Morgunblaðið - 14.04.1991, Page 26

26' O
MOKGUNBLAÐIÐ' VELVAKANIIHWfrM;R 14. APRÍL 1991
mmmn
©i«Wo JiM ottöeu.
-y
Oi
Íbúom J&-rða.r fjölgoJbC. um M
i meAan. þú varzi. a£ le/úO' cu>
þessum- aurum. *"
ooo
tAjlfl*
Eg var svo óheppinn að
brjóta spegilinn þegar ég
byrjaði að raka mig ...
HÖGNI HREKKVISI
• KÖrrue/uu P/kin hefup la& 'a böznom!"
Á FÖRNUM VEGI
Borgarnes:
Var byrjaður með
þjölina um fermingu
hluti en að ofan greinir. „Já, það
er ýmislegt sem ég hef fengist við
að smíða þó það sé ekki alltaf í
miklu magni. Til dæmis hef ég
smíðað margar berjatínur sem voru
taldar mjög góðar til blábeijatínslu,
en ég er alveg hættur því núna.
Mér fannst fara of mikil vinna í
smíði hverrar tínu og fannst heldur
ekki nógu gaman að fást við þær.
Lítilsháttar hef ég átt við að skera
út hvaltennur en það er orðið fátt
um fína drætti þar síðan veiðarnar
lögðust af. Ég smíðaði meðal ann-
ars bréfahnífa og skrautplatta úr
hvaltönnum."
Rætt við Hauk Jakobsson um
heimilisiðnað og veiðimennsku
Borgarnesi.
ÞAÐ ER misjafnt hvað tekur við
hjá fólki sem hættir að vinna,
eins og sagt er. Sumir þeirra sem
komnir eru á efri ár eru hvíld-
inni fegnir og taka það rólega
en aðrir sinna betur áhugamál-
um sínum eða taka upp á því að
prufa eitthvað nýtt. Haukur Jak-
obsson er 71 árs Borgnesingur
sem hætti í fastri vinnu fyrir um
fjórum árum, hann er Iærður
rafsuðumaður og vann við járn-
smíðar í rúm 40 ár, lengst af hjá
Bifreiða- og trésmiðju Borgar-
ness í Brákarey. Haukur hefur
þó ekki aldeilis verið verklaus
síðustu árin. Hann hefur verið
iðinn við og óhræddur að takast
á við nýja hluti sem sumir hverj-
ir hafa ekki alltaf talist til hefð-
bundinna karlastarfa. En látum
Hauk hafa orðið.
„Ég var orðinn sextugur þegar
ég byrjaði að fikta við að sauma
út og hafði þá aldrei snert á nál
áður. Mér datt svona í hug hvort
að ég gæti þetta ekki alveg eins
og konurnar og keypti mér því
klukkustreng og byijaði að sauma.
Síðan hef ég saumað út þó nokkra
klukkustrengi og veggmyndir, auk
áklæða á stóla. Annars byijaði ég
snemma á handverkinu og margs
konar smíði. Ég var til dæmis um
fermingu byijaður með þjölina að
smíða hluti til byssuviðgerða. Ég
hefði líklega átt að læra til gull-
smiðs, en það voru ekki aðstæður
til að hugleiða slíkt á þeim tíma sem
ég ólst upp. Ég átti gott með að
læra teikningu og hafði gaman af
því að teikna.“
Lýsiskoíur og nautshorn
„Þá hef ég smíðað yfir 60 lýsis-
kolur úr kopar, mest eftir pöntunum
frá fólki sem vill eignast þessa hluti
eða til að gefa þá einhveijum. Ég
hef frétt af kolum frá mér sem
sendar hafa verið utan og ein fór
til dæmis til Þýskalands og önnur
til Indlands. Einnig hef ég slípað
nautshorn, skreytt þau með kopar-
gjörðum og hnúðum og smíðað á
þau vegleg lok. Þessi horn hafa
verið vinsæl til tækifærisgjafa og
hafa þau einnig farið víða. Ég veit
ekki til þess að mjöður hafi verið
drukkinn úr þessum hornum mín-
um, þó að það væri vel hægt ef
viljinn væri fyrir hendi, því þetta
eru nokkurs konar drykkjarhorn.
Þá er ég nýbyijaður á eins konar
lampaútfærslu í þessari hornasmíð.
Ég útbý þá perustæði efst á horn-
inu í stað loks sem er á drykkjar-
horninu. Ég nota sérstakar húðaðar
ljósaperur og þá þarf jafnvel ekki
að hafa skerm á þessum hornlömp-
um mínum.“
Haukur er inntur eftir því hvort
hann hafi fengist við að smíða fleiri
80 rjúpur í bláhvítalogni
Talið berst að veiðiskap en Hauk-
ur hefur lengi stundað stangveiði
og gæsa- og ijúpnaveiðar, en segist
vera að mestu hættur veiðimennsk-
unni. Hvað ætli sé nú eftirminnileg-
ast og standi upp úr öllum veiðiferð-
unum? „Ætli það séu ekki ótrú-
legustu atvikin,“ segir Haukur
sposkur á svipinn og heldur áfram:
„Á sínum tíma fór ég um nokkurra
ára skeið árvisst í Vesturá í Mið-
firði. í einni ferðinni dró ég 21 lax
á einum degi og alla á sömu flug-
una. Veiðina fékk ég í Neshyl og
Túnhyl og flugan hét „blakk dogg“.
Ég reyndi oft að veiða með þessari
flugu eftir þetta en það var aldrei
litið við henni framar.
I sama holtinu fékk ég einu sinni
80 ijúpur á parti úr degi. Þetta var
í dálitlu frosti, kafaldsdrífu og blá-
hvítalogni á Bröttubrekku, rétt við
veginn. Þær flugu ekkert, heldur
hlupu aðeins um. Síðan allt í einu
tóku þær sig allar upp og flugu
yfir gil, þarna skammt frá. Ég
nennti ekki að elta þær, enda orðinn
skotlítill og búinn að afla vel. Þetta
þótti ekkert mikil dagsveiði hér
áður fyrr. Menn komust vel yfir 100
ijúpur yfír daginn þegar best lét.“
Áðspurður um álit á íjúpnastofnin-
um í dag sagði Haukur: „Það er
Víkveiji skrifar
Víkveiji fór að velta því fyrir
sér, er hann las grein eftir
menntamálaráðherra hér í blaðinu
í byrjun mánaðarins, hvernig stjórn-’
kerfíð yrði, ef í alla ráðherrastólana
settust jafn nefndaglaðir menn og
núverandi ráðherra menntamála —
og hvað það kostaði þjóðina.
Mörg ár eru síðan fullorðins-
fræðsla hófst hér í framhaldsskól-
um. Hefur hún síðan aukist mjög
og æ fleiri skólar tekið hana upp.
Þróunin hefur verið í rétta átt og
skilað góðum árangri. Stjómendur
skólanna hafa sýnt að þeir hafa
verið vandanum vaxnir við skipu-
lagningu kennslunnar og fram-
kvæmd hennar.
XXX
Af grein menntamálaráðherra
má ráða að þetta sé þó ekki
einsog það á að vera, það vanti
„samræmdar reglur" um fyrirkom-
ulag þessa náms og „yfírsýn" og
að marka þurfi „heildarstefnu".
Einhverntíma hafa nú þessi orð
heyrst áður.
Það jjærnáð Æjúlfsögðu engri átt,
þótt framkvæmd þessarar kennslu
hafí gengið með ágætum, að þar
komi hvergi nærri nefndir og ráð
skipuð að ofan. Og úr því skal
bætt. Ráðherrann stendur að laga-
frumvarpi þar sem „eitt veigamikið
atriði" er að skipað skuli fullorðins-
fræðsluráð. Hlutverk þess skal m.a.
vera „að vera stjórnvöldum til ráðu-
neytis um meginstefnu og áherslu-
þætti fullorðinsfræðslu" og vinna
„að söfnun og miðlun upplýsinga
um fullorðinsfræðslu".
Ráðherrann getur þess að ráðið
verði nokkuð ijölmennt, þar sem
„eðlilegt virðist að kalla til ráðu-
neytis all íjölmennan hóp fólks“
„til að tryggja góð tengsl ráðuneyt-
is við það sem er að gerast“. Þetta
er allt skiljanlegt, því auðvitað er
það þénugt fyrir menntamálaráðu-
neytið að vita hvað er að gerast í
skólamálum.
En svo er að sjá sem ráðherrann
hafí ekki verið alveg viss um að
öllu yrði til skila komið þrátt fyrir
þetta fjölmenna ráð og úr því er
bætt í 5. grein frumvarpsins. Þar
er gert ráð fyrir að auk fullorðins-
fræðsluráðsins verði skipuð fasta-
jnefn.d,, „sem yer^i jnénntanj4l4i$hby-
neyti og fræðsluaðilum til ráðuneyt-
is og aðstoðar".
XXX
Ef einhver skyldi halda að ekk-
ert hafí verið gert í þessum
málum fyrr — nema að sjálfsögðu
að skólarnir hafa til þessa annast
þessa kennslu með ágætum — þá
er það misskilningur. I grein ráð-
herrans kemur fram að á sl. ári
hafí í menntamálaráðuneytinu verið
stofnuð fullorðinsfræðsludeild, sem
„er m.a. ætlað að vera samtengj-
andi og ráðgefandi aðili á sviði full-
orðinsfræðslu og afla og miðla upp-
lýsingum um stöðu fullorðins-
fræðslunnar".
Landsmenn þurfa sýnilega ekki
að örvænta um að ekki verði vel
séð fyrir fullorðinsfræðslu í framtíð-
inni með ráðgjöf hér og ráðgjöf þar
og heila deild í menntamálaráðu-
neytinu til ráðgjafar og samteng-
ingar. Engu skiptir allt það pappírs-
flóð sem þessu hlýtur að fylgja á
meðan það er innan veggja ráðu-
neytisins — og skólarnir halda
ótrauðir áfram sínu striki. Kostnað-
urinn? Hvern munar um einn kepp
jí sláturtíðinni?l. !)!■- ffc<I ; ; ii l:ofl |