Morgunblaðið - 14.04.1991, Page 31
™wmm$Æw /SAMðMMWBSWI ^íffiíií99i
v
r)C0K31
Á flugvellinum höfðu skátar safnast saman og stóðu heiðursvörð. Lafði Baden-Powell er á miðri mynd-
inni, á milli íslensku skátahöfðingjanna Hrefnu Tynes og Helga Tómassonar.
SIMTALID...
ER VJÐ SIGRÚNU MAGNÚSDÓTTUR FORStÖÐ UMANN
MEÐFERÐARHEIMILISINS TINDA
Krakkar borða ofskynjunar
sveppi sem vaxa alls staðar
666029
Meðferðarheimiiið Tindar, Sig-
rún.
- Komdu sæl, Sigrún, ég heiti
Brynja Tomer og er blaðamaður á
Morgunblaðinu. Þetta er ineðferð-
arheimili fyrir unglinga sem eiga
við vímuefnavandamál að stríða,
er það ekki?
Jú, einmitt. Þetta er nýtt heimili
skammt fyrir utan Reykjavík og
fyrsti skjólstæðingurinn kom til
okkar 2. janúar síðastliðinn.
- Hversu margir eru í meðferð
núna?
Núna eru sex manns hjá okkur.
Við höfum pláss fyrir 15 í einu en
oft eru tíu unglingar í meðferð í
einu og það finnst mér hæfilega
stór hópur.
- Við hvers konar vímuefna-
vandamál eiga unglingarnir að
stríða?
Aðallega er það ofnotkun á bjór
og brennivíni. Einnig er töluvert
um daglega'neyslu á hassi og tíma-
bundna notkun á amfetamíni og
kókaíni. Heróínneysla virðist ekki
eiga sér stað hér á landi. Hins veg-
ar er töluvert um að krakkarnir
borði ofskynjunarsveppi sem vaxa
alls staðar í kringupi okkur.
- A hvaða aldri eru unglingarnir
og hversu löng
er meðferðin?
Heimilið er
fyrir unglinga
frá 13 uppí 18
ára, en yngsti
aðilinn sem hef-
ur komið hingað
var 14 ára. Með-
ferðin skiptist í
fjögur stig og er
mislöng eftir
einstaklingum,
frá fimm uppí
tíu mánuði. Þar
af búa krakk-
arnir í tvo til
þijá og hálfan
mánuð á heimil-
inu og eru í með-
ferð hér.
- Hvernig er meðferðin byggð
upp hjá ykkur?
Við höfum AA-hugmyndafræð-
ina að leiðarljósi þar sem fyrsta
skrefíð í meðferðinni er að viður-
kenna vanmátt sinn, það næsta að
taka leiðsögn og þannig koll af
kolli. við leggjum mikla áherslu á
gott samstarf við foreldra eða aðra
nána ættingja.
- Þú segir að þið leggið áherslu
á gott samstarf við foreldra. Hvern-
ig bregðast foreldrar við því að
barnið þeirra ofnotar áfengi eða
eiturlyf?
- Eg hef heyrt að hjá ykkur ríki
strangur agi.
Hér eru mjög skýrar reglur sem
allir verða að virða. Þær felast
meðal annars í algjöru banni á
notkun vímuefna, takmörkun sím-
tala, heimsókna, bæjarleyfa, auk
þess sem allir verða að vera snyrti-
legir í klæðaburði og fleira mætti
telja. Aginn er hluti af meðferðinni
og við höfum einu sinni þurft að
láta ungling fara héðan því hann
virti ekki reglumar.
í byijun hafa foreldrar tilhneig-
ingu til að kenna sjálfum sér um,
en ekkert foreldri er svo slæmt að
vímuefnavandamál barnsins þess
sé’foreldrinu að kenna. Við reynum
að vinna að því
að böm og for-
eldrar rækti gott
og hreinskilið
samband gín í
milli og það hef-
ur gengið mjög
vel. Krakkarnir
em upp til hópa
duglegir og for-
eldramir reiðu-
búnir að aðstoða
þá í hvívetna.
- Það var
gott að heyra.
Þakka þér þá
bara kærlega
fyrir spjallið,
blessuð.
Sömuleiðis,
takk og bless.
Sigrún Magnúsdóttir
I
„í ÖLLUM menntaskólum í Svíþjóð hefst dagurinn með sálmasöng,
eða stuttri guðræknisstund," segir síra Pjetur T. Oddsson í viðtali
við Morgunblnðið í mars 1939. Síra Pjetur var um þessar mundir
nýkominn úr ferðalagi um nokkur Evrópulönd þar sem hann hafði
í hálft ár kynnt sér kristinfræðikennslu í skólum annarra Ianda.
Eftir ferðina upplýsti hann Islendinga um stöðu þessara mála hjá
nágrannaþjóðunum og lagði til að kristinf ræðikcnnsla yrði viða-
meiri þáttur í framhaldsnámi hér á landi en tíðkast hefði. Síra Pjet-
ur virðist vcra þokkalega ánægður með kristinfræðikennslu í íslensk-
um barnaskólum en bendir á mikilvægi þess að kennslan sé mark-
viss „með því að beita nýjustu uppeldisfræði og barnasálarfræði í
þjónustu fræðslustarfsins", eins og hann kemst að orði.
Eiginleg kristindómsfræðsla
hófst hér á landi í kjölfar siða-
bótarinnar og voru helstu kennslu-
gögnin svonefnd fermingarkver,
sem reyndar voru aðal
kennslubækurnar fram undir 1920.
Síðar var tekin upp skyldukennsla
í heimahúsum að tilskipan Kristj-
áns III og var kristinfræðikennsla
veigamesta námsgreinin ásamt
lestrarkennslunni. Þetta alþýðlega
menntaform átti mikinn þátt í að
FRÉTTALJÓS
ÚR
FORTÍD
Hugmyndm um krisíinfradi-
kennslu í framhaldsskólum
vard aldrei að veruleika
Erfáfræði
ástæðan fyrir
r hjátrá
íslendinga?
útrýma ólæsi á íslandi. Kristin-
fræðikennslan hefur hins vegar
verið vinsælt deiluefni allt frá því
um síðustu aldamót. Ekki var þó
deilt um réttmæti kristinfræði-
kennslu sem slíkrar heldur hvort
það væru hentugar kennsluaðferðir
sem notaðar voru við „kverakennsl-
una“ en kverin byggðust upp á
spurningum sem nemendur áttu
að læra að svara utanbókar.
„Kirkjan var lengi fóstra skól-
ans,“ segir Sigurður Pálsson að-
stoðarframkvæmdastjóri Hins ís-
lenska Biblíufélags. Hann hefur á
undanfömum árum unnið ötullega
að breytingu kennslugagna í krist-
infræði, sem nú miðast fyrst og
fremst við að koma námsefninu til
skila á sem skiljanlegastan hátt
fyrir hvern aldurshóp. Sigurður
heldur áfram: „Biblíusögurnar
komu formlega inn í skólana eftir
1926 þegar ný skólalög voni sett.
Forsendur hinna nýju laga voru
verkaskipting milli skóla og kirkju
varðandi kristinfræðikennslu. Skól-
arnir áttu skv. þessum lögum að
annast kennslu á sögulegu hlið
kristinfræðinnar, en kirkjan átti
að annast trúarlegu hliðina. Biblíu-
söguhefðin hélst nánast órofin í
kennslunni til ársins 1979 þegar
róttækar breytingar voru gerðar á
námsefninu."
Kristinfræðikennslan
lognaðist út af
I viðtalinu við síra Pjetur T.
Oddson sem minnst er á í upphafi
þessarar greinar kemur berlega í
ljós ónægja prestsins frá Djúpavogi
með kristinfræðikennslu í skólum,
aðallega framhaldsskólum. Hann
segir: „Þar er nær undantekningar-
laust um enga sjerfræðslu í kristn-
um fræðum að ræða. Slíkt stingur
mjög í stúf við alla hliðstæða skóla,
sem ég fyrirhitti í minni ferð“ og
á þá við ferðina um Evrópu.
Sigurður Pálsson er reyndar
sammála kollega sínum sem ræddi
við blaðamanninn fyrir röskum 50
árum. „Fyrir stríð var kristinfræði
skyldunámsgrein í Menntaskólan-
um í Reykjavík en síðan lognaðist
hún út af. Það er hvergi boðið
uppá slíka kennslu núna nema sem
valgrein í örfáum fjölbrautaskól-
um.“
íslenskt menntafólk
er illa upplýst
Sigurður segir að í nágranna-
löndunum sé litið á kristinfræði og
trúarbragðafræði sem hluta af al-
mennri uppfræðslu. „íslendingar
eru almennt fáfróðir um trúar-
brögð. Þó flestir séu skírðir og
fermdir vita þeir afar lítið um þá
trú sem þeir játa. Þetta þekkingar-
leysi tel ég að sé ein helsta ástæða
þess hversu fólk hér á landi er gin-
keypt fyrir hjátrú ýmiskonar og
því sem sagt er tengjast nýöld. Það
er mér áhyggjuefni hversu íslenskt
menntafólk er illa upplýst um trú-
arbrögð, þó auðvitað megi enda-
laust deila um það hvort trúar-
bragðafræðsla flokkast undir al-
menna uppfræðslu eða ekki og
hvort skólarnir eigi þar af leiðandi
að annast fræðslu á kristinfræði
og almennri trúarbragðafræði."
Sigurður Pálsson