Morgunblaðið - 20.01.1990, Síða 40

40
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 20. JANÚAR 1990
mt\hm
„Sag&ii&u lx>num hanri '
nm&tti Leikzz sérmeS rnáLolngurwJL?"
*
Ast er...
.. .að hafa hemil á skapi
sínu.
TM Reg- U.S. Pat Off.—all rights reserved
• 1989 Los Angeles Times Syndicate
Mundu að panta tann-
hreinsunina tímanlega ...
HÖGNI HREKKVtSI
ÁRATUGIR OG ALDAMÓT
Til Velvakanda.
í grein G.G.K. („Enn um ára-
tugi og aldamót") þann 17. janúar
hér í Velvakanda kemur greinilega
fram að hann hefur ekki sest niður
og hugsað málið út frá þeim orðum
sem hann notar sjálfur.
Hann segir „Bam er á fyrsta
ári, þar til það verður eins árs og
annað árið hefst.“ Hann er þá þeg-
ar búinn að nefna „fyrsta“ og
„annað" en það eru ár númer 1
og 2.
Á sama hátt er haldið upp á 10
ára afmælið þegar tíunda árið í
lífi barnsins er iiðið, hefst þá ell-
efta ár og fyrsta ár í öðrum tugi.
Hann segir líka að menn verði
áttræðir þegar þeir nái 80 ára
markinu en það er þegar átttug-
asta árið er liðið, þetta er alveg
laukrétt og hefst þá 81. árið í ævi
þeirra manna, þeir eru komnir á
níunda tuginn, komnir á níræðis-
aldur.
G.G.K. á sem sagt erfitt með
að skilja það sem hann segir sjálf-
ur og er slíkt algengt. Hann á líka
Enn um áratugi og aldamótl
ti
TU Velvakanda.
Ég verö að játa furðu mína á
þeirri heimskulegu þráhyggju sem
gýs ávallt upp um hver áratuga-
skipti og á öruggiega eftir að grass-
era um komandi aldamót.
Nú í kringum áramótin tilkynnti
fréttaþulur i sjónvarpi að það væri
tómur misskilningur að pú
81 árs. Haldið er upp á aldaraf-
mæli um leið og maður nær 100
ára markinu. Ekki þegar maður
verður 101 árs eða 104 ára.
Aðalatriðið er, að það sem þessir
væntanlega ágætu menn eru að
halda fram, brýtur algeriega f bága
við tilfinningu okkar óbreyttra
borgara fyrir þvf talnakerfi sem
við notum og má þá einu gilda
hver uppruni tfmatalsins er, því
hann er að sönnu bæði ójjós og
umdeildur.
G.G.K.
J
erfitt með að skilja vísuna mína
til bókaflokka og ætti hann þá að
hugsa sér hveija bók innihalda 365
blaðsíður og spyrja svo sjálfan sig
hvaða númer hann myndi setja á
fyrstu bók.
Mér finnst líkleg skýring á þess-
um ruglingi vera sú hvernig mæli-
kvarðar flestir eru merktir, tökum
metramál til dæmis, þar er talan
1 sett þar sem fyrsta sentimetra
lýkur og er það gert til þess að
auðvelda mönnum mælingar að
hafa tölurnar við þau strik er segja
til um að svo og svo margar eining-
ar séu af mældar.
Fyrsti sentimetri á metrakvarða
tekur að sjálfsögðu yfir fyrstu 10
millimetrana alla. Þar sem 50
sentimetrar eru stimplaðir við strik
á kvarðanum eru 50 sentimetrar
mældir af og hinumegin við strikið
hefst 51. sentimetrinn þótt svo
númer hans sé ekki sett fyrr en
við mót 51. og 52. sentimetranna.
Það er rétt hjá G.G.K. að einu
gildir uppruni tímatalsins. Fyrsta
árið verður alltaf númer 1, hundr-
aðasta árið númer 100 og svo
framvegis, því enda áratugir í lok
árs sem hefur 0 í síðasta sæti og
nýir áratugir eða aldir hefjast í
byijun árs er hefur 1 í síðasta
sæti ártalsins þótt svo að sumir
eigi erfitt með að sætta sig við það.
Birgir Óskarsson
Hættulegt fordæmi
Kona hringdi:
„Fyrir skömmu birtist frétt í
Morgunblaðinu um að þýsk kona
vildi byggja sumarbústað í Súg-
andafirði. Ég er ekki sátt við
ummæli sveitarstjórans á Suður-
eyri en hann sagði eitthvað á þá
leið að þetta yrði kannski til þess
að íslendingar fari að sjá hvað
þeir eigi fagurt land. Við íslend:
ingar höfum lengi vitað það. í
Danmörku hafa Þjóðveijar keypt
upp vinsæl sumarbústaðalönd í
Óvenjuleg umsékn lðgð fyrir ríkiastjómina: ^
Þýsk kona vill byggja sum-
arbústað í Súgandafírði

VESTUR-ÞÝ8KUR ríkkborgari, kooa Mbett I Veriur-Þýaludandi,
heftir ótkað eflir leyfi tíl að byggja eiU lumarfaúa I SeUrdal I
Súgandafirði. Samkvmmt Iðgum um eignarétt verða menn ad
vera islenakir ríkiiborgarar tíl að mega eiga faateign hér 4 landi.
en heimih er að veita undanþágu frá Iðgunum. Sveitaratjúrnin A
Suðureyri faeftir tekið ]&kva>tt I mAlið og óii Þ. Guðbjartaaon,
dðmimAlarAðherra, hefur bug A að lamþykkja umaðknina. Hann
lagði málið fyrir rikiaatjömarfund f gu-r, en þvi var freitað til
föatudaga. ,
skiptatengsl. Það sem gerir þesia
umsókn sérsUcða mun vera að
engin slfk tengsi eru f málinu og
þess vegna för ég með bað A rikis-
stjómarfund," sagði Oli Þ. Guð-
tjartason.
j.Sveitarstjómaraðilar vestur I
Ragnar Jðrundsson, sveitar-
stjóri A Suðureyri, sagðist vera
mjóg ánscgður með umaóknina.
„Það er vi|ji hér fyrir að konan
fái þetta og ég vona að svo verði.
Glöggt er gests augsð og þetta
verður kannaki til þess aðlsJend-
Dómsm&lsráðherra sagði við
Morgunblaðið I gserkvöldi að um-
sóknin vaeri að þvf leyti óvenjuleg
sð umrsedd kona hefði engin sér-
stðk tengsl við lsland. „Ef
þurfa menn að vera íslenskir rikis-
borgarar. Undanþágur munu
einkum veittar vegna þriggja
ástæðna; þegar um er að rseða
einhver fjðlskyldutengsl, atvinnu-
Súgandafirði eru bónir að sam-—ingar sjái sjálfir sð við eigum
þykkja þetU samhljóða fyrir sitt fallegt land - að ekki sé allt fall-
leyti. Ég held að menn þar um egra I útlöndum,* sagði Ragnar.
ætla að eignast hér faateign, þ& tengsl viðkomandi aðila eða við-
slóðir séu jikvæðir gagnvart
þessu og sjálfur tel ég að þetU
sé ekki stórmál og hef hug á að
samþykkja það, ef ekki verða
hðrð andmæli hjá rfkisstjóminni,"
bsetti dómsmálaráðherra við.
Konan vill reisa rúmlega 100
fermetra sumarbústað i svæði,
sem skipulagt er fyrir sumarhús.
Þar hafa þegar fjögur verið reist
og em tvð þeirra I eigu Súgfirð-
ingafélagsins.

stórum stíl og voru á sínum tíma
set lög sem bönnuðu að selja út-
lendingum lönd. Ég óttast að
þetta sama verði uppi á teningn-
um hér ef ekki verður gripið í
taumana."
Hjól
Lítið telpureiðhjól fannst við
Kaplaskjólsveg fyrir jól. Upplýs-
ingar í síma 17839.
Kápa
Græn kápa var tekin í mis-
gripum laugardag 13. janúar.
Vinsamlegast hafið samband við
Aldísi í síma 73305. Fundarlaun.
Armband
Gyllt armband fannst á Blóm-
vallagötu í nóvember. Upplýsing-
ar í síma 10483.
Víkverji skrifar
Um hver jól tíðkast það hjá
mörgum fyrirtækjum að
senda jólagjafir til ýmissa ráða-
manna í þjóðfélaginu. Þeir sem
helst njóta góðs af þessari gjaf-
mildi eru t.d. þeir sem ráða yfir
fjármagni eða geta tekið ákvarð-
anir sem skipta miklu fyrir þessi
sömu fyrirtæki. í siðmenntuðum
löndum teljast slíkar „gjafir“
hreinlega mútur og gilda sums
staðar strangar reglur, sem gera
móttöku þeirra óheimila, enda
nokkuð augljóst að tilgangurinn
er, að gera viðkomandi halla und-
ir ákveðin fyrirtæki, samtök eða
einstaklinga. Nýlega hafa verið
fluttar fréttir af því að stjórnend-
ur fyrirtækja á Norðurlöndum,
sem brutu reglurnar og tóku við
gjöfunum, var hreinlega vikið úr
starfi. Svo alvarlega líta menn á
þetta mál. Víkveija finnst vel við
hæfi um þessar mundir, að settar
verði skýrar reglur um gjafir af
þessu tagi. Núverandi ástand ýtir
undir getgátur um óheiðarleg við-
skipti og er öllum til skaða, bæði
þeim sem gefa, en þó fyrst og
fremst þeim sem við taka.
xxx
Mjög athyglisverður sjón-
varpsþáttur var í vikunni
undir stjórn Athúrs Björgvins
Bollasonar um lífsstíl okkar ís-
lendinga. Sérstaklega líkaði
Víkverja vel að hlýða á hinn hún-
vetnska Jón Björnsson, sálfræðing
og félagsmálastjóra á Akureyri.
Hann benti okkur á, að afar fáir
séu neyddir til að taka þátt í
lífsgæðakapphlaupinu, heldur sé
það komið undir okkar eigin
ákvörðunum. Hann spurði nær-
göngulla spurninga, s.s. hvort við
gætum ekki gefið börnunum okk-
ar meiri tíma með því að minnka
yfirvinnuna og draga úr neyslu?
Honum var reyndar andmælt í
þættinum og bent á að lífsstíll
fólks væri ekki eingöngu háður
eigin vali, heidur hefði t.d. tíðar-
andi eða menning þar mikil áhrif.
Víkveiji verður hins vegar að við-
urkenna, að honum fannst sjónar-
mið Jóns sterkara. Honum finnst
að fuliorðið heilbrigt fólk hafi nær
takmarkalausa valmöguleika. Það
þýðir þó ekki að allir kostir séu
jafn einfaldir eða auðveldir, sumir
eru jafnvel sársaukafullir. í um-
hverfi hvers manns eru gríðarlega
sterk öfl sem vilja draga okkur
út og suður. Við höfum hins vegar
ætíð frelsi til að velja hveija þá
leið sem við teljum færa til að
glíma við þessi öfl. Líf okkar er
endalaus röð af persónulegum
ákvörðunum. Meginástæða þeirr-
ar vanmáttakenndar sem einkenn-
ir líf fjölmargra er löngunin til
að forðast erfiðleika frelsisins og
þráin til að láta ábyrgð á lífi sínu
og vandamálum lönd og leið.
Hvort sem við þurfum að horfast
í augu við alkóhólisma okkar eða
neyslufyllerí, þá munura við ekki
læknast fyrr en við áttum okkur
á því, að það er undir okkar
ákvörðunum komið. Þegar það
rennur upp fyrir okkur verðum við
frjáls; þangað til teljum við okkur
fórnarlömb.
x x x
Osköp er alltaf sérkennilegt
að fylgjast með því hvað
fréttamönnum útvarps og sjón-
varps þykir það fréttnæmt þegar
snjóar í Reykjavík. Fólk sem býr
úti á landi á því alla vega ekki
að venjast að fréttamenn hlaupi
upp til handa og fóta þó svo geri
kafaldsbyl dag og dag í þeirra
heimabyggð og þykir þetta því
kátlegt. Þeim finnst það lítt frétt-
næmt þó svo íbúar Reykjavíkur
komi aðeins of seint í kvöldmatinn
vegna hálku á Miklubraut eða
Bústaðavegi.