þeim prýðilega ekki síður
en körlum eðlis síns vegna.
En hvað með bakgrunn, þarf
ekki sérstakt uppeidi til þess að
ná virkilegri fullkomnun i þess-
ari iþrótt eins og sumum öðrum?
„Standardinn" hjá okkur er nú
ekki sérlega hár á alþjóða mæli-
kvarða eins og er, við ættum enga
möguleika ef við færum að keppa
við þrautþjálfað fólk erlendis. Hitt
er svo annað mál, að það besta
væri að böm byijuðu æfíngar um
4-5 ára aldur og miðað við þann
tíma sem það tekur menn að ná
heimsmælikvarða, myndu viðkom-
andi böm vera á toppnum um
að byggja upp svo sem 20 manna
kjama. Þá má fara að hugsa um ,
öflugra kynningarstarf, enda er
slíkt til muna aðgengilegra þegar
flöldi manna stendur að baki. Nú,
svo má nefna, að við emm farin
að þreifa fyrir okkur með íþrótta-
hreyfínguna, emm komin t.d. í
íþróttabandalag Reykjavíkur."
En hvað með keppni og slíkt,
nú er þetta þannig íþrótt?
„Ja, við emm bara eitt félag og
þótt hægt sé að halda innanfélags-
mót, þá jafnast auðvitað ekkert á
við keppni félaga í milli. En það
er ekki hægt sem stendur og auðvit-
að væri æskilegt að stofnað yrði .
annað skylmingafélag. Við emm
samt bjartsýn, við vitum að íþrótt
þessi verður ekki byggð upp í
landinu á einum degi. Það þarf i
mikla vinnu og seiglu. Það er rétt,
íþróttin gengur út á keppni og það
endist enginn í að æfa endalaust
án þess að geta spreytt sig. Þess
vegna hefur það kitlað að taka þátt
í mótum erlendis og við höfum raun-
ar verið að hugsa um að láta verða
af því einhvem tíman í náinni
framtfð. Þá helst í Bretlandi, en þar