Morgunblaðið - 02.07.1989, Blaðsíða 11
MOJIGUNBLAÐH): MANNLÍFSSTRAUMAR mwwww s, Jý^ w?
C n
kostur og þau gagna misjafnlega
vel.
Þegar veiran rís úr rotinu efnir
hún til bólgu í taugahnoðum aftur
við hrygg, einni eða fleirum. Úr
hverri hnoðu liggur taug kringum
hálfan líkamann og ná kvíslar henn-
ar allar götur út í húð; taugin bólgn-
ar öll og þar sem greinar hennar
enda í skinninu hleypur það upp
og blöðruklasinn líkist borða eða
belti. Þetta var dæmi um millirifja-
taug og útbrot á baki og síðu, en
hið sama á sér stað ef bólgna hnoð-
an er svo ofarlega eða neðarlega
að taugin úr henni fari út í hand-
legg eða niður í fót og er þá líkleg-
ast að ristilborðinn liggi langs en
ekki þvers.
Svo að ristill er þá eftir allt sam-
an ekki húðsjúkdómur heldur gömul
veirupest sem hefur legið í laun-
sátri í undirdjúpum taugakerfisins.
Og vatnsbólurnar eru bara einkenni
sem birtist á yfirborðinu eins og
toppur á hafísjaka.
★
Eftirmál út af sjúkdómsheiti:
Dr. Benjamín Eiríksson skrifar
Velvakanda 20. júní og telur skyld-
leikatengsl við gull í sjúkdómsheit-
inu gyllinæð orka tvímælis. í pistli
mínum 11. júní var raunar tekið
fram að hliðstæð nöfn væru til í
öðrum tungumálum. Hér skulu þijú
tilgreind: Vena aurea — á latínu,
die goldene Ader — á þýsku, den
gyldne áre — á dönsku. Þá má í
þessu sambandi minna á að stund-
um er sagt og skrifað gylliniæð,
sbr. orðabækur Blöndals og Menn-
ingarsjóðs.
I-
hagrænar ákvarðanir sem þannig
má greina. Velsæld byggist ekki
eingöngu á þeim hlutum sem hafa
markaðsverð, þannig er augljóst að
hreint loft (sem æ meira lýtur lög-
málum skortsins) eykur velsæld.
Vandi hér er þó sá, að andrúmsloft-
ið hefur ekkert verð, en af því leið-
ir að fyrirtækin sleppa eiturefnum
út í það sér að kostnaðarlausu og
neytandinn getur ekki sent boð í
gegnum markaðinn um andstyggð
sína á því. Hugmyndir hagfræðinga
um verðmæti mega ef til vill kall-
ast siðlausar, þar sem gildi hluta
ræðst af því hvort eftirspurn sé
fyrir þeim og gildir hér einu hvort
um er að ræða listaverk eða korn-
flögur eða vinnukraft. Hagfræðin
byggir á því að sérhver einstakling-
ur sé skynsamur í sinni ákvarðana-
töku og velji, að gefnum þeim tekj-
um sem hann hefur, ávallt þá kosti
sem færa honum mesta velsæld. Á
sama hátt og hagfræðingar sjá
manninn sem Homo Economicus,
eru þeir í huga almennings e.k.
vélmenni, „reikniháusar", hinir
dæmigerðu Homo Economicus.
Hagfræðingar er af mörgum ásak-
aðir fyrir að vera „hagvaxtarfrík".
Eins og bent var
á hér að ofan,tek-
ur velsæld í hag-
fræðinni til mun
fleiri lífsins gæða
en einvörðungu
þeirra sem kaupa
má út í búð.
Aukning fram-
leiðslu, sem leiðir
af sér aukna
mengun, þarf
ekki að leiða til
aukinnar vel-
sældu, þótt auð-
veldar sé að sýna
fram á virði fram-
leiðsluaukningar-
innar en þeirrar
minnkunar vel-
sældar sem af
menguninni hlýst.
Hagfræði er
valfag, í þeirri
merkingu að hag-
fræði fjallar um að velja á milli
kosta. Kostir þeir sem boðið er upp
á eru sjaldnast þannig að einn kost-
ur hafi yfirburði umfram aðra á
öllum sviðum. Það er auðvelt að
reikna og taka ákvarðanir um hverj-
ir séu hagkvæmustu kostirnir á
grundvelli þess verðs sem er á
markaðinum, en mun erfiðara að
bera þá þætti saman við aðra sem
áhrif hafa á velsæld en ekki hafa
verð. I abstrakt líkönum hagfræð-
inga má ætíð virða alla þætti þeirra
kosta sem gefast til fjár eða ígildis
þess, en í daglegum önnum verður
áherslan einatt á þá þætti sem
reikna má í krónum og aurum.
Einn þeiira stjórnmálamanna,
sem hugsað hafa upphátt á síðum
þessa blaðs, taldi hagfræðina vera
hin nýju trúarbrögð og hagfræðing-
ana vera æðstu presta þeirrar trú-
ar. í Kristnihaldi undir jökli boðar
Prófessor Doktor Goodman Sýng-
man (Mundi Mundason) bíótele-
kinesis, astróbíóradíófóníu og epa-
gógíku og beitarhúsamenn hans
lýsa yfir: „Vér erum elskufullir
blómgæfir apar.“ Er það ekki ein-
mitt niðurstaða þessarar varnar-
ræðu?
TOEFL
- NÁMSKEID -
TOEFLprófið er talsvert frábrugðið þeim
hefðbundnu prófum, sem tíökast hafa á íslandi, og
einkenni þess er einkum að farið er nákvæmlega
eftir fyrirmælum um útfyllingu prófblaöa, hver próf-
þáttur hefur nákvæmlega afmarkaðan tíma og öll
fyrirmæli eru á ensku.
TOEFL námskeiðið er ætlaö öllum þeim sem vilja
afla sér haldgóðrar undirstööu undir prófið og vilja
þjálfa sig í próftökunni. Námskeiðið leggur áherslu
á hlustun, málfræði, lestrarskilning og orðaforða. Að
auki verður lögö áhersla á þá sérstöku próftækni,
sem þarf til að ná góðum árangri í TOEFLprófinu
og m.a. veröa tekin allt að sex æfingarpróf.
Námskeiö hefst þann 10. júlí og tekur 30 klst.
Leiðbeinandi verður Bjarni Gunnarsson M.A. Bjarni
hefur sérmenntun á sviði enskukennslu og hefur
m.a. unnið viö að leggja TOEFLpróf fyrir.
Þetta námskeið er nauðsynlegt fyrir alla þá,
sem vilja ná góðum árangri á TOEFLprófinu!
MÁLASKÓLINN,
Borgartúni 24,
símar 687590 og 626655.
FYRIR SUMARIÐ
Efþii ert ein þeirra fjölmörgu sem lengi hefur ætlað þér
aö grenna þig og vilt líta vel út í sumar þá býóst þér nú
tœkifœri tilþess. Við hjá HRESS höfum hjálpað þúsundum
kvenna íbaráttunni við aukakilóin. Sumar þeirra hafa
náð undraverðum árangri. Dæmi eru um að viðskiptavinir
okkarhafi misst 15-20kilóá 6 mánuðum. Slíkur árangur
krefst mikillar vinnu, þolinmœði og faglegrarþjálfunar.
Við bjóðum þér nú að takaþátt ískemmtilegum œfingum í
4 vikur. Þú getur valið um 2 hópa:
ÚTIHÓPUR
Útihópurœfir 4 sinnum iviku en hvilirum helgar.
A þriðjudögum kl. 18.30skokkum viðsaman, gerum æfing-
ar sem reyna á maga, rass og læri.
Á fimmtudógum kl. 18.30er KRAFTGANGA en þessi
nýja tegund æfinga hefur notið mikilla vinsœlda víða um
heim. Á mánudögum og miðvikudögum geturþú valió um
9 mismunandi œfingatíma, allt eftirþvihvaða timi hent-
ar þér og hversu erfiðar œfingar þú kýst að stunda.
SUMARHÓPUR
Sumarhópurinn œfir 4 sinnum iviku og markmióið er
megrun um 4-10 kíló, aukið þol og meiri styrkur.
Þú nýtur leiðsagnar færustu íþróttakennara sem veitagott
aðhald. Við æfingar verða notuð lóð og teygjur sem gefa
mjöggóðan árangur.
FJÖLBREYTT LEIKFIMI
Að auki býðstýmis önnur leikfimi2-3 íviku, bœði á
morgnana, daginn og á kvöldin. Barnagœsla er
á morgnana ogá daginn.
Skráðu þig strax i síma 65 22 12.
Við byrjum eftir helgina.
HRF.SS ,
I.tKAMSRÆRT (XI IJÓS
KORRUOAl
Korrugal álklæðningar eru
ódýrari en þig grunar.
Korrugal álklæðningar eru
nær viðhaldsfríar eins og
20 ára reynsla á íslandi
hefur sannað.
Korrugal álklæðningar,
ótvíræðir kostir.
Sparaðu viðhald
notaðu ál.
MEGA
Mega hf. Hafnarhúsinu Tryggvagötu 17
Pósthólf 1026, 121 Reykjavík
Sími 622434
Telex 3071 zimsen is *
i
f
!
I
:
i
i
I
i
I
i
i
!
i
i
;
I
i
í
;
i
j
!
rAflaanrm