Morgunblaðið - 22.09.1991, Side 19

Morgunblaðið - 22.09.1991, Side 19
aaaM: MORGUNBLAÐIÐ SUNNU :‘§m R 1991 19 Kuðungur skreyttur skeljum LEIKLIST Súsanna Svavarsdóttir Leikfélag Reykjavíkur — Borgarleikhúsi DÚFNAVEISLAN Höfundur: Halldór Laxness Leikstjóri: Halldór E. Laxness Leikmynd og búningar: Sigur- jón Jóhannsson Tónlist: Jóhann G. Jóhannsson Lýsing: Ingvar Bjömsson Dúfnaveislan, leikrit um hug- arfar; fátækt og ríkidæmi, nægj- usemi og græðgd, sálarró og eirð- arleysi, er fyrsta frumsýning leikársins á Stóra sviði Borg- arleikhússins. Sagan um press- arann (Þorsteinn Gunnarsson) sem pressar buxur allra manna best og heldur að hann sé fátæk- ur. Vill fá að vera fátækur — og býr, ásamt konu sinni (Val- gerður Dan) í kjallaraholu i mið- borginni. En í raun og veru er kjallarinn fullur af peningum. Þau hjónin kunna bara enga leið til að eyða þeim, þegar inn til þeirra ryðst maður nokkur, Gvendó (Harald G. Haralds), sem ætlar að loka hjá pressaranum, vegna þess að hann vinnur eftir klukkan fimm og er ódýr. Ódýr- ari en taxti pressarafélagsins leyfír. Pressarinn pressar og kona hans situr með lúna fætur sína í fótabaði. En áður en Gvendó fer, hefur hann uppgötvað auð pressarans, boðist til að fjarlægja hann úr húsinu og komið stúlkubarninu Ondu í fóstur hjá þeim hjónum. í næsta atriði er Anda orðin tvítug. Hún er glitrandi gullmoli í eyðimerkurkjallara pressara- hjónanna, þráir ástina umfram allt. Ekki þá ást og samruna sem fósturforeldrar hennar hafa alið hana upp við og er af öðrum heimi, heldur veraldlega ást með flugeldum og milljónum. Gvendó hefur ávaxtað peninga pressara- hjónanna. Þau eru vellauðug — en ansa því ekki. Þau eru bara fegin að hafa ekki alla þessa peninga í hússkriflinu sínu. Það er ekkert nema gott um Dúfnaveisluna að segja. Textinn er einfaldur og skýr, skilaboðin um hversu mikilvægt æðruleysið er, eru rækilega undirstrikuð og andstæðurnar í persónunum, samkvæmt textanum, oft stór- skemmtilegar. En því miður verður ekki það sama sagt um uppsetninguna, sem var frumsýnd á föstudags- kvöldið. Hún hlýtur að vera ein- hver misskilningur. Leikurinn er vondur, frá upp- hafi til enda. Textaflutningur til- gerðarlegur, mímik afkáraleg og sviðshreyfingar ýktar, líkast því að leikstjóranum hafi ekki þótt textinn alveg eðlilegur; hafi ann- aðhvort ekki treyst leikurunum til að koma honum til skila á þann hátt sem hann er skrifaður — eða áhorfandanum til að taka á móti. Þorsteinn Gunnarsson er aldrei trúverðugur í hlutverki pressarans. Hann „leikur“ gaml- an mann á afkáralegan hátt og maður spyr sig aftur og aftur, hvers vegna eldri maður var ekki valinn í hlutverkið, fyrst pressar- inn á að vera svona gamall. Textaflutningur Þorsteins er skýr en afskaplega holur og í stað þess að skila æðruleysi pressarans og vinna þannig gegn orðum hans sjálfs um að hann sé heimskur asni, undirstrikar Þorsteinn frekar þá fullyrðingu. Valgerður Dan, í hlutverki pressarakonunnar, var öllu stillt- ari, þótt hún virkaði jafn heimsk og pressarinn. Ég get ekki ímyn- dað mér að það hafi verið mein- ingin. Ég hef einatt skilið þau hjón svo, við lestur Dúfnaveisl- unnar, að þau séu gáfaðri en gengur og gerist. Þau séu of gáfuð fyrir þessa voluðu veröld — enda snerti hún þau hvergi. Og þannig gekk sýningin fyrir sig — allt eintómar ýkjur og til- gerð, og óþarfi að tíunda það hér. Það yrðu aðeins endurtekn- ingar. Aðeins tveir leikarar virð- ast hafa fengið leyfi til að nálg- ast persónurnar sem þeir léku. Harald G. Haralds var fremur eðlilegur Gvendó. Textaflutning- ur hans var skýr og afslappaður og svipbrigði og hreyfíngar að mestu leyti eins og honum þætti Gvendó eins og fólk er flest. Hann virtist vera eina persónan í sýningunni sem sá og skildi pressarann; eina persónan sem hafði lesíð verkið. Éina hlutverk- ið sem var þó virkilega vel unnið var pokapresturinn. Þröstur Guðbjartsson var merkilega eðli- legur, skapaði skemmtilega per- sónu og bar af eins og gull af eir. Leikmyndin er stórbrotin. Fyrst heilt þorp á sviðinu — í allri sinni hæð og dýpt. Síðan „grand hótel" á mörgum plönum. Það vantar ekki að leikmyndin er flott, en alveg yfirþyrmandi. Á móti flötum leikstílnum verður hún aðeins til að undirstrika til- gerðina í uppsetningunni. Ég tala nú ekki um þegar „grand hótel“ birtist í allri sinni dýrð, á mörgum plönum — þannig að ekkert virðist vanta nema hálf- naktar amerískar danskonur með strútsfjaðrir í höndum. Og sjálf dúfnaveislan verður eins og einhver vandræðagangur inni í sýningunni, með einni og einni hræðu á stangli. Leikmyndin er svo mikið aðalatriði í sýningunni að mér varð hugsað til gamals vinar, sem á unglingsárunum átti þann draum heitastan að verða skáld — og orti ljóð um kuðung skreyttan skeljum. Dúfnaveislan, sjálft verkið, varð eins og lítill kuðungur, alþakinn stórum skeljum; týndur. Lýsing- in vann vel með leikmyndinni, var nákvæm og falleg og tónlist- in, sem var meira valin en frums- amin, truflaði mann ekkert, nema pressararapsódían — sem var þreytandi fölsk til lengdar. Sjálfsagt í takt við sýninguna, sem var á allt of hægu róli og í heildina leiðinleg. FRÚARLEIKFIMl Frúarleikfimin hefst í Langholtsskóla 23. sept. Kennt verður á mánudögum og fimmtudögum kl. 17.10-18.00. Skráning ísíma 678793 og 33188 ívinnutíma. Aðalheiður Helgadóttir. st^G % Læríð gömlu dansana § i |p á mánudagskvöldum. o !> m w.s Allirvelkomnir. ,sSTOFHI&s /ÚN1 ^ Þjóðdansafélag Reykjavíkur Álfabakka 14A, sími 681616. TILBOÐ ÓSKAST í Ford Bronco IIXLT4x4, árgerð ’89 (ekinn 31 þús. mílur), Chevrolet Blazer S-10 2 W/D, árgerð '86, Hyundai Excel 1500 S/W, árgerð ’88 (ekinn 8 þús. mílur), og aðrar bifreiðarerverða sýndará Grensás- vegi 9, þriðjudaginn 24. september kl. 12-15. Ennfremur óskast tilboð í International Wayne stræt- isvagn, árgerð ’82. Tilboðin verða opnuð á sama stað kl. 16. SALA VARNARLIÐSEIGNA j r - Vilt þú verða Ef þú... +Ert fædd(ur) 1974, 1975 eða 1976 •k Vilt auka þekkingu þína á umheiminum +Vilt kynnast skóla og fjölskyldulífi í öðru landi þá er dvöl sem skiptinemi öruggléga eitt- hvað fyrir þig! Umsóknartími fyrir Ástralíu og Suður- Ameríku er 20. september og fyrir Norður-Ameríku, Evrópu og Asíu 10. október. Nánari upplýsingar og umsóknareyðu- blöð fást hjá: AFS Á ÍSMNDl Alþjóðleg fræðsla og samskipti LAUGAVEGUR 59. P.O. BOX 753 IS-121 REYKJAVlK. ICELAND SÍMI 25450 Opiö milli kl. 14 og 17 alla virka daga. I 4

x

Morgunblaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.