Morgunblaðið - 22.04.1989, Page 12

12 - - - MORQUNBLÁÐIÐ LAUGARDAGUR 22. APRÍL 1989
Það sem þarf er grænt ljós
á fi’amkvæmdir, ráðherra
eftirElínu G.
Ólafsdóttur
Það er sannarlega jákvætt að drífa
upp umræðu um stöðu íslenskra
skólamála og forgangsverkefni á
grunn- og framhaldsskólastigi eins
og menntamálaráðherra hefur gert
undanfarið.
Grein þessi er skrifuð af því tilefni
að menntamálaráðherra, Svavar
Gestsson, auglýsti fyrir nokkru fimm
viðtalsfundi með skólastjórnendum,
foreldrum og kennurum í grunnskól-
um í Reykjavík. Þar gefst bæði hon-
um og öðrum kostur á að reifa hug-
myndir sínar og skoðanir í uppeldis-
og menntamálum. Þetta framtak
menntamálaráðherra er til fyrir-
myndar, enda hnígur það mjög í
sömu átt og hugmyndir okkar
Kvennalistakvenna um valddreifingu
og samráð við fólk.
Menntamálaráðherra hefur líka
sent flölmörgum aðilum, bæði innan
og utan skólakerfisins bréf. Þar er
fólk beðið að taka þátt í könnun með
því að gera lista yfir 4—10 verkefni
sem mikilvægust eru á sviði skóla-
mála á næstu 10 árum. í seinni lotu
á að raða í forgangsröð þeim atriðum
sem oftast koma fyrir í fyrstu lotu.
Tiigangurinn samkvæmt bréfinu
er að virkja sem flesta til að vinna
að heildarstefhu um skólamál og
gera tillögur um aðgerðir byggðar
á henni. Þetta lítur vel út og ánægju-
legt að sjá grasrótarhugmyndir
Kvennalistans í verki í einu ráðu-
neyta þessarar annars gerræðislegu
ríkisstjórnar.
Eitt prik fyrir viðleitni
Já, ráðherra, þú færð eitt prik
fyrir viðleitni. Það er jafnframt einu
priki meira en hægt er að gefa
ýmsum öðrum í ríkisstjórn þinni.
Það skaltu þó vita að þetta er einu
priki meira en þú átt skilið ef í ljós
kemur að þú og ríkisstjórnin ætlið
að segja eitt, en gera svo ýmist
ekkert eða þveröfugt við það sem
þið segið, eins og reyndin hefur
hingað til verið. Síst vildi ég gera
þeim rangt til sem næst þessum
könnunum og fundum standa. Má
vera að þetta sé svartsýni i ljósi
reynslunnar. Hitt er staðreynd að
við eigum mörg erfitt með að láta
eins og ekkert sé þegar fram kem-
ur enn eirk tillagan um að kanna
hvað brennur á fólki í þessum efn-
um og engin framkvæmdaáætlun
fylgir. Það er löngu vitað hvað
brennur á fólki bæði á grunn- og
framhaldsskólastigi, það sanna ótal
skýrslur og kannanir undanfarin
ár. Varla þarf að minna á OECD-
skýrsluna „svörtu“, Endurmat á
störfum kennara, Könnun Þórólfs
Þórlindssonar o.fl. Þetta liggur allt
fyrir á sama hátt og það er alveg
kýrskírt hvernig launamisrétti í
landinu er háttað. Endalausar
kannanir hafa margsannað það.
Það sem hins vegar brennur á fólki
er aðgerðaleysi, að eitthvað sé gert
til úrbóta. Grasrótaraðferð ráð-
herrans er vel meint, en við viljum
framkvæmdir.
Hvernig verður breytt
forgangsröðun framkvæmd
í ríkisstjórn niðurskurðar?
Ég og fleiri viljum fá að vita
hvernig menntamálaráðherra ætlar
að gera bragarbót í þessum efnum,
breyta forgangsröðun verkefna í
ríkisstjórn sem boðar niðurskurð á
öllu velferðarkerfinu, hvorki meira
né minna. Það er sá boðskapur sem
fólk hefur fengið frá þessari ríkis-
stjórn sem kennir sig við j'afnrétti
og félagshyggju". Það var þá!
Þegar við Kvennalistakonur
leggjum fram tillögur á Alþingi eða
í sveitarstjórnum erum við ævinlega
spurðar hvar við ætlum að fá fé til
framkvæmda, hvað við ætlum að
skera niður á móti kostnaði. Því er
eðlilegt að við fáum skýringu á því
úr hvaða vasa peningarnir eiga að
koma til að framkvæma það sem
þarf í þessari ríkisstjórn sem hrópar
á alla aðra en fyrirtækin að herða
sultarólina. Eitt er víst, framtíðar-
sýn menntamálaráðherra kostar
peninga, og það mikla peninga. Það
sem skiptir okkur meginmáli er að
ráðherrar íramkvæmi allt það
góða sem við höfum iagt til og sam-
þykkt undanfarin ár, eða áratugi.
Við erum uppgefin á að hlusta á
fagurgalann. Þegar kemur að fram-
kvæmdum rekumst við ævinlega á
vegg. Engir peningar til. Það stóð
VF.RfíSPRENG.TA !
Fullbúin hjólhýsi á Ijaldvagnaverði
upp a sKommum tima unaantann ár. Komiö og kynmð ykkur þær
nýjungar sem nú er boðið upp á og tryggið ykkur hús í tíma.
Innifalið í verði: Svefhpláss fyrir 3 eða 4, tveggja hellna eldavél, vaskur með
rennandi vatni ovniðurfalh, mniljós, fataskápur, tvö borð
með sætum fyrir 6 manns, sólúga, klóset, buroamssi fyrir
rafhlöður og gaskúta. sjáfvirkar bremsur, stuðningstjakkar á
öllum homum, tvöfalt der, fullkominn ljósabúnaður, foitiald
og maigt fleira.
Allt þetta á verði frá kr. 249.000.- fhver býður betnr ?j
Vélar og þjónusta Krókhálsi 1 (Bílaumboðið) Sími 91-83266

AÐ JOKIAFOLD 41, CRAFARVOGI
CR TIL SÝNI5 UM HUGINA.
SÝNINGARTÍMI KL.14-19 _______
HAPPDRÆTTI DVAlARHilMIUS ALDRADRA
%
Q
>
Elín G. Ólafsdóttir
„Yið erum uppgefin á
að hlusta á fagnrg-al-
ann. Þegar kemur að
framkvæmdum rek-
umst við ævinlega á
vegg. Engir peningar
til. Það stóð sennilega
aldrei til að breyta
áherslum í raun og
framkvæma þær.“
sennilega aldrei til að breyta áhersl-
um í raun og framkvæma þær.
Menntastefiia birtist m.a. í
flárveitingum, ráðherra
Ég minni ráðherrann á að
menntastefna birtist ekki síst í íjár-
veitingum. Nýsamþykkt fj árlög
bera þess ekki merki að ríkisstjóm-
in ætli að taka á í menntamálum á
íslandi. Hvernig ætlar ráðherrann
að bæta skólastarf ef ekki er veitt
auknu fé til þessa málaflokks á fjár-
lögum og ef laun og kjör kennara
og annarra uppalenda verða ekki
bætt? Framlag ríkisins til mennta-
mála hefur um áratugaskeið verið
svipað, er nú á nýsamþykktum fjár-
lögum rúmlega 14% af útgjöldum
ríkisins? Þetta er reyndin þrátt fyr-
ir að menntakerfið í heild hafi vax-
ið stórlega á undanförnum árum.
Dæmi um þetta: Skólaskylda hefur
Iengst til muna, framhaldsskólinn
tekið stakkaskiptum, er nú nánast
fyrir alla, fullorðinsfræðsla hefur
aukist og svona mætti áfram telja.
Á fjárlögum er sem sagt síður en
svo gert ráð fyrir aukinni áherslu
á menntamálin í landinu. Mér er
fyrirmunað að skilja hvernig þetta
getur komið heim og saman. Er
furða þótt fólk velti fyrir sér hvort
hugur fylgir máli og spyrji: Segja
þeir eitt, gera þeir annað?
Skuldir ríkisins við sveitarfélög
vegna skólakostnaðar eru líka saga
út af fyrir sig, þær nema hundruð-
um ef ekki þúsundum milljóna
króna. í Reykjavík einni skuldar
ríkið hundruð milljóna króna vegna
þessa málaflokks eins. Við eins og
fleiri sveitarfélög stöndum í stöðug-
um barningi við að fá lögboðin
framlög ríkisins til skólamála
greidd. Þess vegna verður eflaust
velmeinandi ráðherra að sýna fram
á hvort og þá hvernig hann ætlar
að fá samþykktar framkvæmdir í
skólamálum í þessari dæmalausu
ríkisstjórn. Ríkisstjórn, sem nýverið
setti sér þá markvissu aðhalds-
stefnu að skera niður launakostnað
ríkisins um 4%. Veit vinstri höndin
ekki hvað sú hægri hefur á pijónun-
um? Eða er þetta allt tálsýnin ein?
Enn einn spurningaleikurinn, sem
gerir lítið annað en staðfesta það
sem þegar er vitað.
Fyrir mér lítur þetta svona út:
1. Könnun í tveimur hlutum.
a) Fólk gerir lista yfir 4—10 mikil-
vægustu verkefnin á sviði
skólamála á næstu 10 árum.
b) Sömu aðilar fá lista yfir þau
mál sem oftast voru nefnd í
fyrstu lotu. Nú eru þeir beðnir
að raða þeim í forgangsröð.
2. Skýrsla verður gefin út með nið-
urstöðum úr könnuninni.
3. Ráðstefna verður haldin um
könnunina og skýrsluna með
þeim sem tóku þátt í hvoru
tveggja. Málin verða rædd,
sennilega utan vinnutíma, t.d. á
laugardegi. í framhjáhlaupi, þær
eru ófáar ráðstefnurnar sem við