Morgunblaðið - 26.05.1991, Blaðsíða 23

undra þótt okkur þætti oft með ólík-
indum hvernig Helga kom öllu þessu
í verk, því að á árunum í Svíþjóð
ij'ölgaði enn í fjölskyldunni og börn-
in voru orðin fjögur. Þetta segir hins
vegar allt um samheldni Helgu
frænku minnar og Sigurgeirs sem
einkenndi þau allt þar til yfir lauk.
Helga Gunnarsdóttir var að sönnu
afkastakona en átti enn eftir að
koma mörgu í verk og skarð hennar
verður vandfyllt. Hún stundaði
síðustu árin jöfnum höndum rann-
sóknir í fræðigrein sinni og kennslu
við Kennaraháskólann og Leiklistar-
skólann, sem hún hafði mikla unun
af enda var það sérstakt áhugamál
hennar að flétta saman listmenntir
í eina samstæða heild. Það verk bíður
nú annarra.
Á sárri kveðjustund sem þessari
verður fátt um orð. Við frændgarð-
urinn af Rauðalæk 8 getum einung- •
is þakkað vináttu og ræktarsemina
á liðnum árum, og vottum Sigur-
geiri, börnunum, Bibbu og fjölskyldu
samúð okkar.
Björn Vignir Signrpálsson
Það var laust eftir 1970 sem við
hjónin kynntumst Helgu Gunnars-
dóttur. Við Sigurgeir, maður henn-
ar, vorum þá samstarfsmenn á
Stofnun Árna Magnússonar og með
okkur tókst góður kunningsskapur
sem varð til þess að allmikill sam-
gangur varð með fjölskyldunum.
Yngstu dætur beggja, jafnöldrurnar,
léku bamleikum saman, gistu iðu-
lega hvor hjá annarri og eru nú
bekkjarsystur í skóia. Kunnings-
skapurinn þróaðist í vináttu og
margar, ljúfar samverustundir koma
fram í hugann meðan ég sit og
skrifa þessar línur.
Oft höfum við setið yfir ijúkandi
tebollum vestur á Brekkustíg, skraf-
að og skeggrætt, og glaðst með
Helgu og Sigurgeiri yfir nýjustu
endurbótum á húsi þeirra sem þau
gerðu upp af myndarbrag og
smekkvísi og tókst að gera nútíma-
legt og þægilegt en halda þó hinu
notalega andrúmslofti gamla húss-
ins.
Fyrir rúmu ári veiktist Helga.
Baráttan varð hörð og ströng en af
óbilandi bjartsýni og dugnaði tókst
hún á við þennan illvíga óvin. Meira
að segja eftir að Ijóst varð að ósigur
blasti við var hún glaðvær og hress
í bragði og gaf ættingjum og vinum
líkast til enn meira en hún þáði af
þeim.
Ég ætla ekki að tíunda mann-
kosti Helgu Gunnarsdóttur. Þeir
voru öllum ljósir sem hana þekktu.
Ætlun mín er einungis að kveðja
með nokkrum orðum kæra vinkonu
sem við söknum sárt.
Elsku Brekkufjölskylda, megi
góður Guð styrkja ykkur í sorginni
og margar, ljúfar minningar verða
ykkur til huggunar.
Guðni Kolbeinsson og fjölskylda
„Sine musica nulla vita“ ritaði
Helga í bók sem hún einhvem tíma
færði mér. Músíkin var henni mikil-
væg en engin einstefnubraut. Hún
og vinur minn Sigurgeir, gáfufólkið,
ekki síður skynræn á aðra hluti,
hófu vandaða endurnýjun á gamla
húsinu í vesturbænum, þegar vemd-
un bygginga var nánast viðburður.
Hlýja og góður andi gamla hússins
fylgdu henni, þannig að samveru-
stundirnar vom fylltar yl og birtu,
sem sameinaðist fæddum gáfum —
og þannig minnist ég hennar úr fjar-
lægð, skynjandi mikilvægi tengi-
punkts góðra strauma í tilverunni.
Gunnlaugur Stefán Baldursson
Mig langar að minnast Helgu
Gunnarsdóttur. Hún var sönn og
góð. Hún var heil manneskja.
Ég kynntist Helgu fyrir átta
árum, þegar við hófum kennslu á
sama tíma við Leiklistarskóla ís-
lands, sem var þá til húsa við Tjörn-
ina. Én það var ekki fyrr en seinna,
eftir að skólinn fluttist í hús Lands-
smiðjunnar við Sö|vhólsgötu, að við
urðum vinkonur. í nýja húsnæðinu
tóku allir höndum saman um að
gera skólahúsnæðið vistlegt, Við
Sölvhólsgötu rættist draumurinn um
kennarastofu, þar sem ■ kennarar
gætu sest niður í kaffitíma og spjall-
að saman, Helga átti stóran þátt í
að gera kennarastofuna vistlega,
Hún kom með ýmislegt að heiman
og setti í hillur og út í glugga. Hún
kom með rósa-te. Hún kenndi okkur
MORGUKBLAÐIÐ’ IWIIN NRtfODMtlflMtlMÉM MAÍ>lí9&j
að drekka fallegt, rautt te, hollt og
gott. Og á litlu kennarastofunni var
það sem helgiathöfn að drekka te
með Helgu.
Við Sölvhólsgötuna voru líka fleiri
kennslustofur en við Tjörnina. Þar
var til dæmis tónlistarstofa. Sú stofa
bar af öðrum. Þar var píanó, þar
voru skemmtilegar hillur og alls
kyns hljóðfæri sem Helga safnaði
að sér. í gluggum voru blóm ög á
veggjum fallegar myndir, m.a. lista-
verk eftir Emblu, yngstu dóttur
hennar. Þarna voru nótur, nótur í
bunkum. Ef einhvern vantaði nótur
gat Helga alltaf fundið þær einhvers
staðar.
Helga var tónlistarmanneskja af
Guðs náð. Þegar hún talaði um tón-
list ljómaði hún. Þegar hún rakti
sögu tónlistar langaði alla að læra
meira. Þegar hún söng snart söngur-
inn streng í hjartanu. Það var yndis-
legt að heyra hana syngja, með sinni
hreinu, björtu rödd. Og það var gott
að syngja með henni. I hugann koma
æfingar fyrir jól— þegar við komum
saman nokkur úr starfsliði skólans
og æfðum sögn fyrir jólagleðina.
Ég man að við sungum falleg jóla-
sálma eins og „Það aldin út er
sprungið". En sérstök er minningin
um fallegt lag með texta eftir Evert
Taube. Þegar við sungum það vorum
við og tónlistin eitt.
Sof þú rótt, svefninn geymi
sætijóða kinn við sinn líknandi barm.
Senn kemur nótt, sætt þig dreymi
sólfógur lönd laus við söknuð og harm.
Lokast þin brá, létt þú sefur,
lauma ég kossi á vanga þinn hljótt.
Sit ég þér hjá, svefninn hefur
sigrað þig vinur, og brátt kemur nótt.
pýðing: Guðmundur Óskar Óskarsson)
Á kennarafundum var Helga allt-
af málefnaleg. Af henni mátti læra
margt. Hún var alltaf vel undirbúin
og rökstuddi mál sitt vel. Hún var
ótrúlega vel að sér um listir og
menningu og hafði mjög ákveðnar
skoðanir á því hvað væri menning
og hvað íslendingar þyrftu að rækta
í menningu sinni. Helga var læri-
meistari og það var þroskandi að fá
tækifæri til að starfa með henni og
fræðast af henni.
Helga stundaði leikfimi í Kram-
húsinu. Þar vorum við saman tvisvar
í viku ásamt hópi góðra manna og
kvenna og hreyfðum okkur í takt
við tónlist undir styrkri stjórn Haf-
dísar, sem einnig kenndi okkur í
Leiklistarskólanum. Þetta voru
ógleymanlegir tímar. Helga var alls
ófeimin við að taka frumkvæði. Þeg-
ar röddin var notuð með líkamstján-
ingunni brást það ekki að Helga
leiddi okkur hin með öruggum og
fallegum tónum sínum. Og um tíma
var sagt að „liggjandi leikfimikór-
inn“ væri með þeim betri í borg-
inni. Um sannleiksgildi þess skal
ekkert sagt hér. En víst er að þess-
ar stundir gleymast ekki. Helgu er
og verður alltaf minnst þegar tónar
flæða um Kramhúsið í „fimm fimmt-
án“ tímunum.
Það er svo margt sem kemur í
hugann þegar litið er til baka. Það
var alltaf svo gott að heimsækja
Helgu og fjölskyldu á Brekkustíginn.
Þangað var hægt að koma hvenær
sem var. Ég er þakklát fyrir allar
þær góðu stundir sem ég hef átt
þar. Þriggja ára teið, heimabökuðu
bollurnar — hið hlýja andrúmsloft.
Allt þetta þakka ég.
Helga er farin þá leið sem við
förum öll einhvern tíma. Eftir standa
ástvinir með söknuð í hjarta. Og
minningar. Minningar um Helgu
Gunnarsdóttur. Minningar sem eng-
inn getur tekið frá okkur. Fyrir þær
skulum við þakka.
Margrét Pálsdóttir
Helga Gunnarsdóttir tónlistar-
fræðingur er látin eftir rúmlega eins
árs hetjulega baráttu við skæðan
sjúkdóm. Helga var kennari í tón-
mennt og tónlistarsögu við Leiklist-
arskóla Islands og siðan einnig söng-
kennari.
Helga hafði afar sérstæðan per-
sónuleika, svo hláturmild að unun
var að hafa hana í áhorfendahöpi,
atorkusöm og logaði af áhuga á öllu
sem hún tók sér fyrir hendur, Hún
var lágleg kona, björt yfirlitum,
skarpgreind og mjög fylgin sér og
hafði mikinn metnað fyrir sína hönd
og nemenda sinna og þær stofnanir
sem hún starfaði við. Ándlát hennar
er mikið áfall fyrir okkur í Leiklistar-
skólanum; hann verður aldrei alveg
sá sami án Helgu Gunnarsdóttur.
Það er ekki alltaf auðvelt að laga
ungt fólk, sem hefur verið matað
nær eingöngu á popptónlist, að
sígildri tónlist, ekki hvað síst vegna
þeirra fordóma, sem svo víða bólar
á. Hún var þeim eiginleikum gædd
að hún braut alla múra niður með
rökfestu sinni. Og nemendum sínum
bauð hún jafnvel heim, bakaði ofan
í þá brauð og eldaði súpu og nærði
sál þeirra á tónlist. Samkennurum
sínum bauð hún líka í slíkar veislur.
Ást hennar á tónlist hreif alla með,
meira að segja á spítalanum dreif
hún starfsfólk með sér á tónleika.
Stundum verður mikill munur á
orðum og athöfnum hjá fólki; það
segist leggja ákveðin verðmæti til
grundvallar í lífi sínu, en þegar bet-
ur er að gáð vitnar lífsmynstur þess
um allt aðra lífssýn. Hjá Helgu birt-
ist lífsskoðun hennar í öllum hennar
athöfnum, hún mat meira andleg
verðmæti en veraldlég og mat ár-
angur og ánægju í starfi meira en
annað endurgjald.
Helga Gunnarsdóttir var mikill og
einlægur fylgismaður þess að list-
menntun í landinu færðist á háskóla-
stig og hún lagði mikla vinnu í það
að kynna sér það mál og miðla af
þekkingu sinni. Sem kennari hafði
hún tengsl við tvo listaskóla, Leik-
listarskólann og Tónlistarskólann í
Reykjavík og auk þess er dóttir
hennar við nám í Myndlista- og
handíðaskóla íslands. Henni var
mikið kappsmál að sem flest börn
og unglingar nytu þess í grunnskóla
að komast í beina snertingu við list-
ir, og starfaði um skeið við Kennara-
háskóla íslands, þar sem hún tók
dijúgan þátt í mótun kennaranáms-
ins.
Það hlaut að snerta hvern mann
að fylgjast með því hve samheldin
fjölskyldan var og Sigurgeir og börn-
in Helgu mikil stoð í veikindum
hennar. Ég votta þeim og öðrum
aðstandendum innilega samúð okk-
ar.
Helga Hjörvar
Nágranni okkar og vinur, Helga
Gunnarsdóttir í Brekku er dáin eftir
harða baráttu fyrir lífi sínu. Samúð
okkar er einlæg með manni hennar
og ijórum börnum — eftirlifendum
hennar í Brekku. Það er einlæg ósk
okkar og von að þeim veitist einhver
huggun. Sagt er að tíminn lækni
sár. En sár skilja eftir sig ör.
Helga, Sigurgeir og börnin þeirra
fjögur, Steingrímur, Gunnur, Sol-
veig og Embla, fluttu heim frá Upp-
sölum að Brekku við Brekkustíg,
vestast í Vesturbænum sumarið
1982. Þá vorum við nýlega flutt inn
í Framnes, hinum-megin við Brekk-
ustíginn.
Við minnumst sólbjarts sumar-
dags. Stór gámur fyrir framan
Brekku, og ljóshærð hjón og ljós-
hærð börn að bera búslóð úr gámn-
um inn í húsið. Hjá okkur var kær-
kominn gestur frá Uppsölum í heim-
sókn: „Þetta eru lektorshjónin," seg-
ir gestur okkar Framnesbúa í því
hann lítur út um eldhúsgluggann,
og heldur áfram: „Komiði út, ég
ætla að kynna ykkur fyrir Helgu og
Sigurgeiri. Eins gott að þið kynnist
almennilegu fólki og þar að auki
nágrönnum ykkar,“ hélt Reynir Böð-
varsson áfram og skálmaði út og
við á eftir. Þannig var upphafið að
vináttu sem við metum mikils —
upphaf góðs og lærdómsríks félags-
skapar við velviljað og gott fólk.
Upp í hugann koma fleiri myndir
og myndbrot: Vinkonurnar Embla
og Sigurlaug að heimsækja hvor
aðra — hlaupa eða hjóla á þríhjólum
á fullri ferð yfir Brekkustíginn og
foreldrarnir beggja vegna götunnar
kvaldir af ótta við að þær verði fyr-
ir bíl einhvers vanvitans sem ekur á
svimandi hraða inn þröngan Brekk-
ustíginn þar sem bílum er lagt
beggja vegna götunnar og engin
leið að sjá lítið barn sem uggir ekki
að sér og stekkur í veg fyrir hann.
Og eitt sinn munar litlu: Sigurlaugu
liggur. á- til Emblu vinkonu sinnar
og hjólar á fullri ferð út á Brekku-
stíg og þar kemur bíll — sem betur
fer er honum ekið rólega — óvenju
rólega — og ökumaðurinn nær að
stöðva í tæka tíð — rétt snertir bar-
nið, en engin meiðsli. Sif hleypur
út úr Framnesi að huga að dóttur
sinni, Helga kemur út úr Brekku og
þær anda báðar léttar fyrst ekkert
kom fyrir barnið.
Við minnumst áranna sex sem við
vorum nágrannar og samfélagsins
við Brekkufjölskylduna og aðra ná-
granna og vini; Maríu við hliðina á
okkur, Gerði skáhallt á móti og
Sigríði Hönnu á Ránargötuhorninu.
Og við minnumst ljúfra stunda; eftir-
miðdaga með hvítvíni, ostum og gril-
luðu lambi. Við minnumst einnig
þegar vanmáttug sorg og ótti knúði
dyra og við spurðum hvert annað —
hvers vegna, til hvers? Það var gott
að standa ekki einn uppi þá. Það er
gott að standa ekki einn uppi með
sorg. Það er líka gott að standa
ekki einn uppi með gleði — geta
deilt hvoru tveggja.
Nú er aftur spurt hvers vegna?
Og menn hafa alla tíð frá því að
með þeim kviknaði meðvitund og
sjálfsvitund spurt um tilgang lífs og
dauða og harmkvælamaðurinn Job
efaðist forðum um ráðslag Drottins
gagnvart sér og sagði við hann að
ef dagar manns eru ákvarðaðir og
.. „tala mánaða hans tiltekin hjá
þér, hafir þú ákveðið takmark hans,
er hann fær eigi yfir komist, þá lít
af honum, til þess að hann fái hvíld,
svo að hann megi fagna yfir degi
sínum, eins og daglaunamaður. Því
að tréð hefur von; sé það höggvið,
þá skýtur það nýjum frjóöngum og
teinungurinn kemur áreiðanlega
upp. Jafnvel þótt rót þess eldist í
jörðinni og stofn þess deyi í mold-
inni, þá brumar það við ilminn af
vatninu, og á það koma greinar, eins
og unga hríslu."
En það má vera að skáldið Stefán
frá Hvítadal hafi ratað á svarið, eða
hluta þess þegar hann orti:
Ó, guð, án þín er létt vor list.
og lífið eftirsókn í vind.
í trúnni á þig og kærleik Krists
er kynslóðanna svalalind.
Ó, lyftu oss yfir tap og tjón,
því takmark vort er æðri sjón.
SOLURSORTA
Eftirtalin númer hlutu viðurkenningu í
hlaupi sem fram fór í tengslum við tón-
leika í Lækjargötu 12. maí sl.:
2812 2613 1002 2005 0015 2006 2004 1175
2822 2621 2818 2305 0185 1279 1211
Þær viðurkenningar, sem ekki hafa verið sótt-
ar, eru á skrifstofu RKÍ á Rauðarárstíg 18.
Ungmennahreyfing RKÍ.
€ 23
Þitt Ijós að handan ljóma slær.
Ó, lyftu oss þínu hjarta nær!
Sif Knudsen og Stefán
Ásgrímsson
Kveðja frá Félagi kvenna
í fræðslustörfum,
Gammadeild
Nú er sjá má merki vors og gró-
anda allt í kring um okkur er erfitt
að sætta sig við að kona í blóma
lífsins sé hrifin brott frá yndislegri
Ijölskyldu, vinum og dýrmætu starfi.
Yið höfðum vonað að Helga bæri
sigur í þeirri miklu baráttu sem hún
háði af einstakri viljafestu síðustu
mánuði við erfiðan sjúkdóm. Ég
undirrituð kynntist Helgu fyrst er
við bjuggum á sama stigagangi í 8
ár á frumbýlisárum okkar. Með okk-
ur, börnum og fullorðnum, tókst
mikil og góð vinátta sem geymist
sem íjársjóður í endurminningunum.
Leiðir okkar skildu um stund en
lágu aftur saman er við Helga geng-
um báðar í félag kvenna urn fræðslu-
störf, Gammadeild, í lok árs 1985.
Helga var þá nýlega komin úr fram-
haldsnámi í tónlistarfræðum. Hún
starfaði af miklum krafti í félaginu
okkar og var m.a. formaður
1988-90. Á þeim árum voru málefni
íslenskunnar og listauppeldis í þjóð-
félaginu sérstaklega tekin fyrir.
Málin voru reifuð og skoðuð frá
mörgum sjónarhornum eins og henni
var lagið. Helga var meðvituð um
að listsköpun er einn merkasti þátt-
ur í menningu hverrar þjóðar og
mikilvægi þess að börn og unglingar
fái tækifæri til að njóta skapandi
og túlkandi hæfileika. Hún var fy'öl-
menntuð á sviði tónlistar og vann
ötullega að þeim málum. Hún var
sérstaklega góður félagi sem átti
dýnnætar hugsjónir er hún vann að.
Helga hafði auga fyrir hinu skoplega
í tilverunni og var bjartsýn að eðlis-
fari. Hún hafði sérstakt lag á að
koma fólki í gott skap með söng og
gleðskap. Heimili hennar bar vott
um listrænt handbragð og hlýieika.
Við í Gammadeild minnumst
Helgu með djúpri virðingu og þökk
og vottum Sigurgeiri og börnum
okkar einlægustu samúð og biðjum
Guð að styrkja þau í þeirra miklu
sorg.
Stella Guðmundsdóttir
Fleirí minningargteinar um
Helgu Gunnarsdóttur bíða
birtingar.
BLÓM
SEGJA AILT
Mikið úrval
blómaskreytinga
fyrir öll tækifæri.
Opið alla daga frá kl. 9-22.
Sími 689070.
108 Reykjavík. Sími 31099
Opið öll kvöld
tilkl. 22,-elnnigum helgar.
Skreytingar við öll tllefni.
Gjafavörur.