Morgunblaðið - 19.08.1988, Blaðsíða 20

20
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 19. ÁGÚST 1988
Þingkosniiigar boð-
aðar í Singapore
Singapore. Reuter.
ÞINGIÐ i Singapore var rofið
á miðvikudag, og tilkynnt að
nýjar kosningar yrðu haldnar
þann 3. september nk. eða
fimmtán mánuðum fyrr en
áætlað hafði verið. Lee Kuan
Yew, forsætisráðherra og
hæstráðandi í Singapore,
beindi þeim tilmælunum til
Wee Kim Wee forseta sem
varð að sjálfsögðu við þeim.
Ekki kemur það þó flatt upp á
fréttaskýrendur að Lee skuli vilja
kosningar nú. Efnahagur Singap-
ore er í blóma, laun há, atvinnu-
leysi sáralítið og verðbólga nánast
engin. Kosningaskylda er í Sin-
gapore og stjómmálasérfæðingar
segja ekki nokkum vafa á að Þjóð-
arflokkur Lees muni fara með sig-
ur af hólmi, það sé aðeins spum-
ing um hversu stór hann verði.
Stjómarandstaðan í Singapore
er mjög sjálfri sér sundurþykk.
Alls bjóða 20 stjómarandstöðu-
flokkar og fiokksbrot fram í kosn-
ingunum að því er ætlað er. Eng-
inn afgerandi leiðtogi stjómarand-
stöðunnar virðist ógna veldi Lee.
í síðustu kosningum fékk Þjóð-
arflokkurinn í fyrsta skipti frá því
Singapore fékk sjálfstæði 1965
aðeins nauman meirihluta á þingi.
Fréttaskýrendur segja að efna-
hagsástandið í Singapore, sem þá
var ótryggt, hafí ráðið miklu um
það, en síðan hafí verulegur bati
orðið og trúlegt að Lee og flokkur
hans bæti við sig fylgi. Enda þótt
forsætisráðherrann hafí sætt æ
meiri gagnrýni síðustu ár fyrir
einræðisstjóm og mannréttinda-
brot, takmörkun á ritfrelsi og
fleira, muni hann án efa ná nægi-
legum meirihluta til að geta haldið
um stjómartaumana enn um hríð.
Charta 77:
Tékkar kasti
af sér fjötr-
um óttans
Prag, Reuter.
TÉKKNESKA mannrétt-
indahreyfingin Charta 77
birti á miðvikudag yfirlýs-
ingu þar sem Tékkar eru
hvattir til þess að losa sig við
„fjötra óttans“, láta skoðanir
sínar í ljós og taka afleiðing-
nnnm
Yfirlýsingin var birt í tilefni
þess að tuttugu ár verða liðin
frá innrás Sovétmanna í Tékkó-
slóvakíu á sunnudag. í henni
segir að innrásin 21. ágúst árið
1968 hafí verið hræðileg ógæfa
fyrir tékknesku þjóðina og hafí
komið í veg fyrir tilraunir til
að koma á pólitískum umbótum
og mannúðlegra þjóðfélagi.
Mannréttindahreyfíngin hef-
ur birt yfirlýsingar í tilefni innr-
ásarinnar árlega síðan hún var
stofnuð árið 1977. Hreyfingin
hefur þá ávallt hvatt til þess
að allir sovéskir hermenn í
landinu, sem taldir em um
80.000, verði fluttir burt frá
Tékkóslóvakíu. Engin slík
krafa kemur fram í yfirlýsing-
unni í ár, en sovésk stjómvöld
em hins vegar hvött til að „at-
huga atburðina 1968 af raun-
sæi.
Forseti libanska þingsins, Hussein Husseini, gengur út úr Mansour-byggingunni, þar sem þinghald hef-
ur farið fram siðan þinghús landsins skemmdist af völdum sprenginga. í gær áttu þingmenn að kjósa
næsta forseta landsins en Husseini frestaði kjörinu þar sem allt of fáir þingfulltrúar mættu tíl leiks
vegna óanægju margra kristinna með framboð Suleiman Franjiehs (innfellda myndin). Þeir telja Franji-
eh of hallan undir Sýrlendinga.
Forsetakjör í Líbanon:
Frestað vegna fjar-
veru þingfulltrúa
Beirut. Reuter.
FORSETI líbanska þingsins, Hus-
sein Husseini, frestaði i gær kjöri
forseta landsins sem fram átti að
fara i gær. Ástæðan var sú að
aðeins 38 þingmenn voru viðstadd-
ir en lágmarksfjöldi til þess að
Enn neyðarástand íKhartoum
Reuter
Hér sést yfír eitt þeirra svæða í Khartoum, höfuð-
borg Súdans, sem urðu verst úti eftir flóð í Nílar-
Chíle:
fljóti. Þúsundir borgarbúa urðu heimilislausar og ótt-
ast er að sjúkdómar breiðist út í borginni á næstunni.
kosning væri lögmæt var 51. í
yfirlýsingu þingforsetans var sagt
að nýr fundur yrði ákveðinn „eins
fljótt og mögulegt væri.“ Her-
flokkar kristinna manna sem
andvígir eru Sýrlendingum, höfðu
hvatt til að kosningarnar yrðu
hundsaðar og margir óttuðust að
hryðjuverk yrðu framin í tengsl-
um við forsetakjörið.
Fyrir þingfundinn höfðu meira en
2.500 vopnaðir lögregluliðar og her-
menn komið sér fyrir skammt frá
og leyniskyttur voru á húsaþökum
til að veijast tilræðismönnum. Aðeins
19 af 41 þingmanni kristinna kom á
þingfundinn.
Abdallah Rassi innanríkisráðherra
sakaði kristnu herflokkana um að
beita valdi til að hindra a.m.k. 15
þingmenn í að mæta og sagði herliða
kristinna hafa komið sér fyrir í nánd
við þinghúsið.
„Itrekaðar óskir okkar um að her
landsins grípi í taumana og aðstoð-
aði þingmenn við að sinna skyldum
sínum hafa verið árangurslausar,"
sagði ráðherrann við fréttamenn.
Talsmenn kristnu herflokkanna
segjast vilja koma í veg fyrir að hinn
78 ára gamli Suleiman Franjieh, sem
er auðugur landeigandi úr hópi kris-
tinna maroníta og frá norðurhluta
landsins, yrði lqörinn en hann nýtur
stuðnings margra múslimskra þing-
manna. Mikilvægast er þó að Sýr-
lendingar, sem hafa 25 þúsund
manna herlið í landinu, styðja hann
einnig. Á miðvikudag lýsti leiðtogi
sértrúarhóps drúsa, Walid Jumblatt,
yfir stuðningi við Franjieh og sagði
að frambjóðandi drúsa myndi draga
sig í hlé.
Franjieh var forseti á árunum
1970 -1976 og telja flestir kristnir
Líbanar að hann beri mikla ábyrgð
á upphafi borgara stríðsins sem geis-
að hefur í landinu árum saman en
tengsl hans við Sýlendinga er þó
heisti ásteytingarsteinninn. Franjieh
er talinn sigurstranglegastur af þeim
rúmiega tug manna sem bjóða sig
fram. Annar sterkur frambjóðandi
er Michel Aoun, sem einnig er krist-
inn maroníti og er yfirmaður líbanska
hersins.
Samkvæmt reglum stjómarskrár
landsins um skiptingu embætta milli
trúflokka í landinu á næsti forseti
landsins að vera kristinn. Óttast er
að nái Franjieh kjöri geti það orðið
til þess að ríkisheildin leysist endan-
lega í sundur.
Pinochet boðar tíl kosninga í haust
Santlago. Reuter.
AUGUSTU Pinochet, forseti ChUe, hefur skýrt frá þvi að kosningar
um áframhaldandi herstjórn í landinu muni fara fram i október.
Hann hafnar algjörlega þeirri tUiögu að kosið verði um frambjóð-
anda sem þjóðareining gæti rikt um.
Þetta kom fram í ræðu, sem for- við erum fleiri heldur vegna þess
setinn flutti í bænum Punta Aren-
as, á miðvikudag. „Við erum sann-
færðir um að við komum vel út úr
kosningunum , sem fara fram f
byijun október," var haft eftir
Pinochet. „Við munum sigra í heið-
arlegri baráttu, ekki vegna þess að
að við erum betri. Látið ekki ein-
hver samtök bera fram tillögu um
að kosið verði um annan frambjóð-
anda,“ tilkynnti hann bæjarbúum
sem hrópuðu til hans hvatningar-
orð.
Talsmenn kaþólsku kirkjunnar í
Chfle hafa farið þess á leit við her-
ráðið að kosið verði um frambjóð-
anda, sem landsmenn gætu komið
sér saman um, en þeirri tillögu
hefur Pinochet þegar hafnað.
Herráðið, sem nú fer með völdin
í Chfle, kemur saman þann 30.
ágúst n.k. til þess að útnefna for-
setaframbjóðanda kosninganna f
haust. Búist er við að Pinochet verði
fyrir valinu.
Fundin fjöldagröf
frá Stalíns-tímanum
Moskvu. Reuter.
SOVESKT vikurit skýrði frá þvi á miðvikudag að grafir 500
manna, sem Jósef Stalín, fyrrverandi leiðtogi Sovétríkjanna, lét
taka af Ufi seint á fjórða áratug aldarinnar, hefðu fundist i skógi
í Hvita-Rússlandi. Talið er að fleiri en eitt lík séu i hverri gröf.
Grafirnar komu i ljós þegar gasleiðslur og vegir voru lögð um
svæðið.
sum bamanna grófu sig undir girð-
inguna og komust inn á svæðið.
Þegar seinni heimsstyrjöldin
kom í veg fyrir að hreinsanir
Stalíns héldu áfram var girðingin
umhverfis svæðið í skóginum högg-
vin niður og notuð til eldiviðar.
Saga staðarins gleymdist svo
smám saman.
Áður en Míkhaíl Gorbatsjov, leið-
togi Sovétríkjanna, komst til valda
fyrir þremur árum mátti ekki minn-
ast einu orði á ógnarstjóm Stalíns
á árunum 1928-1953 en nú er
mikið fjallað um þetta tfmabil í
sovéskum fjölmiðlum.
f ritinu segir að yfirvöld á staðn-
um vinni nú að þvf að yfirheyra
ellilífeyrisþega í nágrenninu. Sumir
þeirra hafi í æsku orðið vitni að
því þegar hópar fólks voru fluttir
f flutningabílum eftir „dauðavegin-
um“ svonefnda inn í skóginn.
Flutningamir stóðu yfír frá árinu
1937 til 1941, þegar Þjóðverjar
réðust inn f SovétrSin.
Haft er eftir sjötugum manni,
sem var vitni að morðunum, að
fólkið hafi verið skotið í skógar-
ijóðri sem afmarkað var með hárri
girðingu og gaddavír. Fullorðna
fólkinu f nágrenninu stóð stuggur
af staðnum og forðaðist hann en